Luⱪa 6
1 Ikkinqi «muⱨim xabat küni», u buƣdayliⱪlardin ɵtüp ketiwatatti. Uning muhlisliri baxaⱪlarni üzüwelip, aliⱪinida uwulap yǝwatatatti.
acara nca parvva. no dvitiiyadinaat para. m prathamavi"sraamavaare "sasyak. setre. na yii"sorgamanakaale tasya "si. syaa. h ka. ni"sa. m chittvaa kare. su marddayitvaa khaaditumaarebhire|
2 Lekin buni kɵrgǝn bǝzi Pǝrisiylǝr ularƣa: — Silǝr nemixⱪa xabat küni Tǝwratta qǝklǝngǝn ixni ⱪilisilǝr? — deyixti.
tasmaat kiyanta. h phiruu"sinastaanavadan vi"sraamavaare yat karmma na karttavya. m tat kuta. h kurutha?
3 Əysa ularƣa jawabǝn: — Silǝr ⱨǝtta Dawut [pǝyƣǝmbǝr] wǝ uning ⱨǝmraⱨlirining aq ⱪalƣanda nemǝ ⱪilƣanliⱪini [muⱪǝddǝs yazmilardin] oⱪumiƣanmusilǝr?
yii"su. h pratyuvaaca daayuud tasya sa"ngina"sca k. sudhaarttaa. h ki. m cakru. h sa katham ii"svarasya mandira. m pravi"sya
4 Demǝk, u Hudaning ɵyigǝ kirip, [Hudaƣa] atalƣan, [Tǝwratta] kaⱨinlardin baxⱪa ⱨǝrⱪandaⱪ adǝmning yeyexi qǝklǝngǝn «tǝⱪdim nanlar»ni [sorap] elip yegǝn wǝ ⱨǝmraⱨliriƣimu bǝrgǝn — dǝp jawab bǝrdi.
ye dar"saniiyaa. h puupaa yaajakaan vinaanyasya kasyaapyabhojaniiyaastaanaaniiya svaya. m bubhaje sa"ngibhyopi dadau tat ki. m yu. smaabhi. h kadaapi naapaa. thi?
5 Ahirida u ularƣa: — Insan’oƣli xabat küniningmu Igisidur, — dedi.
pa"scaat sa taanavadat manujasuto vi"sraamavaarasyaapi prabhu rbhavati|
6 Yǝnǝ bir xabat küni xundaⱪ boldiki, u sinagogⱪa kirip tǝlim beriwatatti. Sinagogta ong ⱪoli yigilǝp kǝtkǝn bir adǝm bar idi.
anantaram anyavi"sraamavaare sa bhajanageha. m pravi"sya samupadi"sati| tadaa tatsthaane "su. skadak. si. nakara eka. h pumaan upatasthivaan|
7 Əmdi Tǝwrat ustazliri bilǝn Pǝrisiylǝr uning üstidin ǝrz ⱪilƣudǝk birǝr ixni izdǝp tapayli dǝp, uning xabat künimu kesǝl saⱪaytidiƣan-saⱪaytmaydiƣanliⱪini paylap yürüxǝtti.
tasmaad adhyaapakaa. h phiruu"sina"sca tasmin do. samaaropayitu. m sa vi"sraamavaare tasya svaasthya. m karoti naveti pratiik. situmaarebhire|
8 Biraⱪ Əysa ularning kɵnglidikini bilip, ⱪoli yigilǝp kǝtkǝn adǝmgǝ: — Ornungdin tur, otturiƣa qiⱪⱪin! — dewidi, ⱨeliⱪi adǝm ornidin ⱪopup xu yǝrdǝ turdi.
tadaa yii"suste. saa. m cintaa. m viditvaa ta. m "su. skakara. m pumaa. msa. m provaaca, tvamutthaaya madhyasthaane ti. s.tha|
9 Andin Əysa ularƣa: — Silǝrdin sorap baⱪayqu, Tǝwratⱪa uyƣun bolƣini xabat küni yahxiliⱪ ⱪilixmu, yaki yamanliⱪ ⱪilixmu? Janni ⱪutⱪuzuxmu yaki janƣa zamin boluxmu? — dǝp soridi.
tasmaat tasmin utthitavati yii"sustaan vyaajahaara, yu. smaan imaa. m kathaa. m p. rcchaami, vi"sraamavaare hitam ahita. m vaa, praa. narak. sa. na. m praa. nanaa"sana. m vaa, ete. saa. m ki. m karmmakara. niiyam?
10 Ətrapidikilǝrning ⱨǝmmisigǝ nǝzǝr salƣandin keyin, u ⱨeliⱪi adǝmgǝ: — Ⱪolungni uzat, — dedi. U xundaⱪ ⱪilixi bilǝnla ⱪoli ǝsligǝ kǝltürülüp ikkinqi ⱪoliƣa ohxax boldi.
pa"scaat caturdik. su sarvvaan vilokya ta. m maanava. m babhaa. se, nijakara. m prasaaraya; tatastena tathaa k. rta itarakaravat tasya hasta. h svasthobhavat|
11 Lekin ular ƣǝzǝptin ⱨoxini yoⱪitip, Əysaƣa ⱪandaⱪ taⱪabil turux toƣrisida mǝsliⱨǝtlixixkǝ baxlidi.
tasmaat te praca. n.dakopaanvitaa yii"su. m ki. m kari. syantiiti paraspara. m pramantritaa. h|
12 Xu künlǝrdǝ xundaⱪ boldiki, u dua ⱪilixⱪa taƣⱪa qiⱪti wǝ u yǝrdǝ Hudaƣa keqiqǝ dua ⱪildi.
tata. h para. m sa parvvatamaaruhye"svaramuddi"sya praarthayamaana. h k. rtsnaa. m raatri. m yaapitavaan|
13 Tang atⱪanda, muhlislirini aldiƣa qaⱪirip, ularning iqidin on ikkiylǝnni tallap, ularni rosul dǝp atidi.
atha dine sati sa sarvvaan "si. syaan aahuutavaan te. saa. m madhye
14 Ular: Simon (Əysa uni Petrus dǝpmu atiƣan) wǝ uning inisi Andiriyas; Yaⱪup wǝ Yuⱨanna, Filip wǝ Bartolomay,
pitaranaamnaa khyaata. h "simon tasya bhraataa aandriya"sca yaakuub yohan ca philip barthalamaya"sca
15 Matta wǝ Tomas, Alfayning oƣli Yaⱪup wǝ millǝtpǝrwǝr dǝp atalƣan Simon,
mathi. h thomaa aalphiiyasya putro yaakuub jvalantanaamnaa khyaata. h "simon
16 Yaⱪupning oƣli Yǝⱨuda wǝ keyin uningƣa satⱪunluⱪ ⱪilƣan Yǝⱨuda Ixⱪariyotlar idi.
ca yaakuubo bhraataa yihuudaa"sca ta. m ya. h parakare. su samarpayi. syati sa ii. skariiyotiiyayihuudaa"scaitaan dvaada"sa janaan manoniitaan k. rtvaa sa jagraaha tathaa prerita iti te. saa. m naama cakaara|
17 Əysa [rosulliri] bilǝn taƣdin qüxüp, bir tüzlǝngliktǝ turatti. Xu yǝrdǝ nurƣun muhlisliri ⱨǝmdǝ pütkül Yǝⱨudiyǝ ɵlkisidin wǝ Yerusalemdin, Tur wǝ Zidon xǝⱨǝrlirigǝ ⱪaraydiƣan dengiz boyidiki yurtlardin top-top kixilǝr yiƣilixti. Ular uning tǝlimlirini anglax wǝ kesǝllirigǝ xipaliⱪ izdǝx üqün kǝlgǝnidi.
tata. h para. m sa tai. h saha parvvataadavaruhya upatyakaayaa. m tasthau tatastasya "si. syasa"ngho yihuudaade"saad yiruu"saalama"sca sora. h siidona"sca jaladhe rodhaso jananihaa"sca etya tasya kathaa"srava. naartha. m rogamuktyartha nca tasya samiipe tasthu. h|
18 Napak roⱨlardin azablanƣanlarmu xipaliⱪ tepixti.
amedhyabhuutagrastaa"sca tannika. tamaagatya svaasthya. m praapu. h|
19 Bu top-top adǝmlǝrning ⱨǝmmisi ⱪollirini uningƣa tǝgküzüwelixⱪa intilǝtti; qünki küq-ⱪudrǝt uning wujudidin qiⱪip ularning ⱨǝmmisigǝ xipaliⱪ beriwatatti.
sarvve. saa. m svaasthyakara. naprabhaavasya prakaa"sitatvaat sarvve lokaa etya ta. m spra. s.tu. m yetire|
20 Xuning bilǝn u bexini kɵtürüp muhlisliriƣa ⱪarap mundaⱪ dedi: — «Mubarǝk, ǝy yoⱪsullar! Qünki Hudaning padixaⱨliⱪi silǝrningkidur.
pa"scaat sa "si. syaan prati d. r.s. ti. m kutvaa jagaada, he daridraa yuuya. m dhanyaa yata ii"svariiye raajye vo. adhikaarosti|
21 Mubarǝk, ǝy ⱨazir aq ⱪalƣanlar! Qünki silǝr toluⱪ toyunisilǝr. Mubarǝk, ǝy yiƣlawatⱪanlar! Qünki külidiƣan bolisilǝr.
he adhunaa k. sudhitalokaa yuuya. m dhanyaa yato yuuya. m tarpsyatha; he iha rodino janaa yuuya. m dhanyaa yato yuuya. m hasi. syatha|
22 Kixilǝr Insan’oƣlining wǝjidin silǝrdin nǝprǝtlǝnsǝ, silǝrni ɵzliridin qǝtkǝ ⱪaⱪsa, silǝrgǝ tɵⱨmǝt-ⱨaⱪarǝt ⱪilsa, naminglarni rǝzil dǝp ⱪarƣisa, silǝrgǝ mubarǝk!
yadaa lokaa manu. syasuuno rnaamaheto ryu. smaan. rtiiyi. syante p. rthak k. rtvaa nindi. syanti, adhamaaniva yu. smaan svasamiipaad duuriikari. syanti ca tadaa yuuya. m dhanyaa. h|
23 Xu küni xadlinip tǝntǝnǝ ⱪilip sǝkrǝnglar. Qünki mana, ǝrxtǝ bolƣan in’aminglar zordur. Qünki ularning ata-bowiliri [burunⱪi] pǝyƣǝmbǝrlǝrgimu ohxax ixlarni ⱪilƣan.
svarge yu. smaaka. m yathe. s.ta. m phala. m bhavi. syati, etadartha. m tasmin dine prollasata aanandena n. rtyata ca, te. saa. m puurvvapuru. saa"sca bhavi. syadvaadina. h prati tathaiva vyavaaharan|
24 — Lekin ⱨalinglarƣa way, ǝy baylar! Qünki silǝr alliⱪaqan raⱨǝt-paraƣitinglarƣa igǝ boldunglar!
kintu haa haa dhanavanto yuuya. m sukha. m praapnuta| hanta parit. rptaa yuuya. m k. sudhitaa bhavi. syatha;
25 Ⱨalinglarƣa way, ǝy ⱪarni toyunƣanlar! Qünki silǝr aq ⱪalisilǝr. Ⱨalinglarƣa way, ǝy külüwatⱪanlar! Qünki ⱨaza tutup yiƣlaysilǝr.
iha hasanto yuuya. m vata yu. smaabhi. h "socitavya. m roditavya nca|
26 Ⱨǝmmǝylǝn silǝrni yahxi degǝndǝ, ⱨalinglarƣa way! Qünki ularning ata-bowilirimu [burunⱪi] sahta pǝyƣǝmbǝrlǝrgǝ xundaⱪ ⱪilƣan».
sarvvailaakai ryu. smaaka. m sukhyaatau k. rtaayaa. m yu. smaaka. m durgati rbhavi. syati yu. smaaka. m puurvvapuru. saa m. r.saabhavi. syadvaadina. h prati tadvat k. rtavanta. h|
27 — Biraⱪ manga ⱪulaⱪ salƣan silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, düxmǝnliringlarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitinglar; silǝrgǝ ɵq bolƣanlarƣa yahxiliⱪ ⱪilinglar.
he "srotaaro yu. smabhyamaha. m kathayaami, yuuya. m "satru. su priiyadhva. m ye ca yu. smaan dvi. santi te. saamapi hita. m kuruta|
28 Silǝrni ⱪarƣiƣanlarƣa bǝht tilǝnglar; silǝrgǝ yaman muamilidǝ bolƣanlarƣimu dua ⱪilinglar.
ye ca yu. smaan "sapanti tebhya aa"si. sa. m datta ye ca yu. smaan avamanyante te. saa. m ma"ngala. m praarthayadhva. m|
29 Birsi mǝngzinggǝ ursa, ikkinqi mǝngzingnimu tutup bǝr; birsi qapiningni eliwalimǝn desǝ, kɵnglikingnimu ayimay bǝrgin.
yadi ka"scit tava kapole cape. taaghaata. m karoti tarhi ta. m prati kapolam anya. m paraavarttya sammukhiikuru puna"sca yadi ka"scit tava gaatriiyavastra. m harati tarhi ta. m paridheyavastram api grahiitu. m maa vaaraya|
30 Birsi sǝndin birnemǝ tilisǝ, uningƣa bǝrgin. Birsi sening birǝr nǝrsǝngni elip kǝtsǝ, uni ⱪayturup berixni sorima.
yastvaa. m yaacate tasmai dehi, ya"sca tava sampatti. m harati ta. m maa yaacasva|
31 Baxⱪilarning ɵzünglarƣa ⱪandaⱪ muamilǝ ⱪilixini ümid ⱪilsanglar, silǝrmu ularƣa xundaⱪ muamilǝ ⱪilinglar.
parebhya. h svaan prati yathaacara. nam apek. sadhve paraan prati yuuyamapi tathaacarata|
32 Əgǝr silǝr ɵzünglarni yahxi kɵrgǝnlǝrgila meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtsǝnglar, undaⱪda silǝrdǝ nemǝ xapaǝt bolsun? Qünki ⱨǝtta gunaⱨkarlarmu ɵzini yahxi kɵrgǝnlǝrgǝ meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitidiƣu.
ye janaa yu. smaasu priiyante kevala. m te. su priiyamaa. ne. su yu. smaaka. m ki. m phala. m? paapilokaa api sve. su priiyamaa. ne. su priiyante|
33 Əgǝr silǝr ɵzünglarƣa yahxiliⱪ ⱪilƣanlarƣila yahxiliⱪ ⱪilsanglar, undaⱪta silǝrdǝ nemǝ xapaǝt bolsun? Qünki ⱨǝtta gunaⱨkarlarmu xundaⱪ ⱪilidiƣu!
yadi hitakaari. na eva hita. m kurutha tarhi yu. smaaka. m ki. m phala. m? paapilokaa api tathaa kurvvanti|
34 Əgǝr silǝr ⱪǝrzni «qoⱪum ⱪayturup beridu» dǝp oyliƣanlarƣa bǝrsǝnglar, undaⱪta silǝrdǝ nemǝ xapaǝt bolsun? Qünki ⱨǝtta gunaⱨkarlarmu ǝynǝn ⱪayturup alimiz dǝp baxⱪa gunaⱨkarlarƣa ⱪǝrz beridiƣu!
yebhya. r.napari"sodhasya praaptipratyaa"saaste kevala. m te. su. r.ne samarpite yu. smaaka. m ki. m phala. m? puna. h praaptyaa"sayaa paapiilokaa api paapijane. su. r.nam arpayanti|
35 Lekin silǝr bolsanglar, düxmininglarƣimu meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitinglar, yahxiliⱪ ⱪilinglar, baxⱪilarƣa ɵtnǝ beringlar wǝ «Ular bizgǝ bernemǝ ⱪayturidu» dǝp oylimanglar. Xu qaƣda, in’aminglar zor bolidu wǝ silǝr Ⱨǝmmidin Aliy Bolƣuqining pǝrzǝntliri bolisilǝr. Qünki u tuzkorlarƣa wǝ rǝzillǝrgimu meⱨribanliⱪ ⱪilidu.
ato yuuya. m ripu. svapi priiyadhva. m, parahita. m kuruta ca; puna. h praaptyaa"saa. m tyaktvaa. r.namarpayata, tathaa k. rte yu. smaaka. m mahaaphala. m bhavi. syati, yuuya nca sarvvapradhaanasya santaanaa iti khyaati. m praapsyatha, yato yu. smaaka. m pitaa k. rtaghnaanaa. m durv. tattaanaa nca hitamaacarati|
36 Atanglar meⱨriban bolƣinidǝk silǝrmu meⱨriban bolunglar.
ata eva sa yathaa dayaalu ryuuyamapi taad. r"saa dayaalavo bhavata|
37 — Baxⱪilarning üstidin ⱨɵküm ⱪilip yürmǝnglar. Bolmisa, silǝr [Hudaning] ⱨɵkümigǝ uqraysilǝr. Baxⱪilarni gunaⱨⱪa bekitmǝnglar wǝ silǝrmu gunaⱨⱪa bekitilmǝysilǝr. Baxⱪilarni kǝqürünglar wǝ silǝrmu kǝqürüm ⱪilinisilǝr.
apara nca paraan do. si. no maa kuruta tasmaad yuuya. m do. siik. rtaa na bhavi. syatha; ada. n.dyaan maa da. n.dayata tasmaad yuuyamapi da. n.da. m na praapsyatha; pare. saa. m do. saan k. samadhva. m tasmaad yu. smaakamapi do. saa. h k. sami. syante|
38 Beringlar wǝ silǝrgimu berilidu — ⱨǝtta qong ɵlqigüqkǝ liⱪ qingdap, silkip toldurulup üstidin texip qüxkidǝk dǝrijidǝ ⱪoynunglarƣa tɵküp berilidu. Silǝr baxⱪilarƣa ⱪandaⱪ ɵlqǝm bilǝn ɵlqǝp bǝrsǝnglar, silǝrgimu xundaⱪ ɵlqǝm bilǝn ɵlqǝp berilidu.
daanaanidatta tasmaad yuuya. m daanaani praapsyatha, vara nca lokaa. h parimaa. napaatra. m pradalayya sa ncaalya pro ncaalya paripuuryya yu. smaaka. m kro. de. su samarpayi. syanti; yuuya. m yena parimaa. nena parimaatha tenaiva parimaa. nena yu. smatk. rte parimaasyate|
39 Andin u ularƣa tǝmsil eytip mundaⱪ dedi: — Ⱪariƣu ⱪariƣuni yetilǝp mangalamdu? Undaⱪ ⱪilsa, ⱨǝr ikkisi orǝkkǝ qüxüp kǝtmǝmdu?
atha sa tebhyo d. r.s. taantakathaamakathayat, andho jana. h kimandha. m panthaana. m dar"sayitu. m "saknoti? tasmaad ubhaavapi ki. m gartte na pati. syata. h?
40 Muhlis ustazidin üstün turmaydu; lekin takamullaxturulƣini ustaziƣa ohxax bolidu.
guro. h "si. syo na "sre. s.tha. h kintu "si. sye siddhe sati sa gurutulyo bhavitu. m "saknoti|
41 Əmdi nemǝ üqün buradiringning kɵzidiki ⱪilni kɵrüp, ɵz kɵzüngdiki limni bayⱪiyalmaysǝn?!
apara nca tva. m svacak. su. si naasaam ad. r.s. tvaa tava bhraatu"scak. su. si yatt. r.namasti tadeva kuta. h pa"syami?
42 Sǝn ⱪandaⱪmu ɵz kɵzüngdǝ turƣan limni kɵrmǝy turup buradiringƣa: «Ⱪeni, kɵzüngdiki ⱪilni eliwetǝy!» deyǝlǝysǝn?! Əy sahtipǝz! Awwal ɵzüngning kɵzidiki limni eliwǝt, andin eniⱪ kɵrüp, buradiringning kɵzidiki ⱪilni eliwetǝlǝysǝn.
svacak. su. si yaa naasaa vidyate taam aj naatvaa, bhraatastava netraat t. r.na. m bahi. h karomiiti vaakya. m bhraatara. m katha. m vaktu. m "sakno. si? he kapa. tin puurvva. m svanayanaat naasaa. m bahi. h kuru tato bhraatu"scak. su. sast. r.na. m bahi. h karttu. m sud. r.s. ti. m praapsyasi|
43 Qünki ⱨeqⱪandaⱪ yahxi dǝrǝh yaman mewǝ bǝrmǝydu, ⱨeqⱪandaⱪ yaman dǝrǝhmu yahxi mewǝ bǝrmǝydu.
anya nca uttamastaru. h kadaapi phalamanuttama. m na phalati, anuttamataru"sca phalamuttama. m na phalati kaara. naadata. h phalaistaravo j naayante|
44 Ⱨǝrⱪandaⱪ dǝrǝhni bǝrgǝn mewisidin pǝrⱪ ǝtkili bolidu. Qünki tikǝndin ǝnjürni üzgili bolmas, yantaⱪtin üzüm üzgili bolmas.
ka. n.takipaadapaat kopi u. dumbaraphalaani na paatayati tathaa "s. rgaalakoliv. rk. saadapi kopi draak. saaphala. m na paatayati|
45 Yahxi adǝm ⱪǝlbidiki yahxiliⱪ hǝzinisidin yahxiliⱪ qiⱪiridu; rǝzil adǝm ⱪǝlbidiki rǝzillik hǝzinisidin rǝzillikni qiⱪiridu. Qünki ⱪǝlb nemigǝ toldurulƣan bolsa, eƣizdin xu qiⱪidu.
tadvat saadhuloko. anta. hkara. naruupaat subhaa. n.daagaaraad uttamaani dravyaa. ni bahi. h karoti, du. s.to loka"scaanta. hkara. naruupaat kubhaa. n.daagaaraat kutsitaani dravyaa. ni nirgamayati yato. anta. hkara. naanaa. m puur. nabhaavaanuruupaa. ni vacaa. msi mukhaannirgacchanti|
46 — Silǝr nemixⱪa meni «Rǝb! Rǝb!» dǝysilǝr-yu, biraⱪ silǝrgǝ eytⱪanlirimƣa ǝmǝl ⱪilmaysilǝr?
apara nca mamaaj naanuruupa. m naacaritvaa kuto maa. m prabho prabho iti vadatha?
47 Əmisǝ, mening aldimƣa kelip, sɵzlirimni anglap ǝmǝl ⱪilƣan ⱨǝrkimning kimgǝ ohxiƣanliⱪini silǝrgǝ kɵrsitip berǝy.
ya. h ka"scin mama nika. tam aagatya mama kathaa ni"samya tadanuruupa. m karmma karoti sa kasya sad. r"so bhavati tadaha. m yu. smaan j naapayaami|
48 U huddi qongⱪur kolap, ulini ⱪoram taxning üstigǝ selip ɵy salƣan kixigǝ ohxaydu. Kǝlkün kǝlgǝndǝ, su eⱪimi u ɵyning üstigǝ zǝrb bilǝn urulƣini bilǝn, uni midir-sidir ⱪilalmidi, qünki u puhta selinƣan.
yo jano gabhiira. m khanitvaa paa. saa. nasthale bhitti. m nirmmaaya svag. rha. m racayati tena saha tasyopamaa bhavati; yata aaplaavijalametya tasya muule vegena vahadapi tadgeha. m laa. dayitu. m na "saknoti yatastasya bhitti. h paa. saa. nopari ti. s.thati|
49 Lekin sɵzlirimni anglap turup, ǝmǝl ⱪilmaydiƣan kixi bolsa, ⱪuruⱪ yǝrning üstigǝ ulsiz ɵy salƣan kixigǝ ohxaydu. [Kǝlkün] eⱪimi xu ɵyning üstigǝ uruluxi bilǝn u ɵrülüp kǝtti; uning ɵrülüxi intayin dǝⱨxǝtlik boldi!
kintu ya. h ka"scin mama kathaa. h "srutvaa tadanuruupa. m naacarati sa bhitti. m vinaa m. rdupari g. rhanirmmaatraa samaano bhavati; yata aaplaavijalamaagatya vegena yadaa vahati tadaa tadg. rha. m patati tasya mahat patana. m jaayate|
