Əstǝr 3

1 Bu ixlardin keyin padixaⱨ Aⱨaxwerox Agagiylardin bolƣan Ⱨammidataning oƣli Ⱨamanning mǝnsipini ɵstürdi; padixaⱨ uning ornini ɵstürüp, ɵzi bilǝn billǝ ixlǝydiƣan barliⱪ ǝmirlǝrningkidin yuⱪiri ⱪildi.

Eso enoga, hina bagade Segesisi da dunu ea dio amo Ha: ima: ne amo ea hawa: hamosu gaguia gadole, ea baligisu eagene ouligisu dunu hamoi. Ha: ima: ne da Ha: mida: ida egefe esalu, amola A: iga: ge egaga fi dunu.

2 Padixaⱨ uning ⱨǝⱪⱪidǝ ǝmr ⱪilƣaqⱪa, orda dǝrwazisida turƣan padixaⱨning barliⱪ ǝmǝldarliri Ⱨamanning aldida tǝzim ⱪilip bax uratti; lekin Mordikay bolsa Ⱨamanƣa nǝ tǝzim ⱪilmidi, nǝ bax urmidi.

Hina bagade da eagene ouligisu ilia nodosu Ha: ima: ne ema olelema: ne, ilia muguni bugili amola beguduma: ne, Segesisi ea amane sia: i. Ilia defele hamoi. Be Modigai hi fawane amane hamomu higa: i.

3 Orda dǝrwazisida turƣan padixaⱨning hizmǝtkarliri Mordikaydin: — Sili nemixⱪa padixaⱨning ǝmrigǝ hilapliⱪ ⱪilidila? — dǝp soraytti.

Hina bagade ea ouligisu dunu oda ilia ema adole ba: i, e da abuliba: le hina bagade ea hamoma: ne sia: i defele hame hamobela: ?

4 Xundaⱪ boldiki, ular ⱨǝr küni nǝsiⱨǝt ⱪilixⱪan bolsimu, u ⱪulaⱪ salmiƣandin keyin, ular: — Ⱪeni, Mordikayning ⱪilƣan bu ixiƣa yol ⱪoyulamdu-yoⱪ, bir kɵrǝyliqu, dǝp buni Ⱨamanƣa eytti; qünki u ularƣa ɵzining Yǝⱨudiy ikǝnlikini eytⱪanidi.

E da hina bagade ea sia: nabima: ne, ilia mae fisili, gebewane adoleboba: ahoanusu. Be e da ilia sia: hame nabasu. E amane sia: i, “Na da Yu dunu. Na Ha: ima: nema begudumu da hamedei.” Amaiba: le, ilia da Ha: ima: nema adoi. E da Modigai ea hou dawa: beba: le, adi hamoma: beyale ilia dawa: i.

5 Ⱨaman Mordikayning ɵzigǝ bax urup tǝzim ⱪilmiƣanliⱪini kɵrüp ⱪattiⱪ ƣǝzǝplǝndi.

Modigai da Ha: ima: nema hame muguni bugimu amola hame begudumu amo Ha: ima: ne da nababeba: le, ougi bagade ba: i.

6 Lekin u «Mordikayning üstigǝ ⱪol selixni kiqikkinǝ bir ix» dǝp ⱨesablidi; qünki ular Mordikayning millitini uningƣa dǝp ⱪoyƣanidi; xunga Ⱨaman Aⱨaxweroxning pütkül padixaⱨliⱪidiki Yǝⱨudiylarni, yǝni Mordikayning hǝlⱪini biraⱪla yoⱪitix yolini izdǝp yürdi.

‘Modigai da Yu dunu’ amo Ha: ima: ne da nababeba: le, e da Modigai ema se imunusa: dawa: i. Be Modigai ema fawane hame, be Yu fi dunu huluanedafa Besia fifi asi gala ganodini esalu, e da amo huluane medole legemusa: dawa: i galu.

7 Padixaⱨ Aⱨaxweroxning on ikkinqi yili birinqi ayda, yǝni Nisan eyida, birsi Ⱨamanning aldida [ⱪutluⱪ] ay-künni bekitix üqün ⱨǝr kün, ⱨǝr ay boyiqǝ «pur», yǝni qǝk taxliwidi, on ikkinqi ayƣa, yǝni «Adar eyi»ƣa qiⱪti.

Ode fagoyale amola oubi age (amo oubi ea dio da Nisa: ne) hina bagade Segesisi ea ouligilaloba, Ha: ima: ne da sia: beba: le, ilia da Yu dunu adi esoga amola adi oubiga fane legema: bela: le, ululuasu agoai hedei. (amo ululuasu hedesu dio da Biulime) Hedelala ba: loba: , oubi fago (amo oubi ea dio da A: ida) amoga eso 13, amoga Yu dunu medole legemusa: ilegei.

8 Ⱨaman padixaⱨ Aⱨaxweroxⱪa: — Padixaⱨliⱪlirining ⱨǝrⱪaysi ɵlkiliridiki ǝl-millǝtlǝr arisida qeqilip yaxawatⱪan bir hǝlⱪ bar; ularning ⱪanun-bǝlgilimiliri baxⱪa hǝlⱪlǝrningkigǝ ohximaydu, ular aliylirining ⱪanun-bǝlgilimilirigimu boysunmaydu; xunga ularning yaxixiƣa yol ⱪoyux aliyliriƣa ⱨeq payda yǝtküzmǝydu.

Amaiba: le, Ha: ima: ne da hina bagade Segesisima amane sia: i, “Fi afae da dia fifi asi gala huluane amo ganodini esalebe ba: sa. Ilia hou da eno fi dunu ilia hou defele hame, be hisu hisu agoane ba: sa. Amola ilia da dia fifi asi gala sema hamoi amoma hame fa: no bobogesa. Amaiba: le, ilia da dia soge ganodini bu esalumu da defea hame galebe.

9 Əgǝr padixaⱨimƣa layiⱪ kɵrünsǝ, ularni yoⱪitix toƣruluⱪ yarliⱪ pütüp qüxürgǝyla; mana mǝn ɵz yenimdin on ming talant kümüxni aliylirining hǝzinilirigǝ selix üqün padixaⱨliⱪning ixlirini baxⱪuridiƣan hadimlarning ⱪoliƣa tapxurimǝn, dedi.

Hina bagade noga: idafa! Di da hanai galea, amo fi dunu huluane medole legemusa: , sema bagade hamoma. Di amane hamosea, na da dafawane silifa ea dioi defei 340,000 gilougala: me agoane, amo dia muni salasu ganodini salimu, dia fifi asi gala ouligisu hou fidima: ne salimu.”

10 Xuning bilǝn padixaⱨ ɵzining barmiⱪidin üzükni siyrip qiⱪirip, Yǝⱨudiylarning rǝⱪibi, Agagiy Ⱨammidataning oƣli Ⱨamanƣa berip:

Hina bagade da ea lobo sogoga gasisalasu, (amoga ilia da ea sia: i liligi dafawane ilegemusa: meloaga dedesu) amo fadegale, Yu dunu ilia ha lai dunu Ha: ima: ne (Ha: mida: ida egefe amola A: iga: ge egaga fifi misi dunu) ema i.

11 — Xu kümüxlǝrni ɵzünggǝ in’am ⱪildim, u hǝlⱪnimu sanga tapxurdum, ularni ⱪandaⱪ ⱪilixni halisang, xundaⱪ ⱪil! — dedi.

Hina bagade Segesisi da Ha: ima: nema amane sia: i, “Defea! Na da amo fi dunu huluane amola ilia muni, dia hanaiga ilima hamoma: ne dima i dagoi.”

12 Andin birinqi ayning on üqinqi küni padixaⱨning mirziliri qaⱪirilip, yarliⱪ Ⱨamanning barliⱪ tapiliƣini boyiqǝ pütüldi; u ⱨǝrⱪaysi ɵlkilǝrgǝ ɵz yeziⱪida, ⱨǝrⱪaysi ǝl-millǝtkǝ ɵz tilida yazdurulup, ⱨǝrbir ɵlkilǝrning waliyliriƣa, ⱨǝrbir ǝl-millǝtning ǝmirlirigǝ ǝwǝtildi; yarliⱪ padixaⱨ Aⱨaxweroxning namida pütülgǝn bolup, uning üzük mɵⱨüri bilǝn peqǝtlǝndi.

Amaiba: le, oubi age amola eso13 amoga, Ha: ima: ne da hina bagade ea sia: dedesu dunu amo ema misa: ne sia: ne, amo sia: (hina bagade ea hamoi liligi) amo dedemusa: sia: i. Ilia da amo sia: hina bagade ea fifi asi gala huluane amola ilia sia: hisu hisu amoga dedene iagagama: ne sia: i. Amo sia: ilia da hina bagade Segesisi ea dioba: le iasi, amola sia: dedei da Segesisi ea lobo sogo gasisalasu amoga, adolegele dedei ba: i.

13 Yarliⱪ mǝktupliri qaparmǝnlǝrning ⱪoli bilǝn padixaⱨliⱪning ⱨǝrⱪaysi ɵlkilirigǝ yǝtküzüldi; uningda bir kün iqidǝ — On ikkinqi ayning, yǝni Adar eyining on üqinqi küni ⱪeri-yax, balilar wǝ ayallar demǝy, barliⱪ Yǝⱨudiylarni ⱪoymay ⱪirip, ɵltürüp, nǝsli ⱪurutuwetilsun, ularning mal-mülki olja ⱪilinsun, deyilgǝnidi.

Sia: adola ahoasu dunu da amo fifi asi gala dunu huluane ilima adola asi. Amo sia: da amane sia: i, “Eso afaega amo oubi fago (A: ida) amola eso 13 amoga, ilia da Yu fi dunu huluane, amola uda amola mano huluanedafa ilia da mae asigili medole lelegele, amola Yu fi dunu ilia liligi lamu sia: i.

14 Xu yarliⱪ ⱨǝrbir ɵlkidǝ jakarlinix üqün, xundaⱪla xu küni ⱨǝrbir hǝlⱪ xundaⱪ ⱪilixⱪa tǝyyar bolup turuxi üqün, mǝktupning kɵqürmǝ nushiliri ⱨǝrbir ǝl-millǝtkǝ elan ⱪilinmaⱪqi boldi.

Ilia amo sia: amo dunu huluanedafa fifi asi gala huluane amo ganodini nabima: ne, olelema: ne sia: i. Bai amo eso da doaga: sea, dunu huluane da ilia Yu dunu medoma: ne liligi momagei dagoi ba: mu, ilia da hanai.

15 Qaparmǝnlǝr padixaⱨning ǝmri boyiqǝ dǝrⱨal yolƣa qiⱪti; yarliⱪ Xuxan ⱪǝl’ǝsining ɵzidimu elan ⱪilindi. Bu qaƣda padixaⱨ Ⱨaman bilǝn xarab iqixkǝ olturƣanidi. Lekin Xuxan xǝⱨiridikilǝr dǝkkǝ-dükkigǝ qɵmüp ketixti.

Hina bagade Segesisi da sia: beba: le, ilia da Susa moilai bai bagade amo ganodini olelei. Amola sia: adola ahoasu dunu da hina bagade ea fifi asi gala huluane amo adosi. Hina bagade amola Ha: ima: ne ela da fili, waini hano mai. Be Susa moilai bai bagade esalebe dunu huluane da bulila lalu.