Ⱨekmǝt topliƣuqi 8
1 Kim dana kixigǝ tǝng kelǝlǝydu? Kim ixlarni qüxǝndürüxni bilidu? Kixining danaliⱪi qirayini nurluⱪ ⱪilidu, yüzining sürini yorutidu.
Ni mtu gani mwenye hekima? Ambaye anafahamu matukio yana maana gani katika maisha? Hekima ndani ya mtu husababisha uso wake kung'ara, na ugumu wa uso wake hubadilika.
2 Padixaⱨning pǝrmaniƣa ⱪulaⱪ selixingni dǝwǝt ⱪilimǝn; bolupmu Huda aldida iqkǝn ⱪǝsǝm tüpǝylidin xundaⱪ ⱪilƣin.
Ninakushauri kuitii amri ya mfalme kwa sababu ya kiapo cha Mungu cha kumlinda yeye.
3 Uning aldidin qiⱪip ketixkǝ aldirima; yaman bir dǝwani ⱪollaxta qing turma; qünki padixaⱨ nemini halisa xuni ⱪilidu.
Usiharakishe kuondoka mbele ya uwepo wake, na usisimame kuunga mkono jambo lisilofaa, kwa kuwa mfalme anafanya chochote anacho tamani.
4 Qünki padixaⱨning sɵzi ⱨoⱪuⱪtur; kim uningƣa: «Ɵzliri nemǝ ⱪilila?» — deyǝlisun?
Neno la mfalme hutawala, kwa hiyo ni nani atakaye mwambia, 'Unafanya nini?
5 Kim [padixaⱨning] pǝrmanini tutⱪan bolsa ⱨeq yamanliⱪni kɵrmǝydu; dana kixining kɵngli ⱨǝm pǝytni ⱨǝm yolni pǝmliyǝlǝydu.
Yeyote ashikaye amri za mfalme hukwepa madhara. Moyo wa mwenye hekima hutambua mwelekeo muafaka na muda wa kuenda.
6 Qünki ⱨǝrbir ix-arzuning pǝyti wǝ yoli bar; insan keyinki ixlarni bilmigǝqkǝ, uning dǝrd-ǝlimi ɵzini ⱪattiⱪ basidu. Kim uningƣa ⱪandaⱪ bolidiƣanliⱪini eytalisun?
Kwa kuwa kila jambo lina jibu sahihi, na wakati wa kujibu, kwa sababu taabu ya mtu ni kubwa.
Hakuna anaye fahamu kinacho fuata. Ni nani awezaye kumwambia nini kinacho kuja?
8 Ⱨeqkim ɵz roⱨiƣa igǝ bolalmas, yǝni ⱨeqkimning ɵz roⱨini ɵzidǝ ⱪaldurux ⱨoⱪuⱪi yoⱪtur; ⱨeqkimning ɵlüx künini ɵz ⱪolida tutux ⱨoⱪuⱪi yoⱪtur; xu jǝngdin ⱪeqixⱪa ruhsǝt yoⱪtur; rǝzillik rǝzillikkǝ berilgüqilǝrni ⱪutⱪuzmas.
Hakuna mwenye uwezo juu ya roho aizuie roho; wala hana mamlaka juu ya siku ya kufa; wala hakuna kuruhusiwa katika vita vile; wala uovu hautamwokoa yule aliyeuzoea.
9 Bularning ⱨǝmmisini kɵrüp qiⱪtim, xundaⱪla ⱪuyax astida ⱪilinƣan ⱨǝrbir ixⱪa, adǝmning adǝm üstigǝ ⱨoⱪuⱪ tutⱪanliⱪi bilǝn ularƣa ziyan yǝtküzidiƣan muxu waⱪitⱪa kɵngül ⱪoydum.
Mambo hayo yote nimeyaona, nikatia moyo wangu katika kila kazi iliyofanyika chini ya jua. Kuna wakati ambapo mtu mmoja anayo mamlaka juu ya mwenziwe kwa hasira yake.
10 Xuningdǝk rǝzillǝrning dǝpnǝ ⱪilinƣanliⱪini kɵrdüm; ular ǝslidǝ muⱪǝddǝs jayƣa kirip-qiⱪip yürǝtti; ular [muⱪǝddǝs jaydin] qiⱪipla, rǝzil ixlarni ⱪilƣan xu xǝⱨǝr iqidǝ mahtilidu tehi! Bumu bimǝniliktur!
Hivyo niliwaona wabaya wakizikwa hadharani. Waliondolewa mahali patakatifu na kuzikwa mahali waliposifiwa na watu katika mji walipokuwa wamefanya matendo maovu. Hii nayo haifai.
11 Rǝzillik üstidin ⱨɵküm tezdin bǝja kǝltürülmigǝqkǝ, xunga insan balilirining kɵngli rǝzillikni yürgüzüxkǝ pütünlǝy berilip ketidu.
Wakati hukumu dhidi ya tendo ovu haihukumiwi haraka, hushawishi mioyo ya wanadamu kutenda ubaya.
12 Gunaⱨkar yüz ⱪetim rǝzillik ⱪilip, künlirini uzartsimu, Hudadin ⱪorⱪidiƣanlarning ǝⱨwali ulardin yahxi bolidu dǝp bilimǝn; qünki ular uning aldida ⱪorⱪidu.
Hata kama mwenye dhambi afanye uovu mara mia moja na bado aishi kwa muda mrefu, bado ninafahamu itakuwa vyema kwa wale wanao muheshimu Mungu, wanaouheshimu uwepo wake walio nao.
13 Biraⱪ rǝzillǝrning ǝⱨwali yahxi bolmaydu, uning künliri sayidǝk tezla ɵtüp, künliri uzartilmaydu, qünki u Huda aldida ⱪorⱪmaydu.
Lakini haitakuwa vyema kwa mtu mwovu; mkewe hatacheleweshwa. Siku zake kama kizuri kitowekacho upesi, kwa sababu hamuheshimu Mungu.
14 Yǝr yüzidǝ yürgüzülgǝn bir bimǝnilik bar; bexiƣa rǝzillǝrning ⱪilƣini boyiqǝ kün qüxidiƣan ⱨǝⱪⱪaniy adǝmlǝr bar; bexiƣa ⱨǝⱪⱪaniy adǝmlǝrning ⱪilƣini boyiqǝ yahxiliⱪ qüxidiƣan rǝzil adǝmlǝrmu bar. Mǝn bu ixnimu bimǝnilik dedim.
Kuna mvuke mwingine usio faa, jambo jingine linaofanyika juu ya dunia. Mambo hutokea kwa watu wenye haki kama yatokeavyo kwa watu waovu, na mambo hutokea kwa wenye haki kama yatokeavyo kwa waovu. Ninasema hili pia ni mvuke usiofaa.
15 Xunga mǝn tamaxini tǝriplidim; qünki insan üqün ⱪuyax astida yeyix, iqix wǝ ⱨuzur elixtin yahsi ix yoⱪtur; xundaⱪ ⱪilip uning ǝmgikidin bolƣan mewǝ Huda tǝⱪdim ⱪilƣan ⱪuyax astidiki ɵmrining barliⱪ künliridǝ ɵzigǝ ⱨǝmraⱨ bolidu.
Kwa hiyo nikapendekeza furaha, kwa sababu mtu hana jambo bora chini ya jua zaidi ya kula na kunywa na kuwa na furaha. furaha ndiyo itamfuata katika kazi zake kwa siku zote za maisha yake ambayo Mungu amempa chini ya jua.
16 Kɵnglümni danaliⱪni wǝ yǝr yüzidǝ ⱪilinƣan ixlarni bilip yetix üqün ⱪoyƣanda, xundaⱪla Huda ⱪilƣan barliⱪ ixlarni kɵrginimdǝ xuni bayⱪidim: — Insan ⱨǝtta keqǝ-kündüz kɵzlirigǝ uyⱪuni kɵrsǝtmisimu, ⱪuyax astidiki barliⱪ ixni bilip yetǝlmǝydu; u uni qüxinixkǝ ⱪanqǝ intilsǝ, u xunqǝ bilip yetǝlmǝydu. Ⱨǝtta dana kixi «Buni bilip yǝttim» desimu, ǝmǝliyǝttǝ u uni bilip yǝtmǝydu.
Nikauweka moyo wangu kufamu hekima na kufahamu kazi inayofanyika juu ya nchi, kazi ambayo inafanyika mara nyingi pasipo kufumba macho usiku au mchana.
Kisha nika tafakari matendo yote ya Mungu, na kwamba mtu hawezi kuelewa kazi inayofanyika chini ya jua. Bila kujali mtu anafanya kupata majibu, hatayapata. Ingawa mwenye hekima anaweza kuamini anajua, kitu kweli hajui.
