Ⱪanun xǝrⱨi 15

1 Ⱨǝrbir yǝttǝ yilning ahirida sǝn bir «halas ⱪilix»ni jakarliƣin.

ھەربىر يەتتە يىلنىڭ ئاخىرىدا سەن بىر «خالاس قىلىش»نى جاكارلىغىن.

2 Bu «halas ⱪilix» mundaⱪ bolidu: — barliⱪ ⱪǝrz igiliri ⱪoxnisiƣa bǝrgǝn ⱪǝrzni kǝqürüm ⱪilixi kerǝk; uni ⱪoxnisidin yaki ⱪerindixidin tǝlǝp ⱪilmasliⱪi kerǝk; qünki Pǝrwǝrdigar aldida bir «halas ⱪilix» jakarlandi.

بۇ «خالاس قىلىش» مۇنداق بولىدۇ: ــ بارلىق قەرز ئىگىلىرى قوشنىسىغا بەرگەن قەرزنى كەچۈرۈم قىلىشى كېرەك؛ ئۇنى قوشنىسىدىن ياكى قېرىندىشىدىن تەلەپ قىلماسلىقى كېرەك؛ چۈنكى پەرۋەردىگار ئالدىدا بىر «خالاس قىلىش» جاكارلاندى.

3 Qǝtǝlliktin bolsa tǝlǝp ⱪilixⱪa bolidu; lekin ⱪerindixingda bolƣan ⱪǝrzni kǝqürüm ⱪilixing kerǝk.

چەتئەللىكتىن بولسا تەلەپ قىلىشقا بولىدۇ؛ لېكىن قېرىندىشىڭدا بولغان قەرزنى كەچۈرۈم قىلىشىڭ كېرەك.

4 Ⱨalbuki, aranglarda ⱨajǝtmǝnlǝr bolmaydu; qünki Pǝrwǝrdigar Hudaying silǝrgǝ miras bolux üqün igilixinglarƣa beridiƣan xu zeminda turƣiningda seni ziyadǝ bǝrikǝtlǝydu;

ھالبۇكى، ئاراڭلاردا ھاجەتمەنلەر بولمايدۇ؛ چۈنكى پەرۋەردىگار خۇدايىڭ سىلەرگە مىراس بولۇش ئۈچۈن ئىگىلىشىڭلارغا بېرىدىغان شۇ زېمىندا تۇرغىنىڭدا سېنى زىيادە بەرىكەتلەيدۇ؛

5 Pǝⱪǝt silǝr Pǝrwǝrdigar Hudayinglarning awaziƣa ⱪulaⱪ selip, mǝn silǝrgǝ bügün tapiliƣan bu pütün ǝmrgǝ ǝmǝl ⱪilixⱪa kɵngül bɵlsǝnglar xundaⱪ bolidu.

پەقەت سىلەر پەرۋەردىگار خۇدايىڭلارنىڭ ئاۋازىغا قۇلاق سېلىپ، مەن سىلەرگە بۈگۈن تاپىلىغان بۇ پۈتۈن ئەمرگە ئەمەل قىلىشقا كۆڭۈل بۆلسەڭلار شۇنداق بولىدۇ.

6 Qünki Pǝrwǝrdigar Hudaying sanga wǝdǝ ⱪilƣandǝk u seni bǝrikǝtlǝydu; sǝn kɵp ǝllǝrgǝ kapalǝtlik elip ⱪǝrz berisǝn, lekin ulardin ⱪǝrz almaysǝn; sǝn kɵp ǝllǝr üstigǝ ⱨɵküm sürisǝn, lekin ular üstüngdin ⱨɵküm sürmǝydu.

چۈنكى پەرۋەردىگار خۇدايىڭ ساڭا ۋەدە قىلغاندەك ئۇ سېنى بەرىكەتلەيدۇ؛ سەن كۆپ ئەللەرگە كاپالەتلىك ئېلىپ قەرز بېرىسەن، لېكىن ئۇلاردىن قەرز ئالمايسەن؛ سەن كۆپ ئەللەر ئۈستىگە ھۆكۈم سۈرىسەن، لېكىن ئۇلار ئۈستۈڭدىن ھۆكۈم سۈرمەيدۇ.

7 Pǝrwǝrdigar Hudaying sanga beridiƣan zeminda xǝⱨǝr-yezanglar iqidǝ turuwatⱪan ⱪerindaxliring arisidin kǝmbǝƣǝl bir adǝm bolsa, sǝn uningƣa kɵnglüngni ⱪattiⱪ ⱪilma yaki ⱨajiti qüxkǝn ⱪerindixingƣa ⱪolungni yumuwalma;

پەرۋەردىگار خۇدايىڭ ساڭا بېرىدىغان زېمىندا شەھەر-يېزاڭلار ئىچىدە تۇرۇۋاتقان قېرىنداشلىرىڭ ئارىسىدىن كەمبەغەل بىر ئادەم بولسا، سەن ئۇنىڭغا كۆڭلۈڭنى قاتتىق قىلما ياكى ھاجىتى چۈشكەن قېرىندىشىڭغا قولۇڭنى يۇمۇۋالما؛

8 sǝn bǝlki sehiyliⱪ bilǝn uningƣa ⱪolungni oquⱪ ⱪil wǝ uningda nemǝ kǝm bolsa qoⱪum ⱨajitidin qiⱪip uningƣa ɵtnǝ berip tur.

سەن بەلكى سېخىيلىق بىلەن ئۇنىڭغا قولۇڭنى ئوچۇق قىل ۋە ئۇنىڭدا نېمە كەم بولسا چوقۇم ھاجىتىدىن چىقىپ ئۇنىڭغا ئۆتنە بېرىپ تۇر.

9 Kɵnglüngdǝ namrat ⱪerindixingdin aƣrinip: Yǝttinqi yil, yǝni «halas yili» yeⱪinlaxti, dǝp rǝzil oyda boluxtin, uningƣa ⱨeq nǝrsǝ bǝrmǝsliktin ⱨezi bol; xundaⱪ bolup ⱪalsa u sening toƣrangda Pǝrwǝrdigarƣa pǝryad kɵtürüxi bilǝn bu ix sanga gunaⱨ ⱨesablinidu.

كۆڭلۈڭدە نامرات قېرىندىشىڭدىن ئاغرىنىپ: يەتتىنچى يىل، يەنى «خالاس يىلى» يېقىنلاشتى، دەپ رەزىل ئويدا بولۇشتىن، ئۇنىڭغا ھېچ نەرسە بەرمەسلىكتىن ھېزى بول؛ شۇنداق بولۇپ قالسا ئۇ سېنىڭ توغراڭدا پەرۋەردىگارغا پەرياد كۆتۈرۈشى بىلەن بۇ ئىش ساڭا گۇناھ ھېسابلىنىدۇ.

10 Sǝn qoⱪum uningƣa sehiyliⱪ bilǝn bǝrgin; uningƣa bǝrginingdǝ kɵnglüngdǝ narazi bolma; qünki bu ix üqün Pǝrwǝrdigar Hudaying seni barliⱪ ixliringda wǝ ⱪolungdiki barliⱪ ǝmgikingdǝ bǝrikǝtlǝydu.

سەن چوقۇم ئۇنىڭغا سېخىيلىق بىلەن بەرگىن؛ ئۇنىڭغا بەرگىنىڭدە كۆڭلۈڭدە نارازى بولما؛ چۈنكى بۇ ئىش ئۈچۈن پەرۋەردىگار خۇدايىڭ سېنى بارلىق ئىشلىرىڭدا ۋە قولۇڭدىكى بارلىق ئەمگىكىڭدە بەرىكەتلەيدۇ.

11 Qünki kǝmbǝƣǝllǝr zemindin yoⱪap kǝtmǝydu; xunga mǝn sanga: «Sǝn sehiyliⱪ bilǝn zemindiki ⱪerindixingƣa, yǝni sening namratliringƣa wǝ ⱨajǝtmǝnliringgǝ ⱪolungni aqⱪin» — dǝp tapilidim.

چۈنكى كەمبەغەللەر زېمىندىن يوقاپ كەتمەيدۇ؛ شۇڭا مەن ساڭا: «سەن سېخىيلىق بىلەن زېمىندىكى قېرىندىشىڭغا، يەنى سېنىڭ نامراتلىرىڭغا ۋە ھاجەتمەنلىرىڭگە قولۇڭنى ئاچقىن» ــ دەپ تاپىلىدىم.

12 Sening ⱪerindixing, mǝyli ibraniy ǝr yaki ibraniy ayal bolsun sanga setilƣan bolsa, u altǝ yil ⱪulluⱪungda bolidu, andin yǝttinqi yilida sǝn uni ɵzüngdin halas ⱪilip ⱪoyuwǝt.

سېنىڭ قېرىندىشىڭ، مەيلى ئىبرانىي ئەر ياكى ئىبرانىي ئايال بولسۇن ساڭا سېتىلغان بولسا، ئۇ ئالتە يىل قۇللۇقۇڭدا بولىدۇ، ئاندىن يەتتىنچى يىلىدا سەن ئۇنى ئۆزۈڭدىن خالاس قىلىپ قويۇۋەت.

13 Uni ⱪoyuwǝtkǝndǝ ⱪuruⱪ ⱪol ⱪoyuwǝtsǝng bolmaydu;

ئۇنى قويۇۋەتكەندە قۇرۇق قول قويۇۋەتسەڭ بولمايدۇ؛

14 sǝn qoⱪum ⱪoyliringdin, haminingdin wǝ xarab kɵlqikingdin tǝⱪdim ⱪilixing kerǝk; Pǝrwǝrdigar Hudaying seni bǝrikǝtligini boyiqǝ sǝn uningƣa bǝr.

سەن چوقۇم قويلىرىڭدىن، خامىنىڭدىن ۋە شاراب كۆلچىكىڭدىن تەقدىم قىلىشىڭ كېرەك؛ پەرۋەردىگار خۇدايىڭ سېنى بەرىكەتلىگىنى بويىچە سەن ئۇنىڭغا بەر.

15 Sening ǝslidǝ Misir zeminida ⱪul bolƣanliⱪingni, xuningdǝk Pǝrwǝrdigar Hudaying seni ⱨɵrlük bǝdili tɵlǝp ⱪutⱪuzƣanliⱪini yadingda tut; xunga mǝn bügün bu ixni sanga tapilidim.

سېنىڭ ئەسلىدە مىسىر زېمىنىدا قۇل بولغانلىقىڭنى، شۇنىڭدەك پەرۋەردىگار خۇدايىڭ سېنى ھۆرلۈك بەدىلى تۆلەپ قۇتقۇزغانلىقىنى يادىڭدا تۇت؛ شۇڭا مەن بۈگۈن بۇ ئىشنى ساڭا تاپىلىدىم.

16 Ⱨalbuki, xu ⱪulung sanga: «mǝn sǝndin kǝtmǝymǝn» desǝ (qünki u seni wǝ ailǝngdikilǝrni sɵyidu, sening bilǝn ⱨali yahxi bolidu)

ھالبۇكى، شۇ قۇلۇڭ ساڭا: «مەن سەندىن كەتمەيمەن» دېسە (چۈنكى ئۇ سېنى ۋە ئائىلەڭدىكىلەرنى سۆيىدۇ، سېنىڭ بىلەن ھالى ياخشى بولىدۇ)

17 — xu qaƣda sǝn bigizni elip uning ⱪuliⱪini ixiktǝ tǝx. Xuning bilǝn u mǝnggügǝ sening ⱪulung bolidu. Xuningdǝk dedikinggimu xundaⱪ muamilǝ ⱪilƣin.

ــ شۇ چاغدا سەن بىگىزنى ئېلىپ ئۇنىڭ قۇلىقىنى ئىشىكتە تەش. شۇنىڭ بىلەن ئۇ مەڭگۈگە سېنىڭ قۇلۇڭ بولىدۇ. شۇنىڭدەك دېدىكىڭگىمۇ شۇنداق مۇئامىلە قىلغىن.

18 [Ⱪulungni] yeningdin ⱪoyuwetix sanga eƣir kǝlmisun; qünki u ⱪulluⱪungda altǝ yil bolƣaqⱪa, ⱪimmiti mǝdikarningkidin ikki ⱨǝssǝ artuⱪ bolidu; [uni ⱪoyuwǝtsǝng] Pǝrwǝrdigar Hudaying barliⱪ ixliringda seni bǝrikǝtlǝydu.

[قۇلۇڭنى] يېنىڭدىن قويۇۋېتىش ساڭا ئېغىر كەلمىسۇن؛ چۈنكى ئۇ قۇللۇقۇڭدا ئالتە يىل بولغاچقا، قىممىتى مەدىكارنىڭكىدىن ئىككى ھەسسە ئارتۇق بولىدۇ؛ [ئۇنى قويۇۋەتسەڭ] پەرۋەردىگار خۇدايىڭ بارلىق ئىشلىرىڭدا سېنى بەرىكەتلەيدۇ.

19 Kaliliring wǝ ⱪoyliring arisida tuƣulƣan barliⱪ tunji ǝrkǝk mozay-ⱪoziliringni Pǝrwǝrdigar Hudayingƣa ata; kaliliringning tunjisini ⱨeqⱪandaⱪ ǝmgǝkkǝ salma, ⱪoyliringning tunjisini ⱪirⱪima.

كالىلىرىڭ ۋە قويلىرىڭ ئارىسىدا تۇغۇلغان بارلىق تۇنجى ئەركەك موزاي-قوزىلىرىڭنى پەرۋەردىگار خۇدايىڭغا ئاتا؛ كالىلىرىڭنىڭ تۇنجىسىنى ھېچقانداق ئەمگەككە سالما، قويلىرىڭنىڭ تۇنجىسىنى قىرقىما.

20 Sǝn wǝ ɵyüngdikilǝr ⱨǝr yili xu melingni Pǝrwǝrdigar Hudaying aldida, Pǝrwǝrdigar tallaydiƣan jayda yǝnglar.

سەن ۋە ئۆيۈڭدىكىلەر ھەر يىلى شۇ مېلىڭنى پەرۋەردىگار خۇدايىڭ ئالدىدا، پەرۋەردىگار تاللايدىغان جايدا يەڭلار.

21 Biraⱪ [xu] ⱨaywanlarning bir yeri meyip bolsa, mǝyli u mǝjruⱨ, kor yaki uningda ⱨǝrⱪandaⱪ nuⱪsan bolsa, uni Pǝrwǝrdigar Hudayingƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilmasliⱪing kerǝk.

بىراق [شۇ] ھايۋانلارنىڭ بىر يېرى مېيىپ بولسا، مەيلى ئۇ مەجرۇھ ، كور ياكى ئۇنىڭدا ھەرقانداق نۇقسان بولسا، ئۇنى پەرۋەردىگار خۇدايىڭغا قۇربانلىق قىلماسلىقىڭ كېرەك.

22 Bǝlki uni xǝⱨǝr-yezanglar iqidǝ yesǝng bolidu; kixilǝr mǝyli pak yaki napak bolsun, uni jǝrǝn yaki keyikni yegǝndǝk yesǝ bolidu.

بەلكى ئۇنى شەھەر-يېزاڭلار ئىچىدە يېسەڭ بولىدۇ؛ كىشىلەر مەيلى پاك ياكى ناپاك بولسۇن، ئۇنى جەرەن ياكى كېيىكنى يېگەندەك يېسە بولىدۇ.

23 Pǝⱪǝt sǝn uning ⱪenini yemǝ; ⱪenini suni yǝrgǝ tɵkkǝndǝk tɵküwǝt.

پەقەت سەن ئۇنىڭ قېنىنى يېمە؛ قېنىنى سۇنى يەرگە تۆككەندەك تۆكۈۋەت.