Daniyal 8

1 Padixaⱨ Bǝlxazar tǝhtkǝ olturup üqinqi yili, mǝnki Daniyal ikkinqi bir ƣayibanǝ alamǝtni kɵrdüm.

Anno tertio regni Baltassar regis, visio apparuit mihi. Ego Daniel post id, quod videram in principio,

2 Ƣayibanǝ kɵrünüxtǝ, ɵzümni Elam ɵlkisidiki Xuxan ⱪǝl’ǝsidǝ kɵrdüm. Kɵrünüxtǝ mǝn Ulay qong ɵstingi boyida idim.

vidi in visione mea, cum essem in Susis castro, quod est in Ælam regione: vidi autem in visione esse me super portam Ulai.

3 Beximni kɵtürüp ⱪarisam, ikki münggüzi bar bir ⱪoqⱪarning qong ɵstǝng aldida turƣanliⱪini kɵrdüm. Uning münggüzi egiz bolup, bir münggüz yǝnǝ biridin egiz idi; egizrǝk bolƣan münggüz yǝnǝ birsidin keyinrǝk ɵsüp qiⱪⱪanidi.

Et levavi oculus meos, et vidi: et ecce aries unus stabat ante paludem, habens cornua excelsa, et unum excelsius altero atque succrescens. Postea

4 Mǝn ⱪoqⱪarning ƣǝrb, ximal wǝ jǝnub tǝrǝplǝrgǝ üsüwatⱪinini kɵrdüm. Ⱨeqⱪandaⱪ ⱨaywan uningƣa tǝng kelǝlmǝytti wǝ ⱨeqkim ⱨeqkimni uning qanggilidin ⱪutⱪuzalmaytti. U nemǝ ⱪilixni halisa, xuni ⱪilatti, barƣanseri ⱨǝywǝtlik bolup ketiwatatti.

vidi arietem cornibus ventilantem contra Occidentem, et contra Aquilonem, et contra Meridiem, et omnes bestiæ non poterant resistere ei, neque liberari de manu eius: fecitque secundum voluntatem suam, et magnificatus est.

5 Mǝn bu toƣruluⱪ oylawatattim, mana, ƣǝrb tǝrǝptin bir tekǝ putliri yǝrgǝ tǝgmigǝn ⱨalda pütün jaⱨanni kezip yügürüp kǝldi. Uning ikki kɵzi arisiƣa kɵrünǝrlik qong bir münggüz ɵsüp qiⱪⱪanidi.

Et ego intelligebam: ecce autem hircus caprarum veniebat ab Occidente super faciem totius terræ, et non tangebat terram: porro hircus habebat cornu insigne inter oculos suos.

6 U mǝn dǝslǝp kɵrgǝn ⱨeliⱪi ɵstǝng boyida turƣan ikki münggüzlük ⱪoqⱪarƣa ⱪarap ⱪǝⱨri bilǝn xiddǝtlik etildi.

Et venit usque ad arietem illum cornutum, quem videram stantem ante portam, et cucurrit ad eum in impetu fortitudinis suæ.

7 Mǝn uning ⱪoqⱪarƣa yeⱪin kelip, ƣǝzǝp bilǝn ⱪoqⱪarni üsüp ikki münggüzini sunduriwǝtkǝnlikini kɵrdüm. Ⱪoqⱪarning ⱪarxiliⱪ kɵrsǝtküdǝk madari ⱪalmiƣanidi, tekǝ uni yǝrgǝ yiⱪitip, dǝssǝp-qǝylidi, tekining qanggilidin uni ⱪutⱪuziwalidiƣan adǝm qiⱪmidi.

Cumque appropinquasset prope arietem, efferatus est in eum, et percussit arietem: et comminuit duo cornua eius, et non poterat aries resistere ei: cumque eum misisset in terram, conculcavit, et nemo quibat liberare arietem de manu eius.

8 Tekǝ barƣanseri ⱨǝywǝtlik bolup kǝtti; lekin u heli küqiyip bolƣanda, qong münggüzi sunup qüxüp, ǝslidiki jayidin asmandiki tɵt xamalƣa ⱪarap turidiƣan, kɵzgǝ kɵrünǝrlik tɵt münggüz ɵsüp qiⱪti.

Hircus autem caprarum magnus factus est nimis: cumque crevisset, fractum est cornu magnum, et orta sunt quattuor cornua subter illud per quattuor ventos cæli.

9 Bu tɵt münggüzning iqidiki biridin yǝnǝ bir münggüz ɵsüp qiⱪti. U kiqik münggüz ɵsüp intayin ⱨǝywǝtlik boldi, jǝnub, xǝrⱪ tǝrǝplǝrgǝ wǝ «güzǝl zemin»ƣa ⱪarap tǝsir küqini kengǝytti.

De uno autem ex eis egressum est cornu unum modicum: et factum est grande contra Meridiem, et contra Orientem, et contra fortitudinem.

10 U intayin ⱨǝywǝtlik bolup, ⱨǝtta samawiy ⱪoxundikilǝrgǝ ⱨujum ⱪilƣudǝk dǝrijigǝ yǝtti, samawiy ⱪoxundikilǝrdin wǝ yultuzlardin birmunqisini yǝrgǝ taxlap, ularning üstigǝ dǝssidi

Et magnificatum est usque ad fortitudinem cæli: et deiecit de fortitudine, et de stellis, et conculcavit eas.

11 (u tolimu mǝƣrurlinip, ⱨǝtta samawiy ⱪoxunning Sǝrdari bilǝn tǝng bolmaⱪqi bolup, ibadǝthanida Sǝrdarƣa atap kündilik ⱪurbanliⱪ sunuxni ǝmǝldin ⱪaldurdi, ⱨǝmdǝ Sǝrdarning ibadǝthanisidiki «muⱪǝddǝs jay»ni wǝyran ⱪiliwǝtti.

Et usque ad principem fortitudinis magnificatum est: et ab eo tulit iuge sacrificium, et deiecit locum sanctificationis eius.

12 Asiyliⱪ tüpǝylidin Hudaning hǝlⱪi wǝ kündilik ⱪurbanliⱪ qong münggüzgǝ tapxurulidu). U ⱨǝⱪiⱪǝtni ayaƣ asti ⱪilidu; uning barliⱪ ixliri naⱨayiti onguxluⱪ boldi.

Robur autem datum est ei contra iuge sacrificium propter peccata: et prosternetur veritas in terra, et faciet, et prosperabitur.

13 Kǝynidin, bir muⱪǝddǝs [pǝrixtining] sɵz ⱪilƣanliⱪini anglidim, xuning bilǝn yǝnǝ bir muⱪǝddǝs [pǝrixtǝ] sɵz ⱪilƣan [pǝrixtidin]: — Ƣayibanǝ alamǝttǝ kɵrüngǝn bu wǝⱪǝlǝr, yǝni «wǝyran ⱪilƣuqi» asiyliⱪ, kündilik ⱪurbanliⱪning ǝmǝldin ⱪalduruluxi, ⱨǝmdǝ muⱪǝddǝs ibadǝthanidiki «muⱪǝddǝs jay»ning ⱨǝm Hudaning hǝlⱪining ayaƣ asti ⱪilinixi ⱪanqilik waⱪit dawamlixidu? — dǝp soriƣanliⱪini anglidim.

Et audivi unum de sanctis loquentem: et dixit unus sanctus alteri nescio cui loquenti: Usquequo visio, et iuge sacrificium, et peccatum desolationis, quæ facta est: et sanctuarium, et fortitudo conculcabitur?

14 Ⱨeliⱪi pǝrixtǝ manga jawabǝn: — Bu ixlar ikki ming üq yüz keqǝ-kündüz dawamlixidu. Bu mǝzgildin keyin muⱪǝddǝs ibadǝthanidiki «muⱪǝddǝs jay» pakizlinip ǝsligǝ kǝltürülidu, — dedi.

Et dixit ei: Usque ad vesperam at mane, dies duo millia trecenti: et mundabitur sanctuarium.

15 Bu ƣayibanǝ kɵrünüxni kɵrgǝndin keyin, mǝnki Daniyal uning mǝnisini oylawatⱪinimda, mana, aldimda adǝmning ⱪiyapitidǝ birsi pǝyda bolup ɵrǝ turdi.

Factum est autem cum viderem ego Daniel visionem, et quærerem intelligentiam: ecce stetit in conspectu meo quasi species viri.

16 Ulay ɵstingining otturisidin: — Əy Jǝbrail, bu adǝmgǝ ƣayibanǝ alamǝtni qüxǝndürüp bǝr, — degǝn bir adǝmning küqlük awazini anglidim.

Et audivi vocem viri inter Ulai: et clamavit, et ait: Gabriel fac intelligere istum visionem.

17 [Jǝbrail] yenimƣa kǝldi. Kǝlgǝndǝ, mǝn naⱨayiti ⱪorⱪup ketip yǝrgǝ yiⱪilip düm qüxtüm. U manga: — Əy insan oƣli, sǝn xuni qüxinixing kerǝkki, bu ƣayibanǝ alamǝt ahir zaman toƣrisididur, — dedi.

Et venit, et stetit iuxta ubi ego stabam: cumque venisset, pavens corrui in faciem meam, et ait ad me: Intellige fili hominis, quoniam in tempore finis complebitur visio.

18 U gǝp ⱪiliwatⱪanda mǝn biⱨox ⱨalda yǝrdǝ düm yatattim. Lekin u manga xundaⱪ bir yenik tegipla meni turƣuzdi wǝ manga mundaⱪ dedi: —

Cumque loqueretur ad me, collapsus sum pronus in terram: et tetigit me, et statuit me in gradu meo,

19 «Mǝn ⱨazir sanga [Hudaning] ƣǝzipi kǝlgǝn mǝzgildǝ keyinki ixlarning ⱪandaⱪ bolidiƣanliⱪini kɵrsitip berǝy. Qünki bu ƣayibanǝ alamǝt zamanlarning bekitilgǝn ahirⱪi nuⱪtisi toƣrisididur.

dixitque mihi: Ego ostendam tibi quæ futura sunt in novissimo maledictionis: quoniam habet tempus finem suum.

20 Sǝn kɵrgǝn ikki münggüzlük ⱪoqⱪar Media bilǝn Pars padixaⱨlirini kɵrsitidu.

Aries, quem vidisti habere cornua, rex Medorum est atque Persarum.

21 Yawa tekǝ bolsa Gretsiyǝ padixaⱨliⱪi bolup, kɵzining otturisidki kɵzgǝ kɵrünǝrlik münggüz bolsa, uning birinqi padixaⱨidur.

Porro hircus caprarum, rex Græcorum est, et cornu grande, quod erat inter oculos eius, ipse est rex primus.

22 U münggüz sunup kǝtkǝndin keyin ornidin ɵsüp qiⱪⱪan ⱨeliⱪi tɵt münggüz bu ǝlning tɵt padixaⱨliⱪⱪa bɵlünidiƣanliⱪini kɵrsitidu. Biraⱪ ularning küqi birinqi padixaⱨliⱪⱪa yǝtmǝydu.

Quod autem fracto illo surrexerunt quattuor pro eo: quattuor reges de gente eius consurgent, sed non in fortitudine eius.

23 Bu padixaⱨliⱪlarning ahirⱪi mǝzgilidǝ, asiyliⱪ ⱪilƣuqilarning gunaⱨi toxuxi bilǝn tolimu nomussiz, qigix mǝsililǝrni bir tǝrǝp ⱪilalaydiƣan bir padixaⱨ mǝydanƣa qiⱪidu.

Et post regnum eorum, cum creverint iniquitates, consurget rex impudens facie, et intelligens propositiones.

24 Uning küqi heli zor bolidu, lekin ǝmǝliyǝttǝ bu küq ɵzlükidin qiⱪmaydu; u misli kɵrülmigǝn wǝyranqiliⱪni kǝltürüp qiⱪiridu. Uning ixliri jǝzmǝn onguxluⱪ bolup, nemini halisa xuni ⱪilalaydu. U küqlüklǝrni wǝ [Hudaning] muⱪǝddǝs mɵmin hǝlⱪini yoⱪitidu.

et roborabitur fortitudo eius, sed non in viribus suis: et supra quam credi potest, universa vastabit, et prosperabitur, et faciet. Et interficiet robustos, et populum sanctorum

25 Ɵz ustatliⱪi bilǝn uning nazariti astida ⱨǝrⱪandaⱪ ⱨiylǝ-mikirlik heli ronaⱪ tapidu. U kɵnglidǝ tǝkǝbburlixip ɵzini qong tutidu; baxⱪilarning ɵzlirini bihǝtǝr ⱨes ⱪilƣan waⱪtidin paydilinip tuyuⱪsiz zǝrb ⱪilip nurƣun kixilǝrni ⱨalak ⱪilidu; u ⱨǝtta oquⱪtin oquⱪ «Əmirlǝrning Əmiri»gǝ ⱪarxi qiⱪidu. Lekin u ahirda insanlarning ⱪolisiz ⱨalak ⱪilinidu.

secundum voluntatem suam, et dirigetur dolus in manu eius: et cor suum magnificabit, et in copia rerum omnium occidet plurimos: et contra principem principum consurget, et sine manu conteretur.

26 Sanga ayan ⱪilinƣan, ahxamdin ǝtigǝngiqǝ dawamlaxⱪan bu ƣayibanǝ alamǝt ǝmǝlgǝ axmay ⱪalmaydu. Lekin sǝn uni waⱪtinqǝ mǝhpiy tut. Qünki u kɵp künlǝr keyinki kǝlgüsi ⱨǝⱪⱪididur».

Et visio vespere et mane, quæ dicta est, vera est: tu ergo visionem signa, quia post multos dies erit.

27 Mǝnki Daniyal maƣdurumdin ⱪelip, birnǝqqǝ kün aƣrip yetip ⱪaldim. Keyin ornumdin turup yǝnila padixaⱨning ixlirida boldum. Lekin bu ƣayibanǝ alamǝt kɵnglümni parakǝndǝ ⱪiliwǝtkǝnidi. Uning mǝnisini yexǝlǝydiƣan adǝm yoⱪ idi.

Et ego Daniel langui, et ægrotavi per dies: cumque surrexissem, faciebam opera regis, et stupebam ad visionem, et non erat qui interpretaretur.