< Rosullarning paaliyǝtliri 19 >
1 Apollos Korint xǝⱨiridiki waⱪtida, Pawlus sǝpǝr ⱪilip, iqki ⱪuruⱪluⱪ arⱪiliⱪ Əfǝsus xǝⱨirigǝ kǝldi. U yǝrdǝ bǝzi muhlislar bilǝn uqrixip,
Enquanto Apolo estava em Corinto, Paulo, tendo passado pelo país superior, chegou a Éfeso e encontrou alguns discípulos.
2 ulardin: — Silǝr etiⱪad ⱪilƣininglarda, Muⱪǝddǝs Roⱨ silǝrgǝ ata ⱪilinƣanmu? — dǝp soridi. — Yaⱪ, biz ⱨǝtta Muⱪǝddǝs Roⱨ bar degǝnni zadi anglimaptikǝnmiz, — dǝp jawab bǝrdi ular.
Ele lhes disse: “Vocês receberam o Espírito Santo quando acreditaram”? Disseram-lhe: “Não, nós nem sequer ouvimos que existe um Espírito Santo”.
3 Pawlus yǝnǝ: — Undaⱪta, silǝr ⱪandaⱪ qɵmüldürülüxtǝ qɵmüldürülgǝnsilǝr? — dǝp soridi. — Biz Yǝⱨya [pǝyƣǝmbǝr] yǝtküzgǝn qɵmüldürülüxni ⱪobul ⱪilduⱪ, — dedi ular.
Ele disse: “Em que então você foi batizado?” Eles disseram: “No batismo de João”.
4 Pawlus: — Yǝⱨya [pǝyƣǝmbǝr] hǝlⱪⱪǝ yǝtküzgǝn qɵmüldülürüx bolsa gunaⱨlarƣa towa ⱪilixni bildüridiƣan qɵmüldürülüx bolup, ularƣa ɵzidin keyin kǝlgüqigǝ, yǝni Əysaƣa etiⱪad ⱪilix kerǝklikini tapiliƣanidi, — dedi.
Paulo disse: “João de fato batizou com o batismo do arrependimento, dizendo ao povo que eles deveriam crer naquele que viria depois dele, ou seja, em Cristo Jesus”.
5 Ular buni anglap, Rǝb Əysaning namida qɵmüldürülüxni ⱪobul ⱪildi.
Quando ouviram isto, foram batizados em nome do Senhor Jesus.
6 Pawlus ⱪolini ularning üstigǝ tǝgküzüp turuxi bilǝn, Muⱪǝddǝs Roⱨ ularƣa qüxti. Buning bilǝn ular namǝlum tillarda sɵzlǝxkǝ ⱨǝm pǝyƣǝmbǝrlǝrqǝ wǝⱨiy-bexarǝtlǝrni yǝtküzüxkǝ baxlidi.
Quando Paulo impôs suas mãos sobre eles, o Espírito Santo veio sobre eles e eles falaram com outras línguas e profetizaram.
7 Ular tǝhminǝn on ikki ǝrkǝk kixi idi.
Eram cerca de doze homens no total.
8 Pawlus üq ay dawamida [Əfǝsus xǝⱨiridiki] sinagogⱪa kirip, yürǝklik bilǝn sɵz ⱪilip, ular bilǝn Hudaning padixaⱨliⱪidiki ixlar toƣrisida munazirilixip ⱪayil ⱪilixⱪa tirixti.
Ele entrou na sinagoga e falou corajosamente durante um período de três meses, raciocinando e persuadindo sobre as coisas relativas ao Reino de Deus.
9 Lekin bǝziliri jaⱨilliⱪ ⱪilip ixinixni rǝt ⱪilip, halayiⱪ aldida [Rǝbning] yoliƣa ⱨaⱪarǝt kǝltürgǝndǝ, Pawlus ulardin qiⱪip, muhlislarnimu ayrip qiⱪti. U ⱨǝrküni Tirannus isimlik adǝmning leksiyihanisida munazirǝ-muzakirǝ ɵtküzdi.
Mas quando alguns foram endurecidos e desobedientes, falando mal do Caminho diante da multidão, ele se afastou deles e separou os discípulos, raciocinando diariamente na escola de Tirano.
10 Bu ix ikki yil dawamlaxti. Nǝtijidǝ, Asiya ɵlkisidiki pütün hǝlⱪ, Yǝⱨudiylar bolsun, Greklǝr bolsun ⱨǝmmǝylǝn Rǝbning sɵz-kalamini anglidi.
Isto continuou por dois anos, para que todos aqueles que viviam na Ásia ouvissem a palavra do Senhor Jesus, tanto judeus como gregos.
11 Huda Pawlusning ⱪolliri arⱪiliⱪ karamǝt mɵjizilǝrni yaratti.
Deus fez milagres especiais pelas mãos de Paulo,
12 Kixilǝr ⱨǝtta ⱪol yaƣliⱪ wǝ pǝrtuⱪlarni Pawlusning tenigǝ tǝgküzüp, andin kesǝllǝrning yeniƣa apirip, ularning üstigǝ yapatti. Nǝtijidǝ, kesǝllǝr saⱪiyip, yaman roⱨlar ulardin qiⱪip ketǝtti.
para que até mesmo lenços ou aventais fossem levados de seu corpo para os doentes, e as doenças saíssem deles, e os espíritos malignos saíssem.
13 Lekin xu ǝtrapta yüridiƣan, «jinkǝx» Yǝⱨudiylarin bǝzilirimu Rǝb Əysaning namini ixlitip baⱪⱪusi kelip, jin qaplaxⱪanlar üstidǝ turup jinlarƣa: «Pawlus jakarlawatⱪan Əysaning namidin sanga ⱪattiⱪ buyruⱪ berimǝn!» dǝydiƣan boldi.
Mas alguns dos judeus itinerantes, exorcistas, se encarregaram de invocar sobre aqueles que tinham os espíritos malignos o nome do Senhor Jesus, dizendo: “Nós vos conjugais por Jesus a quem Paulo prega”.
14 Bu ixni ⱪilidiƣanlarning arisida Skewa isimlik bir Yǝⱨudiy bax kaⱨinning yǝttǝ oƣlimu bar idi.
Eram sete filhos de um tal Sceva, um chefe sacerdote judeu, que o fizeram.
15 Lekin [ular ⱪoƣliwǝtmǝkqi bolƣan] yaman Roⱨ ularƣa jawabǝn: — Əysani tonuymǝn, Pawlustin hǝwirim bar, biraⱪ ɵzünglar kim bolisilǝr?! — dewidi,
O espírito maligno respondeu: “Jesus eu sei, e Paulo eu sei, mas quem é você?”
16 yaman Roⱨ qaplixiwalƣan kixi ularƣa etilip qiⱪip, ularni urup xama ⱪilip, ularning üstidin ƣalib kǝldi. Ular yalingaq wǝ yarilanƣan ⱨalda ɵydin ⱪeqip qiⱪip kǝtti.
O homem em quem o espírito maligno saltou sobre eles, dominou-os e prevaleceu contra eles, de modo que eles fugiram daquela casa nus e feridos.
17 Bu ix Əfǝsus xǝⱨiridǝ turuwatⱪan barliⱪ Yǝⱨudiylar wǝ Greklǝrgimu mǝlum bolup, ⱪorⱪunq ⱨǝmmisini basti wǝ Rǝb Əysaning nami uluƣlandi.
Isto ficou conhecido de todos, tanto judeus como gregos, que viviam em Éfeso. O medo caiu sobre todos eles, e o nome do Senhor Jesus foi ampliado.
18 Nǝtijidǝ, nurƣun etiⱪadqilar burunⱪi ⱪilƣanlirini iⱪrar ⱪilip, aldiƣa qiⱪti.
Muitos também daqueles que haviam acreditado vieram, confessando e declarando seus atos.
19 Seⱨirgǝrlik ⱪilƣanlardin nurƣun adǝmlǝr ɵzlirining seⱨirgǝrlik kitab-palnamilirini ǝkelip [bir yǝrgǝ dɵwilǝp], kɵpqilikning aldida kɵydürüxti. Bu kitablarning ⱪimmiti jǝmiy ǝllik ming kümüx tǝnggigǝ yetǝtti.
Muitos dos que praticavam artes mágicas juntaram seus livros e os queimaram à vista de todos. Eles contaram seu preço, e acharam que eram cinqüenta mil moedas de prata.
20 Xundaⱪ ⱪilip, Rǝbning sɵz-kalami küqgǝ igǝ bolup, bǝrⱪ urup üstünlükkǝ ɵtti.
Então a palavra do Senhor estava crescendo e se tornando poderosa.
21 Bu ixlar yüz bǝrgǝndin keyin, Pawlus kɵnglidǝ, Makedoniyǝ wǝ Ahaya ɵlkisidin ɵtüp Yerusalemƣa berixⱪa niyǝt baƣlidi. U: — U yǝrgǝ barƣandin keyin, Rim xǝⱨirini kɵrüp kelixim kerǝk, — dedi.
Agora, após estas coisas terem terminado, Paulo determinou no Espírito, quando passou pela Macedônia e pela Acaia, ir a Jerusalém, dizendo: “Depois de lá ter estado, também devo ver Roma”.
22 Xuning bilǝn, u ɵzigǝ yardǝmdǝ boluwatⱪanlardin Timotiy bilǝn Erastus ikkiylǝnni Makedoniyǝgǝ ǝwǝtiwetip, ɵzi yǝnǝ bir mǝzgil Asiya ɵlkisidǝ turdi.
Having enviou para a Macedônia dois dos que o serviram, Timothy e Erastus, ele mesmo ficou na Ásia por um tempo.
23 Dǝl xu qaƣda, [Əfǝsus xǝⱨiridǝ] [Rǝbning] yoli toƣruluⱪ eƣir malimaqiliⱪ kɵtürüldi.
Por volta dessa época, não surgiram pequenos distúrbios relativos ao Caminho.
24 Ayal ilaⱨ Artemisni sürǝtlǝp kümüx tǝkqǝ-ⱨǝykǝllǝrni yasiƣuqi Dimitriy isimlik bir zǝrgǝr bar idi. Uning bu ixi ⱨünǝrwǝnlǝrgǝ kɵp payda tapⱪuzatti.
Para um certo homem chamado Demetrius, um ourives que fez santuários de prata de Artemis, trouxe não poucos negócios aos artesãos,
25 Dimitriy ⱨünǝrwǝnlǝrni wǝ xuningƣa ohxax ixlar bilǝn xuƣulliniwatⱪan baxⱪa ustilarni yiƣip, ularƣa: — Buradǝrlǝr, bizning gülliniximizning bu ix bilǝn baƣliⱪ ikǝnlikini bilisilǝr;
que ele reuniu com os operários de ocupação semelhante, e disse: “Senhores, vocês sabem que por este negócio temos nossa riqueza.
26 ⱨazir ⱨeliⱪi Pawlusning nemǝ ixlarni ⱪilip yürgǝnlikini angliƣan ⱨǝm kɵrgǝn boluxunglar kerǝk. U: «Ⱪol bilǝn yasiwalƣan nǝrsilǝr ilaⱨlar ǝmǝs» deyix bilǝn, pǝⱪǝt Əfǝsusta ǝmǝs, bǝlki pütkül Asiya ɵlkisidǝ degüdǝk nurƣunliƣan kixilǝrni ⱪayil ⱪilip, azdurup burawatidu.
Vocês vêem e ouvem que não somente em Éfeso, mas em quase toda a Ásia, este Paulo persuadiu e afastou muitas pessoas, dizendo que não são deuses que são feitos com as mãos.
27 Əmdi ⱨazir bizning bu sodimizƣa bǝtnam qaplax hǝwpi bolupla ⱪalmay, bǝlki büyük ayal ilaⱨ Artemisning buthanisimu ǝrzimǝs dǝp ⱪarilip, ⱨǝtta Asiya ɵlkisi wǝ pütkül jaⱨan ibadǝt ⱪilidiƣan [bu ayal ilaⱨimizning] xan-xǝripimu yoⱪilix hǝwpigǝ duq keliwatidu! — dedi.
Não só existe o perigo de que este nosso comércio venha a cair em descrédito, mas também de que o templo da grande deusa Ártemis seja contado como nada e sua majestade destruída, que toda a Ásia e o mundo veneram”.
28 Bu sɵzlǝrni angliƣan kɵpqilik ƣǝzǝpkǝ qɵmüp, ⱪayta-ⱪayta: — Əfǝsusluⱪlarning Artemisimiz büyüktur! — dǝp quⱪan kɵtürüxkǝ baxlidi.
Quando ouviram isso, ficaram cheios de raiva e gritaram, dizendo: “Grande é Ártemis dos Efésios”!
29 Buning bilǝn pütkül xǝⱨǝr malimatang bolup kǝtti. Halayiⱪ Pawlusning sǝpǝrdaxliridin Makedoniyǝlik Gayus wǝ Aristarhuslarni tutup sɵrǝp, serk mǝydaniƣa tǝngla yopurulup mangdi.
A cidade inteira se encheu de confusão, e eles correram com um só acordo para o teatro, tendo tomado Gaio e Aristarco, homens da Macedônia, companheiros de viagem de Paulo.
30 Pawlus halayiⱪ arisiƣa kirmǝkqi bolƣanidi, lekin muhlislar uning kirixigǝ yol ⱪoymidi.
Quando Paulo quis entrar para o povo, os discípulos não permitiram que ele entrasse.
31 Ⱨǝtta Pawlusning dostliri bolƣan ɵlkǝ ǝmǝldarliridin bezilirimu uningƣa hǝwǝr yǝtküzüp, uni serk mǝydaniƣa berixⱪa tǝwǝkkül ⱪilmasliⱪⱪa jekilidi.
Certos também dos Asiarcas, sendo seus amigos, enviaram-lhe e imploraram-lhe que não se aventurasse no teatro.
32 Əmdi bǝzilǝr buni dǝp warⱪirisa, bǝzilǝr uni dǝp warⱪirixip, pütün sorun warang-qurungƣa toldi; kixilǝrning kɵpinqisi ɵzlirining nemigǝ yiƣilƣanliⱪinimu bilmǝytti.
Alguns, portanto, gritaram uma coisa, e outros outra, pois a assembléia estava em confusão. A maioria deles não sabia porque haviam se reunido.
33 Yǝⱨudiylar Iskǝndǝr isimlik adǝmni aldiƣa ittirip qiⱪiriwidi, kɵpqilik uni aldiƣa turƣuzdi. Iskǝndǝr kɵpqilikkǝ ⱪol ixariti ⱪilip, [Yǝⱨudiylarni] aⱪlimaⱪqi boldi.
Eles tiraram Alexandre da multidão, os judeus o apresentaram. Alexandre acenou com sua mão, e teria feito uma defesa ao povo.
34 Biraⱪ kɵpqilik uning Yǝⱨudiy ikǝnlikini bilip ⱪelip, ⱨǝmmisi tǝngla: — Əfǝsusluⱪlarning Artemisimiz büyüktur! — dǝp ikki saǝtqǝ quⱪan kɵtürüp turuxti.
Mas quando perceberam que ele era judeu, todos com uma só voz durante cerca de duas horas gritaram: “Grande é Ártemis dos Efésios!
35 Ahirda, xǝⱨǝrning bax mirzisi halayiⱪni tinqlandurup mundaⱪ dedi: — Əy Əfǝsusluⱪlar! Biz Əfǝsusluⱪlarning xǝⱨirining büyük Artemisning buthanisining wǝ uning asmandin qüxkǝn süritining ⱪoƣdiƣuqisi ikǝnlikini bilmǝydiƣan kim bar!
Quando o funcionário da cidade acalmou a multidão, ele disse: “Vocês, homens de Éfeso, que homem há que não saiba que a cidade dos Efésios é guardiã do templo da grande deusa Ártemis, e da imagem que caiu de Zeus?
36 Bu ixlarni inkar ⱪilalmiƣanikǝn, ɵzünglarni besiwelixinglar, baxbaxtaⱪliⱪ ⱪilmasliⱪinglar kerǝk.
Seeing então que estas coisas não podem ser negadas, você deve ficar quieto e não fazer nada precipitado.
37 Qünki silǝr bu kixilǝrni bu yǝrgǝ [soraⱪⱪa tartixⱪa] elip kǝldinglar; lekin ular ya buthanilarni bulƣuqilar ya bizning ayal ilaⱨimizƣa kupurluⱪ ⱪilƣuqilardin ǝmǝs.
Pois você trouxe estes homens aqui, que não são nem ladrões de templos nem blasfemadores de sua deusa.
38 Əgǝr Dimitriy wǝ uningƣa ⱪoxulƣan ⱨünǝrwǝnlǝrning mǝlum bir kixining üstidin xikayiti bolsa, soraⱪhanilar oquⱪ turmaⱪta wǝ soraⱪqi waliylarmu bar. Ular xu yǝrlǝrdǝ bir-biri bilǝn dǝwalaxsun;
Se, portanto, Demétrio e os artesãos que estão com ele têm um caso contra alguém, os tribunais estão abertos e há procônsules. Deixe-os apresentar queixa uns contra os outros.
39 wǝ baxⱪa birǝr mǝsililiringlar bolsa, rǝsmiy sorunda bir tǝrǝp ⱪilinixi lazim.
Mas se você procurar algo sobre outros assuntos, isso será resolvido na assembléia regular.
40 Biz ǝmdi yǝnǝ bügünki wǝⱪǝni topilang dǝp ǝrz ⱪilinix hǝwpidǝ turuwatimiz; qünki bu malimanqliⱪning ⱨeq sǝwǝbi kɵrsitilmigǝqkǝ, ⱨesabinimu berǝlmǝymiz-dǝ!
Pois, de fato, corremos o risco de sermos acusados de motim de hoje, não havendo nenhuma causa. Com relação a isso, não poderíamos dar conta desta comoção”.
41 Bu sɵzlǝrni ⱪilip bolup, u yiƣilƣan halayiⱪni tarⱪitiwǝtti.
Quando ele falou assim, ele dispensou a assembléia.