Tarih-tǝzkirǝ 2 28
1 Aⱨaz tǝhtkǝ qiⱪⱪan qeƣida yigirmǝ yaxta idi; u Yerusalemda on altǝ yil sǝltǝnǝt ⱪildi. U atisi Dawutⱪa ohxax Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ durus bolƣanni ⱪilmay,
Agtawen ni Ahaz iti duapulo idi nangrugi isuna nga agturay a kas ari, ket nagturay isuna iti 16 a tawen idiay Jerusalem. Saanna nga inaramid ti nalinteg iti imatang ni Yahweh a kas koma iti inaramid ti kapuonanna a ni David.
2 Bǝlki Israilning padixaⱨlirining yoliƣa kirip mangdi; u ⱨǝtta Baallarƣa atap mǝbudlarni ⱪuydurdi;
Ngem ketdi, nagbiag isuna kadagiti wagas dagiti ari ti Israel; nangsukog pay isuna kadagiti imahen ni Baal.
3 Pǝrwǝrdigar Israillar zeminidin ⱨǝydǝp qiⱪarƣan ǝllǝrning yirginqlik gunaⱨlirini dorap, Ⱨinnom jilƣisida küjǝ kɵydürdi, ɵzining pǝrzǝntlirini ottin ɵtküzüp kɵydürdi;
Malaksid iti daytoy, nangpuor isuna iti insenso idiay tanap ti Ben Hinnom ket pinuoranna dagiti annakna a kas daton a maipuor, sinurotna dagiti makarimon nga ugali dagiti bunggoy dagiti tattao a pinapanaw ni Yahweh iti imatang dagiti tattao ti Israel.
4 Yǝnǝ «yuⱪiri jaylar»da, dɵnglǝrdǝ wǝ ⱨǝrⱪaysi kɵkǝrgǝn dǝrǝh astida kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ ⱪildi wǝ küjǝ kɵydürdi.
Nangidaton ken nangpuor isuna iti insenso kadagiti pagdaydayawan, iti tapaw dagiti turturod ken iti sirok ti tunggal nalangto a kayo.
5 Xunga, uning Hudasi Pǝrwǝrdigar uni Suriyǝ padixaⱨining ⱪoliƣa tapxurdi; Suriylǝr uni tarmar kǝltürüp, Yǝⱨudadin nurƣun hǝlⱪni tutⱪun ⱪilip Dǝmǝxⱪⱪǝ elip kǝtti. Huda yǝnǝ uni Israil padixaⱨining ⱪoliƣa tapxurdi, Israil padixaⱨi [Yǝⱨudada] qong ⱪirƣinqiliⱪ elip bardi.
Ngarud, impaima isuna ni Yahweh a Dios ni Ahaz iti ari ti Aram. Pinarmek isuna dagiti Arameo ket innalada ti adu kadagiti tattaona a kas balud, impanda ida idiay Damasco. Naiyawat pay ni Ahaz iti ima ti ari ti Israel a nangparmek kenkuana iti napalalo a pannakapapatay dagiti tattao.
6 Rǝmaliyaning oƣli Pikaⱨ Yǝⱨudada bir kün iqidǝ bir yüz yigirmǝ ming adǝmni ɵltürdi, ularning ⱨǝmmisi ǝzimǝtlǝr idi; buning sǝwǝbi, ular ata-bowilirining Hudasi Pǝrwǝrdigardin waz kǝqkǝnidi.
Ta pinapatay ni Peka a putot a lalaki ni Remalias ti 120, 000 a soldado idiay Juda iti maysa laeng nga aldaw, amin dagitoy ket natutured a lallaki, gapu ta tinallikudanda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanda.
7 Zikri isimlik bir Əfraimiy ǝzimǝt bar idi; u padixaⱨning oƣli Maasiyaⱨani, ordining bax ƣojidari Azrikam wǝ padixaⱨning bax wǝziri Əlkanaⱨni ⱪǝtl ⱪildi.
Pinapatay ni Zikri a maysa a nabileg a lalaki manipud iti Efraim da Maaseyas a putot a lalaki ti ari, ni Azrikam nga opisial a mangimatmaton iti palasio ken ni Elkana a sumaruno iti saad ti ari.
8 Israillar ɵz ⱪerindaxliridin ikki yüz ming ayal, oƣul-ⱪiz balilarni tutⱪun ⱪilip elip kǝtti; ular yǝnǝ Yǝⱨudadin nurƣun urux ƣǝniymǝtlirini bulang-talang ⱪilip Samariyǝgǝ ǝkǝtti.
Innala ti armada ti Israel a kas balud ti 200, 000 nga assawa a babbai, annak a lallaki ken annak a babbai a kakabagianda. Nakaad-adu pay ti sinamsamda, nga inyawidda idiay Samaria.
9 Lekin u yǝrdǝ Pǝrwǝrdigarning Odǝd isimlik bir pǝyƣǝmbiri bar idi; u Samariyǝgǝ ⱪaytip kǝlgǝn ⱪoxunning aldiƣa qiⱪip ularƣa: — Ⱪaranglar, ata-bowanglarning Hudasi Pǝrwǝrdigar Yǝⱨudalarni aqqiⱪida silǝrning ⱪolunglarƣa tapxurdi wǝ silǝr pǝlǝkkǝ yǝtkǝn ⱪǝⱨri-ƣǝzǝp bilǝn ularni ɵltürdünglar.
Ngem adda profeta ni Yahweh ti adda sadiay nga agnagan iti Oded. Rimmuar isuna tapno sabatenna ti armada nga umum-uneg iti Samaria. Kinunana kadakuada, “Gapu ta nakapungtot iti Juda ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanyo, impaimana ida kadakayo. Ngem pinapatayyo ida nga addaan iti pungtot a dumanon sadi langit.
10 Əmdi silǝr yǝnǝ Yǝⱨudalar bilǝn Yerusalemliⱪlarni mǝjburiy ɵzünglarƣa ⱪul-didǝk ⱪilmaⱪqi boluwatisilǝr. Lekin silǝr ɵzünglarmu Hudayinglar Pǝrwǝrdigar aldida gunaⱨ-itaǝtsizliklǝr ɵtküzdunglarƣu?
Ket ita, pangpanggepenyo a tagaboen dagiti lallaki ken babbai ti Juda ken Jerusalem. Ngem saan kadi a nagbiddutkayo gapu kadagiti bukodyo a basbasol kenni Yahweh a Diosyo?
11 Əmdi gepimgǝ ⱪulaⱪ selinglar! Ⱪerindaxliringlardin tutⱪun ⱪilip kǝlgǝnlǝrni ⱪayturuwetinglar, qünki Pǝrwǝrdigarning ⱪattiⱪ ƣǝzipi bexinglarƣa qüxǝy dǝp ⱪaldi, dedi.
Ita ngarud, dumngegkayo kaniak; pagawidenyo dagiti balud, dagiti innalayo manipud kadagiti bukodyo a kakabsat, ta napalalo ti pungtot ni Yahweh kadakayo.”
12 Xuning bilǝn Əfraimlarning birⱪanqǝ yolbaxqiliri, yǝni Yoⱨananning oƣli Azariya, Mǝxillimotning oƣli Bǝrǝkiya, Xallumning oƣli Ⱨǝzǝkiya wǝ Ⱨadlayning oƣli Amasa ⱪozƣilip qiⱪip jǝngdin ⱪaytip kǝlgǝn ⱪoxunni tosuwelip
Ket sumagmamano kadagiti mangidadaulo kadagiti tattao ti Efraim - da Azarias a putot a lalaki ni Johanan, Berekias a putot a lalaki ni Sallum, ken ni Amasa a putot a lalaki ni Hadlai ti nangsupring kadagiti nagsubli manipud iti gubat,
13 ularƣa: — Bu tutⱪunlarni bu yǝrgǝ elip kirsǝnglar bolmaydu; bizning Pǝrwǝrdigarning aldida gunaⱨimiz turup, yǝnǝ tehimu kɵp gunaⱨlar wǝ itaǝtsizliklǝrni aynitmaⱪqimusilǝr? Qünki bizning itaǝtsizlikimiz ⱨelimu intayin eƣirdur, Israilning bexiƣa otluⱪ ⱪǝⱨr-ƣǝzǝp qüxǝy dǝp ⱪaldi, dedi.
kinunada kadakuada, “Saanyo nga ipan ditoy dagiti balud ta pinanggepyo ti maysa a banag a mangyeg iti basol kadatayo a maibusor kenni Yahweh, a mainayon kadagiti basbasol ken panagsalungasingtayo; gapu ta dakkel unayen dagiti panagsalungasingtayo ken adda iti napalalo a pungtot iti Israel.”
14 Xuning bilǝn lǝxkǝrlǝr tutⱪunlar bilǝn urux ƣǝniymǝtlirini yolbaxqilar wǝ pütkül jamaǝt aldida ⱪaldurup ⱪoydi.
Isu nga imbati dagiti soldado dagiti balud ken dagiti nasamsam iti sangoanan dagiti mangidadaulo ken iti entero a taripnong.
15 Yuⱪirida ismi tilƣa elinƣan kixilǝr ⱪozƣilip, tutⱪunlarni baxlap qiⱪti, urux ƣǝniymǝtliri iqidin kiyim-keqǝk wǝ ayaƣlarni ularning arisidiki barliⱪ yalingaq, yalang ayaƣ turƣanlarƣa kiygüzüp, ⱨǝmmisini yemǝk-iqmǝk bilǝn ƣizalandurdi, üstibaxlirini maylidi, barliⱪ ajizlarni exǝklǝrgǝ mindürüp, ⱨǝmmisini «Horma dǝrǝhliri xǝⱨiri» dǝp atilidiƣan Yerihoƣa, ɵz ⱪerindaxlirining ⱪexiƣa apirip ⱪoydi, andin Samariyǝgǝ ⱪaytti.
Timmakder dagiti lallaki a nadutokan a nainaganan ket innalada dagiti balud, ket nangalada kadagiti kawes kadagiti samsam ket kinawesanda dagiti amin a lamo-lamo. Kinawesanda ida ken inikkanda ida kadagiti sandalias. Inikkanda ida iti makan ken mainom. Inagasanda dagiti sugatda ken insakayda dagiti nakapuy kadagiti asno. Insublida ida kadagiti pampamiliada idiay Jerico, (a maaw-awagan a Siudad dagiti Palma). Kalpasanna, nagsublida idiay Samaria.
16 Bu qaƣda Aⱨaz padixaⱨ Asuriyǝning padixaⱨliriƣa yardǝm tilǝp adǝm ǝwǝtti,
Iti dayta a tiempo, nangibaon ni Ari Ahaz kadagiti mensahero kadagiti ari ti Asiria tapno dawatenna kadakuada a tulonganda isuna.
17 qünki Edomiylar yǝnǝ Yǝⱨudaƣa ⱨujum ⱪilip nurƣun adǝmni tutⱪun ⱪilip kǝtkǝnidi.
Ta iti maminsan manen ket immay rinaut dagiti Edomita ti Juda, ket nangalada kadagiti balud.
18 Filistiylǝrmu Xǝfǝlaⱨ tüzlǝnglikidiki wǝ Yǝⱨudaning jǝnubidiki xǝⱨǝrlǝrgǝ tajawuz ⱪilip kirip, Bǝyt-Xǝmǝx, Ayjalon, Gǝdǝrot, Sokoⱨ wǝ Sokoⱨⱪa tǝwǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni, Timnaⱨ wǝ Timnaⱨⱪa tǝwǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni, Gimzo wǝ Gimzoƣa tǝwǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni ixƣal ⱪilip, xu yǝrlǝrgǝ jaylaxⱪanidi.
Sinakup pay dagiti Filisteo dagiti siudad kadagiti arisadsad ken iti Negev ti Juda. Sinakupda ti Betsemes, Aijalon, Gederot, Soco agraman dagiti barriona, Timna agraman dagiti barriona, ken uray pay ti Gimzo agraman dagiti barriona. Napanda nagnaed kadagidiay a luglugar.
19 Pǝrwǝrdigar Yǝⱨudaning padixaⱨi Aⱨaz tüpǝylidin Yǝⱨudani horluⱪⱪa ⱪaldurdi; qünki Aⱨaz Yǝⱨudani itaǝtsilikkǝ eziⱪturdi wǝ ɵzi Pǝrwǝrdigarƣa eƣir asiyliⱪ ⱪildi.
Ta impababa ni Yahweh ti Juda gapu kenni Ahaz nga ari ti Israel; ta nagtignay isuna a sidadangkes idiay Juda ket nadagsen unay ti basolna kenni Yahweh.
20 Asuriyǝning padixaⱨi Tiglat-Pilnǝsǝr dǝrwǝⱪǝ uning yeniƣa kǝldi, lekin yardǝm berixning orniƣa, uningƣa kɵp awariqiliklǝrni kǝltürdi.
Immay ni Tilgat Pileser nga ari ti Asiria ket riniribokna isuna imbes a papigsaenna koma.
21 Qünki Aⱨaz Pǝrwǝrdigarning ɵyidin, padixaⱨning ordisidin, xundaⱪla ǝmǝldarlarning ɵyliridin kɵp mal-dunyani qiⱪirip, Asuriyǝ padixaⱨiƣa bǝrgǝn bolsimu, lekin uningƣa ⱨeq paydisi bolmidi.
Ta sinamsaman ni Ahaz ti balay ni Yahweh, dagiti balay ti ari ken dagiti mangidadaulo, tapno itedna dagiti napapateg a banbanag kadagiti ari ti Asiria-ngem saan a nakatulong daytoy kenkuana.
22 Muxundaⱪ intayin müxkül pǝyttǝ bu padixaⱨ Aⱨaz Pǝrwǝrdigar aldida tehimu eƣir ⱪǝbiⱨlikkǝ qɵküp kǝtti.
Iti tiempo ti panagsagabana, daytoy nga Ari Ahaz ket inyad-addana pay ti nagbasol kenni Yahweh.
23 U ɵzini mǝƣlup ⱪilƣan Dǝmǝxⱪning ilaⱨliriƣa ⱪurbanliⱪ sundi, qünki u: «Suriyǝning padixaⱨlirining ilaⱨliri ularƣa yardǝm ⱪildi, xunga mǝnmu ularƣa ⱪurbanliⱪ sunup, ularni mangimu yardǝm beridiƣan ⱪilimǝn» dedi. Lekin ǝksiqǝ bu butlar uning ɵzini, xundaⱪla barliⱪ Israillarni ⱨalakǝtkǝ elip bardi.
Ta nagidaton isuna kadagiti didiosen ti Damasco, dagiti didiosen a nangparmek kenkuana. Kinunana, “Gapu ta tinulongan ida dagiti didiosen dagiti ari ti Siria, agidatonak ngarud kadakuada tapno tulongandak.” Ngem dagitoy ti nakaigapuan ti pannakadadaelna ken iti amin nga Israel.
24 Aⱨaz Pǝrwǝrdigarning ɵyidiki ǝswab-buyumlarni yiƣip elip qiⱪip, ularni kesip-ezip parǝ-parǝ ⱪiliwǝtti; wǝ Pǝrwǝrdigarning ɵyining dǝrwazilirini peqǝtliwǝtti. Ⱨǝm ɵzi üqün Yerusalemning ⱨǝrbir doⱪmuxida ⱪurbangaⱨlarni salƣuzdi.
Inummong ni Ahaz dagiti alikamen iti balay ti Dios ket binurak-burakna dagitoy. Inserrana dagiti ridaw ti balay ni Yahweh ket nangaramid isuna kadagiti altarna iti amin a suli ti Jerusalem.
25 U yǝnǝ Yǝⱨudaning ⱨǝrⱪaysi xǝⱨǝrliridǝ baxⱪa ilaⱨlarƣa huxbuy yeⱪix üqün «yuⱪiri jaylar»ni salƣuzdi, xundaⱪ ⱪilip ata-bowilirining Hudasi Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi ⱪozƣaldi.
Iti amin a siudad ti Juda, nangaramid isuna kadagiti lugar a padaydayawan a pangipuoran kadagiti daton kadagiti didiosen, ket iti kastoy a wagas, pinaungetna ni Yahweh a Dios dagiti kapuonanna.
26 Mana, uning ⱪalƣan ixliri, jümlidin barliⱪ tutⱪan yolliri baxtin-ahiriƣiqǝ «Yǝⱨuda wǝ Israil padixaⱨlirining tarihnamisi»da pütülgǝndur.
Ita, dagiti amin nga inaramidna, manipud iti rugi agingga iti maudi, ket, nakasuratda iti Libro dagiti Ari ti Juda ken Israel.
27 Aⱨaz ata-bowiliri arisida uhlidi; kixilǝr uni Yerusalem xǝⱨirigǝ dǝpnǝ ⱪildi, lekin uni Israil padixaⱨlirining ⱪǝbristanliⱪiƣa dǝpnǝ ⱪilmidi. Oƣli Ⱨǝzǝkiya uning orniƣa padixaⱨ boldi.
Pimmusay ni Ahaz ket intabonda isuna iti siudad, idiay Jerusalem; ngem saanda nga intanem isuna iti pakaitantaneman dagiti ari ti Israel. Ni Hezekias a putotna a lalaki ti naisaad nga ari a kasukatna.
