< Pend-nesihetler 24 >
1 Yamanlargha reshk qilma, Ular bilen bardi-keldi qilishni arzu qilma;
No envidies a los perversos, Ni desees estar con ellos.
2 Chünki ularning köngli zorawanliqnila oylar; Ularning aghzi azar yetküzüshni sözler.
Porque su corazón trama violencia, Y sus labios hablan gran injusticia.
3 Aile bolsa danaliq asasida berpa qilinar; Chüshinish bilen mustehkemliner.
Con la sabiduría se edifica una casa, Con la prudencia se afirma,
4 Bilim bilen öyning xaniliri herxil qimmetlik, ésil göherlerge toldurular.
Con el conocimiento se llenan sus cuartos De todo bien preciado y agradable.
5 Dana adem zor küchke igidur; Bilimi bar adem qudritini ashurar.
Mejor es el varón sabio que el fuerte. El hombre de conocimiento aumenta su poder.
6 Puxta nesihetler bilen jeng qilghin; Ghelibe bolsa Birdinbir Ulugh Meslihetchi bilen bolar.
Porque con estrategia harás tu guerra, Y en la multitud de consejeros está la victoria.
7 Danaliq eqilsiz ademge nisbeten tolimu égiz, chüshiniksizdur; [Chonglar] sheher derwazisi aldigha yighilghanda u zuwan achalmas.
La sabiduría está demasiado alta para el necio. En la puerta no abrirá su boca.
8 Eskilikni niyetligen adem «suyiqestchi» atilar.
Al que trama el mal Lo llamarán hombre de malas intenciones.
9 Exmeqliqtin bolghan niyet gunahdur; Hakawur kishi ademlerge yirginchliktur.
La intención del insensato es pecado, El burlador es detestado por los hombres.
10 Béshinggha éghir kün chüshkende jasaretsiz bolsang, Küchsiz hésablinisen.
Si flaqueas en el día de la adversidad, También tu fuerza se reducirá.
11 [Sewebsiz] ölümge tartilghanlarni qutquzghin; Boghuzlinish xewpide turghanlardin yardem qolungni tartma;
¡Libra a los que son llevados a la muerte! ¡Rescata a los que se tambalean hacia a la matanza!
12 Eger sen: «Bu ishtin xewirimiz yoqtur» déseng, Her ademning könglini tarazigha Salghuchi buni körmesmu? Jéningni hayat Saqlighuchi uni bilmesmu? U herbir insan balsining öz qilghanliri boyiche ularning özige yandurmasmu?
Si dices: En verdad, no lo supimos. El que pesa los corazones, ¿no lo sabrá? ¿No lo sabrá el que vigila tu vida, Y paga al hombre según sus obras?
13 I oghlum, hesel [tapsang] istimal qil, u yaxshidur. Here könikidin alghan hesel bolsa tatliq tétiydu;
Come miel, hijo mío, pues es buena. Sí, el panal es dulce a tu paladar.
14 Danaliq bilen tonushsang, umu könglüngge shuningdek bolar; Uni tapqiningda jezmen yaxshi köridighan kününg bolidu, Arzu-ümiding bikargha ketmes.
Así aprópiate de la sabiduría para tu vida. Si la hallas, habrá un porvenir, Y tu esperanza no será frustrada.
15 I rezil adem, heqqaniyning öyige yoshurun hujum qilishni kütme, Uning turalghusini bulighuchi bolma!
Oh impío, no aceches la tienda del justo Ni saquees su lugar de reposo,
16 Chünki heqqaniy yette qétim yiqilip chüsher, Biraq axiri yene ornidin turar. Lékin rezil kishi külpet ichige putliship chüsher.
Porque siete veces cae el justo y se vuelve a levantar, Pero los impíos tropiezan en la calamidad.
17 Reqibing yiqilip ketse xush bolup ketme, Düshmining putliship chüshse shadlanma;
Si tu enemigo cae, no te alegres, Y si tropieza, no se regocije tu corazón,
18 Perwerdigar buni körgende, Bu qiliqingni yaxshi körmey, Belkim ghezipini reqibingge chüshürmesliki mumkin.
No sea que Yavé lo vea y le desagrade, Y aparte de sobre él su enojo.
19 Yamanlar [rawaj tapsa], biaram bolup ketme; Rezillerge reshk qilma.
No te impacientes a causa de los malhechores, Ni tengas envidia de los pecadores,
20 Chünki yamanlarning kélechiki yoqtur, Uning chirighimu öchürüler.
Porque para el perverso no habrá buen fin, Y la lámpara de los impíos será apagada.
21 I oghlum, Perwerdigardin qorqqin, padishahnimu hörmet qil. Qutratquchilar bilen arilashma.
Hijo mío: Teme a Yavé y también al rey. No te asocies con los sediciosos,
22 Bundaq kishilerge kélidighan balayi’apet ushtumtut bolar, [Perwerdigar bilen padishahning] ularni qandaq yoqitidighanliqini bilemsen?
Porque su calamidad viene de repente, Y la ruina que viene de ambos, ¿quién la conocerá?
23 Bularmu aqilanilerning sözliridur: — Sot qilghanda bir terepke yan bésish qet’iy bolmas.
También estos son dichos de los sabios: No es bueno hacer acepción de personas en el juicio.
24 Jinayetchige: «Eyibsiz sen» dep höküm chiqarghan kishige, Xelqler lenet éytar; El-yurtlar uningdin nepretliner.
El que dice al impío: Eres justo, Lo maldecirán los pueblos, Y lo detestarán las naciones.
25 Biraq ular jinayetchining gunahini échip tashlighan kishidin xursen bolar, Ular uninggha bext-saadet tilisher.
Pero los que lo reprenden serán apreciados, Y una gran bendición vendrá sobre ellos.
26 Durus jawab bergüchi, Goyaki kishining lewlirige söygüchidur.
Besados serán los labios Del que responde palabras rectas.
27 Awwal sirtta ishliringning yolini hazirlap, Étiz-ériqliringni teyyarla, Andin öyüngni salghin.
Prepara tus labores de afuera, Y disponlas en tus campos, Y después edifica tu casa.
28 Yéqininggha qarshi asassiz guwahliq qilma; Aghzingdin héch yalghanchiliq chiqarma.
No testifiques sin causa contra tu prójimo, Ni engañes con tus labios.
29 «U manga qandaq qilghan bolsa, menmu uninggha shundaq qilimen, Uning manga qilghinini özige yandurimen», dégüchi bolma.
No digas: Le haré como él me hizo, Le retribuiré conforme a su obra.
30 Men hurunning étizliqidin öttim, Eqilsizning üzümzarliqi yénidin mangdim,
Pasé junto al campo de un hombre perezoso, Por la viña de un hombre falto de entendimiento,
31 Mana, her yéridin tikenler ösüp chiqqan, Xoxilar yer yüzini bésip ketken, Qoruq témi örülüp ketken!
Y ahí todo estaba cubierto de espinas. Su superficie estaba cubierta de ortigas, Y su muro de piedra, derribado.
32 Ularni körgech, obdan oylandim; Körginimdin sawaq aldim: —
Observé esto y reflexioné. Lo vi y aprendí la lección:
33 Sen: «Yene birdem közümni yumuwalay, Yene birdem uxliwalay, Yene birdem put-qolumni almap yétiwalay» — déseng,
Un poco de sueño, un poco de dormitar, Un poco de cruzar las manos para descansar,
34 Namratliq bulangchidek séni bésip kéler, Hajetmenlik qalqanliq eskerdek sanga hujum qilar.
Así vendrá tu miseria como un vagabundo, Y tu escasez como un hombre armado.