< Luqa 1 >
1 Gerche nurghun ademler arimizda mutleq ishenchlik dep qaralghan ishlarni toplap yézishqa kirishken bolsimu,
提阿非罗大人哪,有好些人提笔作书,述说在我们中间所成就的事,是照传道的人从起初亲眼看见又传给我们的。
2 (xuddi söz-kalamgha bashtin-axir öz közi bilen guwahchi bolghanlar, shundaqla uni saqlap yetküzgüchilerning bizge amanet qilghan bayanliridek),
3 menmu barliq ishlarni bashtin tepsiliy tekshürüp éniqlighandin kéyin, i hörmetlik Téofilus janabliri, silige bu ishlarni tertipi boyiche yézishni layiq taptim.
这些事我既从起头都详细考察了,就定意要按着次序写给你,
4 Buningdin meqset, sili qobul qilghan telimlerning mutleq heqiqet ikenlikige jezm qilishliri üchündur.
使你知道所学之道都是确实的。
5 Yehudiye ölkisige padishah bolghan Hérod seltenet qilghan künliride, «Abiya» kahinliq nöwitidin bir kahin bar bolup, ismi Zekeriya idi. Uning ayalimu Harunning ewladidin bolup, ismi Élizabit idi.
当犹太王希律的时候,亚比雅班里有一个祭司,名叫撒迦利亚;他妻子是亚伦的后人,名叫伊利莎白。
6 Ular ikkisi Xudaning alidida heqqaniy kishiler bolup, Perwerdigarning pütün emr-belgilimiliri boyiche eyibsiz mangatti.
他们二人在 神面前都是义人,遵行主的一切诫命礼仪,没有可指摘的,
7 Emma Élizabit tughmas bolghachqa, ular perzent körmigenidi. Uning üstige ular ikkisi xélila yashinip qalghanidi.
只是没有孩子;因为伊利莎白不生育,两个人又年纪老迈了。
8 U öz türkümidiki kahinlar arisida [ibadetxanida] nöwetchilik wezipisini Xuda aldida ada qiliwatqanda,
撒迦利亚按班次在 神面前供祭司的职分,
9 [shu chaghdiki] kahinliq aditi boyiche, ular Perwerdigarning «muqeddes jay»igha kirip xushbuy sélishqa muyesser bolushqa chek tashlighanda shundaq boldiki, chek uninggha chiqti.
照祭司的规矩掣签,得进主殿烧香。
10 Emdi u xushbuy séliwatqan waqtida, jamaet tashqirida turup dua qilishiwatatti.
烧香的时候,众百姓在外面祷告。
11 Tuyuqsiz Perwerdigarning bir perishtisi uninggha xushbuygahning ong teripide köründi.
有主的使者站在香坛的右边,向他显现。
12 Uni körgen Zekeriya hoduqup qorqunchqa chömüp ketti.
撒迦利亚看见,就惊慌害怕。
13 Biraq perishte uninggha: — Ey Zekeriya, qorqmighin! Chünki tiliking ijabet qilindi, ayaling Élizabit sanga bir oghul tughup béridu, sen uning ismini Yehya qoyghin.
天使对他说:“撒迦利亚,不要害怕,因为你的祈祷已经被听见了。你的妻子伊利莎白要给你生一个儿子,你要给他起名叫约翰。
14 U sanga shad-xuramliq élip kélidu, uning dunyagha kélishi bilen nurghun kishiler shadlinidu.
你必欢喜快乐;有许多人因他出世,也必喜乐。
15 Chünki u Perwerdigarning neziride ulugh bolidu. U héchqandaq haraq-sharab ichmesliki kérek; hetta anisining qorsiqidiki waqtidin tartipmu Muqeddes Rohqa toldurulghan bolidu.
他在主面前将要为大,淡酒浓酒都不喝,从母腹里就被圣灵充满了。
16 U Israillardin nurghunlirini Perwerdigar Xudasining yénigha qayturidu.
他要使许多以色列人回转,归于主—他们的 神。
17 U [Rebning] aldida Iliyas peyghemberge xas bolghan roh we küch-qudrette bolup, atilarning qelblirini balilargha mayil qilip, itaetsizlerni heqqaniylarning aqilanilikige kirgüzüp, Reb üchün teyyarlan’ghan bir xelqni hazir qilish üchün uning aldida mangidu, — dédi.
他必有以利亚的心志能力,行在主的前面,叫为父的心转向儿女,叫悖逆的人转从义人的智慧,又为主预备合用的百姓。”
18 Zekeriya bolsa perishtidin: Menmu qérip qalghan, ayalimmu xéli yashinip qalghan tursa, bu ishni qandaq jezm qilalaymen? — dep soridi.
撒迦利亚对天使说:“我凭着什么可知道这事呢?我已经老了,我的妻子也年纪老迈了。”
19 Perishte jawaben: — Men Xudaning huzurida turghuchi Jebrailmen. Sanga söz qilishqa, bu xush xewerni sanga yetküzüshke men ewetildim.
天使回答说:“我是站在 神面前的加百列,奉差而来对你说话,将这好信息报给你。
20 Waqit-saiti kelgende choqum emelge ashurulidighan bu sözlirimge ishenmigenliking tüpeylidin, bu ishlar emelge ashurulghan künigiche mana sen tiling tutulup, zuwan’gha kélelmeysen, — dédi.
到了时候,这话必然应验;只因你不信,你必哑巴,不能说话,直到这事成就的日子。”
21 Emdi jamaet Zekeriyani kütüp turatti; ular u muqeddes jayda néme üchün bunchiwala hayal boldi, dep heyran qalghili turdi.
百姓等候撒迦利亚,诧异他许久在殿里。
22 U chiqqanda ulargha gep qilalmidi; uning ulargha qol isharetlirini qilishidin, shundaqla zuwan sürelmigenlikidin ular uning muqeddes jayda birer alamet körünüshni körgenlikini chüshinip yetti.
及至他出来,不能和他们说话,他们就知道他在殿里见了异象;因为他直向他们打手式,竟成了哑巴。
23 Shundaq boldiki, uning [ibadetxanidiki] xizmet mudditi toshushi bilenla, u öyige qaytti.
他供职的日子已满,就回家去了。
24 Derweqe, birnechche kündin kéyin uning ayali Élizabit hamilidar boldi; u besh ayghiche tala-tüzge chiqmay:
这些日子以后,他的妻子伊利莎白怀了孕,就隐藏了五个月,
25 «Emdi Perwerdigar méning halimgha nezirini chüshürüp, méni xalayiq arisida nomusqa qélishtin xalas qilip, manga bu künlerde shunchilik shapaet körsetti» — dédi.
说:“主在眷顾我的日子,这样看待我,要把我在人间的羞耻除掉。”
26 [Élizabit hamilidar bolup] alte ay bolghanda, perishte Jebrail Xuda teripidin Galiliye ölkisidiki Nasaret dégen bir sheherge, pak bir qizning qéshigha ewetildi. Qiz bolsa Dawut [padishahning] jemetidin bolghan Yüsüp isimlik bir kishige déyiship qoyulghanidi; qizning ismi bolsa Meryem idi.
到了第六个月,天使加百列奉 神的差遣往加利利的一座城去(这城名叫拿撒勒),
到一个童女那里,是已经许配大卫家的一个人,名叫约瑟。童女的名字叫马利亚;
28 Jebrail uning aldigha kirip uninggha: — Salam sanga, ey shepqetke muyesser bolghan qiz! Perwerdigar sanga yardur! — dédi.
天使进去,对她说:“蒙大恩的女子,我问你安,主和你同在了!”
29 U perishtini körgende, uning sözidin bek hoduqup ketti, könglide bundaq salam sözi zadi némini körsitidighandu, dep oylap qaldi.
马利亚因这话就很惊慌,又反复思想这样问安是什么意思。
30 Perishte uninggha: — Ey Meryem, qorqmighin. Sen Xuda aldida shepqet tapqansen.
天使对她说:“马利亚,不要怕!你在 神面前已经蒙恩了。
31 Mana, sen hamilidar bolup bir oghul tughisen, sen uning ismini Eysa dep qoyisen.
你要怀孕生子,可以给他起名叫耶稣。
32 U ulugh bolidu, Hemmidin Aliy Bolghuchining oghli dep atilidu; we Perwerdigar Xuda uninggha atisi Dawutning textini ata qilidu.
他要为大,称为至高者的儿子;主 神要把他祖大卫的位给他。
33 U Yaqupning jemeti üstige menggü seltenet qilidu, uning padishahliqi tügimestur, — dédi. (aiōn )
他要作雅各家的王,直到永远;他的国也没有穷尽。” (aiōn )
34 Meryem emdi perishtidin: — Men téxi er kishige tegmigen tursam, bu ish qandaqmu mumkin bolsun? — dep soridi.
马利亚对天使说:“我没有出嫁,怎么有这事呢?”
35 Perishte uninggha jawaben: — Muqeddes Roh séning wujudunggha chüshidu we Hemmidin Aliy Bolghuchining küch-qudriti sanga saye bolup yéqinlishidu. Shunga, sendin tughulidighan muqeddes [perzent] Xudaning Oghli dep atilidu.
天使回答说:“圣灵要临到你身上,至高者的能力要荫庇你,因此所要生的圣者必称为 神的儿子。
36 We mana, tughqining Élizabitmu yashinip qalghan bolsimu, oghulgha hamilidar boldi; tughmas déyilgüchining qorsaq kötürginige hazir alte ay bolup qaldi.
况且你的亲戚伊利莎白,在年老的时候也怀了男胎,就是那素来称为不生育的,现在有孕六个月了。
37 Chünki Xuda bilen héchqandaq ish mumkin bolmay qalmaydu, — dédi.
因为,出于 神的话,没有一句不带能力的。”
38 Meryem: — Mana Perwerdigarning dédikimen; manga sözüng boyiche bolsun, — dédi. Shuning bilen perishte uning yénidin ketti.
马利亚说:“我是主的使女,情愿照你的话成就在我身上。”天使就离开她去了。
39 Meryem shu künlerde ornidin qopup aldirap Yehudiye taghliq rayonidiki bir sheherge bardi.
那时候,马利亚起身,急忙往山地里去,来到犹大的一座城;
40 U Zekeriyaning öyige kirip, Élizabitqa salam berdi.
进了撒迦利亚的家,问伊利莎白安。
41 We shundaq boldiki, Élizabit Meryemning salimini anglighandila, qorsiqidiki bowaq oynaqlap ketti. Élizabit bolsa Muqeddes Rohqa toldurulup, yuqiri awaz bilen tentene qilip mundaq dédi: — Qiz-ayallar ichide bextliktursen, qorsiqingdiki méwimu bextliktur!
伊利莎白一听马利亚问安,所怀的胎就在腹里跳动。伊利莎白且被圣灵充满,
高声喊着说:“你在妇女中是有福的!你所怀的胎也是有福的!
43 Manga shundaq [sherep] nedin keldikin, Rebbimning anisi bolghuchi méni yoqlap keldi!
我主的母到我这里来,这是从哪里得的呢?
44 Chünki mana, saliming quliqimgha kirgendila, qorsiqimdiki bowaq söyünüp oynaqlap ketti.
因为你问安的声音一入我耳,我腹里的胎就欢喜跳动。
45 Ishen’gen qiz neqeder bextliktur; chünki uninggha Perwerdigar teripidin éytilghan söz jezmen emelge ashurulidu!
这相信的女子是有福的!因为主对她所说的话都要应验。”
46 Meryemmu xush bolup mundaq dédi: — «Jénim Rebni ulughlaydu,
马利亚说: 我心尊主为大;
47 rohim Qutquzghuchim Xudadin shadlandi,
我灵以 神我的救主为乐;
48 Chünki U dédikining miskin haligha nezer saldi; Chünki mana, shundin bashlap barliq dewrler méni bextlik dep ataydu;
因为他顾念他使女的卑微; 从今以后, 万代要称我有福。
49 Chünki Qadir Bolghuchi men üchün ulugh ishlarni emelge ashurdi; Muqeddestur Uning nami.
那有权能的,为我成就了大事; 他的名为圣。
50 Uning rehim-shepqiti dewrdin-dewrgiche Özidin qorqidighanlarning üstididur,
他怜悯敬畏他的人, 直到世世代代。
51 U biliki bilen küch-qudritini namayan qildi, U tekebburlarni könglidiki niyet-xiyalliri ichidila tarmar qildi.
他用膀臂施展大能; 那狂傲的人正心里妄想就被他赶散了。
52 U küchlük hökümdarlarni textidin chüshürdi, Péqirlarni égiz kötürdi.
他叫有权柄的失位, 叫卑贱的升高;
53 U achlarni nazi-németler bilen toyundurdi, Lékin baylarni quruq qol qayturdi.
叫饥饿的得饱美食, 叫富足的空手回去。
55 U ata-bowilirimizgha éytqinidek, Yeni Ibrahim hem uning neslige menggü wede qilghinidek, U Öz rehim-shepqitini éside tutup, Quli Israilgha yardemge keldi». (aiōn )
为要记念亚伯拉罕和他的后裔, 施怜悯直到永远, 正如从前对我们列祖所说的话。 (aiōn )
56 Meryem Élizabitning yénida üch ayche turup, öz öyige qaytti.
马利亚和伊利莎白同住,约有三个月,就回家去了。
57 Élizabitning tughutining ay-küni toshup, bir oghul tughdi.
伊利莎白的产期到了,就生了一个儿子。
58 Emdi uning qolum-qoshniliri we uruq-tughqanliri Perwerdigarning uninggha körsetken méhir-shepqitini shunche ulghaytqanliqini anglap, uning bilen teng shadlandi.
邻里亲族听见主向她大施怜悯,就和她一同欢乐。
59 We shundaq boldiki, bowaq tughulup sekkiz kün bolghanda, xalayiq balining xetnisini qilghili keldi. Ular uninggha Zekeriya dep atisining ismini qoymaqchi bolushti.
到了第八日,他们来要给孩子行割礼,并要照他父亲的名字叫他撒迦利亚。
60 Lékin anisi jawaben: — Yaq! Ismi Yehya atalsun — dédi.
他母亲说:“不可!要叫他约翰。”
61 Ular uninggha: — Biraq uruq-jemetingiz ichide bundaq isimdikiler yoqqu! — déyishti.
他们说:“你亲族中没有叫这名字的。”
62 Shuning bilen ular balining atisidin perzentingizge néme isim qoyushni xalaysiz, dep isharet bilen sorashti.
他们就向他父亲打手式,问他要叫这孩子什么名字。
63 U bir parche [mom] taxtayni ekilishni telep qilip: «Uning ismi Yehyadur» dep yazdi. Hemmeylen intayin heyran qélishti.
他要了一块写字的板,就写上,说:“他的名字是约翰。”他们便都希奇。
64 Shuan uning aghzi échildi, uning tili yéshilip, zuwan’gha keldi we shuning bilen Xudagha teshekkür-medhiye éytti.
撒迦利亚的口立时开了,舌头也舒展了,就说出话来,称颂 神。
65 Ularning öpchürisidikilerning hemmisini qorqunch basti; Yehudiye taghliq rayonlirida bu ishlarning hemmisi el aghzida pur ketti.
周围居住的人都惧怕;这一切的事就传遍了犹太的山地。
66 Bu ishlardin xewer tapquchilarning hemmisi ularni könglige püküp: «Bu bala zadi qandaq adem bolar?» déyishti. Chünki Perwerdigarning qoli derweqe uninggha yar idi.
凡听见的人都将这事放在心里,说:“这个孩子将来怎么样呢?因为有主与他同在。”
67 Shu chaghda balining atisi Zekeriya Muqeddes Rohqa toldurulup, wehiy-bésharetni yetküzüp, mundaq dédi: —
他父亲撒迦利亚被圣灵充满了,就预言说:
68 «Israilning Xudasi Perwerdigargha teshekkür-medhiye oqulsun! Chünki U Öz xelqini yoqlap, ulardin xewer élip, bedel tölep ularni hör qildi.
主—以色列的 神是应当称颂的! 因他眷顾他的百姓,为他们施行救赎,
70 U qedimdin béri muqeddes peyghemberlirining aghzi arqiliq wede qilghinidek, Quli bolghan Dawutning jemeti ichidin biz üchün bir nijat münggüzini östürüp turghuzdi; Bu zat bizni düshmenlirimizdin we bizni öch köridighanlarning qolidin qutquzghuchi nijattur. (aiōn )
正如主借着从创世以来圣先知的口所说的话, (aiōn )
72 U shu yol bilen ata-bowilirimizgha iltipat eylep, Muqeddes ehdisini emelge ashurush üchün, Yeni atimiz Ibrahimgha bolghan qesimini éside tutup, Bizni düshmenlirining qolidin azad qilip, Barliq künlirimizde héchkimdin qorqmay, Öz aldida ixlasmenlik we heqqaniyliq bilen, Xizmet-ibaditide bolidighan qildi.
向我们列祖施怜悯, 记念他的圣约—
就可以终身在他面前, 坦然无惧地用圣洁、公义事奉他。
76 Emdi sen, i balam, Hemmidin Aliy Bolghuchining peyghembiri dep atilisen; Chünki sen Rebning yollirini teyyarlash üchün Uning aldida mangisen.
孩子啊!你要称为至高者的先知; 因为你要行在主的前面, 预备他的道路,
77 Wezipeng uning xelqige gunahlirining kechürüm qilinishi arqiliq bolidighan nijatning xewirini bildürüshtür;
叫他的百姓因罪得赦, 就知道救恩。
78 Chünki Xudayimizning ichi-baghridin urghup chiqqan shepqetler wejidin, Qarangghuluq we ölüm kölenggisi ichide olturghanlarni yorutush üchün, Putlirimizni amanliq yoligha bashlash üchün, Ershtin tang shepiqi üstimizge chüshüp yoqlidi.
因我们 神怜悯的心肠, 叫清晨的日光从高天临到我们,
要照亮坐在黑暗中死荫里的人, 把我们的脚引到平安的路上。
80 Bala bolsa ösüp, rohta küchlendürüldi. U Israil jamaitining aldida namayan qilin’ghuche chöllerde yashap keldi.
那孩子渐渐长大,心灵强健,住在旷野,直到他显明在以色列人面前的日子。