Yeremiya 52
1 Zedekiya Yehudagha padishah bolghanda yigirme bir yéshida idi; u Yérusalémda on bir yil höküm sürdi. Uning anisi Libnahliq Yeremiyaning qizi bolup, ismi Hamutal idi.
Sedegaia ea lalelegei ode21 gidigili, e da Yuda hina bagade hamoi dagoi ba: i. E da ode gidayale gala, Yelusaleme amo ganodini esalu, Yuda soge ouligi. Ea ame dio da Hamiudale (e da Libina dunu Yelemaia amo ea idiwi).
2 U [padishah] Yehoakimning qilghinidek, Perwerdigarning neziride rezil ishlarni qildi.
Hina bagade Sedegaia da hina bagade Yihoiagimi ea hou defele, Hina Godema wadela: le hamoi.
3 Perwerdigarning Yérusalémgha hem Yehudagha qaratqan ghezipi tüpeylidin, Perwerdigar ularni Öz huzuridin heydiwetküche bolghan ariliqta, töwendiki ishlar yüz berdi. Birinchidin, Zedekiya Babil padishahigha isyan kötürdi.
Hina Gode da Yelusaleme amola Yuda fi ilima bagadewane ougiba: le, E da ili mae ba: ma: ne, mugululi masa: ne, sefasi. Sedegaia da Ba: bilone hina bagade, Nebiuga: denese, ema odoga: i.
4 Shundaq boldiki, uning seltenitining toqquzinchi yili oninchi ayning oninchi künide Babil padishahi Néboqednesar pütkül qoshunigha yétekchilik qilip Yérusalémgha hujum qilishqa keldi; ular uni qorshiwélip bargah qurup, uning etrapida qasha-poteylerni qurushti.
Amaiba: le, Nebiuga: denese amola ea dadi gagui wa: i da misini, eso nabuane amola oubi nabuane Sedegaia ea Yuda soge ouligisu ode sesegeyalega, Yelusalemema doagala: i. Ilia wa: i fisisu diasu moilai gadili gagui, amalu doagala: musa: osobo gasa: le lelegela heda: le,
5 Shuning bilen sheher Zedekiyaning on birinchi yilighiche muhasiride turdi.
doagala: lalu, Sedegaia ea ouligisu ode gida gala amoga hasali.
6 Shu yili tötinchi ayning toqquzinchi küni sheherde éghir qehetchilik hemmini basqan we zémindikiler üchünmu héch ash-ozuq qalmighanidi.
Amo ode amogawane, eso sesege amola oubi biyadu amoga, Yelusaleme dunu da ha: i bagadeba: le, ha: i manu hame ba: i.
7 Sheher sépili bösüldi; barliq jenggiwar leshkerler qachmaqchi bolup, tün kéchide sheherdin beder tikiwétishti. Ular padishah baghchisigha yéqin «ikki sépil» ariliqidiki derwazidin kétishti (Kaldiyler bolsa sheherning hemme teripide bar idi). Ular [Iordan jilghisidiki] «Arabah tüzlengliki»ni boylap qéchishti.
Amo esoga, Ba: bilone dunu da gagoi dobea mugului dagoi. Ba: bilone dadi gagui dunu da Yelusalemega sisiga: le esalebe ba: i. Be Yuda dadi gagui dunu huluane da gasia hobea: i. Ilia da hina bagade ea ifabi golili sa: ili, logo holei amo da dobea aduna ela disisu amoga diala, amoga asili, Yodane fago amoga doaga: musa: hobea: i.
8 Lékin Kaldiylerning qoshuni padishahni qoghlap Yérixo tüzlenglikide Zedekiyagha yétishti; uning pütün qoshuni uningdin tarqilip ketkenidi.
Be Ba: bilone dadi gagui wa: i da hina bagade Sedegaia ema fa: no bobogele, umi soge Yeligou moilai bai bagade gadenene, amoga e gagulaligi. Amalalu, Sedegaia ea dadi gagui dunu huluane da e yolesili hobea: i.
9 We ular padishahni tutup, Xamat zéminidiki Riblah shehirige, Babil padishahining aldigha apardi; u [shu yerde] uning üstidin höküm chiqardi.
Ilia da Sedegaia amo hina bagade Nebiuga: denesema oule asi. E da Libila moilai bai bagade Ha: ima: de soge ganodini diala amogawi esalebe ba: i. Amogawi, Nebiuga: denese da Sedegaiama se ima: ne fofada: i.
10 Babil padishahi Zedekiyaning oghullirini uning köz aldida qetl qildi; u Yehudaning barliq emirlirinimu Riblah shehiride qetl qildi;
Libila moilai bai bagadega e da Sedegaia ba: ma: ne, egefelali medole legema: ne sia: i. Amola, ea sia: beba: le, ilia da Yuda eagene ouligisu dunu medole lelegei.
11 andin Zedekiyaning közlirini oyuwetti; Babil padishahi uni mis kishenler bilen baghlap Babilgha élip kélip, ölgüche zindan’gha qamap qoydi.
Amalalu, ea sia: beba: le, ilia da Sedegaia ea si aduna duga: le fasili, e efega la: gili, Ba: bilone sogega hiouginana asi. Sedegaia da Ba: bilone soge gagili ga: i diasu ganodini esalu, amogainini e da amogawi bogoi.
12 Beshinchi ayning oninchi künide (bu Babil padishahi Néboqadnesarning on toqquzinchi yili idi) Babil padishahining xizmitide bolghan, pasiban bégi Nébuzar-Adan Yérusalémgha yétip keldi.
Oubi bi, eso nabu, Ba: bilone hina bagade ea ode19 ouligibiga, Nebiusala: ida: ne (hina bagade ea fada: i sia: su dunu amola ea dadi gagui wa: i ouligisu dunu) da Yelusaleme moilai bai bagade golili sa: i.
13 U Perwerdigarning öyini, padishahning ordisini we sheherdiki barliq öylerni köydüriwetti; barliq beheywet imaretlerge u ot qoyup köydüriwetti.
E da Debolo diasu amola hina bagade diasu amola Yelusaleme dunu mimogo ilia diasu huluane laluga ulagi dagoi.
14 We pasiban bégi yétekchilikidiki Kaldiylerning pütkül qoshuni Yérusalémning etrapidiki pütkül sépilini örüwetti.
Amola ea dadi gagui dunu da moilai dobea gadelale sali.
15 Pasiban bégi Nébuzar-Adan zémindiki eng namrat kishilerdin bir qismini, sheherde qalghan bashqa kishilerni, Babil padishahi terepke qéchip teslim bolghanlarni we qalghan hünerwenlerni esir qilip ularni élip ketti.
Amalalu, Nebiusala: ida: ne da dunu amo moilai bai bagade ganodini esala, amola bagade dawa: su hawa: hamosu dunu hame bogoi esala, amola dunu amo da hohonone, Ba: bilone ilia la: idi amoga asi, amo huluane Ba: bilone sogega oule asi.
16 Lékin pasiban bégi Nébuzar-Adan zémindiki eng namratlarning bir qismini üzümzarliqlarni perwish qilishqa we tériqchiliq qilishqa qaldurdi.
Be baligili hame gagui dunu amo da soge hame gagui, amo e da waini sagai amola ifabi ganodini hawa: hamomusa: , Yuda sogega esaloma: ne yolesi.
17 Kaldiyler Perwerdigarning öyidiki mistin yasalghan ikki tüwrükni, das tegliklirini we Perwerdigarning öyidiki mistin yasalghan «déngiz»ni chéqip, barliq mislirini Babilgha élip ketti.
Ba: bilone dunu da balasega hamoi duni bugi amola ‘gaguli fula ahoasu’ amola balasega hamoi sisiga: i ofodo sugi bagade (hano nasu bagade) Debolo diasu ganodini dialu, amo fifili, balase huluane Ba: bilone sogega gaguli asi.
18 Ular yene [ibadette ishlitilidighan] idishlar, gürjek-belgürjekler, laxshigirlar, qachilar, piyale-texsiler hem mistin yasalghan barliq eswablarni élip ketti;
Amola ilia da safala amola nasubu ofodo (amo da oloda dodofemusa: gala) amola gamali hahamosu liligi, amola ofodo amoga ilia da gobele salasu maga: me lasu, amola ofodo amoga ilia da gabusiga: manoma gobesisu, amola balase liligi huluane amoga ilia da Debolo diasuga hawa: hamosu, amo huluane ilia da gaguli asi.
19 daslar, xushbuydanlar, qachilar, küldanlar, chiraghdanlar, piyaliler we jam-qedehlerni bolsa, altundin yasalghan bolsimu, kümüshtin yasalghan bolsimu, ularning hemmisini pasiban bégi élip ketti.
Ilia da liligi huluane amo da gouli o silifa amoga hamoi, (ofodo fonobahadi, ofodo amoga ilia da laluso gaguli ahoasu, ofodo amoga ilia da gobele salasu maga: me lasu, nasubu ofodo, gamali ilia bai, ofodo amo ganodini ilia da gabusiga: manoma gobesisu, amola faigelei amoga ilia da waini hano iasu sogadigisu, amo liligi huluane Ba: bilone dunu da ilia sogega gaguli asi.
20 Sulayman padishah Perwerdigarning öyi üchün mistin yasatqan ikki tüwrük we «déngiz», shundaqla uning tegiliki bolghan on ikki buqini u élip ketti; chünki bu mis saymanlarning éghirliqini ölchesh mumkin emes idi.
Balasega hamoi liligi amo hina bagade Soloumane da Debolo diasu ganodini amoga hawa: hamoma: ne hamoi (duni bugi aduna, ‘gaguli fula ahoasu’, hano nasu bagade [sisiga: i ofodo sugi bagade] amola bulamagau gawali fagoyale gala amo hagudu dialu) amo da dioi bagadeba: le, ilia dioi defei dawa: mu da hamedei ba: i.
21 Ikki tüwrük bolsa, herbirining égizliki on sekkiz gez, aylanmisi on ikki gez kéletti; herbirining ichi kawak bolup, misning qélinliqi töt barmaq idi.
22 Tüwrükning üstidiki béshi bolsa mis bolup, égizliki besh gez idi; uning pütün aylanmisi tor sheklide hem anar nusxisi bilen bézelgenidi, hemmisi mistin idi; ikkinchi tüwrükmu uninggha oxshash bolup, umu anar nusxisi bilen bézelgenidi.
Duni bugi aduna ela da defele ba: i. Ela gado defei da 8 mida amola sisiga: le defei da 5.3mida. Ilia dogoa da gelabai amola balase ea gadugagi defei da 75milimida ba: i. Duni bugi afae afae amo da: iya balasega hamoi habuga agoane dialebe ba: i. Ela gado defei da 2.2mida. Amola ea baiga da balase esa agoane. Amoga da ‘bomegala: nidi’ fage balasega hamoi dialebe ba: i.
23 Herbir tüwrükning béshining yanlirida toqsan alte anar nusxisi bar idi; torda jemiy bolup yüz anar nusxisi bar idi.
Duni bugi afae afae ea gigiadomai amoga ‘bomegala: nidi’ fage100agoane dedei dialebe ba: i. Dunu da osoboga lelu, amo huluane ba: musa: dawa: i.
24 Pasiban bégi Nébuzar-Adan bolsa bash kahin Séraya, orunbasar kahin Zefaniya we ibadetxanidiki üch neper ishikbaqarnimu esirge aldi.
Nebiusala: ida: ne, dadi gagui ouligisudafa, da gobele salasu ouligisudafa Sila: ia, amola e bagia gobele salasu dunu Sefanaia, amola Debolo ouligisu dunu bagade udiana eno, amo gagulaligili, se iasu diasu hawa: hamomusa: afugili asi.
25 U sheherdin leshkerlerni bashquridighan bir aghwat emeldarni, sheherdin tapqan orda meslihetchiliridin yettini, yerlik xelqni leshkerlikke tizimlighuchi, yeni qoshunning serdarining katipini we sheherdin atmish neper yerlik kishini tutti.
E da Yelusalemega Yuda dadi gagui ilia ouligisudafa, hina bagade ea fada: i sia: ne iasu dunu fesuale (amo da moilai amo ganodini esalebe ba: i), dadi gagui ouligisudafa ea fidisu dunu (amo da dadi gagui wa: i ilia meloa dedei ouligisu) amola dunu mimogo60 agoane eno amo Ba: bilone hina bagade Libila moilai bai bagade, Ha: ima: de soge ganodini amoga esalu, ema oule asi. Hina bagade da sia: beba: le, ilia da amo dunu huluane fananu, medole legei dagoi. Yuda dunu huluane da ilia sogedafa amoga fadegale, Ba: bilone sogega mugululi asi dagoi ba: i.
26 Pasiban bégi Nébuzar-Adan bularni Babil padishahining aldigha, Riblahgha élip bardi.
27 Babil padishahi Xamat zéminidiki Riblahda bu kishilerni qilichlap öltürüwetti. Shu yol bilen Yehuda öz zéminidin sürgün qilindi.
28 Néboqadnesar sürgün qilghan kishilerning sani mundaq idi: — yettinchi yili üch ming yigirme üch Yehudiy;
Ba: bilone hina bagade, Nebiuga: denese da amo hagudu dedei dunu udigili hawa: hamoma: ne mugululi asi: Ea ouligibi ode fesuale amoga, e da3,023dunu agoane mugululi asi.
29 Néboqadnesarning on sekkizinchi yili u Yérusalémdin sekkiz yüz ottuz ikki kishini sürgün qildi;
Ea ouligibi ode18 amoga e da Yelusaleme fi dunu832 agoane amo mugululi asi.
30 Néboqadnesarning yigirme üchinchi yili pasiban bégi Nébuzar-Adan Yehudiylardin yette yüz qiriq besh kishini sürgün qildi; jemiy bolup sürgün qilin’ghanlarning sani töt ming alte yüz kishi idi.
Ea ouligibi ode23 amoga e da dunu 745 agoane mugululi asi. Nebiusala: ida: ne da amo dunu745 agoane Ba: bilone amoga oule asi. Mugululi asi dunu huluane ilia idi da 4,600agoane ba: i.
31 Shundaq boldiki, Yehuda padishahi Yehoakin sürgün bolghan ottuz yettinchi yili on ikkinchi ayning yigirme beshinchi küni shu ish yüz berdi: Ewil-Mérodaq Babilgha padishah bolghan birinchi yili, u Yehuda padishahi Yehoakinning qeddini kötürüp, uni zindandin chiqardi;
Ode amoga Nebiuga: denese egefe Ifilimelouda: ge da Ba: bilone soge ouligisu lai, e da hina bagade Yihoiagimi ema asigiba: le, ea gagili ga: i logo doasi. Yihoiagimi da Ba: bilone soge ganodini ode37agoane gagili ga: i diasu ganodini esalu. Eso 25amola oubi fagoyale gala amo odega, Ifilimelouda: ge da ea gagili ga: i logo doasi.
32 u uninggha mulayim söz qilip, uning ornini Babilda uning bilen birge turghan bashqa padishahlarning ornidin yuqiri qildi;
Ifilimelouda: ge da ema asigiwane hamosu. E da Yihoiagimi e da eno hina bagade gilisili Ba: bilone sogega mugululi asi, amo mimogo sogebi amoga gaguia gadoi.
33 shuning bilen Yehoakin zindandiki kiyimlirini séliwétip, ömrining qalghan herbir künide herdaim padishah bilen bille hemdastixan bolushqa muyesser boldi.
Amaiba: le, ea sia: beba: le, Yihoiagimi da ea udigili hawa: hamosu abula gisa: le, eno abula salawane, e da esalea, Ba: bilone hina bagade ea ha: i nasu fafai amoga gilisili ha: i nanu.
34 Uning nésiwisi bolsa, Babil padishahining uninggha béghishlighan daimliq iltipati idi; bu iltipat kündilik idi, yeni u uninggha taki alemdin ötkiche ömrining herbir küni muyesser qilin’ghan.
Eso huluane, e da osobo bagadega esalebe gowane, Ba: bilone hina bagade da ea esaloma: ne lamu liligi defele, muni amola liligi ema i. Sia: ama dagoi
