Yaritilish 35
1 Andin Xuda Yaqupqa: — Sen hazir Beyt-Elge chiqip, shu yerni makan qil, özüng akang Esawdin qéchip mangghiningda sanga körün’gen [Men] Tengrige bir qurban’gah yasighin, — dédi.
天主對雅各伯說：「起來，上貝特耳去，住在那裏，為你昔日逃避你哥哥厄撒烏在那裏顯現給你的天主，築一祭壇。」
2 Shuning bilen Yaqup öyidikiler we özi bilen bille bolghanlarning hemmisige mundaq dédi: — Aranglardiki yat ilah butlirini tashliwétip, özünglarni paklap éginliringlarni yenggüshlenglar.
雅各伯便對家人和跟隨他的人說：「你們應除去你們中間所有外邦的神像，並取潔，更換衣服，
3 Andin qopup Beyt-Elge chiqimiz. Men shu yerde qiyinchiliqta qalghanda duayimni ijabet qilip, yürgen yolumda méning bilen bille bolup kelgen Tengrige qurban’gah salay, — dédi.
因為我門要起身上貝特耳去；在那裏我要給在我困苦的時日俯聽了我，在我所走的路上伴隨了我的天主，築一祭壇。」
4 Shuning bilen öz qolliridiki hemme yat ilah butlirini, shundaqla qulaqliridiki zirilerni chiqirip Yaqupqa berdi. Yaqup bularni Shekemdiki dub derixining tüwige kömüp qoydi.
眾人便將自己手中所有外邦的神像，所有的耳環，都交給了雅各伯；雅各伯就都埋在那靠近舍根的橡樹底下。
5 Andin ular seperge atlandi; emma etrapidiki sheherlerni Xudadin bolghan bir wehime basqachqa, ular Yaqupning oghullirini qoghlimidi.
當他們起程出發時，天主叫周圍的城邑都非常恐怖，為此誰也不敢追趕雅各伯的兒子。
6 Bu teriqide Yaqup we uning bilen bille bolghanlarning hemmisi Qanaan zéminidiki Luz, yeni Beyt-Elge yétip keldi.
這樣，雅各伯和與他在一起的人，來到客納罕地的路次，即貝特耳；
7 U shu yerde bir qurban’gah yasidi; akisidin qéchip mangghinida shu yerde Xuda uninggha körün’gini üchün bu jayning ismini «El-Beyt-El» dep atidi.
他在那裏築了一座祭壇。稱呼那地方為貝特耳，因為他逃避他哥哥時，天主曾在那裏顯現給他。
8 Riwkahning inik’anisi Deborah bolsa shu yerde alemdin ötti. U Beyt-Elning ayighidiki dub derixining tüwide depne qilindi. Bu sewebtin shu derex «Yigha-Zarning dub derixi» dep ataldi.
其時黎貝加的乳母德波辣死了，就埋在貝加的下面的一株橡樹底下；為此給這橡樹起名叫「悲泣的橡樹。」
9 Yaqup [shu yol bilen] Padan-Aramdin yénip kelgendin kéyin, Xuda uninggha yene bir qétim körünüp, uninggha bext-beriket ata qildi.
雅各伯由帕丹阿蘭回來後，天主又顯現給他，再祝福。
10 Andin Xuda uninggha: — Séning isming Yaquptur; emma mundin kéyin sen Yaqup atalmay, belki naming Israil bolidu, dep uning ismini Israil qoyup qoydi.
他天主對他說：「你原叫雅各伯，但以後不再叫作雅各伯，卻要叫作以色列。」遂給他改名以色列。
11 Andin Xuda yene uninggha: — Men Özüm Hemmige Qadir Tengridurmen; sen nesillinip, köpeygin; bir el, shundaqla bir türküm eller sendin peyda bolidu; padishahlarmu séning pushtungdin chiqidu.
天主又對他說：「我是全能的天主，你要生育繁殖；不但一個民族，而是一些民族要由你而生，許多君王要由你而生。
12 Men Ibrahim we Ishaqqa bergen zéminni sanga bérimen, shundaqla sendin kéyinki neslinggimu shu zéminni bérimen, — dédi.
我將賜給了亞巴郎和依撒格的土地賜給你；我也將這土地賜給你未來的後裔。」
13 Andin Xuda uning bilen sözleshken jaydin, uning yénidin yuqirigha kötürüldi.
然後天主就在與他談話的地方，離開他，上升去了。
14 Yaqup Xuda özi bilen sözleshken jayda bir tash tüwrükni tiklep, üstige bir sharab hediyesini tökti we zeytun méyi quyup qoydi.
雅各伯在天主與他談話地方，豎立了一根柱子，一根石柱；在上面行了奠祭，倒上油。
15 Yaqup Xuda özi bilen sözleshken shu jayning namini «Beyt-El» dep atidi.
雅各伯給天主與他談話的地方起名叫貝特耳。
16 Andin ular Beyt-Eldin méngip, Efratqa azghina yol qalghanda, Rahileni tolghaq tutup kétip, qattiq tughut azabida qaldi.
他們由貝特耳起程出發，離厄弗辣大還有一段路程時，辣黑耳要生產，感覺難產。
17 Emma tolghiqi qattiq éghirlashqanda, tughut anisi uninggha: — Qorqmighin, bu qétim yene bir oghlung bolidighan boldi — dédi.
正當難產之際，收生婆對她說：「不要怕，你這次還是生個男孩。」
18 Shundaq boldiki, Rahile jéni chiqish aldida, axirqi nepisi bilen oghligha «Ben-Oni» dep isim qoydi; emma uning atisi uni «Ben-Yamin» dep atidi.
辣黑耳將要斷氣快死的時候，給他起名叫本敖尼；但他的父親卻叫他本雅明。
19 Rahile wapat boldi we Beyt-Lehem dep atilidighan Efratning yolining boyigha depne qilindi.
辣黑耳死了，葬在去厄弗辣大，即白冷的路旁。
20 Yaqup uning qebrisining üstige bir xatire téshi tiklep qoydi. Bügün’ge qeder «Rahilening Qebre Téshi» shu yerde turmaqta.
雅各伯在她墳上立了一塊碑；這塊辣黑耳墳上的碑，至今尚存。
21 Andin Israil seperni dawamlashturup Migdal-Édirning u teripide öz chédirini tikti.
以色列又起程前行，在米革達耳厄德爾的那一面支搭了帳幕。
22 Israil u zéminda turghan waqtida, Ruben bérip öz atisining kéniziki Bilhah bilen bir orunda yatti; Israil buni anglap qaldi. Yaqupning on ikki oghli bar idi: —
以色列住在那地時，勒烏本竟去與他父親的妾彼耳哈同睡；以色列後來聞知了此事。雅各伯的兒子共計十二人。
23 Léyahdin tughulghan oghulliri: — Yaqupning tunji oghli Ruben we Shiméon, Lawiy, Yehuda, Issakar hem Zebulun idi.
肋阿的兒子：雅各伯的長子勒烏本、西默盎、肋未、猶大、依撒加爾和則步隆。
24 Rahiledin tughulghan oghulliri: — Yüsüp we Binyamin idi.
辣黑耳的兒子：若瑟和本雅明。
25 Rahilening dédiki Bilhahdin tughulghan oghulliri: — Dan we Naftali idi.
辣黑耳的婢女彼耳哈的兒子：丹和納斐塔里。
26 Léyahning dédiki Zilpahdin tughulghan oghulliri: — Gad bilen Ashir idi. Bular bolsa Yaqupqa Padan-Aramda tughulghan oghulliri idi.
肋阿的婢女齊耳帕的兒子：加得和阿協爾：這些都是雅各伯在帕丹阿蘭生的兒子。
27 Emdi Yaqup atisi Ishaqning qéshigha, Ibrahim we Ishaq Musapir bolup turghan Kiriat-Arba, yeni Hébronning yénidiki Mamrege keldi.
雅各伯來到了克黎雅特阿爾巴，即赫貝龍的瑪默勒他父親依撒格那裏，即亞巴郎和依撒格曾寄居過的地方。
28 Ishaqning körgen künliri bir yüz seksen yil boldi.
依撒格享壽一百八十歲。
29 Ishaq tolimu qérip, künliri toshup, nepestin toxtap wapat boldi we öz qowmining qéshigha bérip qoshuldi. Uning oghulliri Esaw bilen Yaqup uni depne qildi.
他年高老邁，已享天年，遂斷氣而死，歸到他親族那裏去了；他的兒子厄撒烏和雅各伯將他埋葬了。
