Daniyal 5
1 Bir küni padishah Belshazar emir-ésilzadilerdin ming kishini teklip qilip katta ziyapet bérip, ularning aldida sharab ichip, eysh-ishret keypini sürdi.
貝耳沙匝王為大員千人擺設了盛筵，並與千人宴飲。
2 Padishah Belshazar sharabni tétip körüp, özi, emir-ésilzadiliri, öz xotun-kénizekliring sharabni atisi Néboqadnesar Yérusalémdiki muqeddes ibadetxanidin oljigha alghan altun-kümüshtin yasalghan jam-qachilarda ichishige shu jam-qachilarni élip chiqishni buyrudi.
貝耳沙匝乘著酒興，命人將他父親拿步高從耶路撒冷殿中劫掠的金銀器皿取來，給君王和他的大員並自己的妻妾用來飲酒。
3 [Newkerler] derhal bérip Xudaning Yérusalémdiki muqeddes ibadetxanisidin élip kélin’gen altun jam-qachilarni élip chiqti; padishahning özi, emir-ésilzadiliri, uning xotunliri we kénizekliri ularda sharab ichti.
於是人把從耶路撒冷天主殿宇聖所內劫掠的金銀器皿取來，給君王和他的大員並妻妾用來飲酒；
4 Ular sharab ichkech, altun, kümüsh, mis, tömür, yaghach we tashlardin yasalghan butlarni medhiyileshti.
大家一面飲酒，一面讚揚自己用金、銀、銅、鐵、木、石製的神像。
5 Del shu peytte adem qolining besh barmiqi peyda bolup, chiraghdanning udulidiki ordining tam suwiqigha xet yézishqa bashlidi. Padishah xet yazghan qolning körün’gen qismini körüp,
正在此時，忽然出現了一個人的手指，在燈台後面王宮的粉牆上寫字，君王也看見了那寫字的手掌。
6 chirayi tatirip, könglide intayin alaqzade bolup ketti. Put-qolliri boshiship, putliri titrep ketti.
當時君王的面色立即改變，心意煩亂，兩腰關節鬆弛，兩膝互相碰擊，
7 Padishah qattiq warqirap, pir-ustazlar, kaldiyler we munejjimlarni chaqirishni buyrudi. Babildiki danishmenler kelgen haman padishah ulargha: — Kimki tamdiki bu xetlerni oqup menisini manga dep bérelise, uninggha sösün renglik bir ton kiygüzülüp, boynigha altun zenjir ésilip, padishahliqta üchinchi mertiwe bérilidu, — dédi.
君王遂大聲喊叫，命召術士、占星者和占卜者來；君王就向巴比倫的智者說：不論誰，如能閱讀這些字，給我解說其中的意義，就必身被絳袍，帶上金項鏈，位居全國第三。
8 Padishahning danishmenlirining hemmisi ordigha hazir boldi; lékin ular ne xetlerni oquyalmaytti ne padishahqa menisini chüshendürüp bérelmeytti.
巴比倫所有的智者都來了，卻沒有一個人能閱讀那些文字，也不能給君王說明所含有的意義。
9 Belshazar téximu alaqzade bolup, chirayi téximu tatirip ketti. Emir-ésilzadilermu qandaq qilishni bilelmey qaldi.
因此貝耳沙匝王極其驚慌，面色大變，他的大臣也都不知所措。
10 Padishah we emir-ésilzadilerning warqirashqan awazini anglighan xanish ziyapet zaligha kirip, padishahqa mundaq dédi: — I aliyliri, menggü yashighayla! Alaqzade bolup ketmigeyla, chirayliri tatirap ketmigey.
太后聽到了君王和大臣們的喧嘩聲，遂進入坐席的大廳，啟奏說：「大王萬歲! 你不要心慌意亂，面容也不必改變；
11 Padishahliqlirida bir kishi bar, uningda muqeddes ilahlarning rohi bar, atiliri texttiki waqtida, bu kishide yoruqluq, danaliq we eqil-paraset, yeni ilahlargha xas eqil-paraset namayan qilin’ghanidi. Atiliri Néboqadnesar, yeni padishah atiliri uni pütün remchi-palchilar, pir-ustazlar, kaldiyler we munejjimlarning béshi qilip teyinligen.
你國內現有一個人，具有至聖神明的精神，你父親在日，已發見他具有真知灼見，智慧如神。你父親拿步高王，曾立他為所有巫師、術士、占星者和占卜者的首領，
12 Bu kishide alahide bir rohiy xususiyet, bilim, hékmet, chüshlerge tebir béreleydighan, tépishmaqlarni yésheleydighan we tügün-sirlarni achalaydighan qabiliyet bar idi. Shu kishining ismi Daniyal bolup, padishah uninggha Belteshasar depmu isim qoyghan. Shunga bu Daniyal chaqirtilsun, u choqum bu xetlerning menisini yéship béridu.
就因為在他身上具有一種卓越的精神、學識和聰敏，能詳解夢境，釋謎破惑；君王就將他達尼爾的名字改作貝耳特沙匝。現在就召達尼爾前來，他必能說出其中的意義。」
13 Shuning bilen Daniyal padishahning aldigha élip kélindi, padishah Daniyaldin: — Padishah atam Yehuda ölkisidin sürgün qilip kelgen Yehudiylar ichidiki héliqi Daniyal senmu? — dep soriwidi,
於是達尼爾被引到王前，問達尼爾說：「你就是我父王昔日由猶大擄來的猶大俘虜中的達尼爾嗎﹖
14 — Sen toghruluq xewirim bar, sende muqeddes ilahlarning rohi, shundaqla yoruqluq, danaliq we alahide eqil-paraset bar iken dep anglidim.
我聽說你有神的精神，具有真知灼見，和卓越的智慧。
15 Emdi danishmenler we pir-ustazlarni tamdiki xetni oqup, menisini manga chüshendürüp bersun dep aldimgha chaqirtip kélindi; lékin bu ishning sirini héchqaysisi yéship bérelmidi.
方纔智者和術士被引至我前，要他們念這些文字，給我說明其中的意義，但是他們卻都不能給我解釋這些文字的意義。
16 Biraq sen toghruluq anglighanmenki, sen sirlarni chüshendüreleydikensen we tügünlerni yésheleydikensen. Eger bu xetlerni oqup, menisini chüshendürüp béreliseng, sanga sösün renglik ton kiygüzülidu, boynunggha altun zenjir ésilidu, padishahliqta üchinchi derijilik mertiwige érishisen, — dédi.
我聽說你能解釋疑難，現在你若能念這些文字，給我說明其中的意義，你就要身披絳袍，帶上金項鏈，位居全國第三。」
17 Daniyal padishahqa mundaq jawab berdi: — Aliylirining in’amliri özliride qalsun, mukapatlirini bashqa kishige bergeyla. Emdilikte men aliylirigha bu xetni oqup, menisini chüshendürüp bérey.
達尼爾回答君王說：「你的禮物仍歸你所有，你的酬報可賞給他人，至於我，我仍要給大王念這些文字，使大王得知其中的含義。
18 — I aliyliri, Hemmidin Aliy Xuda atiliri Néboqadnesargha padishahliq, ulughluq, shan-sherep we heywet berdi.
大王! 至高者天主曾將國家、威權、光榮和尊嚴賞賜了你的父親拿步高；
19 Uninggha bérilgen ulughluqtin herqaysi el-yurt, herqaysi taipiler we herxil tilda sözlishidighan qowmlarning hemmisi uning aldida titrep qorqup turatti; u kimni xalisa shuni öltüretti, kimni xalisa shuni tirik qoyatti; kimni xalisa shuni mertiwilik qilatti, kimni xalisa shuni pes qilatti.
由於天主賞賜了他這樣大的威權，各民族，各邦國，各異語人民，在他面前無不震驚害怕；他願意殺的就殺，他願意活的就活，他願意升的就升，他願意貶的就貶。
20 Lékin u könglide tekebburliship, roh-qelbide meghrurlinip mijezi tersaliship, padishahliq textidin chüshürülüp, izzitidin mehrum qilindi.
但在他心高氣傲，目空一切的時候，便從王位上被推下來，喪失了自己的光榮，
21 U kishiler arisidin heydiwétilip, uninggha yawayi haywanlarning eqli bérildi. U yawa éshekler bilen bille makanliship, kalilardek ot-chöp yégüzüldi, téni shebnemdin chiliq-chiliq höl bolup ketti, taki u Hemmidin Aliy Xudaning insan padishahliqini idare qilidighanliqini we U padishahliqning hoquqini Özi tallighan herqandaq kishige béridighanliqini bilip yetküche shu halette boldi.
由人間被驅逐，他的心相似獸心，與野驢為為伍，吃草如同牛一樣；他的身體為露水浸濕，直到他承認至高者天主統治世人的國度，他願意給誰統治，就給誰。
22 Ey Belshazar, Néboqadnesarning oghli turup özliri bularning hemmisidin xewerliri bolsimu, lékin özlirini töwen qilmidila.
貝耳沙匝! 你是他的兒子，雖然你知道這一切，但是你仍不低首下心，
23 Eksiche tekebburliship ershtiki Rebge qarshi turdila. Sili Uning muqeddes ibadetxanisidin olja alghan jam-qachilarni élip kélip, özliri, emir-ésilzadiliri, öz xotunliri we kénizeklirimu ularda sharab ichtinglar andin körmeydighan, anglimaydighan we héchnémini chüshenmeydighan altun, kümüsh, mis, tömür, yaghach we tashlardin yasalghan butlarni medhiyilidile. Halbuki, silining nepeslirini Öz qolida tutqan we silining barliq heriketlirini Öz ilkide tutqan Xudani ulughlimidila.
反而自高自大，抵抗上天的大主，命人將他殿宇的器皿給你拿來，供你和你的大臣並你的妻妾用來飲酒，並且你讚美那些不能看，不能聽，不能知的金、銀、銅、鐵、木、石製的神像，卻不知尊崇那掌握你的氣息，註定你一切命途的天主。
24 Shunga, Xuda bu qolning körün’gen qismini ewetip bu xetlerni yazdurdi.
為此，他使一隻手掌出現，寫了這些字。
25 Bu xetler: «Méné, méné, tekel, upharsin» dégendin ibaret.
寫出來的這些字是：「默乃，默乃，特刻耳，培勒斯。」
26 Buning chüshendürülüshi: — «Méné» — Xuda silining padishahliqlirining hésabini qilip, uni ayaghlashturdi.
這些字的含義是：「默乃：」天主數了你的國祚，使它完結；「
27 «Tekel» — sili tarazida tartiliwidila, kem chiqtila.
特刻耳：」你在天秤上被衡量了，不夠分量；「
28 «Peres» — padishahliqliri parchilinip, Médialiqlar bilen Parslargha tewe qilindi.
培勒斯：」你的國被瓜分了，給了瑪待人和波斯人。」
29 Shuning bilen Belshazar derhal newkerlirige emr qiliwidi, ular Daniyalgha sösün renglik tonni kiydürüp, boynigha altun zenjirni ésip qoydi; u u toghruluq: «Padishahliq ichide üchinchi derijilik mertiwige ige bolsun» dep jakarlidi.
於是貝耳沙匝下令，給達尼爾披上絳袍，帶上金項鏈，並宣布他位居全國第三。
30 Shu kéche kaldiylerning padishahi Belshazar öltürüldi.
當夜加色丁王貝耳沙匝即為人所殺。
31 Padishahliq bolsa Médialiq Dariusning qoligha ötti. U texminen atmish ikki yashta idi.
瑪待人達理阿承受了王位，那時他約六十二歲。
