Римлиқларға 11
1 Ундақта, шуни сораймәнки: — Худа Өз хәлқидин ваз кәчтиму? Һәргиз ундақ әмәс! Мәнму Ибраһим әвладидин, Бинямин қәбилисидин болған бир Исраилғу!
I SAY then, Hath God rejected his people? God forbid. For I also am an Israelite, of the seed of Abraham, of the tribe of Benjamin.
2 Худа алдин көңлигә пүккән Өз хәлқидин ваз кәчкини йоқ. Муқәддәс язмиларда Иляс [пәйғәмбәр] һәққидә немә дейилгәнлиги силәргә аян әмәсму? У Исраиллардин азар чекип Худаға йелинип: —
God hath not rejected his people whom he foreknew. Know ye not what the scripture saith of Elias? how he maketh intercession with God against Israel, saying,
3 «И Пәрвәрдигар, улар Сениң пәйғәмбәрлириңни өлтүрүшти, қурбангаһлириңни чеқишти. Пәқәт өзүм ялғузла қалдим, улар йәнә мениңму җенимни алмақчи болушуватиду», дегән.
“Lord, they have killed thy prophets, and digged down thine altars; and I only am left, and they seek my life.”
4 Худаниң униңға қайтурған калами қандақ болди? У: «Баалға тиз пүкмигән йәттә миң адәмни Өзүмгә елип қалдим» — дегән.
But what saith the oracle of God to him? “I have left to myself seven thousand men who have not bowed the knee to Baal.”
5 Худди шуниңдәк, бүгүнки күндиму Худаниң шапаити билән [Исраилдин] Өзи таллиған бир «қалди» бар.
So then at this present time also there is a remnant according to the election of grace.
6 [Уларниң таллиниши] шапаәт билән болған болса, ундақта өзлириниң әҗир-әмили билән болған әмәс. Әмәлләрдин болған болса, шапаәт шапаәт болмай қалатти.
But if by grace, it is no more by works: otherwise grace is no more grace. But if by works, it is no more grace: otherwise work is no more work.
7 Нәтиҗидә қандақ болди? Исраиллар издигинигә еришәлмиди, лекин улардин талланғанлар еришти. Қалғанларниң болса, көңүллири бихудлаштурулди.
What then is the result? Israel hath not obtained that which it seeketh; but the election hath obtained it, and the rest were blinded,
8 Худди муқәддәс язмиларда ейтилғинидәк: — «Худа уларниң роһ-қәлбини ғәпләткә салди, Бүгүнгә қәдәр көзлирини көрмәс, Қулақлирини аңлимас қилди».
as it is written, “God hath given them the spirit of slumber, eyes that they should not see, and ears that they should not hear; unto this present day.”
9 Шуниңдәк Давут [пәйғәмбәрму] мундақ дегән: «Уларниң дәстихини өзлиригә қапқан вә қапқан болуп, Уларни путлаштуруп, қилмишлирини өз бешиға чүшүрсун!
And David saith, “Let their table be for a snare, and for a trap, and for a stumbling-block, and for a recompence unto them:
10 Көзлири қараңғулишип, көрәлмисун; Бәллирини мәңгү руслатмай пүкүлдүргәйсән!»
let their eyes be blinded, that they may not see, and bow down their back continually.”
11 Ундақта, шуниму сорайки: [Исраиллар] жиқилип қайтидин турғузулмаслиққа путлашқанму? Һәргиз ундақ әмәс! Лекин уларниң тейилип итаәтсизлик қилғанлиғидин ниҗат ят әлликләргә йәткүзүлди. Буниңдин мәхсәт Исраилларни һәсәткә қозғаштин ибарәттур.
I say then, Have they stumbled so as to fall? God forbid: but by their stumbling salvation is come to the Gentiles, to provoke them to jealousy.
12 Әнди уларниң тейилип итаәтсизлик қилиши дунияға асайишлиқ бәхш әткән болса, шундақла уларниң зиян тартқини әлләрни бейитқан болса, ундақта кәлгүсидә уларниң һәммисиниң толуқ ниҗатлиққа еришиши дунияға техиму зор бәхит елип кәлмәмду?!
For if their stumbling is the riches of the world, and their diminution the riches of the Gentiles; how much more their fulness?
13 Әнди силәр әлликләргә сөзләватимән; мән әлликләргә расул сүпитидә бекитилгәндин кейин, вәзипәмни шан-шәрәплик дәп улуқлаймәнки,
For I address myself to you Gentiles; inasmuch as I am indeed the apostle of the Gentiles, I exalt my ministry:
14 җанҗигәрлирим болғанларниң һәситини қозғап, уларниң бәзилирини қутулдурармәнмекин дегән үмүттә болимән.
if by any means I might provoke to jealousy my flesh, and save some of them.
15 Чүнки уларниң ташливетилгәнлигиниң нәтиҗиси дуниядики әлләрни Худа билән енақлаштуруш болса, ундақта уларниң қобул қилиниши өлүмдин тирилиш болмай немә?
For if the rejection of them is the reconciliation of the world, what shall their recovery be, but life from the dead?
16 Һосулдин тунҗа болуп чиққан хемирдики калләк муқәддәс һесапланса, пүтүн хемир муқәддәс дәп һесаплиниду. Дәрәқниң йилтизи муқәддәс болса, шахлириму муқәддәс болиду.
Now if the first fruits be holy, so is the mass: and if the root be holy, so are the branches.
17 Зәйтун дәриғиниң бир нәччә шехи дәрвәқә сундуриветилгән еди, вә сән явайи зәйтун көчити болуп, уларниң орниға уландиң. Мана әнди дәрәқ йилтизидин озуқлуқ елип, мол ширнисидин бәһримән болғучи болған екәнсән,
But if some of the branches have been broken off, and thou though a wild olive hast been grafted in among them, and become a partaker of the root and fatness of the olive tree;
18 әнди сундуруветилгән әшу шахлардин өзүңни үстүн қилип махтанма. Махтансаң, шуни унтумиғинки, сән йилтизни әмәс, йилтиз сени көтирип қувәтләватиду.
boast not against the branches. But if thou boast, thou bearest not the root, but the root thee.
19 Сән әнди: «Шахлар мениң улинишим үчүн сундуриветилди» — дейишиң мүмкин.
Wilt thou say then, The branches were broken off, that I might be grafted in?
20 Тоғра, улар етиқатсизлиқтин сундурулди; сән болсаң, етиқатиң билән тик турисән; бирақ униңдин мәғрурланма, әксичә [Худадин] қорқ!
Admitted; by unbelief they were broken off, and thou standest by faith. Be not high minded, but fear:
21 Чүнки Худа әйни вақтида бу дәрәқниң өз шахлирини айимиған екән, сениму айимаслиғи мүмкин.
for if God spared not the native branches, tremble lest he spare not thee.
22 Мана, [бу ишларда] Худаниң меһриванлиғиға һәмдә қаттиқ қол екәнлигигә қара. У Өз йолидин жиқилип чүшкәнләргә қаттиқ қол еди, лекин саңа (меһриванлиғида давамлиқ турсаңла) меһриванлиқ көрсәтмәктә. Ундақ болмиғанда, сәнму кесип ташлинисән.
Behold therefore the kindness and severity of God: to those indeed who fell, severity; but unto thee, kindness, if thou continuest in that kindness: otherwise thou also shalt be cut off.
23 [Йәһудийларму] етиқатсизлиқта чиң туривалмиса, әслидики дәрәққә улиниду. Чүнки Худа уларни қайта улашқа қадирдур.
But they also, if they continue not in unbelief, shall be grafted in: for God is able to graft them in again.
24 Чүнки әгәр сән явайи зәйтун дәриғидин кесип елинип, тәбиий қанунийәткә хилап һалда [бағдики] яхши зәйтун дәриғигә уланған йәрдә, әслидики бу тәбиий шахларниң өз дәриғикә улиниши техиму мүмкинғу?!
For if thou hast been cut out of the naturally wild olive, and contrary to nature hast been grafted into the good olive: how much more shall these, which are native branches, be grafted into their own olive tree?
25 Қериндашлар, өзүңларни үстүн вә әқиллиқ чағлаштин сақлинишиңлар үчүн, вәһий қилинған шу сирдин хәвәрсиз қелишиңларни халимаймәнки, та [Худа таллиған] Йәһудий әмәсләрниң сани толуқланғичә, Исраилниң бир қисми таш жүрәкликкә қалдурулиду;
For I would not that you should be ignorant, brethren, of this mystery, lest ye should be wise in your own conceits; that blindness in part is come on Israel, until the fulness of the Gentiles be come in.
26 андин пүткүл Исраил қутқузулиду. Бу тоғрилиқ муқәддәс язмиларда мундақ йезилған: — «Қутқузғучи Зиондин келип, Ипласлиқни Яқуптин йоқ қилиду.
And so all Israel shall be saved: as it is written, “The Deliverer shall go forth out of Sion, and shalt turn away ungodliness from Jacob;
27 Мән уларниң гуналирини елип ташливәткинимдә, Мана бу улар билән түзидиған әһдәм болиду».
and this is my covenant with them, When I shall take away their sins.”
28 Әнди хуш хәвәр җәһәттин қариғанда, силәрниң бәхитиңлар үчүн Йәһудий хәлқи [хуш хәвәргә] дүшмән қилип бекитилгән; бирақ Худаниң таллиши җәһәттин қариғанда, ата-бовилиримиз сәвәвидин сөйүлгәндур.
As concerning the gospel indeed, they are now enemies for your sakes: as concerning the election, they are beloved for the fathers’ sake.
29 Чүнки Худа Өзи бәргәнлирини вә чақириқини қайтурувалмайду.
For unchangeable are the gifts and the calling of God.
30 Силәр әлликләрму бир чағларда Худаға итаәт қилмиған болсаңларму, [Йәһудийларниң] итаәтсизлигиниң нәтиҗисидә һазир рәһим-шәпқәткә ериштиңлар.
For as ye also in times past did not believe in God, but now have obtained mercy through their unbelief:
31 Йәһудийлар болса итаәт қилмай келиватиду; [Худаниң] буниңдики мәхсити, силәргә көрсәткән рәһим-шәпқәт арқилиқ уларниму рәһим-шәпқәткә ериштүрүштин ибарәттур.
so also these now have not believed in your mercy, that they also might obtain mercy.
32 Чүнки Худа пүткүл инсанға рәһим-шәпқәт көрситиш үчүн, һәммәйләнни итаәтсизликкә солап қойди. (eleēsē g1653)
For God hath shut up all in unbelief, that he might have mercy upon all. (eleēsē g1653)
33 — Аһ! Худаниң даналиғи вә илим-һекмитиниң бебаһа байлиқлири һәм һесапсиз чоңқурлуғи! Униң һөкүмилириниң тегигә йәткили болмас! Униң йоллири издәп тепиштин шунчә жирақтур!
O the depth of the riches both of the wisdom and knowledge of God! how unsearchable are his judgments, and how incomprehensible his ways!
34 «Кимму Пәрвәрдигарниң ой-муддиалирини чүшинип йәтти? Кимму Униңға мәслиһәтчи болалиди?»
For who hath known the mind of the Lord, or who hath been admitted his counsellor?
35 «Униңға ким авал бир нәрсә берип, Кейин уни қайтуруп бәр дейәлиди?».
Or who hath first given unto him, and it shall be repaid him again?
