Пәнд-несиһәтләр 1
1 Исраил падишаси Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —
Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
2 Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;
Para conocer sabiduría y castigo; para entender las razones prudentes;
3 саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.
para recibir el castigo de prudencia, justicia, juicio y equidad;
4 Бу [пәнд-несиһәтләр] наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;
para dar prudencia a los simples, y a los jóvenes inteligencia y consejo.
5 буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,
Si el sabio los oyere, aumentará la doctrina; y el entendido adquirirá consejo;
6 шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнасини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.
para entender parábola y declaración; palabras de sabios, y sus enigmas.
7 Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.
El principio del conocimiento es el temor del SEÑOR; los locos despreciaron la sabiduría y el castigo.
8 И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;
Oye, hijo mío, el castigo de tu padre, y no deseches la ley de tu madre;
9 чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.
porque aumento de gracia serán a tu cabeza, y protección a tu cuello.
10 И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.
Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, no consientas.
11 Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!
Si dijeren: Ven con nosotros, espiemos a alguno para matarle, acechemos al inocente sin razón;
los tragaremos vivos como el sepulcro, y enteros, como los que caen en un abismo; (Sheol h7585)
13 Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.
hallaremos riquezas de toda clase, llenaremos nuestras casas de despojos;
14 Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —
echa tu suerte entre nosotros; tengamos todos una bolsa,
15 И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!
hijo mío, no andes en camino con ellos; aparta tu pie de sus veredas;
16 Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.
porque sus pies correrán al mal, e irán presurosos a derramar sangre.
17 Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;
Porque en vano se tenderá la red ante los ojos de toda ave;
18 Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.
mas ellos a su propia sangre espían, y a sus propias almas ponen asechanza.
19 Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; [Һарам мал-дуния] өз егилириниң җенини алиду.
Tales son las sendas de todo el que codicia la ganancia, la cual prenderá la vida de sus poseedores.
20 [Бүйүк] даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.
La sabiduría clama de fuera; en las plazas da su voz;
21 Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —
clama en los principales lugares de concurso; en las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:
22 И саддилар, қачанғичә мошундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!
¿Hasta cuándo, oh simples, amaréis la simpleza, y los burladores desearán el burlar, y los locos aborrecerán la ciencia?
23 Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.
Volveos a mi reprensión; he aquí yo os derramaré mi espíritu, y os haré saber mis palabras.
24 Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.
Por cuanto llamé, y no quisisteis; extendí mi mano, y no hubo quien escuchase;
25 Несиһәтлиримниң һәммисигә пәрва қилмидиңлар, Тәнбиһимни аңлашни қилчә халимидиңлар.
antes desechasteis todo consejo mío, y no quisisteis mi reprensión;
26 Шуңа, бешиңларға балаю-қаза кәлгәндә күлимән, Вәһимә силәргә йетиши билән мәсқирә қилимән.
también yo me reiré en vuestra calamidad, y me burlaré cuando os viniere lo que teméis;
27 Һалакәт елип кәлгән вәһимә үстүңләргә чүшкәндә, Вәйранчилиқ силәргә қуюнтаздәк кәлгәндә, Силәр еғир қайғуға вә азапқа муптила болғиниңларда —
cuando viniere como una destrucción lo que teméis, y vuestra calamidad llegare como un torbellino; cuando sobre vosotros viniere tribulación y angustia.
28 У чағда мошу кишиләр мәндин өтүнүп чақириду, Мән пәрва қилмаймән, Мени тәлмүрүп издисиму, тапалмайду.
Entonces me llamarán, y no responderé; me buscarán de mañana, y no me hallarán;
29 Улар билимгә нәпрәтләнгинидин, Пәрвәрдигардин әйминишни таллимиғинидин,
por cuanto aborrecieron el conocimiento, y no escogieron el temor del SEÑOR,
30 Мениң нәсиһитимни қилчә қобул қилғуси йоқлуғидин, Тәнбиһимгиму пәрва қилмиғиниңлардин,
ni quisieron mi consejo, y menospreciaron toda reprensión mía.
31 Улар өз бешини йәйду, Өз қәстлиридин толуқ азап тартиду;
Comerán, pues, del fruto de su camino, y de sus consejos se hartarán.
32 Чүнки саддиларниң йолдин чиқиши өз җениға замин болиду; Ахмақлар раһәтлик турмушидин өзлирини һалак қилиду.
Porque el reposo de los ignorantes los matará, y la prosperidad de los locos los echará a perder.
33 Лекин маңа қулақ салғанлар аман-есән яшайду, Балаю-қазалардин, ғәм-әндишләрдин халий болуп, хатирҗәм туриду.
Mas el que me oyere, habitará confiadamente, y vivirá reposado del temor del mal.
