< Пәнд-несиһәтләр 1 >
1 Исраил падишаси Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —
Los proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:
2 Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;
Para entender sabiduría y castigo: para entender las razones prudentes:
3 саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.
Para recibir el castigo de prudencia, justicia, y juicio, y equidad:
4 Бу [пәнд-несиһәтләр] наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;
Para dar a los simples astucia, y a los mozos inteligencia y consejo.
5 буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,
Oirá el sabio y aumentará la doctrina; y el entendido adquirirá consejo.
6 шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнасини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.
Para entender parábola y declaración, palabras de sabios, y sus dichos oscuros.
7 Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.
El principio de la sabiduría es el temor de Jehová: los insensatos despreciaron la sabiduría y la instrucción.
8 И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;
Oye, hijo mío, el castigo de tu padre, y no deseches la ley de tu madre:
9 чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.
Porque aumento de gracia serán a tu cabeza, y collares a tu cuello.
10 И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.
Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, no consientas.
11 Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!
Si dijeren: Ven con nosotros, espiemos a la sangre: asechemos al inocente sin razón:
12 Тәһтисарадәк уларни жутуветәйли, Сақ болсиму, һаңға чүшкәнләрдәк уларни жиқитайли; (Sheol )
Tragarlos hemos como el sepulcro, vivos; y enteros, como los que caen en sima: (Sheol )
13 Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.
Hallaremos riquezas de todas suertes: henchiremos nuestras casas de despojos:
14 Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —
Echa tu suerte entre nosotros: tengamos todos una bolsa:
15 И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!
Hijo mío, no andes en camino con ellos: aparta tu pie de sus veredas:
16 Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.
Porque sus pies correrán al mal; e irán presurosos a derramar sangre.
17 Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;
Porque en vano se tenderá la red delante de los ojos de toda ave.
18 Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.
Mas ellos a su sangre espían, y a sus almas asechan.
19 Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; [Һарам мал-дуния] өз егилириниң җенини алиду.
Tales son las sendas de todo codicioso de codicia, la cual prenderá el alma de sus poseedores.
20 [Бүйүк] даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.
La sabiduría clama de fuera: en las plazas da su voz:
21 Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —
En las encrucijadas de los murmullos de gente clama: en las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:
22 И саддилар, қачанғичә мошундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!
¿Hasta cuándo, o! simples, amaréis la simpleza, y los burladores desearán el burlar, y los insensatos aborrecerán la ciencia?
23 Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.
Volvéos a mi reprensión: he aquí que yo os derramaré mi espíritu, y os haré saber mis palabras.
24 Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.
Por cuanto llamé, y no quisisteis: extendí mi mano, y no hubo quien escuchase:
25 Несиһәтлиримниң һәммисигә пәрва қилмидиңлар, Тәнбиһимни аңлашни қилчә халимидиңлар.
Y desechasteis todo consejo mío, y no quisisteis mi reprensión:
26 Шуңа, бешиңларға балаю-қаза кәлгәндә күлимән, Вәһимә силәргә йетиши билән мәсқирә қилимән.
También yo me reiré en vuestra calamidad; y me burlaré cuando os viniere lo que teméis.
27 Һалакәт елип кәлгән вәһимә үстүңләргә чүшкәндә, Вәйранчилиқ силәргә қуюнтаздәк кәлгәндә, Силәр еғир қайғуға вә азапқа муптила болғиниңларда —
Cuando viniere, como una destrucción, lo que teméis; y vuestra calamidad viniere como un torbellino: cuando viniere sobre vosotros tribulación y angustia:
28 У чағда мошу кишиләр мәндин өтүнүп чақириду, Мән пәрва қилмаймән, Мени тәлмүрүп издисиму, тапалмайду.
Entonces me llamarán, y no responderé: buscarme han de mañana, y no me hallarán:
29 Улар билимгә нәпрәтләнгинидин, Пәрвәрдигардин әйминишни таллимиғинидин,
Por cuanto aborrecieron la sabiduría; y no escogieron el temor de Jehová:
30 Мениң нәсиһитимни қилчә қобул қилғуси йоқлуғидин, Тәнбиһимгиму пәрва қилмиғиниңлардин,
Ni quisieron mi consejo; y menospreciaron toda reprensión mía.
31 Улар өз бешини йәйду, Өз қәстлиридин толуқ азап тартиду;
Comerán pues del fruto de su camino; y de sus consejos se hartarán.
32 Чүнки саддиларниң йолдин чиқиши өз җениға замин болиду; Ахмақлар раһәтлик турмушидин өзлирини һалак қилиду.
Porque el reposo de los ignorantes los matará; y la prosperidad de los insensatos los echará a perder.
33 Лекин маңа қулақ салғанлар аман-есән яшайду, Балаю-қазалардин, ғәм-әндишләрдин халий болуп, хатирҗәм туриду.
Mas el que me oyere, habitará confiadamente; y vivirá reposado de temor de mal.