Пәнд-несиһәтләр 8
1 [Қулақ сал, ] даналиқ чақириватмамду? Йоруқлуқ сада чиқириватмамду?
¿No está la sabiduría clamando, y la voz de la inteligencia sonando?
2 Йолларниң егиз җайлиридин, Доқмушлардин у орун алиду,
En la parte superior de las autopistas, en la intersección de las carreteras, ella toma su lugar;
3 Шәһәргә киридиған қовуқларниң йенида, Һәр қандақ дәрваза еғизлирида у мураҗиәт қилмақта: —
Cuando los caminos entran a la ciudad, se hace oír su grito, en las puertas su voz es fuerte:
4 «И мөтивәрләр, силәргә мураҗәт қилимән, Һәй, адәм балилири, садани силәр үчүн қилимән,
A ustedes les llamo, oh hombres; mi voz llegue a los hijos de los hombres.
5 Гөдәк болғанлар, зерәкликни үгинивелиңлар, Ахмақ болғанлар, йоруқлуққа еришиңлар!
Conviértanse en expertos en la razón, ¡oh, simples! ustedes tontos, tomen el entrenamiento de corazón.
6 Маңа қулақ селиңлар, Чүнки гөзәл нәрсиләрни дәп беримән, Ағзимни ечип, дурус ишларни [силәргә] йәткүзимән.
Escuchen, porque mis palabras son verdaderas, y mis labios están abiertos para dar a conocer lo recto.
7 Ейтқанлирим һәқиқәттур, Ағзим рәзилликтин нәпрәтлиниду;
Porque la buena fe sale de mi boca, y los labios falsos me repugnan.
8 Сөзлиримниң һәммиси һәқ, Уларда һеч қандақ һейлигәрлик яки әгитмилик йоқтур.
Todas las palabras de mi boca son justicia; no hay nada falso o retorcido en ellas.
9 Уларниң һәммиси чүшәнгәнләр үчүн ениқ, Билим алғанлар үчүн дурус-тоғридур.
Todas ellas son verdad a cuya mente está despierta, y directas para aquellos que obtienen conocimiento.
10 Күмүчкә еришкәндин көрә, несиһәтлиримни қобул қилиңлар, Сап алтунни елиштин көрә билимни елиңлар.
Toma mi enseñanza, y no plata; obtén conocimiento en lugar del mejor oro.
11 Чүнки даналиқ ләәл-яқутлардин әвзәл, Һәр қандақ әтиварлиқ нәрсәңму униңға тәң кәлмәстур.
Porque la sabiduría es mejor que las joyas, y todas las cosas que se desean no son nada en comparación con ella.
12 Мән болсам даналиқмән, Зерәклик билән биллә туримән, Истиқамәттин келип чиққан билимни аян қилимән.
Yo, la sabiduría, he convertido la conducta sabia en mi pariente cercano; Me ven como el amigo especial de los propósitos sabios.
13 Пәрвәрдигардин әйминиш — Яманлиққа нәпрәтлиниш демәктур; Тәкәббурлуқ, мәғрурлуқ, яман йол һәм шум еғизни өч көримән.
El temor del Señor se ve al odiar el mal: el orgullo, una alta opinión de uno mismo, el mal camino y la falsa lengua, me son desagradables.
14 Мәндә убдан мәслиһәтләр, пишқан һекмәт бар; Мән дегән йоруқлуқ, қудрәт мәндидур.
El diseño inteligente y el buen sentido son míos; la razón y la fuerza son mías.
15 Падишаһлар мән арқилиқ һөкүм сүриду, Мәнсиз һакимлар адил һөкүм чиқармас.
A través de mí los reyes tienen su poder, y los gobernantes dan las decisiones correctas.
16 Мән арқилиқла әмирләр идарә қилиду, Алийҗанаблар, йәр йүзидики барлиқ сорақчилар [тоғра] һөкүм қилиду.
A través de mí, los jefes tienen autoridad, y los nobles juzgan en justicia.
17 Кимки мени сөйсә, мәнму уни сөйимән, Мени тәлмүрүп издигәнләр мени тапалайду;
Los que me han dado su amor son amados por mí, y aquellos que me buscan con cuidado me hallarán.
18 Мәндә байлиқ, шөһрәт, Һәтта кониримас, көчмәс дөләт вә һәққанийәтму бар.
La riqueza y el honor están en mis manos, incluso la riqueza sin igual y la justicia.
19 Мәндин чиққан мевә алтундин, Һәтта сап алтундин қиммәтликтур, Мәндин алидиған дарамәт сап күмүчтинму үстүндур.
Mejor es mi fruto que el oro, que el mejor oro; y mi aumento es más deseado que la plata.
20 Мән һәққанийәт йолиға маңимән; Адаләт йолиниң оттурисида жүримәнки,
En el camino de la justicia voy, en el camino de los juicios justos,
21 Мени сөйгәнләрни әмәлий нәрсиләргә мирас қилдуримән; Уларниң ғәзнилирини толдуримән.
pues daré a los que me aman riquezas por su herencia, haciendo llenas sus tiendas.
22 Пәрвәрдигар ишлирини башлишидила, Қедимдә ясиғанлиридин бурунла, Мән униңға тәвәдурмән. Әзәлдин тартипла — муқәддәмдә, Йәр-зимин яритилмастила, Мән тикләнгәнмән.
El Señor me hizo el comienzo de su camino, la primera de sus obras en el pasado.
Desde los días eternos, me fue dado mi lugar, desde el nacimiento de los tiempos, antes que la tierra fuese.
24 Чоңқур һаңлар, деңиз-океанлар апиридә болуштин авал, Мән мәйданға чиқирилғанмән; Мол су урғуп туридиған булақлар болмастинла,
Cuando no había fondo, me dieron a luz, cuando no había fuentes que fluyeran con agua.
25 Егиз тағлар өз орунлириға қоюлмастинла, төпиликләр шәкилләнмәстинла, [Пәрвәрдигар] бепаян зимин, кәң далаларни, Аләмниң әслийдики топа-чаңлириниму техи яратмастинла, Мән мәйданға чиқирилғанмән.
Antes que pusiera los montes en su lugar, antes de que nacieran las colinas,
cuando no había hecho la tierra, ni los campos, ni el polvo del mundo.
27 У асманларни бена қиливатқинида, Деңиз йүзигә упуқ сизиғини сизиватқинида, Әрштә булутларни орунлаштуруп, Чоңқур деңиздики булақ-мәнбәләрни мустәһкәмләватқинида, Деңиз сулирини бекиткән даиридин ешип кәтмисун дәп пәрман чүшүриватқинида, Бепаян зиминниң һуллирини қуруватқинида, Мән у йәрдә едим;
Cuando preparó los cielos, yo estaba allí: cuando puso un arco sobre la faz del abismo:
Cuando hizo fuertes los cielos arriba: cuando las fuentes del abismo se fijaron:
Cuando puso un límite al mar, para que las aguas no vayan en contra de su palabra: cuando puso en posición las bases de la tierra:
30 Шу чағда гоя уста бир һүнәрвәндәк Униң йенида турған едим, Мән һәрдайим Униң алдида шатлинаттим, мән Униң күндилик дилъарами едим;
Entonces yo estaba a su lado, como un maestro de obras; y yo era su deleite día tras día, tocando delante de él en todo el tiempo;
31 Мән Униң алимидин, йәр-зиминидин шатлинип, Дуниядики инсанлардин хурсәнлик тепип жүрәттим,
Jugando en su tierra; y mi deleite fue con los hijos de los hombres.
32 Шуңа и балилар, әнди маңа қулақ селиңлар; Чүнки йоллиримни чиң тутқанлар нәқәдәр бәхит тапар!
Escúchenme, hijos míos, porque son felices los que guardan mis caminos.
33 Алған несиһәткә әмәл қилип, Дана болғин, уни рәт қилма.
Tomen ustedes mi enseñanza y háganse sabio; no la dejen ir.
34 Сөзүмгә қулақ селип, Һәркүни дәрвазилирим алдидин кәтмәй, Ишиклирим алдида мени күтидиған киши нәқәдәр бәхитликтур!
Bienaventurado el hombre que me presta atención, mirando a mis puertas día tras día, manteniendo su lugar junto a las columnas de mi casa.
35 Кимки мени тапса һаятни тапиду, Пәрвәрдигарниң шәпқитигә несип болиду.
Porque él que me recibe, obtiene vida, y la gracia del Señor vendrá a él.
36 Лекин маңа гуна қилған һәр ким өз җениға зиян кәлтүриду, Мени яман көргәнләр өлүмни дост тутқан болиду».
Pero él que se aparta de mí, hace mal a su alma: todos mis enemigos están enamorados de la muerte.
