< Пәнд-несиһәтләр 6 >
1 И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
Hijo, si salieres por fiador por tu amigo, si tocaste tu mano al extraño,
2 Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
Enlazado eres con las palabras de tu boca; y preso con las razones de tu boca.
3 У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate; porque has caído en la mano de tu prójimo: Vé, humíllate, y esfuerza tu prójimo.
4 Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
No des sueño a tus ojos, ni a tus párpados adormecimiento.
Escápate como el corzo de la mano del cazador; y como el ave de la mano del parancero.
6 И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
Vé a la hormiga, o! perezoso, mira sus caminos, y sé sabio:
7 Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
La cual no tiene capitán, ni gobernador, ni señor,
8 Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
Y con todo eso apareja en el verano su comida: en el tiempo de la siega allega su mantenimiento.
9 И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
Perezoso; ¿hasta cuándo has de dormir? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
10 Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
Tomando un poco de sueño, cabeceando otro poco, poniendo mano sobre mano otro poco para volver a dormir:
11 Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
Vendrá como caminante tu necesidad, y tu pobreza como hombre de escudo.
12 Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
El hombre perverso es varón inicuo: camina en perversidad de boca,
13 У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
Guiña con sus ojos, habla con sus pies: enseña con sus dedos;
14 Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
Perversidades están en su corazón: en todo tiempo anda pensando mal: enciende rencillas;
15 Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
Por tanto su calamidad vendrá de repente: súbitamente será quebrantado, y no habrá quien le sane.
16 Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
Seis cosas aborrece Jehová, y aun siete abomina su alma:
17 Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
Los ojos altivos, la lengua mentirosa, las manos derramadoras de la sangre inocente,
18 Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
El corazón que piensa pensamientos inicuos, los pies presurosos para correr al mal,
19 Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
El testigo mentiroso que habla mentiras; y el que enciende rencillas entre los hermanos.
20 И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
Guarda, hijo mío, el mandamiento de tu padre; y no dejes la ley de tu madre:
21 Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
Atala siempre en tu corazón: enlázala a tu cuello.
22 Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
Cuando anduvieres, te guie: cuando durmieres, te guarde: cuando despertares, hable contigo:
23 Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
Porque el mandamiento candela es, y la ley luz; y camino de vida las reprensiones de la enseñanza;
24 Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
Para que te guarden de la mala mujer; de la blandura de la lengua de la extraña.
25 Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
No codicies su hermosura en tu corazón: ni te prenda con sus ojos.
26 Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
Porque a causa de la mujer ramera viene el hombre a un bocado de pan; y la mujer caza la preciosa alma del varón.
27 Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
¿Tomará el hombre fuego en su seno, y que sus vestidos no se quemen?
28 Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
¿Andará el hombre sobre las brasas, y que sus pies no se abrasen?
29 Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
Así el que entrare a la mujer de su prójimo: no será sin culpa todo hombre que la tocare.
30 Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
No tienen en poco al ladrón, cuando hurtare para henchir su alma, teniendo hambre:
31 Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
Mas tomado, paga las setenas: o da toda la sustancia de su casa.
32 Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
Mas el que comete adulterio con la mujer, es falto de entendimiento: corrompe su alma el que tal hace.
33 У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
Plaga y vergüenza hallará; y su afrenta nunca será raída.
34 Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
Porque el zelo sañudo del varón no perdonará en el día de la venganza.
35 Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
No tendrá respeto a ninguna redención: ni querrá perdonar aunque le multipliques el cohecho.