Пәнд-несиһәтләр 6
1 И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
Hijo mío, si te has convertido en garantía de tu prójimo, si has golpeado tus manos en prenda por un extraño,
2 Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
estás atrapado por las palabras de tu boca; estás atrapado con las palabras de tu boca.
3 У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
Hazlo ahora, hijo mío, y líbrate, ya que has llegado a la mano de tu vecino. Ve, humíllate. Presiona tu súplica con tu vecino.
4 Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
No le des sueño a tus ojos, ni el sueño a sus párpados.
Libérate, como una gacela de la mano del cazador, como un pájaro de la trampa del cazador.
6 И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
Ve a la hormiga, perezoso. Considera sus formas, y sé sabio;
7 Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
que no tienen jefe, supervisor o gobernante,
8 Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
le proporciona el pan en el verano, y recoge su alimento en la cosecha.
9 И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
¿Cuánto tiempo vas a dormir, perezoso? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
10 Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
Un poco de sueño, un poco de sopor, un pequeño pliegue de las manos para dormir —
11 Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
así que tu pobreza vendrá como un ladrón, y su escasez como hombre armado.
12 Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
Una persona sin valor, un hombre de iniquidad, es el que anda con la boca perversa,
13 У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
que guiña los ojos, que hace señales con los pies, que hace gestos con los dedos,
14 Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
en cuyo corazón hay perversidad, que urde el mal continuamente, que siempre siembra la discordia.
15 Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
Por lo tanto, su calamidad vendrá de repente. Se romperá de repente, y eso sin remedio.
16 Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
Hay seis cosas que Yahvé odia; sí, siete que son una abominación para él:
17 Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
ojos arrogantes, una lengua mentirosa, manos que derraman sangre inocente,
18 Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
un corazón que urde planes perversos, pies que son rápidos en correr a la travesura,
19 Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
un testigo falso que dice mentiras, y el que siembra la discordia entre hermanos.
20 И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
Hijo mío, cumple el mandamiento de tu padre, y no abandones las enseñanzas de tu madre.
21 Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
Átalas continuamente en tu corazón. Átalos alrededor de tu cuello.
22 Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
Cuando camines, te guiará. Cuando duermas, te vigilará. Cuando te despiertes, hablará contigo.
23 Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
Porque el mandamiento es una lámpara, y la ley es ligera. Los reproches de instrucción son el camino de la vida,
24 Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
para alejarte de la mujer inmoral, de los halagos de la lengua de la esposa díscola.
25 Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
No codicies su belleza en tu corazón, ni dejar que te cautive con sus párpados.
26 Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
Porque una prostituta te reduce a un trozo de pan. La adúltera caza tu preciosa vida.
27 Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
¿Puede un hombre recoger fuego en su regazo, y sus ropas no sean quemadas?
28 Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
O se puede caminar sobre las brasas, y sus pies no se quemen?
29 Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
Así es el que se acerca a la mujer de su prójimo. Quien la toque no quedará impune.
30 Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
Los hombres no desprecian al ladrón si roba para satisfacerse cuando tiene hambre,
31 Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
pero si se le encuentra, deberá restituir siete veces. Dará toda la riqueza de su casa.
32 Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
El que comete adulterio con una mujer está vacío de entendimiento. Quien lo hace destruye su propia alma.
33 У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
Recibirá heridas y deshonra. Su reproche no será borrado.
34 Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
Porque los celos despiertan la furia del marido. No perdonará en el día de la venganza.
35 Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
No considerará ningún rescate, ni estará contento, aunque le des muchos regalos.
