< Пәнд-несиһәтләр 6 >
1 И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
Meu filho, se você se tornou garantia para seu vizinho, se você bateu em suas mãos em juramento por um estranho,
2 Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
você está preso pelas palavras de sua boca; você está ludibriado com as palavras de sua boca.
3 У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
Faça isso agora, meu filho, e entregue-se, desde que você chegou às mãos de seu vizinho. Vá, humilhe-se. Pressione seu apelo com seu vizinho.
4 Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
Não dê sono a seus olhos, nem adormecer nas pálpebras.
Free você mesmo, como uma gazela da mão do caçador, como um pássaro do laço do passarinho.
6 И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
Go para a formiga, seu preguiçoso. Considere seus caminhos, e seja sábio;
7 Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
que não tem chefe, superintendente ou governante,
8 Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
fornece seu pão no verão, e recolhe seus alimentos na colheita.
9 И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
Quanto tempo você vai dormir, preguiçoso? Quando você vai sair de seu sono?
10 Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
Um pouco de sono, um pouco de sonolência, um pouco de dobrar as mãos para dormir...
11 Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
para que sua pobreza venha como um ladrão, e sua escassez como homem armado.
12 Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
Uma pessoa sem valor, um homem de iniqüidade, é aquele que caminha com uma boca perversa,
13 У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
who pisca com os olhos, que sinaliza com os pés, que se move com seus dedos,
14 Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
em cujo coração está a perversidade, que inventa o mal continuamente, que sempre semeia a discórdia.
15 Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
Portanto, sua calamidade virá de repente. Ele será quebrado de repente, e isso sem remédio.
16 Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
Há seis coisas que Yahweh odeia; sim, sete que são uma abominação para ele:
17 Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
arrogant olhos, uma língua mentirosa, mãos que derramam sangue inocente,
18 Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
um coração que concebe esquemas maliciosos, pés que são rápidos em correr para o mal,
19 Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
uma falsa testemunha que profere mentiras, e aquele que semeia a discórdia entre irmãos.
20 И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
Meu filho, cumpra o mandamento de seu pai, e não abandone os ensinamentos de sua mãe.
21 Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
Prenda-os continuamente em seu coração. Amarre-os ao redor de seu pescoço.
22 Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
Quando você caminha, ele o conduzirá. Quando você dorme, ele o vigiará. Quando você acordar, ele falará com você.
23 Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
Pois o mandamento é uma lâmpada, e a lei é leve. Reproduções de instrução são o modo de vida,
24 Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
para mantê-lo longe da mulher imoral, da bajulação da língua da esposa traiçoeira.
25 Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
Não cobice a beleza dela em seu coração, nem deixá-la cativar você com suas pálpebras.
26 Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
Para uma prostituta, reduz você a um pedaço de pão. A adúltera caça por sua preciosa vida.
27 Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
Um homem pode atirar ao seu colo, e suas roupas não serem queimadas?
28 Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
Ou se pode andar sobre brasas quentes, e seus pés não sejam queimados?
29 Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
Assim é aquele que vai para a esposa do vizinho. Quem a tocar, não ficará impune.
30 Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
Men não despreze um ladrão se ele rouba para se satisfazer quando está com fome,
31 Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
mas se ele for encontrado, ele deverá restaurar sete vezes. Ele deve dar toda a riqueza de sua casa.
32 Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
Aquele que comete adultério com uma mulher é nulo de entendimento. Aquele que o faz destrói sua própria alma.
33 У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
Ele receberá feridas e desonra. Sua reprovação não será apagada.
34 Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
Por ciúmes desperta a fúria do marido. Ele não poupará no dia da vingança.
35 Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
Ele não considerará nenhum resgate, nem ele descansará satisfeito, embora você dê muitos presentes.