Пәнд-несиһәтләр 6
1 И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
Filho meu, se ficaste fiador por teu próximo, [se] deste tua garantia ao estranho;
2 Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
[Se] tu foste capturado pelas palavras de tua [própria] boca, e te prendeste pelas palavras de tua boca,
3 У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
Então faze isto agora, meu filho, e livra-te, pois caíste nas mãos de teu próximo; vai, humilha-te, e insiste exaustivamente ao teu próximo.
4 Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
Não dês sono aos teus olhos, nem cochilo às tuas pálpebras.
Livra-te, como a corça do caçador, como o pássaro do caçador de aves.
6 И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
Vai até a formiga, preguiçoso; olha para os caminhos dela, e sê sábio.
7 Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
Ela, [mesmo] não tendo chefe, nem fiscal, nem dominador,
8 Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
Prepara seu alimento no verão, na ceifa ajunta seu mantimento.
9 И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
Ó preguiçoso, até quando estarás deitado? Quando te levantarás de teu sono?
10 Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
Um pouco de sono, um pouco de cochilo; um pouco de descanso com as mãos cruzadas;
11 Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
Assim a pobreza virá sobre ti como um assaltante; a necessidade [chegará] a ti como um homem armado.
12 Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
O homem mal, o homem injusto, anda com uma boca perversa.
13 У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
Ele acena com os olhos, fala com seus pés, aponta com seus dedos.
14 Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
Perversidades há em seu coração; todo o tempo ele trama o mal; anda semeando brigas.
15 Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
Por isso sua perdição virá repentinamente; subitamente ele será quebrado, e não haverá cura.
16 Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
Estas seis coisas o SENHOR odeia; e sete sua alma abomina:
17 Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
Olhos arrogantes, língua mentirosa, e mãos que derramam sangue inocente;
18 Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
O coração que trama planos malignos, pés que se apressam a correr para o mal;
19 Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
A falsa testemunha, que sopra mentiras; e o que semeia brigas entre irmãos.
20 И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
Filho meu, guarda o mandamento de teu pai; e não abandones a lei de tua mãe.
21 Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
Amarra-os continuamente em teu coração; e pendura-os ao teu pescoço.
22 Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
Quando caminhares, [isto] te guiará; quando deitares, [isto] te guardará; quando acordares, [isto] falará contigo.
23 Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
Porque o mandamento é uma lâmpada, e a lei é luz; e as repreensões para correção são o caminho da vida;
24 Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
Para te protegerem da mulher má, das lisonjas da língua da estranha.
25 Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
Não cobices a formosura dela em teu coração; nem te prenda em seus olhos.
26 Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
Porque pela mulher prostituta [chega-se a pedir] um pedaço de pão; e a mulher de [outro] homem anda à caça de uma alma preciosa.
27 Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
Por acaso pode alguém botar fogo em seu peito, sem que suas roupas se queimem?
28 Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
[Ou] alguém pode andar sobre as brasas, sem seus pés se arderem?
29 Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
Assim [será] aquele que se deitar com a mulher de seu próximo; não será considerado inocente todo aquele que a tocar.
30 Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
Não se despreza ao ladrão, quando furta para saciar sua alma, tendo fome;
31 Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
Mas, [se for] achado, ele pagará sete vezes mais; ele terá que dar todos os bens de sua casa.
32 Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
[Porém] aquele que adultera com mulher [alheia] tem falta de entendimento; quem faz [isso] destrói sua [própria] alma.
33 У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
Ele encontrará castigo e desgraça; e sua desonra nunca será apagada.
34 Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
Porque ciúmes [são] a fúria do marido, e ele de maneira nenhuma terá misericórdia no dia da vingança.
35 Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
Ele não aceitará nenhum pagamento pela culpa; nem consentirá, ainda que aumentes os presentes.
