< Пәнд-несиһәтләр 6 >
1 И оғлум, әгәр достуңға борун болған болсаң, Ят кишиниң қәрзини төләшкә қол беришип вәдә бәргән болсаң,
Mon fils, si tu as cautionné ton prochain, si tu as répondu pour quelqu'un,
2 Әгәр өз сөзүңдин илинған болсаң, Өз вәдәң билән бағлинип қалсаң,
Tu es enlacé par les paroles de ta bouche; tu es pris par les paroles de ta bouche.
3 У йеқиниңниң қолиға чүшкәнлигиң үчүн, Амал қилип өзүңни униңдин қутқуз — Дәрһал йеқиниңниң йениға берип, өзүңни кәмтәр тутуп [шу иштин] халий қилишини өтүнүп сора.
Mon fils, fais promptement ceci: dégage-toi; puisque tu es tombé entre les mains de ton prochain, va, prosterne-toi, et supplie ton prochain.
4 Җәрән шикарчиниң қолидин қутулушқа тиришқандәк, Қуш овчиниң қолидин чиқишқа тиришқандәк, Қутулмиғичә ухлап ятма, Һәтта үгдәп арамму алма.
Ne donne point de sommeil à tes yeux, ni de repos à tes paupières;
Dégage-toi comme le daim de la main du chasseur, et comme l'oiseau de la main de l'oiseleur.
6 И һорун, чөмүлиниң йениға берип [униңдин үгән], Униң тирикчилик йоллириға қарап дана бол.
Paresseux, va vers la fourmi, regarde ses voies, et deviens sage.
7 Уларниң башлиғи, әмәлдари, һөкүмдари йоқ болсиму,
Elle n'a ni chef, ni surveillant, ni maître,
8 Лекин улар язда жилниң еһтияҗи үчүн аш топливалиду, Һосул пәслидә озуқ тәйярливалиду.
Elle prépare sa nourriture en été, et amasse durant la moisson de quoi manger.
9 И һорун, қачанғичә ухлап ятисән? Қачан орнуңдин турисән?
Paresseux, jusques à quand seras-tu couché? Quand te lèveras-tu de ton sommeil?
10 Сән: — Бирдәм көз жумувалай, бирдәм ухливалай, Бирдәм қолумни қоштуруп йетивалай, — дәйсән.
Un peu dormir, un peu sommeiller, un peu croiser les mains pour se reposer;
11 Лекин ухлап ятқанда, мискинлик қарақчидәк келип сени басиду, Йоқсуллуқ худди қураллиқ булаңчидәк һуҗумға өтиду.
Et la pauvreté viendra comme un coureur, et la disette comme un homme armé.
12 Әрзимәс, пәйли бузуқ адәм һәммила йәрдә ялған ейтип, пәсликни сөзләйду.
Le méchant homme, l'homme inique va avec une bouche perverse.
13 У көз қисип, Путлири билән ишарә қилип, Бармақлири билән көрситиду;
Il fait signe de ses yeux, il parle de ses pieds, il donne à entendre de ses doigts.
14 Көңлидә алдамчилиқла ятиду, У дайим рәзилликниң койида болиду, Һәммила йәрдә җедәл-маҗира терийду.
La perversité est dans son cœur, il machine du mal en tout temps, il fait naître des querelles.
15 Шуңа униңға бекитилгән балаю-қаза уни туюқсиз басиду, У бирақла давалиғусиз янҗилиду.
C'est pourquoi sa ruine viendra tout d'un coup; il sera subitement brisé, il n'y aura point de guérison.
16 Пәрвәрдигар нәпрәтлинидиған алтә нәрсә бар, Бәрһәқ, йәттә нәрсә Униңға жиркиничликтур.
Il y a six choses que hait l'Éternel, même sept qui lui sont en abomination:
17 Улар болса, Тәкәббурлуқ билән қарайдиған көз, Ялған сөзләйдиған тил, Бигуналарниң қенини төкүзидиған қол,
Les yeux hautains, la langue fausse, les mains qui répandent le sang innocent,
18 Сүйқәст ойлайдиған көңүл, Яманлиқ қилишқа тез жүгүрәйдиған путлар,
Le cœur qui forme de mauvais desseins, les pieds qui se hâtent pour courir au mal,
19 Ялған сөзләйдиған сахта гувачи, Бурадәр-қериндашлири арисиға бөлгүнчилик салғучи кишидур.
Le faux témoin qui prononce des mensonges, et celui qui sème des querelles entre les frères.
20 И оғлум, атаңниң әмригә әмәл қил; Анаңниң көрсәтмисидин чиқма.
Mon fils, garde le commandement de ton père, et n'abandonne point l'enseignement de ta mère.
21 Уларниң сөзини қәлбиңгә теңип, Уларни бойнуңға марҗандәк қилип есивал.
Tiens-les continuellement liés sur ton cœur, et les attache à ton cou.
22 Йолға чиққиниңда улар сени йетәкләйду, Ухлиғиниңда улар сени сақлайду, Уйқидин ойғанғиниңда улар сени хәвәрләндүриду.
Quand tu marcheras, ils te conduiront; quand tu te coucheras, ils te garderont; quand tu te réveilleras, ils te parleront.
23 Чүнки [Худаниң] пәрмани йоруқ чирақ, Униң муқәддәс қануни нурдур; Тәрбийәниң тәнбиһлири болса һаятлиқ йолидур.
Car le commandement est une lampe, l'enseignement est une lumière, et les corrections propres à instruire sont le chemin de la vie.
24 Улар сени бузуқ хотундин сақлиғучи, Ят хотунниң шерин сөзлиридин жирақ қилғучидур.
Pour te garder de la femme corrompue, et de la langue flatteuse d'une étrangère,
25 Униң гузәллигигә көңлүңни бағлимиғин, Униң қаш-көз ойнитиши сени әсиргә алмисун.
Ne convoite point sa beauté dans ton cœur, et ne te laisse pas prendre par ses yeux.
26 Чүнки бузуқ аяллар түпәйлидин адәмләр бир парчә нанғиму зар болиду, Ят адәмниң [зинахор] аяли болса кишиниң қиммәтлик җенини өзигә ов қиливалиду.
Car pour l'amour de la femme débauchée on est réduit à un morceau de pain, et la femme adultère chasse après l'âme précieuse de l'homme.
27 Отни қойнуңға салсаң, Өз кийимиңни көйдүрмәмсән?
Quelqu'un peut-il prendre du feu dans son sein, sans que ses habits brûlent?
28 Чоғниң үстидә дәссәп маңсаң путуңни көйдүрмәмсән?
Quelqu'un marchera-t-il sur la braise, sans que ses pieds soient brûlés?
29 Башқиларниң аяли билән бир орунда ятидиған киши шундақ болиду; Ким униңға тегип кәтсә ақивитидин қутулалмайду.
Il en est de même pour celui qui entre vers la femme de son prochain; quiconque la touchera ne sera point impuni.
30 Ач қалғанда қосиғини тойғузуш үчүн оғрилиқ қилған кишини башқилар кәмситмәйду;
On ne laisse pas impuni le voleur qui ne dérobe que pour se rassasier, quand il a faim;
31 Шундақ туруқлуқ у тутулуп қалса, Егисигә йәттини төләшкә тоғра келиду; У өз өйидики һәммә нәрсисини тапшуриду.
Et s'il est surpris, il rendra sept fois autant, il donnera tout ce qu'il a dans sa maison.
32 Һалбуки, башқиларниң хотуни билән зина қилғучи униңдинму [бәттәр болуп], толиму ғәпләтликтур; Ундақ қилғучи өз-өзини һалак қилиду.
Mais celui qui commet adultère avec une femme, est dépourvu de sens; celui qui veut se perdre fera cela.
33 У зәхмәт йәйду, шәрмәндә болиду, Униң рәсваси һеч өчүрүлмәйду.
Il trouvera des plaies et de l'ignominie, et son opprobre ne sera point effacé;
34 Чүнки күнләш оти әрни дәрғәзәпкә кәлтүриду, Интиқам алған күнидә у һеч рәһим қилмайду.
Car la jalousie du mari est une fureur, et il sera sans pitié au jour de la vengeance.
35 Төләм пули берәй десәңму у қобул қилмайду, Һәр қанчә соға-салам бәрсәңму уни бесиқтурғили болмайду.
Il n'aura égard à aucune rançon, et n'acceptera rien, quand même tu multiplierais les présents.