Пәнд-несиһәтләр 30
1 Төвәндикиләр Якәһниң оғли Агурға вәһий билән кәлгән сөзләрдур: Бу адәм Итийәлгә, йәни Итийәл билән Укалға мундақ сөзләрни дегән: —
The words of Agur the son of Jakeh, the revelation: the man says to Ithiel, to Ithiel and Ucal:
2 Мән дәрвәқә инсанлар арисидики әң надини, һайванға охшаштурмән; Мәндә инсан әқли йоқ.
“Surely I am the most ignorant man, and don’t have a man’s understanding.
3 Даналиқни һеч үгәнмидим; Әң Пак-Муқәддәс Болғучи һәққидиму саватим йоқтур.
I have not learned wisdom, neither do I have the knowledge of the Holy One.
4 Ким әршкә көтирилгән, яки әрштин чүшкән? Ким шамални қоллирида тутқан? Ким суларни Өз тониға йөгәп қойған? Ким йәр-зиминниң чегаралирини бәлгүлигән? Униң исми немә? Униң Оғлиниң исми немә? Биләмсән-йоқ?
Who has ascended up into heaven, and descended? Who has gathered the wind in his fists? Who has bound the waters in his garment? Who has established all the ends of the earth? What is his name, and what is his son’s name, if you know?
5 Тәңриниң һәр бир сөзи синилип испатлинип кәлгәндур; У Өзигә таянғанларниң һәммисини қоғдайдиған қалқандур.
“Every d'var Elohim ·word of God· is flawless. He is a shield to those who take refuge in him.
6 Униң сөзлиригә һеч нәрсә қошма; Ундақ қилсаң, У сени әйипләйду, Сениң ялғанчилиғиң ашкарилиниду.
Don’t you add to his words, lest he reprove you, and you be found a liar.
7 И [Худайим], Сәндин икки нәрсини тиләймән; Мән өлгичә буларни мәндин айимиғайсән: —
“Two things I have asked of you; don’t deny me before I die:
8 Сахтилиқ вә ялғанчилиқни мәндин жирақ қилғайсән; Мени гадайму қилмай, байму қилмай, бәлки еһтияҗимға лайиқла рисқ бәргәйсән.
Remove far from me falsehood and lies. Give me neither poverty nor riches. Feed me with the food that is chok ·portioned, needful· for me;
9 Чүнки зиядә тоюп кәтсәм, Сәндин йенип: «Пәрвәрдигар дегән ким?» — дәп қелишим мүмкин. Яки гадай болуп қалсам, оғрилиқ қилип, Сән Худайимниң намиға дағ кәлтүрүшим мүмкин.
lest I be full, deny you, and say, ‘Who is Adonai?’ or lest I be poor, and steal, and so dishonor the name of my God.
10 Ғоҗайининиң алдида униң қули үстидин шикайәт қилма, Болмиса у сени қарғап ләнәт қилиду, әйипкар болисән.
“Don’t slander a servant to his master, lest he curse you, and you be held condemned guilty.
11 Өз атисини қарғайдиған, Өз анисиға бәхит тилимәйдиған бир дәвир бар,
There is a generation that curses their father, and does not bless their mother.
12 Өзини пак чағлайдиған, әмәлийәттә мәйнәтчилигидин һеч жуюлмиған бир дәвир бар,
There is a generation that is pure in their own eyes, yet are not washed from their filthiness.
13 Бир дәвир бар — аһ, кибирлигидин нәзири немидегән үстүн, Һакавурлуғидин һали немидегән чоң!
There is a generation, oh how lofty are their eyes! Their eyelids are lifted up.
14 Униң аҗизлар вә йоқсулларни ялмап жутуветидиған чишлири қиличтәк, Езиқ чишлири пичақтәк болған бир дәвир бар!
There is a generation whose teeth are like swords, and their jaws like knives, to devour the poor from the earth, and the needy from among men.
15 Зүлүкниң икки қизи бар, улар һәрдайим: «Бәргин, бәргин» дәп товлишар. Һәргиз тоюнмайдиған үч нәрсә бар, һәргиз қанаәтләнмәйдиған төрт нәрсә бар, улар болсиму: —
“The leach has two daughters: they cry, ‘Give, give.’ “There are three things that are never satisfied; four that don’t say, ‘Enough:’
16 Гөр, туғмас хотунниң қарни, Суға тоюнмиған қурғақ Йәр. Вә һәргиз «болди, тойдум» демәйдиған оттин ибарәт. (Sheol h7585)
Sheol ·Place of the dead·, the barren rachamim ·wombs / bowels of compassions·; the earth that is not satisfied with water; and the fire that does not say, ‘Enough.’ (Sheol h7585)
17 Атисини мәсқирә қилидиған, Анисини кәмситидиған көзни болса, Қарға-қузғунлар чоқулар, Бүркүтниң балилириму уни йәр.
“The eye that mocks at his father, and scorns obedience to his mother: the ravens of the valley shall pick it out, the young eagles shall eat it.
18 Мән үчүн интайин тилсимат үч нәрсә бар; Шундақ, мән чүшинәлмәйдиған төрт иш бар: —
“There are three things which are too amazing for me, four which I don’t understand:
19 Бүркүтниң асмандики учуш йоли, Иланниң ташта беғирлап маңидиған йоли, Кеминиң деңиздики йоли вә жигитниң қизға ашиқ болуштики йолидур.
The way of an eagle in the air; the way of a serpent on a rock; the way of a ship in the middle of the sea; and the way of a man with a maiden.
20 Зинахор хотунниң йолиму шундақтур; У бир немини йәп болуп ағзини сүртивәткән кишидәк: «Мән һеч қандақ яманлиқни қилмидим!» — дәйду.
“So is the way of an adulterous woman: she eats and wipes her mouth, and says, ‘I have done no vain striving of iniquity.’
21 Йәр-зимин үч нәрсә астида беарам болар; У көтирәлмәйдиған төрт иш бар: —
“For three things the earth tremble, and under four, it can’t bear up:
22 Падиша болған қул, Тамаққа тойған һамақәт,
For a servant when he is king; a fool when he is filled with food;
23 Нәпрәткә патқан, әргә тәккән хотун, Өз ханиминиң орнини басқан дедәк.
for an unloved (wife) when her husband takes her (back); and a servant who is heir to her mistress.
24 Йәр йүзидә тени кичик, лекин интайин әқиллиқ төрт хил җанивар бар: —
“There are four things which are little on the earth, but they are exceedingly wise:
25 Чөмүлиләр күчлүк хәлиқ болмисиму, бирақ язда озуқ тәйярливелишни билиду;
the ants are not a strong people, yet they provide their food in the summer.
26 Суғурлар өзи аҗиз бир қовм болсиму, хада ташларниң арисиға уга салиду;
The conies are but a feeble folk, yet make they their houses in the rocks.
27 Чекәткиләрниң падишаси болмисиму, лекин қатар тизилип рәтлик маңиду;
The locusts have no king, yet they advance in ranks.
28 Кәсләнчүкни қол билән тутувалғили болиду, Лекин хан ордилирида яшайду.
You can catch a lizard with your hands, yet it is in kings’ palaces.
29 Қәдәмлири һәйвәтлик үч җанивар бар, Кишигә зоқ берип маңидиған төрт нәрсә бар: —
“There are three things which are stately in their march, four which are stately in going:
30 Һайванатлар ичидә әң күчлүк, һеч немидин қорқмас шир,
The lion, which is mightiest among animals, and does not turn away for any;
31 Зилва бәйгә ити, Текә, Вә пухралири қоллайдиған падишадур.
the greyhound, the billy-goat and the king when his army is with him.
32 Әгәр сән ахмақлиқ қилип өзүңни бәк жуқури орунға қоювалған болсаң, Вә яки тәлвә бир ойда болған болсаң, Қолуң билән ағзиңни юм!
“If you have done foolishly in lifting up yourself, or if you have thought evil, put your hand over your mouth.
33 Кала сүти қочулса сериқ май чиқар; Бириниң бурни миҗилса, қан чиқар; Адавәт қозғап интиқам ойлиса җедәл-маҗира чиқар.
For as the churning of milk produces butter, and the wringing of the nose produces blood; so the forcing of wrath produces strife.”
