Пәнд-несиһәтләр 3
1 И оғлум, тәлимимни унтума, Дегәнлиримни һемишә көңлүңдә чиң тут.
My son, don't forget my instructions. Always keep my commands in mind.
2 Чүнки у саңа бәрикәтлик күнләр, узун өмүр вә хатирҗәмлик қошуп бериду.
Then you will live a long time, and have a full life.
3 Меһриван вә һәқ-сәмимий болуштин ваз кәчмә, Буларни бойнуңға есивал, Қәлбиңгә пүтивал.
Hold on to kindness and truth. Tie them around your neck; write them in your mind.
4 Шундақ қилғанда Худа вә бәндиләрниң нәзиридә илтипатқа лайиқ болисән, данишмән һесаплинисән.
That way you'll gain a good reputation and be appreciated by both God and people.
5 Өз әқлиңгә таянмай, Пәрвәрдигарға чин қәлбиң билән таянғин;
Put your trust totally in the Lord—don't rely on what you think you know!
6 Қандақла иш қилсаң, Пәрвәрдигарни тонушқа интил; У саңа тоғра йолларни көрситиду.
Remember him in everything you do, and he'll show you the right way.
7 Өзүңни әқиллиқ санима; Пәрвәрдигардин әйминип, яманлиқтин жирақ бол.
Don't think you're wise—respect God and avoid evil.
8 Шундақ қилғиниңда, бу ишлар дәрдиңгә дәрман, Устиханлириңға илик болиду.
Then you will have healed and be made strong.
9 Пәрвәрдигарниң һөрмитини қилип мал-дунияйиңдин һәдийәләрни сунғин, Етизиңдин тунҗа чиққан мәһсулатлириңдин Униңға атиғин;
Honor the Lord with your wealth and with the firstfruits of all the crops you grow.
10 Шундақ қилғиниңда, амбарлириң ашлиққа толуп ташиду, Шарап көлчәклириңдә йеңи шарап ешип-тешип туриду.
Then your barns will be filled with produce, and your vats will overflow with new wine.
11 И оғлум, Пәрвәрдигарниң тәрбийисигә бепәрвалиқ қилма, Униң тәнбиһидин бәзмә.
My son, don't reject the Lord's discipline or resent it when he corrects you,
12 Чүнки, ата әзиз көргән оғлиға тәнбиһ-тәрбийә бәргәндәк, Пәрвәрдигар кимни сөйгән болса униңға тәнбиһ-тәрбийә бериду.
for the Lord corrects those he loves, as a father corrects a son who pleases him.
13 Даналиққа муйәссәр болған киши, Йоруқлуққа егә болған киши немидегән бәхитлик-һә!
Happy are those who find wisdom and gain understanding,
14 Чүнки даналиқниң пайдиси күмүчниң пайдисидин көптур, Қиммити сап алтунниңкидинму зиядидур.
for wisdom is worth more than silver, and pays better than gold.
15 У ләәл-яқутлардин қиммәтликтур, Интизар болған һәр қандақ нәрсәңдин һеч бириму униңға тәң кәлмәстур.
She is more valuable than rubies—everything you could ever want just doesn't compare!
16 Даналиқниң оң қолида узун өмүр, Сол қолида байлиқ вә шөһрәт бардур.
She offers long life in one hand, and riches and honor in the other.
17 Униң йоллири саңа хуш пурақ туюлур, Униң барлиқ тәриқилири сени арам тапқузур.
She brings true happiness, and leads to peaceful prosperity.
18 У өзини тапқан адәмгә «һаятлиқ дәриғи»дур, Уни чиң тутқан киши немидегән бәхитлик!
Wisdom is a tree of life to everyone who embraces her, blessing those who accept her.
19 Пәрвәрдигар даналиқ билән йәр-зиминни бәрпа қилди, Һекмәт билән асманни орнатти.
It was through wisdom that the Lord created the earth, and through understanding he set the heavens in place.
20 Униң билими билән йәрниң чоңқур қатламлири йерилди, Һәмдә булутлардин шәбнәм чүшти.
It was through his knowledge the waters of the deep were broken open, and the clouds sent down the dew.
21 И оғлум! [Даналиқ билән билимни] көзүңдин чиқарма, Пишқан һекмәт вә пәм-парасәтни чиң тут.
My son, hold on to good judgment and wise decisions—don't let them out of your sight,
22 Шуниң билән улар җениңға җан қошиду, Бойнуңға есилған есил марҗандәк саңа гөзәллик қошиду.
for they will be life to you, and an ornament for your neck.
23 Шу чағда йолуңда аман-есән маңалайсән, Йолда путлашмайсән.
You will be able to walk confidently on your way, and you won't trip up.
24 Ятқанда һеч немидин қорқмайсән, Йетишиң биләнла татлиқ ухлайсән.
When you rest, you won't be afraid; when you lie down, your sleep will be sweet.
25 Бешиңға дәһшәтлик вәһимә чүшкәндә қорқмиғин, Рәзилләрниң вәйранчилиғидин ғәм қилмиғин!
You won't be afraid of a sudden panic, or of disasters that hit the wicked,
26 Чүнки Пәрвәрдигар сениң таянчиңдур, У путуңни қапқанлардин нери қилиду.
for the Lord will be the one you can trust in, and he will prevent you being caught in a trap.
27 Пәқәт қолуңдин кәлсила, һаҗәтмәнләрдин яхшилиқни айимиғин.
Don't hold back good from those who deserve it when it's something you have the power to do.
28 Қолум-хошнилириң сениңдин өтнә сорап кирсә, «Қайтип кетип, әтә кәлгин, әтә берәй» — демигин.
Don't tell your neighbor, “Go away. Come back tomorrow and then I'll give it to you,” when you've already got it.
29 Хошнаңға зиянкәшлик нийитидә болма, Чүнки у саңа ишинип йениңда хатирҗәм яшайду.
Don't plan to harm your neighbor who lives nearby and trusts you.
30 Бириси саңа зиян йәткүзмигән болса, Униң билән сәвәпсиз маҗиралашма.
Don't quarrel with anybody for no reason, when they haven't done anything to hurt you.
31 Зулумхор кишигә һәсәт қилма, Униң йол-тәдбирлиридин һеч немини таллима.
Don't be jealous of violent people—don't choose to follow their example!
32 Чүнки қиңғир йолларни маңидиғанлар Пәрвәрдигарниң нәзиридә жиркиничликтур, Лекин Униң сирдаш достлуғи дурус яшаватқан адәмгә тәәллуқтур.
For the Lord hates deceitful people, but he is a friend to those who do what is good.
33 Пәрвәрдигарниң ләнити рәзиллик қилғучиниң өйидидур, Лекин У һәққаний адәмниң өйигә бәхит ата қилур.
The houses of the wicked are cursed by the Lord, but he blesses the homes of those who live right.
34 Бәрһәқ, мәсқирә қилғучиларни У мәсқирә қилиду, Лекин кичик пеил кишиләргә шәпқәт көрситиду.
He mocks those who mock, but he is kind to the humble.
35 Даналар шөһрәткә варислиқ қилиду, Лекин һамақәтләр рәсва қилиниду.
The wise will receive honor, but fools are held up in disgrace.
