Пәнд-несиһәтләр 26
1 Язда қар йеғиш, Орма вақтида ямғур йеғиш қамлашмиғандәк, Иззәт-һөрмәт ахмаққа лайиқ әмәстур.
Come la neve d'estate e la pioggia alla mietitura, così l'onore non conviene allo stolto.
2 Ләйләп учуп жүргән қучқачтәк, Учқан қарлиғач йәргә қонмиғандәк, Сәвәпсиз қарғиш кишигә зиян кәлтүрәлмәс.
Come il passero che svolazza, come la rondine che vola, così una maledizione senza motivo non avverrà.
3 Атқа қамча, ешәккә нохта лазим болғинидәк, Ахмақниң дүмбисигә таяқ лайиқтур.
La frusta per il cavallo, la cavezza per l'asino e il bastone per la schiena degli stolti.
4 Ахмақниң әхмиқанә гепи бойичә униңға җавап бәрмигин, Җавап бәрсәң өзүң униңға охшап қелишиң мүмкин.
Non rispondere allo stolto secondo la sua stoltezza per non divenire anche tu simile a lui.
5 Ахмақниң әхмиқанә гепи бойичә униңға җавап бәргин, Җавап бәрмисәң у өзиниң ахмақлиғини әқиллиқ дәп чағлар.
Rispondi allo stolto secondo la sua stoltezza perché egli non si creda saggio.
6 Өз путини кесивәткәндәк, Өз бешиға зулмәт тилигәндәк, Ахмақтин хәвәр йоллашму шундақ бир иштур.
Si taglia i piedi e beve amarezze chi invia messaggi per mezzo di uno stolto.
7 Токурниң карға кәлмигән путлиридәк, Ахмақниң ағзиға селинған пәнд-несиһәтму бекар болур.
Malferme sono le gambe dello zoppo, così una massima sulla bocca degli stolti.
8 Салғиға ташни бағлап атқандәк, Ахмаққа һөрмәт билдүрүшму әхмиқанә иштур.
Come chi lega il sasso alla fionda, così chi attribuisce onori a uno stolto.
9 Ахмақниң ағзиға селинған пәнд-несиһәт, Мәсниң қолиға санҗилған тикәндәктур.
Una spina penetrata nella mano d'un ubriaco, tale è una massima sulla bocca degli stolti.
10 Өз йеқинлирини қарисиға зәхимләндүргән оқячидәк, Ахмақни яки удул кәлгән адәмни яллап ишләткән ғоҗайинму охшашла зәхимләндүргүчидур.
Arciere che ferisce tutti i passanti, tale è chi assume uno stolto o un ubriaco.
11 Ишт айлинип келип өз қусуғини ялиғандәк, Ахмақ ахмақлиғини қайтилар.
Come il cane torna al suo vomito, così lo stolto ripete le sue stoltezze.
12 Өзини дана чағлап мәмнун болған кишини көрдүңму? Униңға үмүт бағлимақтин ахмаққа үмүт бағлимақ әвзәлдур.
Hai visto un uomo che si crede saggio? E' meglio sperare in uno stolto che in lui.
13 Һорун адәм: — «Ташқирида дәһшәтлик бир шир туриду, Кочида бир шир жүриду!» — дәп [өйдин чиқмас].
Il pigro dice: «C'è una belva per la strada, un leone si aggira per le piazze».
14 Өз муҗуқида ечилип-йепилип турған ишиккә охшаш, Һорун кариватта йетип у яқ-бу яққа өрүлмәктә.
La porta gira sui cardini, così il pigro sul suo letto.
15 Һорун қолини сунуп қачиға тиққини билән, Ғизани ағзиға селиштинму еринәр.
Il pigro tuffa la mano nel piatto, ma dura fatica a portarla alla bocca.
16 Һорун өзини пәм билән җавап бәргүчи йәттә кишидинму дана санар.
Il pigro si crede saggio più di sette persone che rispondono con senno.
17 Кочида келиветип, өзигә мунасивәтсиз маҗираға арилашқан киши, Иштниң қулиқини тутуп созғанға охшаш хәтәргә дучар болар.
Prende un cane per le orecchie chi si intromette in una lite che non lo riguarda.
18 Өз йеқинлирини алдап «Пәқәт чақчақ қилип қойдум!» дәйдиған киши, Отқашларни, оқларни, һәр хил әҗәллик қуралларни атқан тәлвигә охшайду.
Come un pazzo che scaglia tizzoni e frecce di morte,
così è quell'uomo che inganna il suo prossimo e poi dice: «Ma sì, è stato uno scherzo!».
20 Отун болмиса от өчәр; Ғәйвәт болмиса, җедәл бесилар.
Per mancanza di legna il fuoco si spegne; se non c'è il delatore, il litigio si calma.
21 Чоғлар үстигә чачқан көмүрдәк, От үстигә қойған отундәк, җедәлчи җедәлни улғайтар.
Mantice per il carbone e legna per il fuoco, tale è l'attaccabrighe per rattizzar le liti.
22 Ғәйвәтхорниң сөзлири һәр хил назу-немәтләрдәк, Кишиниң қәлбигә чоңқур сиңдүрүләр.
Le parole del sussurrone sono come ghiotti bocconi, esse scendono in fondo alle viscere.
23 Ялқунлуқ ләвләр рәзил көңүлләргә қошулғанда, Сапал қачиға күмүч һәл бәргәнгә охшаштур.
Come vernice d'argento sopra un coccio di creta sono le labbra lusinghiere con un cuore maligno.
24 Адавәт сақлайдиған адәм өчини гәплири билән япсиму, Көңлидә қат-қат сүйқәст сақлайду.
Chi odia si maschera con le labbra, ma nel suo intimo cova il tradimento;
25 Униң сөзи чирайлиқ болсиму, ишинип кәтмигин; Қәлбидә йәттә қат ипласлиқ бардур.
anche se usa espressioni melliflue, non ti fidare, perché egli ha sette abomini nel cuore.
26 У өчмәнлигини чирайлиқ гәп билән япсиму, Лекин рәзиллиги җамаәтниң алдида ашкарилинар.
L'odio si copre di simulazione, ma la sua malizia apparirà pubblicamente.
27 Кишигә ора колиған өзи чүшәр; Ташни домилатқан кишини таш думилап қайтип келип уни янҗар.
Chi scava una fossa vi cadrà dentro e chi rotola una pietra, gli ricadrà addosso.
28 Сахта тил өзи зиянкәшлик қилған кишиләргә нәпрәтлинәр; Хушамәт қилғучи еғиз адәмни һалакәткә иштирәр.
Una lingua bugiarda odia la verità, una bocca adulatrice produce rovina.
