Пәнд-несиһәтләр 24
1 Яманларға рәшк қилма, Улар билән барди-кәлди қилишни арзу қилма;
ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
2 Чүнки уларниң көңли зораванлиқнила ойлар; Уларниң ағзи азар йәткүзүшни сөзләр.
quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
3 Аилә болса даналиқ асасида бәрпа қилинар; Чүшиниш билән мустәһкәмлинәр.
sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
4 Билим билән өйниң ханилири һәр хил қиммәтлик, есил гөһәрләргә толдурулар.
in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
5 Дана адәм зор күчкә егидур; Билими бар адәм қудритини ашурар.
vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
6 Пухта несиһәтләр билән җәң қилғин; Ғәлибә болса Бирдин-бир Улуқ Мәслиһәтчи билән болар.
quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
7 Даналиқ әқилсиз адәмгә нисбәтән толиму егиз, чүшиниксиздур; [Чоңлар] шәһәр дәрвазиси алдиға жиғилғанда у зуван ачалмас.
excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
8 Әскиликни нийәтлигән адәм «сүйқәстчи» атилар.
qui cogitat malefacere stultus vocabitur
9 Ахмақлиқтин болған нийәт гунадур; Һакавур киши адәмләргә жиркиничликтур.
cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
10 Бешиңға еғир күн чүшкәндә җасарәтсиз болсаң, Күчсиз һесаплинисән.
si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
11 [Сәвәпсиз] өлүмгә тартилғанларни қутқузғин; Боғузлиниш хәвпидә турғанлардин ярдәм қолуңни тартма;
erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
12 Әгәр сән: «Бу иштин хәвиримиз йоқтур» десәң, Һәр адәмниң көңлини таразиға Салғучи буни көрмәсму? Җениңни һаят Сақлиғучи уни билмәсму? У һәр бир инсан балсиниң өз қилғанлири бойичә уларниң өзигә яндурмасму?
si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
13 И оғлум, һәсәл [тапсаң] истимал қил, у яхшидур. Һәрә көнигидин алған һәсәл болса татлиқ тетийду;
comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
14 Даналиқ билән тонушсаң, уму көңлүңгә шуниңдәк болар; Уни тапқиниңда җәзмән яхши көридиған күнүң болиду, Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.
sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
15 И рәзил адәм, һәққанийниң өйигә йошурун һуҗум қилишни күтмә, Униң туралғусини булиғучи болма!
ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
16 Чүнки һәққаний йәттә қетим жиқилип чүшәр, Бирақ ахири йәнә орнидин турар. Лекин рәзил киши күлпәт ичигә путлишип чүшәр.
septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
17 Рәқибиң жиқилип кәтсә хуш болуп кәтмә, Дүшминиң путлишип чүшсә шатланма;
cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
18 Пәрвәрдигар буни көргәндә, Бу қилиғиңни яхши көрмәй, Бәлким ғәзивини рәқибиңгә чүшүрмәслиги мүмкин.
ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
19 Яманлар [раваҗ тапса], беарам болуп кәтмә; Рәзилләргә рәшк қилма.
ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
20 Чүнки яманларниң келәчики йоқтур, Униң чириғиму өчүрүләр.
quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
21 И оғлум, Пәрвәрдигардин қорққин, падишаниму һөрмәт қил. Қутратқучилар билән арилашма.
time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
22 Бундақ кишиләргә келидиған балаю-апәт уштумтут болар, [Пәрвәрдигар билән падишаниң] уларни қандақ йоқитидиғанлиғини биләмсән?
quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
23 Буларму ақиланиләрниң сөзлиридур: — Сот қилғанда бир тәрәпкә ян бесиш қәтъий болмас.
haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
24 Җинайәтчигә: «Әйипсиз сән» дәп һөкүм чиқарған кишигә, Хәлиқләр ләнәт ейтар; Әл-жутлар униңдин нәпрәтлинәр.
qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
25 Бирақ улар җинайәтчиниң гунайини ечип ташлиған кишидин хурсән болар, Улар униңға бәхит-саадәт тилишәр.
qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
26 Дурус җавап бәргүчи, Гояки кишиниң ләвлиригә сөйгүчидур.
labia deosculabitur qui recta verba respondet
27 Авал сиртта ишлириңниң йолини һазирлап, Етиз-ериқлириңни тәйярла, Андин өйүңни салғин.
praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
28 Йеқиниңға қарши асассиз гувалиқ қилма; Ағзиңдин һеч ялғанчилиқ чиқарма.
ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
29 «У маңа қандақ қилған болса, мәнму униңға шундақ қилимән, Униң маңа қилғинини өзигә яндуримән», дегүчи болма.
ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
30 Мән һорунниң етизлиғидин өттим, Әқилсизниң үзүмзарлиғи йенидин маңдим,
per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
31 Мана, һәр йеридин тикәнләр өсүп чиққан, Хохилар йәр йүзини бесип кәткән, Қоруқ теми өрүлүп кәткән!
et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
32 Уларни көргәч, убдан ойландим; Көргинимдин савақ алдим: —
quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
33 Сән: «Йәнә бирдәм көзүмни жумувалай, Йәнә бирдәм ухливалай, Йәнә бирдәм пут-қолумни алмап йетивалай» — десәң,
parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
34 Намратлиқ булаңчидәк сени бесип келәр, Һаҗәтмәнлик қалқанлиқ әскәрдәк саңа һуҗум қилар.
et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus
