Пәнд-несиһәтләр 23
1 Катта әрбаб билән һәмдәстихан болсаң, Алдиңдики ким екәнлигини убдан ойлан.
Quando te sentares para comer com algum dominador, presta muita atenção para o que estiver diante de ti;
2 Иштийиң яман болса, Гелиңға пичақ тәңләп турғандәк өзүңни тарт.
E põe uma faca à tua garganta, se tiveres muito apetite.
3 Униң назу-немәтлирини тама қилма, Улар адәм алдайдиған тамақлардур.
Não desejes as comidas gostosas dele, porque são pão de mentiras.
4 Бай болимән дәп өзүңни упратма; Өзүңниң зеһниңни бу ишқа қаратма.
Não trabalhes exaustivamente para ser rico; modera-te por meio de tua prudência.
5 [Байлиқларға] көз тикишиң биләнла, улар йоқ болиду; Пул-мал дәрвәқә өзигә қанат ясап, Худди бүркүттәк асманға учуп кетәр.
Porás teus olhos fixos sobre aquilo que é nada? Porque certamente se fará asas, e voará ao céu como uma águia.
6 Ач көзниң ненини йемә, Униң есил назу-немәтлирини тама қилма;
Não comas o pão de quem tem olho maligno, nem cobices suas comidas gostosas.
7 Чүнки униң көңли қандақ болғандәк, өзиму шундақ. У ағзида: — Қени, алсила, ичсилә! — десиму, Бирақ көңлидә сени ойлиғини йоқ.
Porque ele calcula [seus gastos] consigo mesmo. Assim ele dirá: Come e bebe; Mas o coração dele não está contigo;
8 Йегән бир жутум таамниму қусуветисән, Униңға қилған чирайлиқ сөзлириңму бекарға кәткән болиду.
Vomitarias o pedaço que comeste, e perderias tuas palavras agradáveis.
9 Ахмаққа йол көрситип салма, Чүнки у әқил сөзлириңни көзгә илмас.
Não fales aos ouvidos do tolo, porque ele desprezará a prudência de tuas palavras.
10 Қедимдә бекиткән йәрниң пасил ташлирини йөткимә, Житимларниң етизлириғиму аяқ басма;
Não mudes os limites antigos, nem ultrapasses as propriedades dos órfãos;
11 Чүнки уларниң Һәмҗәмәт-Қутқузғучиси интайин күчлүктур; У Өзи улар үчүн үстүңдин дәва қилар.
Porque o Defensor deles é poderoso; ele disputará a causa deles contra ti.
12 Несиһәткә көңүл қой, Илим-билимләргә қулақ сал.
Aplica teu coração à disciplina, e teus ouvidos às palavras de conhecimento.
13 Балаңға тәрбийә бериштин еринмә; Әгәр таяқ билән урсаң, у өлүп кәтмәйду;
Não retires a disciplina do jovem; quando lhe bateres com a vara, nem [por isso] morrerá.
Tu lhe baterás com a vara, e livrarás a sua alma do Xeol. (Sheol h7585)
15 И оғлум, дана болсаң, Мениң қәлбим қанчә хуш болар еди!
Meu filho, se teu coração for sábio, meu coração se alegrará, e eu também.
16 Ағзиңда орунлуқ сөзләр болса, ич-ичимдин шатлинимән.
Meu interior saltará de alegria quando teus lábios falarem coisas corretas.
17 Гуна садир қилғучиларға рәшк қилма, Һәрдайим Пәрвәрдигардин әймиништә турғин;
Teu coração não inveje aos pecadores; porém [permanece] no temor ao SENHOR o dia todo;
18 Шундақ қилғиниңда җәзмән көридиған яхши күнүң болиду, Арзу-үмүтүң бекарға кәтмәс.
Porque certamente há um [bom] futuro [para ti], e tua expectativa não será cortada.
19 И оғлум, сөзүмгә қулақ селип дана бол, Қәлбиңни [Худаниң] йолиға башлиғин.
Ouve, filho meu, e sê sábio; e conduz teu coração no caminho [correto].
20 Мәйхорларға арилашма, Нәпси яман гөшхорлар билән барди-кәлди қилма;
Não esteja entre os beberrões de vinho, [nem] entre os comilões de carne.
21 Чүнки һарақкәш билән нәпси яман ахирида йоқсуллуқта қалар, Ғәпләт уйқисиға патқанларға җәндә кийимни кийгүзәр.
Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a sonolência os faz vestir trapos.
22 Сени тапқан атаңниң сөзини аңла, Анаң қериғанда униңға һөрмәтсизлик қилма.
Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.
23 Һәқиқәтни сетивал, Уни һәргиз сетивәтмә. Даналиқ, тәрбийә вә йорутулушниму ал.
Compra a verdade, e não a vendas; [faze o mesmo com] a sabedoria, a disciplina e a prudência.
24 Һәққаний балиниң атиси чоң хошаллиқ тапар; Дана оғулни тапқан атиси униңдин хурсән болар.
O pai do justo muito se alegrará; aquele que gerar o sábio se encherá de alegria por causa dele.
25 Ата-анаңни сөйүндүрүп, Сени туққан анаңни хуш қил.
Teu pai e tua mãe se alegrarão; aquela te te gerou se encherá de alegria.
26 И оғлум, қәлбиңни маңа тапшур; Көзлириңму һаятлиқ йоллиримға тикилсун!
Meu filho, dá para mim teu coração, e que teus olhos prestem atenção em meus caminhos.
27 Чүнки паһишә аял чоңқур оридур, Бузуқ ят аял тар зиндандур;
Porque a prostituta é [como] uma cova profunda, e a estranha [como] um poço estreito.
28 Улар қарақчидәк мөкүвелип, Инсанийәт арисидики вапасизларни көпәйтәр.
Também ela fica espreitando como um ladrão, e acrescenta transgressores entre os homens.
29 Кимдә азап бар? Кимдә дәрд-әләм? Ким җедәл ичидә қалар? Ким налә-пәряд көтирәр? Ким сәвәпсиз ярилинар? Кимниң көзи қизирип кетәр?
De quem são os ais? De quem são os sofrimentos? De quem são as lutas? De quem são as queixas? De quem são as feridas desnecessárias? De quem são os olhos vermelhos?
30 Дәл шарап үстидә узун олтарған, Әбҗәш шараптин тетишқа алдириған мәйхорлар!
São daqueles que gastam tempo junto ao vinho, daqueles que andam em busca da bebida misturada.
31 Шарапниң әҗайип қизиллиғиға, униң җамдики җулалиғиға, Кишиниң гелидин шундақ силиқ өткәнлигигә мәптун болуп қалма!
Não prestes atenção ao vinho quando se mostra vermelho, quando brilha no copo e escorre suavemente,
32 Ахирида у зәһәрлик иландәк чеқивалиду, Оқ иландәк нәштирини санҗийду.
[Pois] seu fim é [como] mordida de cobra, e picará como uma víbora.
33 Көз алдиңда ғәлитә мәнзириләр көрүниду, Ағзиңдин қалаймиқан сөзләр чиқиду.
Teus olhos verão [coisas] estranhas, e teu coração falará perversidades;
34 Худди деңиз-океанларда ләйләп қалғандәк, Йәлкәнлик кеминиң мома яғичи үстидә ятқандәк болисән.
E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
35 Сән чоқум: — Бириси мени урди, лекин мән яриланмидим! Бириси мени таяқ билән урди, бирақ ағриғини сәзмидим!» — дәйсән. Бирақ сән йәнә: «Һошумға кәлсәмла, мән йәнила шарапни издәймән! — дәйсән.
[E dirás]: Espancaram-me, mas não senti dor; bateram em mim, mas não senti; quando virei a despertar? Vou buscar mais uma [bebida].
