< Пәнд-несиһәтләр 22 >
1 Яхши нам зор байлиққа егә болуштин әвзәл; Қәдир-қиммәт алтун-күмүчтин үстүндур.
Más vale el buen nombre que las muchas riquezas, Y el ser apreciado más que la plata y el oro.
2 Гадай билән бай бир зиминда яшар; Һәр иккисини яратқан Пәрвәрдигардур.
El rico y el pobre tienen esto en común: Yavé los hizo a todos ellos.
3 Зерәк киши балайиқазани алдин көрүп қачар; Саддилар алдиға берип зиян тартар.
El prudente ve el mal y se aparta, Pero los ingenuos siguen y reciben el daño.
4 Өзини төвән тутуп, Пәрвәрдигардин әйминишниң бәрикити — баяшатлиқ, иззәт-һөрмәт вә һаяттур.
En las huellas de la humildad y del temor a Yavé, Andan riqueza, honor y vida.
5 Һейлигәрләрниң йолида тикәнләр, қапқанлар ятар; Өз йолиға һези болған киши улардин жирақ болар.
Espinos y lazos hay en el camino de los perversos, El que guarda su alma se aparta de ellos.
6 Балиға кичигидә мүҗәзигә қарап дурус тәрбийә бәрсәң, Чоң болғанда у шу йолдин чиқмас.
Instruye al niño en el camino que debe seguir, Aun cuando sea viejo no se apartará de él.
7 Байлар мискинләрни башқурур; Қәриздар қәриз егисиниң қулидур.
El rico domina al pobre, Y el que pide prestado es esclavo del prestamista.
8 Наһәқлиқ уруғини чачқанниң алидиған һосули балаю-апәттур; Униң ғәзәп-һәйвиси чүшәр.
El que siembra maldad cosecha desgracia, Y la vara de su arrogancia se consumirá.
9 Сехий адәм бәрикәт тапар; Чүнки у мискинләргә өз ненидин бөлүп бәргүчидур.
El que tiene ojo generoso será bendecido, Porque repartió su pan con el pobre.
10 Һакавурни қоғливәтсәң, җедәл-маҗира бесилар; Келишмәсликләр вә шәрмәндичиликләр түгәр.
Echa fuera al escarnecedor, y se irá la discordia, Y también saldrán la contienda y las afrentas.
11 Пак нийәтни қәдирләйдиған кишиниң сөзлири гөзәлдур; Шуңа падиша униң билән дост болар.
El que ama la pureza de corazón, El que tiene gracia en sus labios Tendrá como amigo al propio rey.
12 Пәрвәрдигарниң көзи илим-һәқиқәтни сақлар; У ипласларниң сөзлирини ечип ташлап бекар қилар.
Los ojos de Yavé velan por la verdad, Y Él descubre el engaño de los traicioneros.
13 Һорун адәм: «Ташқирида бир шир туриду, Кочиға чиқсам өлтүрүлимән!» — дәйду.
Dice el perezoso: Afuera hay un león. En plena calle me matará.
14 Зинахор аялниң ағзи чоңқур бир оридур; Пәрвәрдигар нарази болған киши униңға чүшүп кетәр.
Abismo profundo es la boca de la mujer ajena. El aborrecido de Yavé caerá allí.
15 Наданлиқ сәбий балиларниң қәлбигә бағлағлиқтур; Бирақ тәрбийә тайиғи буни униңдин жирақ қилар.
La necedad se pega al corazón del niño. La vara de la corrección se la apartará.
16 Мискинләрни езиш билән бай болған, Вә байларға соғат сунидиған киши, Ахири пәқәт йоқсуллуқта қалар.
El que oprime al pobre enriquece. Quien da al rico se empobrece.
17 Қулақ сал, саңа ақиланиләрниң сөзлирини үгитәй; Көңүл қоюп билимимни үгәнгин.
Inclina tu oído, escucha las palabras de los sabios Y aplica tu corazón a mis enseñanzas,
18 Уларни қәлбиңдә чиң тутсаң, Улар саңа шерин болар, Ләвлириңдә сәп болуп тәйяр туриду.
Porque será bueno que las guardes dentro de ti, Y las establezcas sobre tus labios,
19 Чин қәлбиң билән Пәрвәрдигарға тайинишиң үчүн, Бүгүн [бу һекмәтлик сөзләрни] башқа бирисигә әмәс, Бәлки саңа йәткүздум.
Para que pongas en Yavé tu confianza. Te instruiré también a ti.
20 Униңдин мана оттузни яздим, Буниң ичидә несиһәтләр һәм билим бар.
¿No te escribí cosas excelentes de consejos y enseñanzas,
21 Булар билән һәқиқәтниң сөзлириниң дәрвәқә һәқиқәт екәнлигини биләләйсән, Вә шундақ қилип сени әвәткүчиләргә һәқиқәтниң сөзлири билән җавап қайтуралайсән.
Para que conozcas la certeza de los dichos de verdad, Y las hagas llegar a los que te son enviados?
22 Йоқсулдин булап алма, у кәмбәғәл турса, Аҗиз мөминләрни сорақ орнида бозәк қилма.
No explotes al pobre, porque es pobre, Ni atropelles al desgraciado en la puerta,
23 Чүнки Пәрвәрдигар уларниң дәвасини көтирәр, Улардин булап алғанлардин булап алар.
Porque Yavé defenderá su causa Y quitará la vida a los que la quitan a otro.
24 Мүҗәзи иштик адәм билән дост болма, Қәһрлик адәм билән арилашма,
No hagas amistad con el hombre iracundo, Ni te hagas acompañar del hombre violento,
25 Болмиса, униң яман йолини үгинип қелип, қилтаққа чүшисән.
No sea que te acostumbres a sus caminos, Y coloques lazo a tu propia alma.
26 Башқиларға [кепил болуп] қол бәргүчиләрдин болма, Қәризләрни төләшкә капаләт бәргүчиләрдин болма;
No seas tú de los que dan la mano, Y salen fiadores de deudas.
27 Сениң қайтуралиғидәк нәрсәң болған болса, Улар орун-көрпилириңни бекардин-бекар астиңдин елип кәтмигән болатти!
Si no tienes con qué pagar, ¿Por qué te quitarán tu propia cama?
28 Ата-бовилириң пасилни бәлгүләп бәргән кона чегара ташлирини йөткимә.
No remuevas el lindero antiguo Que colocaron tus antepasados.
29 Ишни әстайидил вә чаққан беҗиридиған кишини көргәнмидиң? У пәс адәмләрниң хизмитидә болмас; Падишаһларниң алдида турар.
¿Has visto hombre diligente en su obra? Estará delante de los reyes y no de la gentuza.