Пәнд-несиһәтләр 22
1 Яхши нам зор байлиққа егә болуштин әвзәл; Қәдир-қиммәт алтун-күмүчтин үстүндур.
More choice, is a name, than great riches, beyond silver and gold, is pleasant grace.
2 Гадай билән бай бир зиминда яшар; Һәр иккисини яратқан Пәрвәрдигардур.
The rich and the poor, meet together, the maker of them all, is Yahweh.
3 Зерәк киши балайиқазани алдин көрүп қачар; Саддилар алдиға берип зиян тартар.
A prudent man, seeth calamity, and hideth himself, but, the simple, pass on, and suffer.
4 Өзини төвән тутуп, Пәрвәрдигардин әйминишниң бәрикити — баяшатлиқ, иззәт-һөрмәт вә һаяттур.
The reward of humility, is the reverence of Yahweh, riches, and honour, and life.
5 Һейлигәрләрниң йолида тикәнләр, қапқанлар ятар; Өз йолиға һези болған киши улардин жирақ болар.
Thorns and snares, are in the way of the perverse, —he that guardeth his soul, shall be far from them.
6 Балиға кичигидә мүҗәзигә қарап дурус тәрбийә бәрсәң, Чоң болғанда у шу йолдин чиқмас.
Train up a youth, in the direction of his duty, even when he becometh old, he will not depart from it.
7 Байлар мискинләрни башқурур; Қәриздар қәриз егисиниң қулидур.
The rich, over the poor, beareth rule, —and, slave, is the borrower to the lender.
8 Наһәқлиқ уруғини чачқанниң алидиған һосули балаю-апәттур; Униң ғәзәп-һәйвиси чүшәр.
He that soweth perversity, shall reap trouble, and, the rod of his wrath, shall be ready.
9 Сехий адәм бәрикәт тапар; Чүнки у мискинләргә өз ненидин бөлүп бәргүчидур.
A benevolent eye, the same, shall be blessed, —because he hath given of his bread to the poor.
10 Һакавурни қоғливәтсәң, җедәл-маҗира бесилар; Келишмәсликләр вә шәрмәндичиликләр түгәр.
Drive away the scoffer, that strife may depart, and quarrel, and contempt may cease.
11 Пак нийәтни қәдирләйдиған кишиниң сөзлири гөзәлдур; Шуңа падиша униң билән дост болар.
Yahweh loveth the pure in heart, gracious are his lips, his friend is the king!
12 Пәрвәрдигарниң көзи илим-һәқиқәтни сақлар; У ипласларниң сөзлирини ечип ташлап бекар қилар.
The eyes of Yahweh, watch over knowledge, therefore hath he overturned the words of the treacherous.
13 Һорун адәм: «Ташқирида бир шир туриду, Кочиға чиқсам өлтүрүлимән!» — дәйду.
Saith the sluggard, A lion outside! Amidst the broadways, shall I be slain.
14 Зинахор аялниң ағзи чоңқур бир оридур; Пәрвәрдигар нарази болған киши униңға чүшүп кетәр.
A deep chasm, is the mouth of strange women, he with whom Yahweh is indignant, falleth there.
15 Наданлиқ сәбий балиларниң қәлбигә бағлағлиқтур; Бирақ тәрбийә тайиғи буни униңдин жирақ қилар.
Foolishness, is bound up in the heart of a youth, the rod of correction, shall drive it far from him.
16 Мискинләрни езиш билән бай болған, Вә байларға соғат сунидиған киши, Ахири пәқәт йоқсуллуқта қалар.
He that oppresseth the poor, to make increase for himself, giving to the rich, shall surely come to want.
17 Қулақ сал, саңа ақиланиләрниң сөзлирини үгитәй; Көңүл қоюп билимимни үгәнгин.
Incline thine ear and hear the words of wise men, then, thy heart, wilt thou apply to my teaching;
18 Уларни қәлбиңдә чиң тутсаң, Улар саңа шерин болар, Ләвлириңдә сәп болуп тәйяр туриду.
For sweet shall they be, when thou shalt keep them in thine inmost mind, they shall fit well together, upon thy lips.
19 Чин қәлбиң билән Пәрвәрдигарға тайинишиң үчүн, Бүгүн [бу һекмәтлик сөзләрни] башқа бирисигә әмәс, Бәлки саңа йәткүздум.
That in Yahweh may be thy trust, I have made them known to thee to-day, even to thee.
20 Униңдин мана оттузни яздим, Буниң ичидә несиһәтләр һәм билим бар.
Have I not written for thee noble things, with counsels and knowledge:
21 Булар билән һәқиқәтниң сөзлириниң дәрвәқә һәқиқәт екәнлигини биләләйсән, Вә шундақ қилип сени әвәткүчиләргә һәқиқәтниң сөзлири билән җавап қайтуралайсән.
To cause thee to know the meaning of faithful sayings, that thou mayest give back faithful sayings to them who ask thee.
22 Йоқсулдин булап алма, у кәмбәғәл турса, Аҗиз мөминләрни сорақ орнида бозәк қилма.
Do not rob the poor, because he is poor, neither crush thou the oppressed in the gate;
23 Чүнки Пәрвәрдигар уларниң дәвасини көтирәр, Улардин булап алғанлардин булап алар.
For, Yahweh, will plead their cause, and will despoil their despoilers of life.
24 Мүҗәзи иштик адәм билән дост болма, Қәһрлик адәм билән арилашма,
Do not have friendship with one given to anger, and, with a wrathful man, shall thou not enter in:
25 Болмиса, униң яман йолини үгинип қелип, қилтаққа чүшисән.
Lest thou learn his ways, and take a snare to thy soul.
26 Башқиларға [кепил болуп] қол бәргүчиләрдин болма, Қәризләрни төләшкә капаләт бәргүчиләрдин болма;
Be not of them who strike hands, of them who are sureties for debts:
27 Сениң қайтуралиғидәк нәрсәң болған болса, Улар орун-көрпилириңни бекардин-бекар астиңдин елип кәтмигән болатти!
If thou hast nothing to pay, why should one take away thy bed from under thee?
28 Ата-бовилириң пасилни бәлгүләп бәргән кона чегара ташлирини йөткимә.
Do not move back the ancient boundary, which thy father’s made.
29 Ишни әстайидил вә чаққан беҗиридиған кишини көргәнмидиң? У пәс адәмләрниң хизмитидә болмас; Падишаһларниң алдида турар.
Seest thou a man prompt in his business? before kings, shall he stand, he shall not stand before men who are obscure.
