Пәнд-несиһәтләр 20
1 Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.
Wine is a mocker, strong drink is raging: and whosoever is deceived thereby is not wise.
2 Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.
The fear of a king is as the roaring of a lion: whoso provokes him to anger sins against his own soul.
3 Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.
It is an honour for a man to cease from strife: but every fool will be meddling.
4 Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.
The sluggard will not plow by reason of the cold; therefore shall he beg in harvest, and have nothing.
5 Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.
Counsel in the heart of man is like deep water; but a man of understanding will draw it out.
6 Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?
Most men will proclaim every one his own goodness: but a faithful man who can find?
7 Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!
The just man walks in his integrity: his children are blessed after him.
8 Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.
A king that sits in the throne of judgment scatters away all evil with his eyes.
9 Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?
Who can say, I have made my heart clean, I am pure from my sin?
10 Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
Divers weights, and divers measures, both of them are alike abomination to the LORD.
11 Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.
Even a child is known by his doings, whether his work be pure, and whether it be right.
12 Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.
The hearing ear, and the seeing eye, the LORD has made even both of them.
13 Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.
Love not sleep, lest you come to poverty; open your eyes, and you shall be satisfied with bread.
14 Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.
It is nil, it is nil, says the buyer: but when he is gone his way, then he boasts.
15 Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!
There is gold, and a multitude of rubies: but the lips of knowledge are a precious jewel.
16 Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
Take his garment that is guarantor for a stranger: and take a pledge of him for a strange woman.
17 Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.
Bread of deceit is sweet to a man; but afterwards his mouth shall be filled with gravel.
18 Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.
Every purpose is established by counsel: and with good advice make war.
19 Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.
He that goes about as a talebearer reveals secrets: therefore meddle not with him that flatters with his lips.
20 Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!
Whoso curses his father or his mother, his lamp shall be put out in obscure darkness.
21 Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.
An inheritance may be got hastily at the beginning; but the end thereof shall not be blessed.
22 Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.
Say not you, I will recompense evil; but wait on the LORD, and he shall save you.
23 Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.
Divers weights are an abomination unto the LORD; and a false balance is not good.
24 Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?
Man's activities are of the LORD; how can a man then understand his own way?
25 Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.
It is a snare to the man who devours that which is holy, and after vows to make enquiry.
26 Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.
A wise king scatters the wicked, and brings the wheel over them.
27 Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.
The spirit of man is the candle of the LORD, searching all the inward parts of the belly.
28 Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.
Mercy and truth preserve the king: and his throne supported by mercy.
29 Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.
The glory of young men is their strength: and the beauty of old men is the grey head.
30 Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.
The blueness of a wound cleanses away evil: so do stripes the inward parts of the belly.
