Пәнд-несиһәтләр 19
1 Пәзиләтлик йолда маңған кәмбәғәл, Һейлигәр сөзлүк ахмақтин яхшидур.
Better [is] the poor walking in his integrity, Than the perverse [in] his lips—who [is] a fool.
2 Йәнә, ғәйрити бар киши билимсиз болса болмас; Алдираңғу йолдин чиқар.
Also, without knowledge the soul [is] not good, And the hasty in feet is sinning.
3 Кишиниң ахмақлиғи өз йолини астин-үстин қиливетәр; Шундақ туруқлуқ у көңлидә Пәрвәрдигардин рәнҗип ағринар.
The folly of man perverts his way, And his heart is angry against YHWH.
4 Байлиқ достни көп қилар; Мискинләр бар достидинму айрилип қалар.
Wealth adds many friends, And the poor is separated from his neighbor.
5 Ялған гувалиқ қилған җазаланмай қалмас; Ялған ейтқучиму җазадин қутулалмас.
A false witness is not acquitted, Whoever breathes out lies is not delivered.
6 Тола адәм сехийдин илтипат көзләр; Соғат берип турғучиға һәммә киши досттур.
Many beg the face of the noble, And all have made friendship to a man of gifts.
7 Намратлашқандин қериндашлириму зерикәр; Униң достлири техиму жирақ қачар; Ялвуруп қоғлисиму, улар тепилмас.
All the brothers of the poor have hated him, Surely his friends have also been far from him, He is pursuing words—they are not!
8 Пәм-парасәткә еришкүчи өзигә көйүнәр; Нурни сақлиған кишиниң бәхити болар.
Whoever is getting heart is loving his soul, He is keeping understanding to find good.
9 Ялған гувалиқ қилған җазаланмай қалмас; Ялған ейтқучиму һалак болар.
A false witness is not acquitted, And whoever breathes out lies perishes.
10 Һәшәмәтлик турмуш ахмаққа ярашмас; Қулниң әмәлдарлар үстидин һөкүм сүрүши техиму қамлашмас.
Luxury is not fitting for a fool, Much less for a servant to rule among princes.
11 Данишмәнлик егисини асанлиқчә аччиқланмайдиған қилар; Хаталиқни йопутуп кәчүрүш униң шөһритидур.
The wisdom of a man has deferred his anger, And his glory [is] to pass over transgression.
12 Падишаһниң ғәзиви ширниң һувлишиға охшаш дәһшәтлик болар; Униң шәпқити юмран от-чөпкә чүшкән шәбнәмдәк шериндур.
The wrath of a king [is] a growl as of a young lion, And his goodwill as dew on the herb.
13 Ахмақ оғул атиси үчүн балайиқазадур; Урушқақ хотунниң зарлашлири тохтимай темип чүшкән тамчә-тамчә йеғинға охшаштур.
A foolish son [is] a calamity to his father, And the contentions of a wife [are] a continual dropping.
14 Өй билән мал-мүлүк ата-бовилардин мирастур; Бирақ пәм-парасәтлик хотун Пәрвәрдигарниң илтипатидиндур.
House and wealth [are] the inheritance of fathers, And an understanding wife [is] from YHWH.
15 Һорунлуқ кишини ғәпләт уйқиға ғәриқ қилар; Бекар тәләп ачарчилиқниң дәрдини тартар.
Sloth causes deep sleep to fall, And an indolent soul hungers.
16 [Пәрвәрдигарниң] әмригә әмәл қилған киши өз җенини сақлар; Өз йоллиридин һези болмиған киши өләр.
Whoever is keeping the command is keeping his soul, Whoever is despising His ways dies.
17 Кәмбәғәлләргә рәһимдиллиқ қилған, Пәрвәрдигарға қәриз бәргән билән баравәрдур; Униң шәпқитини [Пәрвәрдигар] қайтурар.
Whoever is lending [to] YHWH is favoring the poor, And He repays his deed to him.
18 Пәрзәнтиңниң тәрбийини қобул қилишиға үмүтвар болуп, Уни җазалап тәрбийә берип турғин; Лекин уни өлгичә хар болсун дегүчи болма.
Discipline your son, for there is hope, And do not lift up your soul to put him to death.
19 Қәһрлик киши җаза тартар; Уни қутқузмақчи болсаң, қайта-қайта қутқузушуң керәк.
A man of great wrath is bearing punishment, For if you deliver, yet again you add.
20 Несиһәтни аңлиғин, тәрбийәни қобул қилғин, Ундақ қилғанда кейинки күнлириңдә дана болисән.
Hear counsel and receive instruction, So that you are wise in your latter end.
21 Кишиниң көңлидә нурғун нийәтләр бар; Ахирида пәқәт Пәрвәрдигарниң далаләт-һидайитидин чиққан иш ақар.
The purposes in a man’s heart [are] many, And the counsel of YHWH—it stands.
22 Кишиниң йеқимлиғи униң меһир-муһәббитидиндур; Мискин болуш ялғанчилиқтин яхшидур.
The desirableness of a man [is] his kindness, And the poor [is] better than a liar.
23 Пәрвәрдигардин әйминиш кишини һаятқа ериштүрәр; У киши хатирҗәм, тоқ яшап, балайиқаза чүшүрүлүшидин халий болар.
The fear of YHWH [is] to life, And he remains satisfied—he is not charged with evil.
24 Һорун қолини сунуп қачиға тиққини билән, Ғизани ағзиға селишқиму һорунлуқ қилар.
The slothful has hidden his hand in a dish, Even to his mouth he does not bring it back.
25 Һакавурға қилинған таяқ җазаси саддиға қилинған ибрәттур; Йорутулған кишигә берилгән тәнбиһ, Униң билимини техиму зиядә қилар.
Strike a scorner, and the simple acts prudently, And give reproof to the intelligent, He understands knowledge.
26 Атисиниң мелини булиған, Анисини өйидин һайдап чиқарған, Рәсвалиқ, иза-аһанәт қалдурғучи оғулдур.
Whoever is spoiling a father causes a mother to flee, A son causing shame, and bringing confusion.
27 И оғул, несиһәткә қулиқиңни юпурувалсаң, Әқилниң тәлимлиридин жирақлашқиниңдур.
Cease, my son, to hear instruction—To err from sayings of knowledge.
28 Пәскәш гувачи адаләтни мазақ қилғучидур; Яман адәмниң ағзи рәзилликни жутар.
A worthless witness scorns judgment, And the mouth of the wicked swallows iniquity.
29 Һакавурлар үчүн җазалар тәйярдур, Ахмақларниң дүмбисигә уридиған қамча тәйярдур.
Judgments have been prepared for scorners, And stripes for the back of fools!
