Пәнд-несиһәтләр 19
1 Пәзиләтлик йолда маңған кәмбәғәл, Һейлигәр сөзлүк ахмақтин яхшидур.
Better is the poor man whose ways are upright, than the man of wealth whose ways are twisted.
2 Йәнә, ғәйрити бар киши билимсиз болса болмас; Алдираңғу йолдин чиқар.
Further, without knowledge desire is not good; and he who is over-quick in acting goes out of the right way.
3 Кишиниң ахмақлиғи өз йолини астин-үстин қиливетәр; Шундақ туруқлуқ у көңлидә Пәрвәрдигардин рәнҗип ағринар.
By his foolish behaviour a man's ways are turned upside down, and his heart is bitter against the Lord.
4 Байлиқ достни көп қилар; Мискинләр бар достидинму айрилип қалар.
Wealth makes a great number of friends; but the poor man is parted from his friend.
5 Ялған гувалиқ қилған җазаланмай қалмас; Ялған ейтқучиму җазадин қутулалмас.
A false witness will not go without punishment, and the breather out of deceit will not go free.
6 Тола адәм сехийдин илтипат көзләр; Соғат берип турғучиға һәммә киши досттур.
Great numbers will make attempts to get the approval of a ruler: and every man is the special friend of him who has something to give.
7 Намратлашқандин қериндашлириму зерикәр; Униң достлири техиму жирақ қачар; Ялвуруп қоғлисиму, улар тепилмас.
All the brothers of the poor man are against him: how much more do his friends go far from him! ...
8 Пәм-парасәткә еришкүчи өзигә көйүнәр; Нурни сақлиған кишиниң бәхити болар.
He who gets wisdom has love for his soul: he who keeps good sense will get what is truly good.
9 Ялған гувалиқ қилған җазаланмай қалмас; Ялған ейтқучиму һалак болар.
A false witness will not go without punishment, and the breather out of deceit will be cut off.
10 Һәшәмәтлик турмуш ахмаққа ярашмас; Қулниң әмәлдарлар үстидин һөкүм сүрүши техиму қамлашмас.
Material comfort is not good for the foolish; much less for a servant to be put over rulers.
11 Данишмәнлик егисини асанлиқчә аччиқланмайдиған қилар; Хаталиқни йопутуп кәчүрүш униң шөһритидур.
A man's good sense makes him slow to wrath, and the overlooking of wrongdoing is his glory.
12 Падишаһниң ғәзиви ширниң һувлишиға охшаш дәһшәтлик болар; Униң шәпқити юмран от-чөпкә чүшкән шәбнәмдәк шериндур.
The king's wrath is like the loud cry of a lion, but his approval is like dew on the grass.
13 Ахмақ оғул атиси үчүн балайиқазадур; Урушқақ хотунниң зарлашлири тохтимай темип чүшкән тамчә-тамчә йеғинға охшаштур.
A foolish son is the destruction of his father; and the bitter arguments of a wife are like drops of rain falling without end.
14 Өй билән мал-мүлүк ата-бовилардин мирастур; Бирақ пәм-парасәтлик хотун Пәрвәрдигарниң илтипатидиндур.
House and wealth are a heritage from fathers, but a wife with good sense is from the Lord.
15 Һорунлуқ кишини ғәпләт уйқиға ғәриқ қилар; Бекар тәләп ачарчилиқниң дәрдини тартар.
Hate of work sends deep sleep on a man: and he who has no industry will go without food.
16 [Пәрвәрдигарниң] әмригә әмәл қилған киши өз җенини сақлар; Өз йоллиридин һези болмиған киши өләр.
He who keeps the law keeps his soul; but death will be the fate of him who takes no note of the word.
17 Кәмбәғәлләргә рәһимдиллиқ қилған, Пәрвәрдигарға қәриз бәргән билән баравәрдур; Униң шәпқитини [Пәрвәрдигар] қайтурар.
He who has pity on the poor gives to the Lord, and the Lord will give him his reward.
18 Пәрзәнтиңниң тәрбийини қобул қилишиға үмүтвар болуп, Уни җазалап тәрбийә берип турғин; Лекин уни өлгичә хар болсун дегүчи болма.
Give your son training while there is hope; let not your heart be purposing his death.
19 Қәһрлик киши җаза тартар; Уни қутқузмақчи болсаң, қайта-қайта қутқузушуң керәк.
A man of great wrath will have to take his punishment: for if you get him out of trouble you will have to do it again.
20 Несиһәтни аңлиғин, тәрбийәни қобул қилғин, Ундақ қилғанда кейинки күнлириңдә дана болисән.
Let your ear be open to suggestion and take teaching, so that at the end you may be wise.
21 Кишиниң көңлидә нурғун нийәтләр бар; Ахирида пәқәт Пәрвәрдигарниң далаләт-һидайитидин чиққан иш ақар.
A man's heart may be full of designs, but the purpose of the Lord is unchanging.
22 Кишиниң йеқимлиғи униң меһир-муһәббитидиндур; Мискин болуш ялғанчилиқтин яхшидур.
The ornament of a man is his mercy, and a poor man is better than one who is false.
23 Пәрвәрдигардин әйминиш кишини һаятқа ериштүрәр; У киши хатирҗәм, тоқ яшап, балайиқаза чүшүрүлүшидин халий болар.
The fear of the Lord gives life: and he who has it will have need of nothing; no evil will come his way.
24 Һорун қолини сунуп қачиға тиққини билән, Ғизани ағзиға селишқиму һорунлуқ қилар.
The hater of work puts his hand deep into the basin, and will not even take it to his mouth again.
25 Һакавурға қилинған таяқ җазаси саддиға қилинған ибрәттур; Йорутулған кишигә берилгән тәнбиһ, Униң билимини техиму зиядә қилар.
When blows overtake the man of pride, the simple will get sense; say sharp words to the wise, and knowledge will be made clear to him.
26 Атисиниң мелини булиған, Анисини өйидин һайдап чиқарған, Рәсвалиқ, иза-аһанәт қалдурғучи оғулдур.
He who is violent to his father, driving away his mother, is a son causing shame and a bad name.
27 И оғул, несиһәткә қулиқиңни юпурувалсаң, Әқилниң тәлимлиридин жирақлашқиниңдур.
A son who no longer gives attention to teaching is turned away from the words of knowledge.
28 Пәскәш гувачи адаләтни мазақ қилғучидур; Яман адәмниң ағзи рәзилликни жутар.
A good-for-nothing witness makes sport of the judge's decision: and the mouth of evil-doers sends out evil like a stream.
29 Һакавурлар үчүн җазалар тәйярдур, Ахмақларниң дүмбисигә уридиған қамча тәйярдур.
Rods are being made ready for the man of pride, and blows for the back of the foolish.
