Пәнд-несиһәтләр 17
1 Қурбанлиқ гөшлиригә толған җедәллик өйдин, Бир чишләм қуруқ нан йәп, көңүл течлиқта болған әвзәл.
Mieux vaut un morceau sec avec de la tranquillité, qu'une maison pleine de festins et de querelles.
2 Хизмәткар чевәр болса, ғоҗисиниң номуста қойғучи оғлини башқурар; Кәлгүсидә у ғоҗиниң оғли қатарида туруп униң мирасни тәқсим қилар.
Un serviteur qui agit avec sagesse dominera sur un fils qui fait honte, et aura part à l'héritage parmi les frères.
3 Сапал қазан күмүчни тавлар, чанақ алтунни тавлар, Бирақ адәмниң қәлбини Пәрвәрдигар синар.
Le pot de raffinage est pour l'argent, et le fourneau pour l'or, mais Yahvé éprouve les cœurs.
4 Қәбиһ киши яман сөзләргә ишинәр; Ялғанчи питничиләрниң сөзигә қулақ салар.
Le malfaiteur écoute des lèvres méchantes. Un menteur prête l'oreille à une langue malicieuse.
5 Мискинләрни мәсқирә қилғучи, өзини Яратқучини һақарәтлигүчидур; Башқиларниң бәхитсизлигидин хошал болған киши җазасиз қалмас.
Celui qui se moque du pauvre outrage son Créateur. Celui qui se réjouit de la calamité ne restera pas impuni.
6 Қериларниң нәврилири уларниң таҗидур; Пәрзәнтләрниң пәхри уларниң атилиридур.
Les enfants des enfants sont la couronne des vieillards; la gloire des enfants, ce sont leurs parents.
7 Ахмақ яришиқ гәп қилса униңға ярашмас; Мөтивәр ялған сөзлисә униңға техиму ярашмас.
Un discours excellent ne convient pas à un fou, et encore moins que des lèvres menteuses conviennent à un prince.
8 Пара — уни бәргүчиниң нәзиридә есил бир гөһәрдур; Гоя уни нәгила ишләтсә мувәппәқийәткә еришидиғандәк.
Un pot-de-vin est une pierre précieuse aux yeux de celui qui le donne; où qu'il se tourne, il prospère.
9 Башқиларниң хаталиқини йопутуп кәчүргән киши меһир-муһәббәтни көзләр; Кона хаманни сориған киши йеқин достларни дүшмән қилар.
Celui qui couvre une offense favorise l'amour; mais celui qui répète une affaire sépare les meilleurs amis.
10 Ақиланигә сиңгән бир еғиз тәнбиһ, Ахмаққа урулған йүз дәрридин үнүмлүктур.
La réprimande pénètre plus profondément chez celui qui a de l'intelligence. que cent coups de fouet à un imbécile.
11 Яманлар пәқәт асийлиқни көзләр; Уни җазалашқа рәһимсиз бир әлчи әвәтиләр.
L'homme mauvais ne cherche que la rébellion; c'est pourquoi un messager cruel sera envoyé contre lui.
12 Әхмиқанә иш қиливатқан надан кишигә учрап қалғандин көрә, Балилиридин айрилған ейиққа йолуғуп қалған яхши.
Qu'une ourse dépouillée de ses petits rencontre un homme, plutôt qu'un fou dans sa folie.
13 Кимки яхшилиққа яманлиқ қилса, Ишигидин балайиқаза нери кәтмәс.
Celui qui récompense le mal par le bien, le mal ne sortira pas de sa maison.
14 Җедәлниң башлиниши тосмини су елип кәткәнгә охшайду; Шуңа җедәл партлаштин авал талаш-тартиштин қол үзгин.
Le début d'une querelle est comme la rupture d'une digue, Il faut donc arrêter les disputes avant qu'elles n'éclatent.
15 Яманни ақлиған, Һәққанийға қара чаплиған, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
Celui qui justifie les méchants, et celui qui condamne les justes, tous deux sont une abomination pour Yahvé.
16 Ахмақниң көңли даналиқни әтиварлимиса, Қандақму униң қолида даналиқни сетивалғидәк пули болсун?
Pourquoi y a-t-il de l'argent dans la main d'un fou pour acheter la sagesse? puisqu'il n'a pas de compréhension?
17 [Һәқиқий] дост һәрдайим саңа муһәббәт көрситәр, [Һәқиқий] қериндаш яман күнүң үчүн ярдәмгә дунияға кәлгәндур.
Un ami aime à tout moment; et un frère est né pour l'adversité.
18 Әқилсиз киши қол берип, Йеқини үчүн кепил болиду.
Un homme dépourvu de sens frappe les mains, et devient collatéral en présence de son voisin.
19 Җедәлгә амрақ гунаға амрақтур; Босуғини егиз қилған һалакәтни издәр.
Celui qui aime la désobéissance aime les querelles. Celui qui construit une porte haute cherche la destruction.
20 Нийити бузулған яхшилиқ көрмәс; Тилида һәқ-наһәқни астин-үстүн қилғучи балаға йолуқар.
Celui qui a un cœur pervers ne trouve pas la prospérité, et celui qui a une langue mensongère s'attire des ennuis.
21 Бала ахмақ болса, ата ғәм-қайғуға патар; Һамақәтниң атиси хушаллиқ көрмәс.
Celui qui devient le père d'un fou s'afflige. Le père d'un fou n'a pas de joie.
22 Шат көңүл шипалиқ доридәк тәнгә давадур; Сунуқ роһ-дил адәмниң илигини қурутар.
Un cœur joyeux est un bon remède, mais un esprit écrasé dessèche les os.
23 Чирик адәм йәң ичидә парини қобул қилар; У адаләтниң йолини бурмилар.
Un homme méchant reçoit un pot-de-vin en secret, pour pervertir les voies de la justice.
24 Даналиқ йорутулған кишиниң көз алдида турар; Бирақ әқилсизниң көзи хиялкәшлик қилип қутупта жүрәр.
La sagesse est devant le visage de celui qui a de l'intelligence, mais les yeux d'un fou errent jusqu'au bout du monde.
25 Галваң бала атини азапға салар; Уни туққучиниңму дәрди болар.
Un fils insensé fait de la peine à son père, et de l'amertume pour celle qui l'a porté.
26 Һәққанийларға җәриманә қоюшқа қәтъий болмас; Әмирләрни адаләтни қоллиғини үчүн думбалашқа болмас.
Il n'est pas bon non plus de punir les justes, ni pour flageller les fonctionnaires pour leur intégrité.
27 Билими бар киши кам сөзлүк болар; Йорутулған адәм қалтис еғир-бесиқ болар.
Celui qui ménage ses paroles a la connaissance. Celui qui est d'humeur égale est un homme compréhensif.
28 Һәтта ахмақму аз сөзлисә дана һесаплинар; Тилини тизгинлигән киши данишмән санилар.
Même le fou, quand il se tait, est considéré comme sage. Lorsqu'il ferme ses lèvres, on le croit capable de discernement.
