Пәнд-несиһәтләр 17
1 Қурбанлиқ гөшлиригә толған җедәллик өйдин, Бир чишләм қуруқ нан йәп, көңүл течлиқта болған әвзәл.
Better is a dry morsel with quietness, than a house full of feasting with strife.
2 Хизмәткар чевәр болса, ғоҗисиниң номуста қойғучи оғлини башқурар; Кәлгүсидә у ғоҗиниң оғли қатарида туруп униң мирасни тәқсим қилар.
A servant who deals wisely will rule over a son who causes shame, and shall have a part in the inheritance amongst the brothers.
3 Сапал қазан күмүчни тавлар, чанақ алтунни тавлар, Бирақ адәмниң қәлбини Пәрвәрдигар синар.
The refining pot is for silver, and the furnace for gold, but the LORD tests the hearts.
4 Қәбиһ киши яман сөзләргә ишинәр; Ялғанчи питничиләрниң сөзигә қулақ салар.
An evildoer heeds wicked lips. A liar gives ear to a mischievous tongue.
5 Мискинләрни мәсқирә қилғучи, өзини Яратқучини һақарәтлигүчидур; Башқиларниң бәхитсизлигидин хошал болған киши җазасиз қалмас.
Whoever mocks the poor reproaches his Maker. He who is glad at calamity shall not be unpunished.
6 Қериларниң нәврилири уларниң таҗидур; Пәрзәнтләрниң пәхри уларниң атилиридур.
Children’s children are the crown of old men; the glory of children is their parents.
7 Ахмақ яришиқ гәп қилса униңға ярашмас; Мөтивәр ялған сөзлисә униңға техиму ярашмас.
Excellent speech isn’t fitting for a fool, much less do lying lips fit a prince.
8 Пара — уни бәргүчиниң нәзиридә есил бир гөһәрдур; Гоя уни нәгила ишләтсә мувәппәқийәткә еришидиғандәк.
A bribe is a precious stone in the eyes of him who gives it; wherever he turns, he prospers.
9 Башқиларниң хаталиқини йопутуп кәчүргән киши меһир-муһәббәтни көзләр; Кона хаманни сориған киши йеқин достларни дүшмән қилар.
He who covers an offence promotes love; but he who repeats a matter separates best friends.
10 Ақиланигә сиңгән бир еғиз тәнбиһ, Ахмаққа урулған йүз дәрридин үнүмлүктур.
A rebuke enters deeper into one who has understanding than a hundred lashes into a fool.
11 Яманлар пәқәт асийлиқни көзләр; Уни җазалашқа рәһимсиз бир әлчи әвәтиләр.
An evil man seeks only rebellion; therefore a cruel messenger shall be sent against him.
12 Әхмиқанә иш қиливатқан надан кишигә учрап қалғандин көрә, Балилиридин айрилған ейиққа йолуғуп қалған яхши.
Let a bear robbed of her cubs meet a man, rather than a fool in his folly.
13 Кимки яхшилиққа яманлиқ қилса, Ишигидин балайиқаза нери кәтмәс.
Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.
14 Җедәлниң башлиниши тосмини су елип кәткәнгә охшайду; Шуңа җедәл партлаштин авал талаш-тартиштин қол үзгин.
The beginning of strife is like breaching a dam, therefore stop contention before quarrelling breaks out.
15 Яманни ақлиған, Һәққанийға қара чаплиған, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
He who justifies the wicked, and he who condemns the righteous, both of them alike are an abomination to the LORD.
16 Ахмақниң көңли даналиқни әтиварлимиса, Қандақму униң қолида даналиқни сетивалғидәк пули болсун?
Why is there money in the hand of a fool to buy wisdom, since he has no understanding?
17 [Һәқиқий] дост һәрдайим саңа муһәббәт көрситәр, [Һәқиқий] қериндаш яман күнүң үчүн ярдәмгә дунияға кәлгәндур.
A friend loves at all times; and a brother is born for adversity.
18 Әқилсиз киши қол берип, Йеқини үчүн кепил болиду.
A man void of understanding strikes hands, and becomes collateral in the presence of his neighbour.
19 Җедәлгә амрақ гунаға амрақтур; Босуғини егиз қилған һалакәтни издәр.
He who loves disobedience loves strife. One who builds a high gate seeks destruction.
20 Нийити бузулған яхшилиқ көрмәс; Тилида һәқ-наһәқни астин-үстүн қилғучи балаға йолуқар.
One who has a perverse heart doesn’t find prosperity, and one who has a deceitful tongue falls into trouble.
21 Бала ахмақ болса, ата ғәм-қайғуға патар; Һамақәтниң атиси хушаллиқ көрмәс.
He who becomes the father of a fool grieves. The father of a fool has no joy.
22 Шат көңүл шипалиқ доридәк тәнгә давадур; Сунуқ роһ-дил адәмниң илигини қурутар.
A cheerful heart makes good medicine, but a crushed spirit dries up the bones.
23 Чирик адәм йәң ичидә парини қобул қилар; У адаләтниң йолини бурмилар.
A wicked man receives a bribe in secret, to pervert the ways of justice.
24 Даналиқ йорутулған кишиниң көз алдида турар; Бирақ әқилсизниң көзи хиялкәшлик қилип қутупта жүрәр.
Wisdom is before the face of one who has understanding, but the eyes of a fool wander to the ends of the earth.
25 Галваң бала атини азапға салар; Уни туққучиниңму дәрди болар.
A foolish son brings grief to his father, and bitterness to her who bore him.
26 Һәққанийларға җәриманә қоюшқа қәтъий болмас; Әмирләрни адаләтни қоллиғини үчүн думбалашқа болмас.
Also to punish the righteous is not good, nor to flog officials for their integrity.
27 Билими бар киши кам сөзлүк болар; Йорутулған адәм қалтис еғир-бесиқ болар.
He who spares his words has knowledge. He who is even tempered is a man of understanding.
28 Һәтта ахмақму аз сөзлисә дана һесаплинар; Тилини тизгинлигән киши данишмән санилар.
Even a fool, when he keeps silent, is counted wise. When he shuts his lips, he is thought to be discerning.
