Пәнд-несиһәтләр 17
1 Қурбанлиқ гөшлиригә толған җедәллик өйдин, Бир чишләм қуруқ нан йәп, көңүл течлиқта болған әвзәл.
Better is a dry morsel, and quietness therewith, than an house full of sacrifices with strife.
2 Хизмәткар чевәр болса, ғоҗисиниң номуста қойғучи оғлини башқурар; Кәлгүсидә у ғоҗиниң оғли қатарида туруп униң мирасни тәқсим қилар.
A wise servant shall have rule over a son that causes shame, and shall have part of the inheritance among the brothers.
3 Сапал қазан күмүчни тавлар, чанақ алтунни тавлар, Бирақ адәмниң қәлбини Пәрвәрдигар синар.
The fining pot is for silver, and the furnace for gold: but the LORD tries the hearts.
4 Қәбиһ киши яман сөзләргә ишинәр; Ялғанчи питничиләрниң сөзигә қулақ салар.
A wicked doer gives heed to false lips; and a liar gives ear to a naughty tongue.
5 Мискинләрни мәсқирә қилғучи, өзини Яратқучини һақарәтлигүчидур; Башқиларниң бәхитсизлигидин хошал болған киши җазасиз қалмас.
Whoever mocks the poor reproaches his Maker: and he that is glad at calamities shall not be unpunished.
6 Қериларниң нәврилири уларниң таҗидур; Пәрзәнтләрниң пәхри уларниң атилиридур.
Children’s children are the crown of old men; and the glory of children are their fathers.
7 Ахмақ яришиқ гәп қилса униңға ярашмас; Мөтивәр ялған сөзлисә униңға техиму ярашмас.
Excellent speech becomes not a fool: much less do lying lips a prince.
8 Пара — уни бәргүчиниң нәзиридә есил бир гөһәрдур; Гоя уни нәгила ишләтсә мувәппәқийәткә еришидиғандәк.
A gift is as a precious stone in the eyes of him that has it: wherever it turns, it prospers.
9 Башқиларниң хаталиқини йопутуп кәчүргән киши меһир-муһәббәтни көзләр; Кона хаманни сориған киши йеқин достларни дүшмән қилар.
He that covers a transgression seeks love; but he that repeats a matter separates very friends.
10 Ақиланигә сиңгән бир еғиз тәнбиһ, Ахмаққа урулған йүз дәрридин үнүмлүктур.
A reproof enters more into a wise man than an hundred stripes into a fool.
11 Яманлар пәқәт асийлиқни көзләр; Уни җазалашқа рәһимсиз бир әлчи әвәтиләр.
An evil man seeks only rebellion: therefore a cruel messenger shall be sent against him.
12 Әхмиқанә иш қиливатқан надан кишигә учрап қалғандин көрә, Балилиридин айрилған ейиққа йолуғуп қалған яхши.
Let a bear robbed of her whelps meet a man, rather than a fool in his folly.
13 Кимки яхшилиққа яманлиқ қилса, Ишигидин балайиқаза нери кәтмәс.
Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.
14 Җедәлниң башлиниши тосмини су елип кәткәнгә охшайду; Шуңа җедәл партлаштин авал талаш-тартиштин қол үзгин.
The beginning of strife is as when one lets out water: therefore leave off contention, before it be meddled with.
15 Яманни ақлиған, Һәққанийға қара чаплиған, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
He that justifies the wicked, and he that condemns the just, even they both are abomination to the LORD.
16 Ахмақниң көңли даналиқни әтиварлимиса, Қандақму униң қолида даналиқни сетивалғидәк пули болсун?
Why is there a price in the hand of a fool to get wisdom, seeing he has no heart to it?
17 [Һәқиқий] дост һәрдайим саңа муһәббәт көрситәр, [Һәқиқий] қериндаш яман күнүң үчүн ярдәмгә дунияға кәлгәндур.
A friend loves at all times, and a brother is born for adversity.
18 Әқилсиз киши қол берип, Йеқини үчүн кепил болиду.
A man void of understanding strikes hands, and becomes surety in the presence of his friend.
19 Җедәлгә амрақ гунаға амрақтур; Босуғини егиз қилған һалакәтни издәр.
He loves transgression that loves strife: and he that exalts his gate seeks destruction.
20 Нийити бузулған яхшилиқ көрмәс; Тилида һәқ-наһәқни астин-үстүн қилғучи балаға йолуқар.
He that has a fraudulent heart finds no good: and he that has a perverse tongue falls into mischief.
21 Бала ахмақ болса, ата ғәм-қайғуға патар; Һамақәтниң атиси хушаллиқ көрмәс.
He that begets a fool does it to his sorrow: and the father of a fool has no joy.
22 Шат көңүл шипалиқ доридәк тәнгә давадур; Сунуқ роһ-дил адәмниң илигини қурутар.
A merry heart does good like a medicine: but a broken spirit dries the bones.
23 Чирик адәм йәң ичидә парини қобул қилар; У адаләтниң йолини бурмилар.
A wicked man takes a gift out of the bosom to pervert the ways of judgment.
24 Даналиқ йорутулған кишиниң көз алдида турар; Бирақ әқилсизниң көзи хиялкәшлик қилип қутупта жүрәр.
Wisdom is before him that has understanding; but the eyes of a fool are in the ends of the earth.
25 Галваң бала атини азапға салар; Уни туққучиниңму дәрди болар.
A foolish son is a grief to his father, and bitterness to her that bore him.
26 Һәққанийларға җәриманә қоюшқа қәтъий болмас; Әмирләрни адаләтни қоллиғини үчүн думбалашқа болмас.
Also to punish the just is not good, nor to strike princes for equity.
27 Билими бар киши кам сөзлүк болар; Йорутулған адәм қалтис еғир-бесиқ болар.
He that has knowledge spares his words: and a man of understanding is of an excellent spirit.
28 Һәтта ахмақму аз сөзлисә дана һесаплинар; Тилини тизгинлигән киши данишмән санилар.
Even a fool, when he holds his peace, is counted wise: and he that shuts his lips is esteemed a man of understanding.
