Пәнд-несиһәтләр 16
1 Көңүлдики нийәтләр инсанға тәвәдур; Бирақ тилниң җавави Пәрвәрдигарниң илкидидур.
Human beings may make plans in their minds, but the final decision is the Lord's.
2 Инсан өзиниң һәммә қилған ишини пак дәп биләр; Лекин қәлбдики нийәтләрни Пәрвәрдигар таразиға селип тартип көрәр.
People think that whatever they do is fine, but the Lord looks at their intentions.
3 Нийәт қилған ишлириңни Пәрвәрдигарға тапшурғин, Шундақ қилғанда планлириң пишип чиқар.
Trust whatever you do to the Lord, and your plans will be successful.
4 Пәрвәрдигар барлиқ мәвҗудийәтниң һәр бирини мәлум мәхсәт билән апиридә қилған; Һәтта яманларниму балаю-апәт күни үчүн яратқандур.
The Lord has a purpose in everything he does, even the wicked for the day of trouble.
5 Тәкәббурлуққа толған көңүлләрниң һәр бири Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Қол тутушуп бирләшсиму, җазасиз қалмас.
The Lord hates the arrogant. You can be certain of this: the wicked won't go unpunished.
6 Муһәббәт-шәпқәт вә һәқиқәт билән гуналар кафарәт қилинип йепилар; Пәрвәрдигардин әйминиш адәмләрни яманлиқтин халий қилар.
Sin is forgiven through trustworthy love and faithfulness; by honoring the Lord people are saved from evil.
7 Адәмниң ишлири Пәрвәрдигарни хурсән қилса, У һәтта дүшмәнлириниму униң билән енақлаштурар.
When the way that people live pleases the Lord, he makes even their enemies be at peace with them.
8 Һалал алған аз, Һарам алған көптин әвзәлдур.
Better to have just a little and be honest than to have a lot and be dishonest.
9 Инсан көңлидә өз йолини тохтитар; Амма қәдәмлирини тоғрилайдиған Пәрвәрдигардур.
You can plan in your mind what to do, but the Lord will guide you.
10 Һәтта падишаниң ләвлиригә қаритип әпсун оқулсиму, Униң ағзи тоғра һөкүмдин чәтнимәс.
The king is inspired in what he says; he is not unreliable in his decisions.
11 Адил тараза-мизанлар Пәрвәрдигарға хастур; Тараза ташлириниң һәммисини У ясиғандур.
Accurate scales and balances are important to the Lord. He has determined all the weights in the bag.
12 Падиша рәзиллик қилса жиркиничликтур, Чүнки тәхт һәққанийәт биләнла мәһкәм турар.
It's a terrible thing for a king to do evil, for his throne is based on doing right.
13 Һәққаний сөзлигән ләвләр падишаларниң хурсәнлигидур; Улар дурус сөзлигүчиләрни яхши көрәр.
People who tell the truth please kings; they love those who say what is right.
14 Падишаһниң қәһри гоя өлүмниң әлчисидур; Бирақ дана киши [униң ғәзивини] тиничландурар.
An angry king can put you to death. If you're wise you'll try and calm him down.
15 Падишаһниң чирайиниң нури кишигә җан киргүзәр; Униң шәпқити вақтида яққан «кейинки ямғур»дур.
If the king is smiling, you'll live; his blessing is like the clouds that bring spring rain.
16 Даналиқ елиш алтун елиштин нәқәдәр әвзәлдур; Йорутулушни таллаш күмүчни таллаштин шунчә үстүндур!
Far better to get wisdom than gold; far better to choose knowledge than silver.
17 Дурус адәмниң егиз көтирилгән йоли яманлиқтин айрилиштур; Өз йолиға еһтият қилған киши җенини сақлап қалар.
The highway of the good leads away from evil. If you watch where you're going you'll save your life.
18 Мәғрурлуқ һалак болуштин авал келәр, Тәкәббурлуқ жиқилиштин авал келәр.
Pride leads to destruction; and an arrogant spirit leads to a fall.
19 Кәмтәр болуп мискинләр билән барди-кәлдидә болуш, Тәкәббурлар билән һарам мал бөлүшкәндин әвзәлдур.
Better to have a humble spirit and live with the poor than to share plunder with the proud.
20 Кимки ишни пәм-парасәт билән қилса пайда тапар; Пәрвәрдигарға таянған болса, бәхит-саадәт көрәр.
If you pay attention to wise instruction you will do well; you'll be happy if you trust in the Lord.
21 Көңли дана киши сәгәк атилар; Йеқимлиқ сөзләр адәмләрниң билимини ашурар.
If you think wisely you'll be called perceptive; if you speak pleasantly you'll be persuasive.
22 Пәм-парасәт өзигә егә болғанларға һаятлиқниң булиқидур; Әқилсизләргә тәлим бәрмәкниң өзи әқилсизликтур.
If you have good sense it will be a fountain of life to you, but stupid people are punished by their stupidity.
23 Ақиланә кишиниң қәлби ағзидин әқил чиқирар; Униң ләвзигә билимни зиядә қилар.
A wise mind makes sure to say sensible things; the words spoken are persuasive.
24 Йеқимлиқ сөзләр гоя һәсәлдур; Көңүлләрни хуш қилип тәнгә давадур.
Kind words are like a honeycomb—they taste sweet and are healthy for the body.
25 Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
There's a way that seems to be right, but in the end it's the way of death.
26 Ишлигүчиниң иштийи уни ишқа салар; Униң қарни униңға һайдакчилик қилар.
A good appetite helps workers—hunger encourages them.
27 Муттәһәм киши яман гәпни колап жүрәр; Униң ләвлири лавулдап турған отқа охшар.
Worthless people plot evil and their words burn like fire.
28 Әгир адәм җедәл-маҗира туғдурғучидур; Ғәйвәтчи йеқин достларни айриветәр.
Quarrelsome people cause conflict, and a gossip comes between the closest friends.
29 Зораван киши йеқин адимини аздурар; Уни яман йолға башлап кирәр.
Violent people lure their friends, and lead them in a direction that's not good for them.
30 Көзини жумувалған киши яман нийәтни ойлар; Левини чишлигән киши яманлиққа тәйярдур.
People who give you a sly wink are plotting bad things; they purse their lips and make evil happen.
31 Һәққанийәт йолида ақарған чач, Адәмниң шөһрәт таҗидур.
Gray hair is a glorious crown; it's achieved by living right.
32 Асан аччиқлимайдиған киши палвандин әвзәлдур; Өзини тутувалған шәһәр алғандинму үстүндур.
Better to be slow to anger than to be powerful, better to have self-control than to conquer a town.
33 Чәк етәккә ташланғини билән, Лекин нәтиҗиси пүтүнләй Пәрвәрдигардиндур.
The lot is thrown into the lap, but the Lord makes every decision.
