Пәнд-несиһәтләр 13
1 Дана оғул атисиниң тәрбийисигә көңүл қояр; Мәсқирә қилғучи тәнбиһкә қулақ салмас.
A wise son listens to his father’s instruction, but a scoffer doesn’t listen to rebuke.
2 Адәм дурус еғизиниң мевисидин һозурлинар; Тузкорлар зораванлиққа һәвәс қилип зораванлиққа учрар.
By the fruit of his lips, a man enjoys good things, but the unfaithful crave violence.
3 Сөздә еһтиятчан киши җенини сақлап қалар; Ағзи иштик һалакәткә учрар.
He who guards his mouth guards his soul. One who opens wide his lips comes to ruin.
4 Һорунниң арзу-тилиги бар, лекин еришәлмәс; Лекин тиришчан әтлинәр.
The soul of the sluggard desires, and has nothing, but the desire of the diligent shall be fully satisfied.
5 Һәққаний адәм ялғанчилиқтин жиркинәр; Қәбиһ болса сесип, шәрмәндә болар.
A righteous man hates lies, but a wicked man brings shame and disgrace.
6 Йоли дурусни һәққанийәт қоғдар; Лекин гунакарни рәзиллик жиқитар.
Righteousness guards the way of integrity, but wickedness overthrows the sinner.
7 Бәзиләр өзини бай көрсәткини билән әмәлийәттә қуруқ сөләттур; Бәзиләр өзини йоқсул көрсәткини билән зор байлиқлири бардур.
There are some who pretend to be rich, yet have nothing. There are some who pretend to be poor, yet have great wealth.
8 Өз байлиғи гөрүгә тутулған байниң җениға ара турар; Бирақ йоқсуллар һеч вәһимини аңлимас.
The ransom of a man’s life is his riches, but the poor hear no threats.
9 Һәққаний адәмниң нури шатлинип парлар; Бирақ яман адәмниң чириғи өчүрүләр.
The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is snuffed out.
10 Кибирликтин пәқәт җедәл-маҗирала чиқар; Даналиқ болса несиһәтни аңлиғанлар билән биллидур.
Pride only breeds quarrels, but wisdom is with people who take advice.
11 Ишлимәй тапқан һарам байлиқ бәрикәтсиздур; Тәр төкүп һалал тапқан гүллинәр.
Wealth gained dishonestly dwindles away, but he who gathers by hand makes it grow.
12 Тәлмүргинигә күтүп еришәлмәслик көңүлни сунуқ қилар, Лекин тәшналиқта еришкини «һаятлиқ дәриғи»дур.
Hope deferred makes the heart sick, but when longing is fulfilled, it is a tree of life.
13 [Худаниң] калам-сөзигә писәнт қилмиған адәм гунаниң төлимигә қәриздар болар; Лекин пәрманни қәдирлигән адәм яхшилиқ көрәр.
Whoever despises instruction will pay for it, but he who respects a command will be rewarded.
14 Ақиланиниң тәлими һаятлиқ бәргүчи булақтур, У сени өлүм қапқанлиридин қутулдурар.
The teaching of the wise is a spring of life, to turn from the snares of death.
15 Ақиланилик адәмни илтипатқа ериштүрәр; Бирақ тузкорларниң йоли әгир-бүгри, җапалиқ болар.
Good understanding wins favor, but the way of the unfaithful is hard.
16 Пәм-парасәтлик адәм билими билән иш көрәр; Һамақәт өз наданлиғини ашкарилар.
Every prudent man acts from knowledge, but a fool exposes folly.
17 Рәзил алақичи бала-қазаға учрар; Садиқ әлчи болса дәрдкә дәрмандур.
A wicked messenger falls into trouble, but a trustworthy envoy gains healing.
18 Тәрбийәни рәт қилған адәм намратлишип уятқа қалар; Амма тәнбиһни қобул қилған һөрмәткә еришәр.
Poverty and shame come to him who refuses discipline, but he who heeds correction shall be honored.
19 Әмәлгә ашқан арзу кишигә шерин туюлар; Лекин ахмақлар яманлиқни ташлашни яман көрәр.
Longing fulfilled is sweet to the soul, but fools detest turning from evil.
20 Ақиланиләр билән биллә жүргән Дан. болар; Бирақ ахмақларға һәмраһ болған налә-пәрядта қалар.
One who walks with wise men grows wise, but a companion of fools suffers harm.
21 Балайиқаза гунакарларниң кәйнидин бесип маңар; Лекин һәққанийлар яхшилиқниң әҗрини тапар.
Misfortune pursues sinners, but prosperity rewards the righteous.
22 Яхши адәм пәрзәнтлириниң пәрзәнтлиригә мирас қалдурар; Гунакарларниң жиққан мал-дуниялири һәққанийлар үчүн топлинар.
A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the wealth of the sinner is stored for the righteous.
23 Йоқсулниң ташландуқ йери мол һосул берәр, Лекин адаләтсизликтин у вәйран болар.
An abundance of food is in poor people’s fields, but injustice sweeps it away.
24 Таяқни айиған киши оғлини яхши көрмәс; Балини сөйгән киши уни әстайидил тәрбийиләп җазалар.
One who spares the rod hates his son, but one who loves him is careful to discipline him.
25 Һәққаний адәм көңли қанаәт тапқичә озуқ йәр; Яманниң қосиғи ач қалар.
The righteous one eats to the satisfying of his soul, but the belly of the wicked goes hungry.
