< Чөл-баявандики сәпәр 23 >
1 Балаам Балаққа: — Сили мошу йәргә маңа йәттә қурбангаһ яситип бәрсилә, мошу йәргә йәнә йәттә буқа билән йәттә қошқарму һазирлап бәрсилә, — деди.
Balaam said to King Balak, “Build seven altars for me here. Then kill seven young bulls and seven rams [for a sacrifice].”
2 Балақ Балаамниң дегинидәк қилип бәрди; Балақ билән Балаам иккиси һәр бир қурбангаһқа қурбанлиқ қилишқа бирдин буқа билән бирдин қошқар сунди.
So Balak did that. And then he and Balaam each burned a young bull and a ram [as a sacrifice] on each altar.
3 Балаам Балаққа: — Сили өз көйдүрмә қурбанлиқлириниң йенида турсила, мән алдиға баримән, Пәрвәрдигар мениң билән көрүшүшкә келәмдикин? У маңа немә дәп көрсәтмә бәрсә, мән өзлиригә шуни дәп беримән, — деди вә бир дөңгә чиқти.
Then Balaam said to Balak, “You stand here close to your burned offerings, and I will go and ask Yahweh if he has something else to tell me. Then I will tell you what he says to me.” Then Balaam went by himself to the top of a hill,
4 Худа Балаам билән көрүшти; Балаам Худаға: — Мән йәттә қурбангаһ һазирлаттим, һәр бир қурбангаһқа қурбанлиқ сүпитидә бирдин буқа билән бирдин қошқар сундум, — деди.
and God appeared to him there. Balaam said to him, “We have built seven altars, and I have killed and burned a young bull and a ram [as a sacrifice to you] on each altar.”
5 Пәрвәрдигар Балаамниң ағзиға бир сөзни селип: — Балақниң йениға қайтип берип униңға мундақ, мундақ дегин, — деди.
Then Yahweh gave Balaam a message to give to King Balak. Then he said, “Go back and tell him what I told you.”
6 Шуниң билән у Балақниң йениға қайтип барди. Мана, у вә Моабниң барлиқ әмирлири униң көйдүрмә қурбанлиғиниң йенида туратти.
When Balaam returned to Balak, Balak was standing with the leaders from Moab beside the offerings he had burned [on the altar].
7 Балаам калам сөзини ағзиға елип мундақ деди: — Балақ мени Арам дегән жуттин, Моаб шаһи Балақ мени мәшриқ тағлиридин елип келип, Мундақ деди: — Кәл, мениң үчүн Яқупни қарғиғин. Кәл, Исраилни раса бир сөкүп әйиплигин.
This is the message that Balaam told them: “Balak, the King of Moab, summoned me to come here from Syria; he brought me here from the hills at the eastern side of Syria. He said, ‘Come and curse the descendants of Jacob for me, saying that bad things will happen to these Israeli people!’
8 Тәңри Өзи қарғимиған бирәвни мән қандақ қарғай? Пәрвәрдигар Өзи сөкүп әйиплимигән бирәвни мән қандақ сөкүп әйипләй?
But (how can I curse people whom God has not cursed?/I certainly cannot curse people whom God has not cursed!) [RHQ] (How can I condemn people whom Yahweh has not condemned?/I cannot condemn people whom Yahweh has not condemned!) [RHQ]
9 Мән қорам ташларниң чоққилирида туруп уни көрмәктимән, Дөңләрдә туруп униңға нәзәр салмақтимән; Мана, улар йәккә яшайдиған бир қовм, Улар башқа қовмларниң қатарида саналмайду.
I have seen them from the tops of the rocky peaks. I see that they are a group of people who live by themselves; they have separated themselves from other nations.
10 Яқупниң топилирини ким һесаплап чиқалайду? Һәтта Исраилниң төрттин бириниму ким санап чиқалайду? Мениң җеним һәққанийниң өлүмидәк өлсун, Мениң ахирим униңкидәк болғай!
(Who can count the descendants of Jacob; they are as numerous as particles of (dust/dirt)?/No one can count the descendants of Jacob; they are as numerous as particles of (dust/dirt)!) [RHQ] (Who can count even a quarter of the Israeli people?/No one can count even a quarter of the Israeli people!) [RHQ] I wish/hope that I will die like righteous people die; I hope that I will die [peacefully] like they will die.”
11 Балақ Балаамға қарап: — Сән маңа немә қиливатисән?! Мән сени дүшмәнлиримни қарғап беришкә чақиритқан турсам, мана сән әксичә пүтүнләй уларға амәт тилидиң! — деди.
Then Balak said, “What have you done to me [RHQ]? I brought you here to curse my enemies, but instead you have (blessed them/asked Yahweh to bless them)!”
12 — Пәрвәрдигарниң ағзимға салғинини йәткүзүшкә көңүл қоймисам боламти? — дәп җавап бәрди Балаам.
But Balaam replied, “I can [RHQ] say only what Yahweh tells me to say. I cannot say anything else.”
13 Балақ Балаамға: — Мениң билән биллә башқа бир йәргә барсила, уларни шу йәрдин көрәләйла; бирақ уларниң һәммисини әмәс, уларниң чегаридики бир қисминила көрәләйла; сили шу йәрдә туруп уларни мән үчүн қарғап бәрсилә, — деди.
Then King Balak told Balaam, “Come with me to another place. There you will see only part of the Israeli people, and you will be able to curse those people for me.”
14 Шуниң билән Балақ Балаамни «Зофимниң даласи»ға, Писгаһ теғиниң чоққисиға башлап берип, шу йәрдә йәттә қурбангаһ салдуруп, һәр бир қурбангаһқа қурбанлиқ сүпитидә бирдин буқа, бирдин қошқар сунди.
So Balak took Balaam to a field on the top of Pisgah [Mountain]. There, again he built seven altars and offered a young bull and a ram [as a sacrifice] on each altar.
15 Балаам Балаққа: — Сили мошу йәрдә өзлириниң көйдүрмә қурбанлиқлириниң йенида туруп турсила, мән аву яққа берип көрүшүп келәй, — деди.
Then Balaam said to the king, “Stand here close to your burned offerings, while I go and talk with Yahweh.”
16 Пәрвәрдигар Балаам билән көрүшүп, униң ағзиға бир сөзни селип: — Сән Балақниң йениға қайтип униңға мундақ, мундақ дегин, — деди.
So Balaam did that, and Yahweh appeared to Balaam again and gave him another message. Then he said, “Go back to Balak and tell him that message.”
17 Балаам Балақниң йениға қайтип кәлгәндә, мана, у вә Моабниң барлиқ әмирлири униң көйдүрмә қурбанлиғиниң йенида туратти. — Пәрвәрдигар немә деди? — дәп сориди Балақ.
So Balaam returned to where the king and the leaders from Moab were standing, next to the altar where Balak had burned the sacrifices. Balak asked him, “What did Yahweh say?”
18 Балаам калам сөзини ағзиға елип мундақ деди: — «Һәй Балақ, сән қопуп аңлиғин, Аһ, Зиппорниң оғли, маңа қулақ салғин.
Then Balaam told him this message: “Balak, listen carefully; hear what I have to say, you son of Zippor [DOU]!
19 Тәңри инсан әмәстур, У ялған ейтмайду, Яки адәм балисиму әмәстур, У пушайман қилмайду. У дегән екән, ишқа ашурмай қаламду? У сөз қилған екән, вуҗудқа чиқармай қаламду?
God is not a human being. Humans lie, but God never lies. He never changes his mind/thoughts, as humans do. Whatever he has said that he will do, he does.
20 Мана, маңа «бәрикәтлә» дәп тапшурулди, У бәрикәтлигән екән, буни мән яндуралмаймән.
He commanded me [to request him] to bless [the Israelis], So he has blessed them, and I cannot change that.
21 У Яқупта һеч гуна көрмигән, Исраилда наһәқлиқни учратмиған. Худаси Пәрвәрдигар униң билән биллә, Падишаһниң тәнтәнә авази униң арисидидур.
Yahweh their God is with/helping them; they have declared that he is their true king. So the descendants of Jacob will not be harmed; they will not have any troubles [DOU].
22 Тәңри уни Мисирдин елип чиққан; Униңда явайи калиниңкидәк күч бардур.
God brought them out of Egypt [where they were slaves]; he is as strong as a wild ox.
23 Чүнки Яқупларға әпсун карға кәлмәйду, Исраилларғиму пал карға кәлмәйду. Вақти-саити кәлгәндә, Яқуп билән Исраил тоғрисида: — «Тәңри нәқәдәр карамәт иш қилип бәргән-һә!» Дәп җакаланмай қалмайду!
When people curse [PRS] the descendants of Jacob, they will not be harmed; when people work sorcery on them, it will have no power. So now people will say about the descendants of Jacob, ‘God has done wonderful things for the Israelis!’
24 Мана, бу қовм чиши ширдәк қопиду, Әркәк ширдәк қәддини руслайду; Өзи овлиған овни йемигичә, Өлтүргәнләрниң қенини ичмигичә, Һәргиз ятмайду!».
They are very strong, like lionesses that are ready to attack [other animals]; they stand firm like lions. The lions refuse to rest until they have [killed and] eaten their prey, and drunk the blood of the animals they slaughtered.”
25 Балақ Балаамға: — Болди, сили уларни азрақму қарғимисила, уларға амәтму тилимисилә! — деди.
Then Balak said to Balaam, “If you will not curse them, then [I certainly] do not [want you to] bless them!”
26 Балаам Балаққа җавап қилип: — Мән силигә: — «Пәрвәрдигарниң маңа ейтқанлириниң һәммисигә әмәл қилмисам болмайду» дегән әмәсмидим? — деди.
But Balaam replied, “I told you that I must do only what Yahweh tells me to do!”
27 Балақ Балаамға: — Кәлсилә, мән силини башқа бир йәргә апирай, Худаниң нәзиридә сили шу йәрдә туруп уларни қарғашлири мувапиқ тепилармекин? — деди.
Then King Balak said to Balaam, “Come with me; I will take you to another place. Perhaps it will please God to allow you to curse them from that place.”
28 Шуниң билән Балақ Балаамни башлап, чөл-баяванға қарайдиған Пеор теғиниң чоққисиға кәлди.
So Balak took Balaam to the top of Peor [Mountain] where they could look down [and see the Israelis in] the desert.
29 Балаам Балаққа: — Сили бу йәрдә маңа йәттә қурбангаһ салдуруп бәрсилә, йәттә буқа билән йәттә қошқарму тәйярлап бәрсилә, — деди.
Balaam again told Balak, “Build me seven altars again and kill seven young bulls and seven rams [for a sacrifice].”
30 Балақ Балаамниң дегинидәк қилди, һәр бир қурбангаһқа бирдин буқа билән бирдин қочқар сунди.
So Balak did what Balaam told him to do. He burned a young bull and a ram on each altar as sacrifices.