Чөл-баявандики сәпәр 13
1 Пәрвәрдигар Мусаға сөз қилип: —
And Jehovah spoke to Moses, saying,
2 Мән Исраилларға мирас қилип бәргән Қанаан зиминини чарлап келишкә адәмләрни әвәткин; һәр бир ата җәмәткә тәвә қәбилидин бирдин адәм чиқирилсун, улар өз қәбилисидики әмир болсун, — деди.
Send thou men, that they may search out the land of Canaan, which I give unto the children of Israel. Ye shall send a man of every tribe of his fathers, each a prince among them.
3 Муса Пәрвәрдигарниң әмри бойичә, уларни Паран чөлидин йолға салди; уларниң һәммиси Исраилларниң башлири еди.
And Moses sent them from the wilderness of Paran: according to the commandment of Jehovah, all of them heads of the children of Israel.
4 Төвәндикиләр уларниң исимлири: — Рубән қәбилисидин Заккурниң оғли Шаммуя,
And these are their names: for the tribe of Reuben, Shammua the son of Zaccur;
5 Шимеон қәбилисидин Хориниң оғли Шафат,
for the tribe of Simeon, Shaphat the son of Hori;
6 Йәһуда қәбилисидин Йәфуннәһниң оғли Каләб,
for the tribe of Judah, Caleb the son of Jephunneh;
7 Иссакар қәбилисидин Йүсүпниң оғли Игал,
for the tribe of Issachar, Igal the son of Joseph;
8 Әфраим қәбилисидин Нунниң оғли Һошия,
for the tribe of Ephraim, Hoshea the son of Nun;
9 Бинямин қәбилисидин Рафуниң оғли Палти,
for the tribe of Benjamin, Palti the son of Raphu;
10 Зәбулун қәбилисидин Содиниң оғли Гаддийәл,
for the tribe of Zebulun, Gaddiel the son of Sodi;
11 Йүсүп қәбилисидин, йәни Манассәһ қәбилисидин Сусиниң оғли Гадди,
for the tribe of Joseph, for the tribe of Manasseh, Gaddi the son of Susi;
12 Дан қәбилисидин Гималлиниң оғли Аммийәл,
for the tribe of Dan, Ammiel the son of Gemalli;
13 Ашир қәбилисидин Микаилниң оғли Сәтур,
for the tribe of Asher, Sethur the son of Michael;
14 Нафтали қәбилисидин Вофсиниң оғли Наһби,
for the tribe of Naphtali, Nahbi the son of Vophsi;
15 Гад қәбилисидин Макиниң оғли Геуәл.
for the tribe of Gad, Geuel the son of Machi.
16 Мана булар Муса чарлап келиңлар дәп Қанаан зиминиға әвәткән адәмләрниң исми. Муса Нунниң оғли Һошияни Йәһошуя дәп атиди.
These are the names of the men whom Moses sent to search out the land. And Moses called Hoshea the son of Nun, Jehoshua.
17 Муса уларни чарлап келишкә Қанаанға сәпәрвәр қилип: — Силәр мошу йәрдин Нәгәв чөли тәрәпкә қарап меңиңлар, андин тағлиқ районға чиқиңлар.
And Moses sent them to search out the land of Canaan, and said to them, Go up this way by the south and go up into the hill-country,
18 У йәрниң қандақ екәнлигини, у йәрдикиләрниң күчлүк-аҗизлиғини, аз яки көплүгини көрүп беқиңлар;
and ye shall see the land, what it is; and the people that dwell in it, whether they are strong or weak, few or many;
19 улар туруватқан йәрниң қандақ екәнлигини, яхши-яманлиғини көрүңлар; улар туруватқан шәһәрләрниң қандақ екәнлигини, баргаһлиқ шәһәр яки сепил-қәлъәлик шәһәр екәнлигини;
and what the land is that they dwell in, whether it is good or bad; and what cities they are that they dwell in, whether in camps, or in strongholds;
20 у йәрниң мунбәт яки мунбәтсиз екәнлигини, дәл-дәрәқлириниң бар-йоқлуғини көрүп келиңлар. Жүрәкликрәк болуп, мевә-чивилиридин алғач келиңлар, — деди. Бу чағ дәл үзүм пишип қалған вақит еди.
and what the land is, whether it is fat or lean, whether there are trees in it, or not. And take courage, and bring of the fruit of the land. Now the time was the time of the first grapes.
21 Улар шу тәрәпләргә чиқип, зиминни Зин чөлидин тартип таки Һамат еғизиниң йенидики Рәһобқичә берип чарлашти.
And they went up, and searched out the land from the wilderness of Zin to Rehob, where one comes towards Hamath.
22 Улар җәнуп тәрәптә Һебронға барди, у йәрләрдә Анақийларниң әвлатлиридин Аһиман, Шишай, Талмай дегәнләр олтиришлиқ еди. Әслидә Һеброн шәһири Мисирдики Зоан шәһиридин йәттә жил илгири ясалған еди.
And they went up by the south, and came to Hebron; and Ahiman, Sheshai, and Talmai, the children of Anak, were there. Now Hebron had been built seven years before Zoan in Egypt.
23 Улар «Әшкол җилғиси»ға кәлди, у йәрдә бир сап үзүми бар бир үзүм шехини кесип, бир балдаққа есип икки адәмгә көтәргүзүп маңди; улар азрақ анар билән әнҗирму елип қайтип кәлди.
And they came as far as the valley of Eshcol, and cut down thence a branch with one bunch of grapes, and they bore it between two upon a pole; and [they brought] of the pomegranates, and of the figs.
24 Исраиллар шу йәрдә кесивалған әшу үзүм сәвәвидин у йәр «Әшкол җилғиси» («[үзүм сапиғи җилғиси]») дәп аталди.
That place was called the valley of Eshcol, because of the grapes which the children of Israel had cut down there.
25 Улар қириқ күндин кейин у йәрләрни чарлап түгитип, қайтип кәлди.
And they returned from searching out the land after forty days.
26 Улар келип, Паран чөллүгидики Қадәштә Муса, Һарун вә пүтүн Исраил җамаити билән көрүшти. Улар иккиләнгә һәм пүткүл Исраил җамаитигә мәлумат бәрди һәм зиминниң мевилирини уларға көрсәтти.
And they came, and went to Moses and to Aaron, and to the whole assembly of the children of Israel, to the wilderness of Paran, to Kadesh; and brought back word to them, and to the whole assembly; and shewed them the fruit of the land.
27 Улар Мусаға мәлумат берип: — Биз өзлири бериңлар дегән йәрләргә бардуқ, растинла сүт билән һәсәл еқип туридиған йәр екән, мана булар шу йәрниң мевилири.
And they told him, and said, We came to the land to which thou didst send us, and surely it floweth with milk and honey; and this is the fruit of it.
28 Бирақ у йәрдикиләр бәк күчтүңгүр екән, шәһәрләр сепиллиқ болуп һәм пухта-һәйвәтлик екән. Униң үстигә, биз у йәрдә Анақийларниң әвлатлириниму көрдуқ.
Only, the people are strong that dwell in the land, and the cities are walled, very great; moreover we saw the children of Anak there.
29 Амаләкләр җәнуп тәрәптә туридикән; Һиттийлар, Йәбусийлар, Аморийлар тағларда туридикән; Ⱪананийлар деңиз бойлирида вә Иордан дәрияси бойлирида туридикән, — деди.
Amalek dwells in the land of the south; and the Hittites, and the Jebusites, and the Amorites dwell in the hill-country; and the Canaanites dwell by the sea, and by the side of the Jordan.
30 Каләб Мусаниң алдида көпчиликни тиничлитип: — Биз дәрһал атлинип берип у йәрни егиләйли! Чүнки биз чоқум ғалип келимиз — деди.
And Caleb stilled the people before Moses, and said, Let us go up boldly and possess it, for we are well able to do it.
31 Лекин униң билән биллә чиққан башқилар болса: — Улар биздин күчлүк екән, шуңа уларға һуҗум қилсақ болмайду, — дейишти.
But the men that went up with him said, We are not able to go up against the people, for they are stronger than we.
32 Андин чарлиғучилар өзлири чарлап кәлгән зиминниң әһвалидин Исраилларға яман мәлумат берип: — Биз кирип чарлап өткән зимин болса өз аһалисини йәйдиған зимин екән; биз у йәрдә көргәнләрниң һәммиси йоған адәмләр екән.
And they brought to the children of Israel an evil report of the land which they had searched out, saying, The land, which we have passed through to search it out, is a land that eateth up its inhabitants; and all the people that we have seen in it are men of great stature;
33 Биз у йәрләрдә «Нәфилийләр» дегән [гигант] адәмләрни көрдуқ (дәрвәқә Анақийларниң әвлатлири Нәфилийләрдин чиққандур); биз өзимизгә қарисақ чекәткидәк туридикәнмиз, биз уларғиму шундақ көринидикәнмиз, — деди.
and there have we seen giants — the sons of Anak are of the giants — and we were in our sight as grasshoppers, and so we were also in their sight.
