Матта 23
1 Бу сөзләрдин кейин, Әйса топ-топ халайиққа вә мухлислириға мундақ деди:
Then Jesus spoke to the multitudes, and to his disciples,
2 — Тәврат устазлири вә Пәрисийләр Муса пәйғәмбәрниң [һөкүм чиқириш] орнида олтарған болиду.
saying: The scribes and the Pharisees sit in Moses seat:
3 Шуңа, уларниң силәргә ейтқан һәммә сөзлиригә көңүл қоюп, дегәнлирини қилиңлар. Лекин уларниң қилғанлиридәк қилмаңлар; чүнки улар өзлириниң дегинигә өзлири әмәл қилмайду,
therefore, all things that they command you to observe, observe and do. But do not according to their works: for they command, and do not.
4 Бәлки улар көтирәлмигидәк еғир жүкләрни бағлап адәмләрниң зиммисигә артип қойиду. Амма өзлири бу жүкләрни көтиришкә бирму бармиғини мидирлитишни хушяқмайду.
For they bind up burdens that are heavy and hard to be borne, and lay them on the shoulders of men; but they refuse to move them with one of their fingers.
5 Улар һәммә әмәллирини инсанларға көз-көз қилиш үчүнла қилиду; чүнки улар «айәт қаплири»ни кәң қилип чигивелип, тонлириниң чучилирини узун саңгилитип қойиду;
And they do all their works for the purpose of being seen by men. They make their amulets broad, and enlarge the fringes of their mantles.
6 улар зияпәтләрдә төрдә, синагогларда алдинқи орунларда олтиришқа,
They also love the most honorable places at suppers, and the first seats in the synagogues,
7 базарларда кишиләрниң уларға болған [узун] саламлириға вә өзлирини «Устаз, устаз» дәп аташлириға амрақ келиду.
and salutations in the markets, and to be called by men, Rabbi, Rabbi.
8 Бирақ силәр болсаңлар «Устаз» дәп атилишни қобул қилмаңлар; чүнки силәрниң ялғуз бирла устазиңлар бар вә һәммиңлар қериндаштурсиләр.
But you must not be called Rabbi; for one is your leader, and all of you are brethren.
9 Йәр йүзидә һеч қандақ кишини «Атам» демәңлар, чүнки пәқәт бирла Атаңлар, йәни әрштә Турғучи бардур.
And call no man on earth your father; for one is your Father, who is in heaven.
10 Силәр «муәллим» дәп атилишниму қобул қилмаңлар, чүнки пәқәт бирла муәллим, йәни Мәсиһниң өзи бардур;
And be not called leaders; for one is your leader, the Christ.
11 бәлки араңларда әң мәртивилик болған киши силәрниң хизмитиңларда болиду.
And the greatest among you shall be your minister.
12 Өзини жуқури тутмақчи болғини төвән қилиниду, өзини төвән тутқини жуқури қилиниду.
Whoever exalts himself shall be humbled; and whoever humbles himself shall be exalted.
13 Бирақ һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Силәр әрш падишалиғиниң ишигини инсанларға тақап келиватисиләр! Я өзүңлар кирмәйсиләр, я киришни истигәнләрниң киришигә йол қоймайсиләр.
But alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you eat up the houses of widows, and for a pretext make long prayers. For this reason, you shall receive the greater condemnation.
14 Һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Силәр тул аялларниң мал-дуниясини йәватисиләр, шундақтиму башқилар алдида тәқвадар көрүнсәк дәп, узундин-узун дуа қилисиләр. Шуңа, силәр техиму еғир җазаға тартилисиләр.
Alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you close the kingdom of heaven in the face of men; for you neither go in yourselves, nor do you suffer those who are entering, to go in.
15 Һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Силәр бирла адәмни етиқатиңларға киргүзүш үчүн, деңиз вә қуруқлуқни кезип чиқисиләр. Бирақ у киши киргүзүлгәндин кейин, силәр уни өзлириңлардин икки һәссә бәттәр болған дозақниң пәрзәнти қилип йетиштүрүп чиқисиләр. (Geenna g1067)
Alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you traverse sea and land to make one proselyte; and when he is made, you make him twofold more a child of hell than yourselves. (Geenna g1067)
16 Һалиңларға вай, әй қариғу йолбашчилар! Силәр: «Һәр қандақ киши ибадәтхана билән қәсәм қилса, һеч немиси йоқ, бирақ ибадәтханидики алтунни тилға елип қәсәм қилғанлар қәсимидә турушқа қәриздар болиду» дәйсиләр.
Alas for you, blind guides! who say, Whoever shall swear by the temple, it is nothing; but whoever shall swear by the gold of the temple, becomes a debtor.
17 Әй ахмақлар, корлар! Алтун улуқму яки алтунни муқәддәс қилған ибадәтханиму?
Fools and blind! for which is greater, the gold, or the temple that sanctifies the gold?
18 Силәр йәнә: «Һәр ким қурбангаһ билән қәсәм қилса, һеч немиси йоқ, бирақ қурбангаһ үстидики һәдийәни тилға елип қәсәм қилғанлар қәсимидә турушқа қәриздар болиду» дәйсиләр.
And, Whoever shall swear by the altar, it is nothing; but whoever shall swear by the gift that is on it, becomes a debtor.
19 Әй корлар! Һәдийә улуқму яки һәдийини муқәддәс қилған қурбангаһму?
Fools and blind! for which is greater, the gift, or the altar that sanctifies the gift?
20 Шуңа, қурбангаһни тилға елип қәсәм қилғучи болса һәм қурбангаһ билән һәм униң үстидики барлиқ нәрсиләр билән қәсәм қилған болиду.
Therefore, whoever swears by the altar, swears by it, and by all that is on it.
21 Ибадәтханини тилға елип қәсәм қилғучиму һәм ибадәтханини, һәм «ибадәтханида Турғучи»ни тилға елип қәсәм қилған болиду.
And whoever swears by the temple, swears by it, and by him that dwells in it.
22 Әршни тилға елип қәсәм қилғучи Худаниң тәхти вә тәхттә олтарғучиниң нами билән қәсәм қилған болиду.
And he that swears by heaven, swears by the throne of God, and by him that sits upon it.
23 Һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Чүнки силәр һәтта ялпуз, арпибәдиян вә зириләрниң ондин бир үлүшини өшрә қилип Худаға атайсиләр-ю, бирақ Тәврат қануниниң техиму вәзинлик тәрәплири болған адаләт, рәһимдиллик вә садиқлиқни етиварға һеч алмайсиләр. Авал мошу ишларни орундишиңлар керәк, андин шу ишларниму ада қилмай қоймаслиғиңлар керәк.
Alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you pay tithes of mint and dill and cummin, and have neglected the weightier matters of the law, its justice, its mercy, and its faithfulness. These you ought to have done, and those you ought not to have neglected.
24 Әй қариғу йолбашчилар! Силәр [чинәңләрдики] пашини сүзүп еливетисиләр, лекин бирәр төгини пүтүн пети жутуветисиләр!
Blind guides! who strain out a gnat, but swallow a camel.
25 Һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Силәр чинә-қачиларниң тешинила жуюп пакизлиғиниңлар билән уларниң ичи һәртүрлүк һерислик вә ишрәтпәрәсликкә толған.
Alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you make clean the outside of the cup and the plate; but within they are full of rapine and excess.
26 Әй қариғу Пәрисий! Авал чинә-қачиниң ичини пакла, шундақта тешиму пак болиду!
Blind Pharisee! first make clean the inside of the cup and the plate, that the outside of them also may be clean.
27 Һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Силәр ақартип қоюлған, сирти чирайлиқ көрүнидиған лекин ичи өлүкләрниң устиханлири вә һәр хил напак нәрсиләргә толған қәбирләргә охшайсиләр.
Alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you are like whitened sepulchers, which without appear beautiful, but within are full of dead men’s bones, and of all uncleanness.
28 Шуниңдәк тешиңлардин инсанларниң алдида һәққаний адәмләрдәк көрүнисиләр, лекин ичиңлар сахтипәзлик вә итаәтсизлик билән толған.
So also you outwardly appear to men to be just, but within you are full of hypocrisy and lawlessness.
29 Һалиңларға вай, әй Тәврат устазлири вә Пәрисийләр, сахтипәзләр! Чүнки силәр пәйғәмбәрләрниң қәбирлирини ясап келиватисиләр, һәққанийларниң мазарлирини безәп келиватисиләр
Alas for you, scribes and Pharisees, hypocrites! for you build the tombs of the prophets, and adorn the sepulchers of the righteous,
30 вә силәр: «Ата-бовилиримизниң заманида яшиған болсақ едуқ, уларниң пәйғәмбәрләрниң қенини төкүшлиригә шерик болмайттуқ» — дәйсиләр.
and say: If we had been in the days of our fathers, we would not have been partakers with them in the blood of the prophets.
31 Шуңа силәр өз сөзүңлар билән өзүңларниң пәйғәмбәрләрни өлтүргәнләрниң әвлатлири екәнлигиңларға гувалиқ бәрдиңлар.
So then you testify against yourselves, that you are the sons of those who killed the prophets.
32 Ундақта, ата-бовилириңлар башлиған қилмишлирини толуқлаңлар!
Do you also fill up the measure of your fathers.
33 Әй иланлар! Зәһәрлик иланларниң нәсиллири! Дозақ җазасидин қандақму қутулаларсиләр? (Geenna g1067)
Serpents, generation of vipers, how can you escape the condemnation of hell? (Geenna g1067)
34 Шуңа мана, силәргә пәйғәмбәрләр, данишмәнләр вә алимларни әвәтип туримән. Силәр уларниң бәзилирини крестләп өлтүрисиләр, бәзилирини синагоглириңларда дәрригә басисиләр, шәһәрдин шәһәргә қоғлайсиләр.
For this reason, behold, I send you prophets and wise men and scribes; and some of them you will kill and crucify; and some of them you will scourge in your synagogues, and persecute from city to city;
35 Шундақ қилип, һәққаний Һабилниң қан қәрзидин тартип таки силәр ибадәтханидики муқәддәс җай билән қурбангаһниң арилиғида өлтүргән Бәрәкияниң оғли Зәкәрияниң қан қәрзигичә, һәққанийларниң йәр йүзидә еқитилған барлиқ қан қәризлири бу дәвирниң бешиға чүшүрүлиду.
that upon you may come all the righteous blood which has been shed upon the earth, from the blood of Abel the just to the blood of Zachariah, the son of Barachiah, whom you slew between the temple and the altar.
36 Мән силәргә бәрһәқ шуни ейтип қояйки, шу қилмишларниң җазасиниң һәммиси мошу дәвирниң бешиға чүшиду.
Verily I say to you, All these things shall come upon this generation.
37 Әй Йерусалим, Йерусалим! Пәйғәмбәрләрни өлтүридиған, өзигә әвәтилгән әлчиләрни чалма-кесәк қилидиған шәһәр! Мекиян җүҗилирини қанат астиға жиққандәк пәрзәнтлириңни қанчә қетим қойнумға алмақчи болдум, лекин силәр унимидиңлар!
Jerusalem, Jerusalem, thou that killest the prophets and stonest those who are sent to thee, how often have I desired to gather thy children together, as a bird gathers her young under her wings, and you refused.
38 Мана, әнди өйүңлар силәргә харабә болуп қалиду!
Behold, your house is left to you deserted.
39 Чүнки мән шуни силәргә ейтип қояйки, силәр: «Пәрвәрдигарниң намида кәлгүчигә мубарәк болсун!» демигичә, силәр мени қайтидин һеч көрәлмәйсиләр.
For I say to you, That you shall not see me henceforth, till you shall say, Blessed is he that comes in the name of the Lord.
