Матта 21
1 Улар Йерусалимға йеқинлишип, Зәйтун теғиниң етигидики Бәйт-Фаги йезисиға кәлгинидә, Әйса икки мухлисиға мунуларни тапилап алдин әвәтти:
When they were come near Jerusalem and had arrived at Bethphage and the Mount of Olives, Jesus sent two of the disciples on in front,
2 — Силәр удулуңлардики йезиға бериңлар. Барсаңларла, бағлақлиқ бир ешәк вә униң йенидики бир тәхәйни көрисиләр. Уларни йешип алдимға йетиләп келиңлар.
saying to them, "Go to the village you see facing you, and as you enter it you will find a she-ass tied up and a foal with her. Untie her and bring them to me.
3 Әгәр бириси силәргә бир немә десә, «Рәбниң буларға һаҗити чүшти» дәңлар, у дәрһал уларни қоюп бериду.
And if any one says anything to you, say, 'The Master needs them,' and he will at once send them."
4 Бу пүтүн вақиә пәйғәмбәр арқилиқ ейтилған муну сөзләрни әмәлгә ашуруш үчүн болди: —
This took place in order that the Prophet's prediction might be fulfilled:
5 «Зион қизиға ейтиңлар: — Мана, Падишасиң келиватиду, Кәмтәр-мөмин болуп, минип бир ешәккә, Боюнтуруқлуқ ешәкниң тәхийигә, Келиватиду йениңға сениң».
"Tell the Daughter of Zion, 'See, thy King is coming to thee, gentle, and yet mounted on an ass, even on a colt the foal of a beast of burden.'"
6 Әнди һелиқи икки мухлис берип Әйсаниң тапилиғинидәк қилди.
So the disciples went and did as Jesus had instructed them:
7 Ешәк билән тәхәйни йетиләп келип, үстигә йепинча-чапанлирини салди вә у үстигә минди.
they brought the she-ass and the foal, and threw their outer garments on them. So He sat on them;
8 Әнди топ-топ кишиләр йепинча-чапанлирини йолға паяндаз қилип салди; йәнә бир қисми дәрәқ шахлирини кесип йолға яятти.
and most of the crowd kept spreading their garments along the road, while others cut branches from the trees and carpeted the road with them,
9 Алдида маңған вә кәйнидин әгәшкән топ-топ халайиқ: — «Давутниң оғлиға һосанна болғай! Пәрвәрдигарниң намида кәлгүчигә мубарәк болсун! Әршиәлада тәшәккүр-һосанналар оқулсун!» — дәп вақиришатти.
and the multitudes--some of the people preceding Him and some following--sang aloud, "God save the Son of David! Blessings on Him who comes in the Lord's name! God in the highest Heavens save Him!"
10 У Йерусалимға киргәндә, пүткүл шәһәр ләрзигә кәлди. Кишиләр: — Бу зади кимду? — дейишәтти.
When He thus entered Jerusalem, the whole city was thrown into commotion, every one inquiring, "Who is this?"
11 Халайиқ: — Бу Галилийә өлкисидики Насарәтлик пәйғәмбәр Әйса, дәп җавап беришәтти.
"This is Jesus, the Prophet, from Nazareth in Galilee," replied the crowds.
12 Әнди Әйса ибадәтхана һойлилириға кирип, у йәрдә елим-сетим қиливатқанларниң һәммисини һайдап чиқарди. Пул тегишкүчиләрниң ширәлирини вә пахтәк-кәптәр сатқучиларниң орундуқлирини өрүп,
Entering the Temple, Jesus drove out all who were buying and selling there, and overturned the money-changers' tables and the seats of the pigeon-dealers.
13 уларға: — [Муқәддәс язмиларда] [Худаниң]: «Мениң өйүм дуа-тилавәтхана дәп атилиду» дегән сөзи пүтүлгән; лекин силәр уни булаңчиларниң угисиға айландурувапсиләр! — деди.
"It is written," He said, "'My House shall be called the House of Prayer', but you are making it a robbers' cave."
14 Ибадәтхана һойлилирида болғанда қариғу вә токурлар униң алдиға кәлди, у уларни сақайтти.
And the blind and the lame came to Him in the Temple, and He cured them.
15 Лекин баш каһинлар билән Тәврат устазлири униң яратқан мөҗизилирини көрүп вә балиларниң ибадәтханида: «Давутниң оғлиға һосанна-тәшәккүрләр болғай!» дәп товлиғинини аңлап ғәзәпләнди.
But when the High Priests and the Scribes saw the wonderful things that He had done and the children who were crying aloud in the Temple, "God save the Son of David," they were filled with indignation.
16 Улар униңға: — Бу балиларниң немә дәватқанлиғини аңлаватамсән? — дәп сориди. У уларға: — Аңлаватимән! Силәр [муқәддәс язмилардин] шуни оқуп бақмиғанки, «Өзүңгә кичик балилар вә бовақларниң тиллиридин мәдһийә сөзлирини мукәммәл қилдиң»» деди.
"Do you hear," they asked Him, "what these children are saying?" "Yes," He replied; "have you never read, 'Out of the mouths of infants and of babes at the breast Thou hast brought forth the praise which is due'?"
17 Андин у улардин айрилип, шәһәрдин чиқип Бәйт-Ания йезисиға берип, шу йәрдә қонди.
So He left them and went out of the city to Bethany and passed the night there.
18 Әнди сәһәрдә, шәһәргә қайтип кетиватқанда, униң қосиғи ачқан еди.
Early in the morning as He was on His way to return to the city He was hungry,
19 У йол бойидики бир түп әнҗир дәриғини көрүп, униң йениға барди. Лекин дәрәқтин йопурмақтин башқа һеч нәрсә тапалмай, униңға қарап: — Һазирдин башлап сәндин мәңгү мевә болмисун! — девиди, әнҗир дәриғи шуан қуруп кәтти. (aiōn g165)
and seeing a fig-tree on the road-side He went up to it, but found nothing on it but leaves. "On you," He said, "no fruit shall ever again grow." And immediately the fig-tree withered away. (aiōn g165)
20 Мухлислар буни көрүп тәәҗүплинип: — Әнҗир дәриғи неманчә тезла қуруп кәтти! — деди.
When the disciples saw it they exclaimed in astonishment, "How instantaneously the fig-tree has withered away!"
21 Әйса уларға җавап бәрди: — Мән силәргә шуни бәрһәқ ейтип қояйки, әгәр һеч гуман болмай ишәшиңлар бар болса, әнҗир дәриғидә болған ишлар болупла қалмай, бәлки силәр һәтта бу таққа: «Бу йәрдин көтирилип деңизға ташлан!» десәңлар, у шундақ болиду, деди.
"I solemnly tell you," said Jesus, "that if you have an unwavering faith, you shall not only perform such a miracle as this of the fig-tree, but that even if you say to this mountain, 'Be thou lifted up and hurled into the sea,' it shall be done;
22 Дуа қилип немини тилисәңлар, ишәшиңлар болсила, шуларға еришисиләр.
and everything, whatever it be, that you ask for in your prayers, if you have faith, you shall obtain."
23 У ибадәтхана һойлилириға киргәндин кейин, кишиләргә тәлим бериватқанда, баш каһинлар вә ақсақаллар униң алдиға келип: — Сән қиливатқан бу ишларни қайси һоқуққа тайинип қиливатисән? Саңа бу һоқуқни ким бәргән? — дәп сорашти.
He entered the Temple; and while He was teaching, the High Priests and the Elders of the people came to Him and asked Him, "By what authority are you doing these things? and who gave you this authority?"
24 Әйса уларға җавап берип: — Мән авал силәргә бир соал қояй. Әгәр силәр җавап бәрсәңлар, мәнму бу ишларни қайси һоқуққа тайинип қиливатқанлиғимни ейтимән.
"And I also have a question to ask you," replied Jesus, "and if you answer me, I in turn will tell you by what authority I do these things.
25 Йәһя жүргүзгән чөмүлдүрүш нәдин кәлгән? Әрштинму, яки инсанлардинму? — дәп сориди. Улар өз ара мулаһизә қилишип: — Әгәр «Әрштин кәлгән» десәк, у бизгә: «Ундақта, силәр немә үчүн униңға ишәнмидиңлар?» дәйду.
John's Baptism, whence was it? --had it a heavenly or a human origin?" So they debated the matter among themselves. "If we say 'a heavenly origin,'" they argued, "he will say, 'Why then did you not believe him?'
26 Әгәр: «Инсанлардин кәлгән» десәк, хәлиқтин қорқимиз, чүнки улар һәммиси Йәһяни пәйғәмбәр дәп билиду — дейишти.
and if we say 'a human origin' we have the people to fear, for they all hold John to have been a Prophet."
27 Буниң билән, улар Әйсаға: Билмәймиз, — дәп җавап беришти. — Ундақта, мәнму бу ишларни қайси һоқуққа тайинип қиливатқанлиғимни ейтмаймән, — деди у уларға.
So they answered Jesus, "We do not know." "Nor do I tell you," He replied, "by what authority I do these things."
28 Әнди бу ишқа қандақ қарайсиләр? Бир адәмниң икки оғли бар екән. У биринчи оғлиниң йениға келип: «Оғлум, бүгүн үзүмзарлиғимға берип ишлигин» дәпту.
"But give me your judgement. There was a man who had two sons. He came to the elder of them, and said, "'My son, go and work in the vineyard to-day.'
29 «Бармаймән» дәпту у, лекин кейин пушайман қилип йәнила берипту.
"'I will not,' he replied. "But afterwards he was sorry, and went.
30 У иккинчи оғлиниң йениға келип униңғиму шундақ дәпту. У: «Хоп әпәндим, барай» дәпту-ю, лекин бармапту.
He came to the second and spoke in the same manner. His answer was, "'I will go, Sir.' "But he did not go.
31 Бу иккиләнниң қайсиси атисиниң ирадисини ада қилған болиду? — Биринчи оғли, — дәп җавап бәрди улар. Әйса уларға мундақ деди: — Мән силәргә шуни бәрһәқ ейтип қояйки, баҗгирлар билән паһишиләр Худаниң падишалиғиға силәрдин бурун кирмәктә.
Which of the two did as his father desired?" "The first," they said. "I solemnly tell you,' replied Jesus, "that the tax-gatherers and the notorious sinners are entering the Kingdom of God in front of you.
32 Чүнки гәрчә Йәһя [пәйғәмбәр] силәргә һәққанийәт йолини аян қилғили кәлгән болсиму, силәр униңға ишәнмидиңлар; лекин баҗгирлар билән паһишиләр униңға ишәнди. Силәр буни көрүп туруп, һәтта кейинки вақитларда йолуңлардин пушайман қилмай униңға ишәнмидиңлар.
For John came to you observing all sorts of ritual, and you put no faith in him: the tax-gatherers and the notorious sinners did put faith in him, and you, though you saw this example set you, were not even afterwards sorry so as to believe him.
33 Йәнә бир тәмсилни аңлаңлар: Бир йәр егиси бир үзүмзарлиқ бәрпа қилип, әтрапини читлапту. У униңда бир шарап көлчиги қезипту вә бир күзәт мунари ясапту. Андин у үзүмзарлиқни бағвәнләргә иҗаригә берип, өзи яқа жутқа кетипту.
"Listen to another parable. There was a householder who planted a vineyard, made a fence round it, dug a wine-tank in it, and built a strong lodge; then let the place to vine-dressers, and went abroad.
34 Үзүм пәсли йеқинлашқанда, өзигә тегишлик һосулни еливелиш үчүн қуллирини бағвәнләрниң йениға әвәтипту.
When vintage-time approached, he sent his servants to the vine-dressers to receive his share of the grapes;
35 Лекин бағвәнләр қуллирини тутуп, бирини думбалапту, бирини өлтүрүветипту, йәнә бирини чалма-кесәк қипту.
but the vine-dressers seized the servants, and one they cruelly beat, one they killed, one they pelted with stones.
36 У йәнә бир қетим алдинқидинму көп қуллирини әвәтипту, бирақ бағвәнләр уларғиму охшаш муамилә қипту.
Again he sent another party of servants more numerous than the first; and these they treated in the same manner.
37 Ахирда, у «Оғлумниғу һөрмәт қилар» дәп, оғлини әвәтипту.
Later still he sent to them his son, saying, "'They will respect my son.'
38 Лекин бағвәнләр оғулни көрүп, өз ара: «Бу болса мирасхор; келиңлар, уни өлтүрүветип мирасини егиливалайли» дейишипту.
"But the vine-dressers, when they saw the son, said to one another, "'Here is the heir: come, let us kill him and get his inheritance.'
39 Шуниң билән улар уни тутуп үзүмзарлиқниң сиртиға ташлап өлтүрүветипту.
"So they seized him, dragged him out of the vineyard, and killed him.
40 Әнди үзүмзарлиқниң егиси кәлгәндә, шу бағвәнләрни қандақ қилар?
When then the owner of the vineyard comes, what will he do to those vine-dressers?"
41 Улар униңға: — Бу рәзил адәмләрни вәһшийлик билән йоқитиду. Үзүмзарлиқни болса мевилирини өз вақтида өзигә тапшуридиған башқа бағвәнләргә иҗаригә бериду, — дәп җавап беришти.
"He will put the wretches to a wretched death," was the reply, "and will entrust the vineyard to other vine-dressers who will render the produce to him at the vintage season."
42 Әйса улардин сориди: — Муқәддәс язмилардики муну сөзләрни оқуп бақмиғанмусиләр?: — «Тамчилар ташливәткән таш болса, Буҗәк теши болуп тикләнди. Бу иш Пәрвәрдигардиндур, Бу көзимиз алдида карамәт бир иштур».
"Have you never read in the Scriptures," said Jesus, "'The Stone which the builders rejected has been made the Cornerstone: this Cornerstone came from the Lord, and is wonderful in our eyes'?
43 Шу сәвәптин силәргә шуни ейтип қояйки, Худаниң падишалиғи силәрдин тартивелинип, униңға мувапиқ мевиләрни беридиған башқа бир әлгә ата қилиниду.
"That, I tell you, is the reason why the Kingdom of God will be taken away from you, and given to a nation that will exhibit the power of it.
44 Бу «таш»қа жиқилған киши парә-парә болуп кетиду; лекин бу таш һәр кимниң үстигә чүшсә, уни кукум-талқан қиливетиду.
He who falls on this stone will be severely hurt; but he on whom it falls will be utterly crushed."
45 Баш каһинлар вә Пәрисийләр униң ейтқан тәмсиллирини аңлап, уларни өзлиригә қаритип ейтқанлиғини чүшәнди.
After listening to His parables the High Priests and the Pharisees perceived that He was speaking about them;
46 Уни тутуш йолини издигән болсиму, лекин халайиқ уни пәйғәмбәр дәп қариғачқа, улардин қорқушти.
but though they were eager to lay hands upon Him, they were afraid of the people, for by them He was regarded as a Prophet.
