Матта 15
1 Бу чағда, Тәврат устазлиридин вә Пәрисийләрдин бәзилири Йерусалимдин келип Әйсаниң алдиға берип:
Then some Pharisees and scribes came to Jesus from Jerusalem. They said,
2 — Мухлислириң немишкә ата-бовилиримизниң әнъәнилиригә хилаплиқ қилиду? Чүнки улар қоллирини жуймай тамақ йәйдикәнғу, — деди.
“Why do your disciples violate the traditions of the elders? For they do not wash their hands when they eat.”
3 Лекин у уларға мундақ җавап бәрди: — Силәрчу, силәр немишкә әнъәнимизни сақлаймиз дәп Худаниң әмригә хилаплиқ қилисиләр?
He answered and said to them, “Then why do you violate the commandment of God for the sake of your traditions?
4 Чүнки Худа: «Ата-анаңни һөрмәт қил» вә «Атиси яки анисини һақарәтлигәнләр өлүмгә мәһкүм қилинсун» дәп әмир қилған.
For God said, 'Honor your father and your mother,' and 'He who speaks evil of his father or mother, will surely die.'
5 Лекин силәр: — Һәр қандақ киши «Атиси яки анисиға: — Мән силәргә ярдәм бәргидәк нәрсиләрни аллиқачан [Худаға] ативәттим — десила,
But you say, 'Whoever says to his father or mother “Whatever help you would have received from me is now a gift given to God,”'
6 униң ата-анисиға һөрмәт-вападарлиқ қилиш мәҗбурийити қалмайду, — дәйсиләр. Буниң билән әнъәнәңларни дәп, Худаниң әмрини йоққа чиқиривәттиңлар.
that person does not need to honor his father. In this way you have made void the word of God for the sake of your traditions.
7 Әй сахтипәзләр! Йәшая пәйғәмбәр бәргән мошу бешарәт топтоғра силәр тоғрилиқ екән: —
You hypocrites! Well did Isaiah prophesy about you when he said,
8 «Мошу хәлиқ ағзида мени һөрмәтлигини билән, Бирақ қәлби мәндин жирақ.
'This people honors me with their lips, but their heart is far from me.
9 Улар маңа беһудә ибадәт қилиду. Уларниң үгәткән тәлимлири пәқәт инсанлардин чиққан пәтиваларла, халас».
They worship me in vain, because they teach as their doctrines the commandments of people.'”
10 Андин у халайиқни йениға чақирип, уларға: — Қулақ селиңлар һәм шуни чүшиниңларки,
Then he called the crowd to himself and said to them, “Listen and understand—
11 Инсанни напак қилидиғини ағзидин киридиғини әмәс, бәлки ағзидин чиқидиғинидур, — деди.
Nothing that enters into the mouth defiles a person. Instead, what comes out of the mouth, this is what defiles a person.”
12 Кейин мухлислири униң алдиға келип: — Сениң бу сөзүңни Пәрисийләр аңлап, униңдин бизар болуп рәнҗигәнлигини билдиңму? — деди.
Then the disciples came and said to Jesus, “Do you know that the Pharisees were offended when they heard this statement?”
13 Лекин у мундақ җавап қайтурди: — Әрштики Атам тикмигән һәр қандақ өсүмлүк йилтизидин жулунуп ташлиниду.
Jesus answered and said, “Every plant that my heavenly Father has not planted will be rooted up.
14 Силәр уларға писәнт қилмаңлар; улар корларға йол башлайдиған корлардур. Әгәр кор корға йол башлиса, һәр иккиси ориға чүшүп кетиду.
Let them alone, they are blind guides. If a blind person guides another blind person, both will fall into a pit.”
15 Лекин Петрус униңға: — Бая ейтқан тәмсилни бизгә чүшәндүрүп бәргәйсән, — деди.
Peter responded and said to Jesus, “Explain this parable to us.”
16 Лекин у: — Силәрму техичә чүшәнчигә еришимидиңлар?! — деди.
Jesus said, “Are you also still without understanding?
17 Еғизға киргән барлиқ нәрсиләрниң аш қазан арқилиқ тәрәт болуп чиқип кетидиғанлиғини техи чүшәнмәмсиләр?
Do you not see that whatever goes into the mouth passes into the stomach and is then passed out into the latrine?
18 Лекин еғиздин чиқидиғини қәлбтин чиқиду, инсанни напак қилидиғиниму шудур.
But the things that come out of the mouth come from the heart. They are the things that defile a person.
19 Чүнки яман ойлар, қатиллиқ, зинахорлуқ, бузуқчилиқ, оғрилиқ, ялған гувалиқ вә төһмәт қатарлиқлар қәлбтин чиқиду.
For from the heart proceed evil thoughts, murder, adultery, sexual immorality, theft, false witness, and slander.
20 Инсанни напак қилидиғанлар мана шулардур; жуюлмиған қоллар билән тамақ йейиш инсанни напак қилмайду.
These are the things that defile a person. But to eat with unwashed hands does not defile a person.”
21 Әйса у йәрдин чиқип, Тур вә Зидон шәһәрлириниң әтрапидики жутларға барди.
Then Jesus went away from there and withdrew toward the regions of the cities of Tyre and Sidon.
22 Мана, у чәт йәрләрдин кәлгән қананий бир аял униң алдиға келип: — И Рәб! Давутниң оғли, һалимға рәһим қилғайсиз! Қизимға җин чаплишивалған екән, қийнилип кетиватиду! — дәп униңға нида қилип зарлиди.
Behold, a Canaanite woman came out from that region. She shouted out and said, “Have mercy on me, Lord, Son of David! My daughter is severely demon-possessed.”
23 Лекин у у аялға бир еғизму җавап бәрмиди. Мухлислири униң йениға келип: — Бу аялни йолға салсаң! Чүнки у кәйнимиздин әгишип ялвуруп нида қиливатиду, — деди.
But Jesus answered her not a word. His disciples came and begged him, saying, “Send her away, for she is shouting after us.”
24 Әнди у җавап берип: — Мән пәқәт йолдин тенигән қой падилири болған Исраил җәмәтидикиләргә әвәтилгәнмән, — деди.
But Jesus answered and said, “I was not sent to anyone except to the lost sheep of the house of Israel.”
25 Амма һелиқи аял униң алдиға келип сәҗдә қилип: — Рәб, маңа ярдәм қилғайсән! — дәп ялвурди.
But she came and bowed down before him, saying, “Lord, help me.”
26 У униңға: — Балиларниң ненини кичик иштларға ташлап бериш яхши әмәс, — деди.
He answered and said, “It is not right to take the children's bread and throw it to the little dogs.”
27 Лекин һелиқи аял: — Дурус, и Рәб, бирақ һәтта иштларму ғоҗайининиң дәстихинидин чүшкән увақларни йәйдиғу, — деди.
She said, “Yes, Lord, but even the little dogs eat some of the crumbs that fall from their masters' tables.”
28 Шуниң билән Әйса униңға: — Әй ханим, ишәшиң күчлүк екән! Тилигиниңдәк болсун! — деди. У аялниң қизи шуан сақийип кәтти.
Then Jesus answered and said to her, “Woman, great is your faith; let it be done for you just as you wish.” At that hour her daughter was healed.
29 Әйса у йәрдин чиқип, Галилийә деңизиниң бойидин өтүп, таққа чиқип олтарди.
Jesus left that place and went near to the Sea of Galilee. Then he went up a hill and sat there.
30 Униң алдиға топ-топ халайиқ жиғилди. Улар токур, қариғу, гача, чолақ вә нурғун башқа хил кесәлләрниму елип келип, униң айиғи алдиға қоюшти; у уларни сақайтти.
Large crowds came to him. They brought with them lame, blind, mute, and crippled people, and many others who were sick. They presented them at Jesus' feet, and he healed them.
31 Шуниң билән халайиқ гачиларниң сөзләләйдиған болғанлиғини, чолақларниң сақайғинини, токурларниң маңғанлиғини вә қариғуларниң көридиған болғанлиғини көрүп, һәйран болди вә Исраилниң Худасини улуқлиди.
So the crowd marveled when they saw the mute persons speak, the crippled made well, the lame walking, and the blind seeing. They praised the God of Israel.
32 Андин Әйса мухлислирини йениға чақирип: — Бу халайиққа ичим ағрийду; чүнки улар үч күндин бери йенимда болди, йегидәк бир нәрсисиму қалмиди. Уларни өйлиригә ач қайтурушни халимаймән, йолда һалидин кетиши мүмкин, — деди.
Jesus called his disciples to him and said, “I have compassion on the crowd, because they have stayed with me for three days already and have nothing to eat. I do not want to send them away without eating, or they may faint on the way.”
33 Мухлислар униңға: — Бу чөлдә бунчивала адәмни тойғузғидәк көп нанни нәдин тапимиз? — дейишти.
The disciples said to him, “Where can we get enough loaves of bread in such a deserted place to satisfy so large a crowd?”
34 Әйса улардин: Қанчә нениңлар бар? — дәп сориди. — Йәттә нан билән бир нәччә тал кичик белиқ бар, — дейишти улар.
Jesus said to them, “How many loaves do you have?” They said, “Seven, and a few small fish.”
35 Буниң билән у халайиқни йәрдә олтиришқа буйруди.
Then Jesus commanded the crowd to sit down on the ground.
36 Андин, йәттә нан билән белиқларни қолиға елип [Худаға] тәшәккүр ейтип, уларни уштуп мухлислириға бәрди, мухлислар халайиққа үләштүрди.
He took the seven loaves and the fish, and after giving thanks, he broke the loaves and gave them to the disciples. The disciples gave them to the crowd.
37 Һәммәйлән тойғичә йеди; андин [мухлислар] ешип қалған парчиларни жиғип йәттә чоң севәтни тошқузди.
The people all ate and were satisfied. Then they gathered up seven baskets full of the broken pieces that were left over.
38 Тамақ йегәнләрниң сани балилар вә аяллардин башқа төрт миң киши еди.
Those who ate were four thousand men, besides women and children.
39 У халайиқни йолға салғандин кейин, кемигә чүшүп, Магадан жутиниң чәт йәрлиригә барди.
Then Jesus sent the crowds away and got into the boat and went into the region of Magadan.
