Маркус 6
1 У у йәрдин кетип, өз жутиға кәлди. Униң мухлислириму униңға әгишип барди.
And he went away from there, and came into his country; and his disciples went with him.
2 Шабат күни кәлгәндә, у синагогда тәлим беришкә киришти. Тәлимини аңлиғанлардин көп адәм интайин һәйран болушуп: — Бу адәм буларға нәдин еришкәнду? Униңға мошундақ даналиқ қандақ берилгән? Униң қолида мошундақ мөҗизиләр қандақ яритилидиғанду?
And when the Sabbath day had come, he was teaching in the Synagogue; and a number of people hearing him were surprised, saying, From where did this man get these things? and, What is the wisdom given to this man, and what are these works of power done by his hands?
3 У һелиқи яғаччи әмәсму, Мәрйәмниң оғли, шундақла Яқуп, Йосә, Йәһуда вә Симонларниң акисиғу? Униң сиңиллириму бу йәрдә аримизда туруватмамду? — дейишти. Шуниң билән улар униңға һәсәт-бизарлиқ билән қариди.
Is not this the woodworker, the son of Mary, and brother of James and Joses and Judas and Simon? and are not his sisters here with us? And they were bitter against him.
4 Шуниң билән Әйса уларға: — Һәр қандақ пәйғәмбәр башқа йәрләрдә һөрмәтсиз қалмайду, пәқәт өз жути, өз уруқ-туққанлири арисида вә өз өйидә һөрмәткә сазавәр болмайду, — деди.
And Jesus said to them, A prophet is nowhere without honour, but in his country, and among his relations, and in his family.
5 Шуниң билән қоллирини бир қанчә бемарниң үстигә тәккүзүп, уларни сақайтқандин башқа, шу йәрдә у һеч қандақ мөҗизә яриталмиди.
And he was unable to do any work of power there, but only to put his hands on one or two persons who were ill, and make them well.
6 Вә у уларниң иман-ишәшсизлигидин һәйран қалди.
And he was greatly surprised because they had no faith. And he went about the country places teaching.
7 Андин у әтраптики йеза-кәнтләрни айлинип тәлим бәрди. У он иккиләнни йениға чақирди вә [хәлиқ арисиға] икки-иккидин әвәтишкә башлиди. У уларға напак роһларни һайдаш һоқуқини бәрди;
And he gave orders to the twelve, and sent them out two by two; and he gave them authority over the unclean spirits;
8 вә уларға: — Сәпәрдә йениңларға һасидин башқа нәрсә еливалмаңлар, нә хурҗун нә нан еливалмаңлар, бәлваққа пулму салмаңлар,
And he said that they were to take nothing for their journey, but a stick only; no bread, no bag, no money in their pockets;
9 путуңларға кәшләрни кийиңлар, бирақ икки йәктәк кийивалмаңлар, — дәп тапилиди.
They were to go with common shoes on their feet, and not to take two coats.
10 У йәнә: — [Бир жутқа барғиниңларда], кимниң өйигә [қобул қилинип] кирсәңлар, у жуттин кәткичә шу өйдила туруңлар.
And he said to them, Wherever you go into a house, make that your resting-place till you go away.
11 Қайси йәрдикиләр силәрни қобул қилмиса, шундақла сөзүңларни аңлимиса, у йәрдин кәткиниңларда, уларға агаһ-гува болсун үчүн айиғиңлардики топини қеқиветиңлар! — деди.
And whatever place will not take you in and will not give ear to you, when you go away, put off the dust from your feet as a witness against them.
12 Шуниң билән улар йолға чиқип, кишиләрни гуналириға товва қилишқа җар селип үндиди.
And they went out, preaching the need for a change of heart in men.
13 Улар нурғун җинларни һайдиди, нурғун бемарларни зәйтун мейи билән мәсиһ қилип сақайтти.
And they sent out a number of evil spirits, and put oil on a great number who were ill, and made them well.
14 Униң нами мәшһур болғачқа, Һерод падиша униң һәққидә аңлап: «Бу адәм [чоқум] өлүмдин тирилгән Чөмүлдүргүчи Йәһядур. Шуниң үчүн мошу алаһидә қудрәтләр униңда күчини көрситиду» дәйтти.
And king Herod had news of him, because his name was on the lips of all; and he said, John the Baptist has come back from the dead, and for this reason these powers are working in him.
15 Башқилар: «У Иляс [пәйғәмбәр]» десә, йәнә бәзиләр: «Бурунқи пәйғәмбәрләрдәк бир пәйғәмбәр болса керәк» дейишәтти.
But others said, It is Elijah. And others said, It is a prophet, even like one of the prophets.
16 Бирақ буларни аңлиған Һерод: — Мән каллисини алған Йәһяниң өзи шу — у өлүмдин тирилипту! — деди.
But Herod, when he had news of it, said, John, whom I put to death, has come back from the dead.
17 Һеродниң бундақ дейишиниң сәвәви, у [өгәй] акиси Филипниң аяли Һеродийәниң вәҗидин адәм әвәтип Йәһяни тутуп, зинданға ташлиған еди. Чүнки у шу аял билән никаһланған еди; Йәһя Һеродқа [тәнбиһ берип]: «Акаңниң аялини тартивелишиң Тәврат қануниға хилап» дәп қайта-қайта дегән еди.
For Herod himself had sent men out to take John and put him in prison, because of Herodias, his brother Philip's wife, whom he had taken for himself.
For John said to Herod, It is wrong for you to have your brother's wife.
19 Шуниң үчүн Һеродийә Йәһяға адавәт сақлайтти; уни өлтүрмәкчи болған болсиму, лекин шундақ қилалмайтти.
And Herodias was bitter against him, desiring to put him to death; but she was not able;
20 Чүнки Һерод Йәһяни диянәтлик вә муқәддәс адәм дәп билип, униңдин қорқатти, шуңлашқа уни қоғдайтти; у униң сөзлирини аңлиған чағлирида алақзадә болуп кетәтти, лекин йәнила сөзлирини аңлашқа амрақ еди.
For Herod was in fear of John, being conscious that he was an upright and holy man, and kept him safe. And hearing him, he was much troubled; and he gave ear to him gladly.
21 Амма [Һеродийә күткән] пәйт ахир йетип кәлди; Һерод туғулған күнидә өз әмәлдарлири, миң бешилири вә Галилийә өлкисидики катта әрбабларни зияпәт билән күтүвалди;
And the chance came when Herod on his birthday gave a feast to his lords, and the high captains, and the chief men of Galilee;
22 һелиқи Һеродийәниң қизи сорунға чүшүп уссул ойнап бәрди. Бу Һерод вә һәмдәстихан болғанларға бәкму ярап кәтти. Падиша қизға: — Мәндин немә тәләп қилсаң, шуни беримән, — деди.
And when the daughter of Herodias herself came in and did a dance, Herod and those who were at table with him were pleased with her; and the king said to the girl, Make a request for anything and I will give it you.
23 Андин у қәсәм қилип йәнә: — Мәндин немә тәләп қилсаң, һәтта падишалиғимниң йеримини десәңму шуни беримән, — деди.
And he took an oath, saying to her, Whatever is your desire I will give it to you, even half of my kingdom.
24 Қиз сиртқа чиқип, анисидин: — Немә тәләп қилай? — дәп соривиди, аниси: — Чөмүлдүргүчи Йәһяниң каллисини тәләп қил, — деди.
And she went out and said to her mother, What is my request to be? And she said, The head of John the Baptist.
25 Қиз дәрһал падишаниң алдиға алдирап кирип: — Чөмүлдүргүчи Йәһяниң каллисини һазирла бир тәхсигә қоюп әкилишлирини халаймән, — деди.
And she came in quickly to the king, and said, My desire is that you give me straight away on a plate the head of John the Baptist.
26 Падиша буниңға наһайити һәсрәт чәккән болсиму, қәсәмлири түпәйлидин вә дәстиханда олтарғанлар вәҗидин, униңға бәргән сөзидин янғуси кәлмиди.
And the king was very sad; but because of his oaths, and those who were with him at table, he would not say 'No' to her.
27 Шуңа падиша дәрһал бир җаллат әвәтип, униң каллисини елип келишни әмир қилди. Җаллат зинданға берип Йәһяниң каллисини елип,
And straight away the king sent out one of his armed men, and gave him an order to come back with the head: and he went and took off John's head in prison,
28 уни бир тәхсигә қоюп, қизниң алдиға елип келип униңға бәрди. Қиз уни анисиға тапшурди.
And came back with the head on a plate, and gave it to the girl; and the girl gave it to her mother.
29 Бу ишни аңлиған Йәһяниң мухлислири келип, җәсәтни елип кетип бир қәбиргә қойди.
And when his disciples had news of it, they came and took up his body, and put it in its last resting-place.
30 Қайтип кәлгән расуллар Әйсаниң йениға жиғилди, немә қилғанлири һәм немә тәлим бәргәнлирини униңға мәлум қилишти.
And the twelve came together to Jesus; and they gave him an account of all the things they had done, and all they had been teaching.
31 Келип-кетиватқанлар наһайити көплигидин уларға тамақлинишқиму вақит чиқмиди. Шуңа у уларға: — Жүрүңлар, мән билән хилвәт бир җайға берип, бирдәм арам елиңлар, — деди.
And he said to them, Come away by yourselves to a quiet place, and take a rest for a time. Because there were a great number coming and going, and they had no time even for food.
32 Буниң билән улар кемигә чүшүп, хилвәт бир чөл йәргә қарап маңди.
And they went away in the boat to a waste place by themselves.
33 Бирақ нурғун кишиләр уларниң кетиватқанлиғини байқап, уларни тонувеливиди, әтраптики барлиқ шәһәрләрдин пиядә йолға чиқип, жүгүрүп, улардин бурун у йәргә берип жиғилишти.
And the people saw them going, and a number of them, having knowledge who they were, went running there together on foot from all the towns, and got there before them.
34 Әйса кемидин чүшүп, зор бир топ адәмни көрүп, уларниң падичисиз қой падисидәк болғанлиғиға ич ағритти. Шуңа у уларға көп ишларни үгитишкә башлиди.
And he got out, and saw a great mass of people, and he had pity on them, because they were like sheep without a keeper: and he gave them teaching about a number of things.
35 Кәч кирип қалғанда, мухлислири униң йениға келип: — Бу чөл бир җай екән, кәч кирип кәтти.
And at the end of the day, his disciples came to him and said, This place is waste land, and it is late:
36 Халайиқни йолға селивәткән болсаң, улар әтраптики кәнт-қишлақларға берип, өзлиригә нан сетивалсун; чүнки уларда йегидәк нәрсә йоқ, — деди.
Send them away, so that they may go into the country and small towns round about, and get some food for themselves.
37 Лекин у уларға җававән: — Уларға өзүңлар озуқ бериңлар, — деди. Мухлислар униңдин: — Икки йүз күмүч динарға уларға нан әкелип уларни озуқландурамдуқ? — дәп сориди.
But he said to them in answer, Give them food yourselves. And they said to him, Are we to go and get bread for two hundred pence, and give it to them?
38 Әйса уларға: — Қанчә нениңлар бар? Берип қарап беқиңлар, — деди. Улар қарап баққандин кейин: — Бәши бар екән, йәнә икки белиқму бар екән, — дейишти.
And he said to them, How much bread have you? go and see. And when they had seen, they said, Five cakes of bread and two fishes.
39 У уларға кишиләрни топ-топ қилип йешил чимәндә олтарғузушни буйруди.
And he made them all be seated in groups on the green grass.
40 Халайиқ йүздин, әлликтин сәп-сәп болуп олтиришти.
And they were placed in groups, by hundreds and by fifties.
41 У бәш нан билән икки белиқни қолиға елип, асманға қарап [Худаға] тәшәккүр-мәдһийә ейтти, андин нанларни уштуп, көпчиликкә тутуп бериш үчүн мухлислириға берип туратти; икки белиқниму һәммәйләнгә тарқитип бәрди.
And he took the five cakes of bread and the two fishes and, looking up to heaven, he said words of blessing over them; and when the cakes were broken, he gave them to the disciples to put before the people; and he made division of the two fishes among them all.
42 Һәммәйлән йәп тоюнди.
And they all took of the food and had enough.
43 [Мухлислар] ешип қалған нан вә белиқ парчилирини лиқ он икки севәткә теривалди.
And they took up twelve baskets full of the broken bits and of the fishes.
44 Нанларни йегән әрләрниң санила бәш миңчә еди.
And those who took of the bread were five thousand men.
45 Бу иштин кейинла, у мухлислириға өзүм бу халайиқни йолға селиветимән, аңғичә силәр кемигә олтирип, деңизниң қарши қирғиқидики Бәйт-Саида йезисиға өтүп туруңлар, дәп буйруди.
And straight away he made his disciples get into the boat, and go before him to the other side to Beth-saida, while he himself sent the people away.
46 Уларни йолға селивәткәндин кейин, у дуа-тилавәт қилиш үчүн таққа чиқти.
And after he had sent them away, he went up into a mountain for prayer.
47 Кәч киргәндә, кемә деңизниң оттурисиға йәткән еди, у өзи ялғуз қуруқлуқта еди.
And by evening, the boat was in the middle of the sea, and he by himself on the land.
48 У мухлислириниң палақни күчәп уруватқанлиғини көрди; чүнки шамал тәтүр йөнилиштә чиққан еди. Кечә төртинчи җесәк вақтида, у деңизниң үстидә меңип, мухлислири тәрәпкә кәлди вә уларниң йенидин өтүп кетидиғандәк қилатти.
And seeing that they had trouble in getting their boat through the water, because the wind was against them, about the fourth watch of the night he came to them, walking on the sea; and he would have gone past them;
49 Лекин улар униң деңизниң үстидә меңип келиватқанлиғини көрүп, уни алвасти охшайду, дәп ойлап чуқан селишти.
But they, when they saw him walking on the sea, took him for a spirit, and gave a loud cry:
50 Чүнки уларниң һәммиси уни көрүп сарасимигә чүшти. Лекин у дәрһал уларға: — Жүрәклик болуңлар, бу мән, қорқмаңлар! — деди.
For they all saw him, and were troubled. But straight away he said to them, Take heart, it is I, have no fear.
51 У кемигә, уларниң йениға чиққандила, шамал тохтиди. Улар буниңдин һошидин кәткидәк дәриҗидә қаттиқ һәйран қелишип, немини ойлашни билмәйтти;
And he went to them into the boat, and the wind went down, and they were full of wonder in themselves;
52 чүнки улар нан бериш [мөҗизисини] техичә чүшәнмигән еди, уларниң қәлби бихуд һаләттә туратти.
For it was not clear to them about the bread; but their hearts were hard.
53 Улар деңизниң қарши тәрипигә өтүп, Гиннисарәт дегән жутта [қуруқлуққа] чиқип, кемини бағлап қойди.
And when they had gone across, they came to Gennesaret, and got their boat to land.
54 Улар кемидин чүшүши биләнла, [халайиқ] уни дәрһал тонувелип,
And when they had got out of the boat, the people quickly had news of him,
55 әтраптики һәммә җайларға жүгүрүшүп барди вә «У паланчи йәргә чүшүпту» дәп аңлиши биләнла, бемарларни зәмбилгә селип, шу йәргә [униң алдиға] елип беришти.
And went running through all the country round about, and took on their beds those who were ill, to where it was said that he was.
56 У мәйли йеза, мәйли шәһәр яки қишлақларға барсун, хәлиқ ағриқларни базарларға елип чиқип ятқузатти; улар униңдин ағриқлар һеч болмиғанда сениң йепинчаңниң пешигә болсиму қолини тәккүзүвалсақ дәп өтүнди. Униңға қолини тәккүзгәнләрниң һәммиси сақайди.
And wherever he went, into small towns, or great towns, or into the country, they took those who were ill into the market-places, requesting him that they might put their hands even on the edge of his robe: and all those who did so were made well.
