Маркус 6
1 У у йәрдин кетип, өз жутиға кәлди. Униң мухлислириму униңға әгишип барди.
And he went out from there, and came into his fatherland, and his disciples follow him.
2 Шабат күни кәлгәндә, у синагогда тәлим беришкә киришти. Тәлимини аңлиғанлардин көп адәм интайин һәйран болушуп: — Бу адәм буларға нәдин еришкәнду? Униңға мошундақ даналиқ қандақ берилгән? Униң қолида мошундақ мөҗизиләр қандақ яритилидиғанду?
And having become sabbath, he began to teach in the synagogue. And many who heard him were astonished, saying, How are these things in this man? and, What is the wisdom that was given to him, and such mighty works happen by his hands?
3 У һелиқи яғаччи әмәсму, Мәрйәмниң оғли, шундақла Яқуп, Йосә, Йәһуда вә Симонларниң акисиғу? Униң сиңиллириму бу йәрдә аримизда туруватмамду? — дейишти. Шуниң билән улар униңға һәсәт-бизарлиқ билән қариди.
Is this not the carpenter, the son of Mary, and brother of James and Joses and Judah and Simon? And are not his sisters here with us? And they were offended by him.
4 Шуниң билән Әйса уларға: — Һәр қандақ пәйғәмбәр башқа йәрләрдә һөрмәтсиз қалмайду, пәқәт өз жути, өз уруқ-туққанлири арисида вә өз өйидә һөрмәткә сазавәр болмайду, — деди.
But Jesus said to them, A prophet is not without honor, except in his fatherland, and among his kin, and in his house.
5 Шуниң билән қоллирини бир қанчә бемарниң үстигә тәккүзүп, уларни сақайтқандин башқа, шу йәрдә у һеч қандақ мөҗизә яриталмиди.
And he could do no mighty work there, none, except having laid his hands upon a few feeble men he healed them.
6 Вә у уларниң иман-ишәшсизлигидин һәйран қалди.
And he marveled because of their unbelief. And he went around the villages teaching.
7 Андин у әтраптики йеза-кәнтләрни айлинип тәлим бәрди. У он иккиләнни йениға чақирди вә [хәлиқ арисиға] икки-иккидин әвәтишкә башлиди. У уларға напак роһларни һайдаш һоқуқини бәрди;
And he summons the twelve, and began to send them forth in pairs. And he gave them authority over the unclean spirits.
8 вә уларға: — Сәпәрдә йениңларға һасидин башқа нәрсә еливалмаңлар, нә хурҗун нә нан еливалмаңлар, бәлваққа пулму салмаңлар,
And he commanded them that they should take up nothing for the way, except only a staff-no scrip, no bread, no copper in the belt-
9 путуңларға кәшләрни кийиңлар, бирақ икки йәктәк кийивалмаңлар, — дәп тапилиди.
but shod with sandals, and, Do not wear two coats.
10 У йәнә: — [Бир жутқа барғиниңларда], кимниң өйигә [қобул қилинип] кирсәңлар, у жуттин кәткичә шу өйдила туруңлар.
And he said to them, Wherever ye enter into a house, lodge there until ye depart from there.
11 Қайси йәрдикиләр силәрни қобул қилмиса, шундақла сөзүңларни аңлимиса, у йәрдин кәткиниңларда, уларға агаһ-гува болсун үчүн айиғиңлардики топини қеқиветиңлар! — деди.
And as many as might not receive you nor hear you, as ye depart from there, shake off the dust under your feet for a testimony to them. Truly I say to you, it will be more tolerable for Sodom or Gomorrah in the day of judgment than for that city.
12 Шуниң билән улар йолға чиқип, кишиләрни гуналириға товва қилишқа җар селип үндиди.
And having departed, they preached that men should repent.
13 Улар нурғун җинларни һайдиди, нурғун бемарларни зәйтун мейи билән мәсиһ қилип сақайтти.
And they cast out many demons, and anointed many feeble men with olive oil, and healed them.
14 Униң нами мәшһур болғачқа, Һерод падиша униң һәққидә аңлап: «Бу адәм [чоқум] өлүмдин тирилгән Чөмүлдүргүчи Йәһядур. Шуниң үчүн мошу алаһидә қудрәтләр униңда күчини көрситиду» дәйтти.
And king Herod heard, for his name had become well known. And he said, John, the man who immerses, was raised from the dead, and because of this the powers work in him.
15 Башқилар: «У Иляс [пәйғәмбәр]» десә, йәнә бәзиләр: «Бурунқи пәйғәмбәрләрдәк бир пәйғәмбәр болса керәк» дейишәтти.
Others said, He is Elijah, and others said, He is a prophet, like one of the prophets.
16 Бирақ буларни аңлиған Һерод: — Мән каллисини алған Йәһяниң өзи шу — у өлүмдин тирилипту! — деди.
But Herod, when he heard, said, This is John whom I beheaded. He was raised from the dead.
17 Һеродниң бундақ дейишиниң сәвәви, у [өгәй] акиси Филипниң аяли Һеродийәниң вәҗидин адәм әвәтип Йәһяни тутуп, зинданға ташлиған еди. Чүнки у шу аял билән никаһланған еди; Йәһя Һеродқа [тәнбиһ берип]: «Акаңниң аялини тартивелишиң Тәврат қануниға хилап» дәп қайта-қайта дегән еди.
For Herod himself having sent forth, he arrested John, and bound him in prison because of Herodias, his brother Philip's wife, because he married her.
For John said to Herod, It is not permitted for thee to have thy brother's wife.
19 Шуниң үчүн Һеродийә Йәһяға адавәт сақлайтти; уни өлтүрмәкчи болған болсиму, лекин шундақ қилалмайтти.
And Herodias was resentful toward him, and wanted to kill him. And she could not,
20 Чүнки Һерод Йәһяни диянәтлик вә муқәддәс адәм дәп билип, униңдин қорқатти, шуңлашқа уни қоғдайтти; у униң сөзлирини аңлиған чағлирида алақзадә болуп кетәтти, лекин йәнила сөзлирини аңлашқа амрақ еди.
for Herod feared John, knowing him to be a righteous and holy man, and he protected him. And having heard of him-the many things he was doing-he even heard of him gladly.
21 Амма [Һеродийә күткән] пәйт ахир йетип кәлди; Һерод туғулған күнидә өз әмәлдарлири, миң бешилири вә Галилийә өлкисидики катта әрбабларни зияпәт билән күтүвалди;
And having become an opportune day, when Herod on his birthday made a dinner for his chiefs, and the high captains, and the leading men of Galilee,
22 һелиқи Һеродийәниң қизи сорунға чүшүп уссул ойнап бәрди. Бу Һерод вә һәмдәстихан болғанларға бәкму ярап кәтти. Падиша қизға: — Мәндин немә тәләп қилсаң, шуни беримән, — деди.
and the daughter of her (of Herodias) having come in and danced, and having pleased Herod and those who sat with the king, he said to the maiden, Ask of me whatever thou may want, and I will give to thee.
23 Андин у қәсәм қилип йәнә: — Мәндин немә тәләп қилсаң, һәтта падишалиғимниң йеримини десәңму шуни беримән, — деди.
And he swore to her, Whatever thou may ask of me, I will give to thee, as much as half of my kingdom.
24 Қиз сиртқа чиқип, анисидин: — Немә тәләп қилай? — дәп соривиди, аниси: — Чөмүлдүргүчи Йәһяниң каллисини тәләп қил, — деди.
And having gone out, she said to her mother, What shall I ask? And she said, The head of John the immerser.
25 Қиз дәрһал падишаниң алдиға алдирап кирип: — Чөмүлдүргүчи Йәһяниң каллисини һазирла бир тәхсигә қоюп әкилишлирини халаймән, — деди.
And having come in straightaway with haste to the king, she asked, saying, I want that thou may give me, of it on a platter, the head of John the immerser.
26 Падиша буниңға наһайити һәсрәт чәккән болсиму, қәсәмлири түпәйлидин вә дәстиханда олтарғанлар вәҗидин, униңға бәргән сөзидин янғуси кәлмиди.
And the king, who became exceeding sorry, did not want to refuse her because of the oaths, and of those dining together.
27 Шуңа падиша дәрһал бир җаллат әвәтип, униң каллисини елип келишни әмир қилди. Җаллат зинданға берип Йәһяниң каллисини елип,
And straightaway having sent an executioner, the king commanded his head to be brought. And having departed, he beheaded him in the prison,
28 уни бир тәхсигә қоюп, қизниң алдиға елип келип униңға бәрди. Қиз уни анисиға тапшурди.
and brought his head on a platter, and gave it to the maiden. And the maiden gave it to her mother.
29 Бу ишни аңлиған Йәһяниң мухлислири келип, җәсәтни елип кетип бир қәбиргә қойди.
And when his disciples heard, they came and took up his corpse, and laid it in a sepulcher.
30 Қайтип кәлгән расуллар Әйсаниң йениға жиғилди, немә қилғанлири һәм немә тәлим бәргәнлирини униңға мәлум қилишти.
And the apostles gather together to Jesus, and reported all to him, and how many things they did, and how many things they taught.
31 Келип-кетиватқанлар наһайити көплигидин уларға тамақлинишқиму вақит чиқмиди. Шуңа у уларға: — Жүрүңлар, мән билән хилвәт бир җайға берип, бирдәм арам елиңлар, — деди.
And he said to them, Come ye yourselves in private into a desolate place, and rest a while. For there were many coming and going, and they had no opportunity even to eat.
32 Буниң билән улар кемигә чүшүп, хилвәт бир чөл йәргә қарап маңди.
And they departed in the boat to a desolate place in private.
33 Бирақ нурғун кишиләр уларниң кетиватқанлиғини байқап, уларни тонувеливиди, әтраптики барлиқ шәһәрләрдин пиядә йолға чиқип, жүгүрүп, улардин бурун у йәргә берип жиғилишти.
And they saw them going. And many recognized him, and ran together on foot there from all the cities. And they went before them, and came together to him.
34 Әйса кемидин чүшүп, зор бир топ адәмни көрүп, уларниң падичисиз қой падисидәк болғанлиғиға ич ағритти. Шуңа у уларға көп ишларни үгитишкә башлиди.
And Jesus having come out, he saw a great multitude. And he felt compassion toward them, because they were as sheep not having a shepherd. And he began to teach them many things.
35 Кәч кирип қалғанда, мухлислири униң йениға келип: — Бу чөл бир җай екән, кәч кирип кәтти.
And now many an hour having come to pass, his disciples having come to him, they say, The place is desolate, and it is now many an hour.
36 Халайиқни йолға селивәткән болсаң, улар әтраптики кәнт-қишлақларға берип, өзлиригә нан сетивалсун; чүнки уларда йегидәк нәрсә йоқ, — деди.
Send them away, so that after going into the fields and villages around, they may buy loaves for themselves, for they do not have what they may eat.
37 Лекин у уларға җававән: — Уларға өзүңлар озуқ бериңлар, — деди. Мухлислар униңдин: — Икки йүз күмүч динарға уларға нан әкелип уларни озуқландурамдуқ? — дәп сориди.
But having answered, he said to them, Give ye them to eat. And they say to him, After departing, shall we buy loaves of two hundred denarii, and give them to eat?
38 Әйса уларға: — Қанчә нениңлар бар? Берип қарап беқиңлар, — деди. Улар қарап баққандин кейин: — Бәши бар екән, йәнә икки белиқму бар екән, — дейишти.
And he says to them, How many loaves have ye? Go and see. And when they knew, they say, Five, and two fishes.
39 У уларға кишиләрни топ-топ қилип йешил чимәндә олтарғузушни буйруди.
And he commanded them to sit down, all by companies upon the green grass.
40 Халайиқ йүздин, әлликтин сәп-сәп болуп олтиришти.
And they sat down in groups, by hundreds and by fifties.
41 У бәш нан билән икки белиқни қолиға елип, асманға қарап [Худаға] тәшәккүр-мәдһийә ейтти, андин нанларни уштуп, көпчиликкә тутуп бериш үчүн мухлислириға берип туратти; икки белиқниму һәммәйләнгә тарқитип бәрди.
And after taking the five loaves and the two fishes, having looked up to heaven, he blessed, and broke the loaves in pieces, and he gave to the disciples so that they might set before them. And he distributed the two fishes to them all.
42 Һәммәйлән йәп тоюнди.
And they all ate, and were filled.
43 [Мухлислар] ешип қалған нан вә белиқ парчилирини лиқ он икки севәткә теривалди.
And they took up fragments, twelve baskets full, and from the fishes.
44 Нанларни йегән әрләрниң санила бәш миңчә еди.
And those who ate the loaves were five thousand men.
45 Бу иштин кейинла, у мухлислириға өзүм бу халайиқни йолға селиветимән, аңғичә силәр кемигә олтирип, деңизниң қарши қирғиқидики Бәйт-Саида йезисиға өтүп туруңлар, дәп буйруди.
And straightaway he compelled his disciples to enter into the boat, and to go ahead to the other side, to Bethsaida, while he himself would send the crowd away.
46 Уларни йолға селивәткәндин кейин, у дуа-тилавәт қилиш үчүн таққа чиқти.
And after sending them away, he departed onto the mountain to pray.
47 Кәч киргәндә, кемә деңизниң оттурисиға йәткән еди, у өзи ялғуз қуруқлуқта еди.
And having become evening, the boat was in the midst of the sea, and he alone on the land.
48 У мухлислириниң палақни күчәп уруватқанлиғини көрди; чүнки шамал тәтүр йөнилиштә чиққан еди. Кечә төртинчи җесәк вақтида, у деңизниң үстидә меңип, мухлислири тәрәпкә кәлди вә уларниң йенидин өтүп кетидиғандәк қилатти.
And he saw them toiling in rowing, for the wind was against them. And about the fourth watch of the night he comes to them, walking on the sea, and wanted to passed by them.
49 Лекин улар униң деңизниң үстидә меңип келиватқанлиғини көрүп, уни алвасти охшайду, дәп ойлап чуқан селишти.
But they, when they saw him walking on the sea, supposed it to be a ghost, and cried out.
50 Чүнки уларниң һәммиси уни көрүп сарасимигә чүшти. Лекин у дәрһал уларға: — Жүрәклик болуңлар, бу мән, қорқмаңлар! — деди.
For they all saw him, and were troubled. And straightaway he spoke with them, and says to them, Cheer up. It is I, fear not.
51 У кемигә, уларниң йениға чиққандила, шамал тохтиди. Улар буниңдин һошидин кәткидәк дәриҗидә қаттиқ һәйран қелишип, немини ойлашни билмәйтти;
And he went up to them into the boat, and the wind ceased. And they were exceedingly amazed in themselves, extraordinarily so. And they wondered,
52 чүнки улар нан бериш [мөҗизисини] техичә чүшәнмигән еди, уларниң қәлби бихуд һаләттә туратти.
for they did not understand about the loaves, for their heart was hardened.
53 Улар деңизниң қарши тәрипигә өтүп, Гиннисарәт дегән жутта [қуруқлуққа] чиқип, кемини бағлап қойди.
And having crossed over, they came to the land of Gennesaret, and moored to the shore.
54 Улар кемидин чүшүши биләнла, [халайиқ] уни дәрһал тонувелип,
And when they came out of the boat, straightaway, having recognized him,
55 әтраптики һәммә җайларға жүгүрүшүп барди вә «У паланчи йәргә чүшүпту» дәп аңлиши биләнла, бемарларни зәмбилгә селип, шу йәргә [униң алдиға] елип беришти.
after running around that whole region around, they began to carry about on beds those who were faring badly, where they heard he was there.
56 У мәйли йеза, мәйли шәһәр яки қишлақларға барсун, хәлиқ ағриқларни базарларға елип чиқип ятқузатти; улар униңдин ағриқлар һеч болмиғанда сениң йепинчаңниң пешигә болсиму қолини тәккүзүвалсақ дәп өтүнди. Униңға қолини тәккүзгәнләрниң һәммиси сақайди.
And wherever he entered, into villages or cities or fields, they laid those who were feeble in the marketplaces, and besought him that if they might but touch the hem of his garment. And as many as touched him were being healed.
