< Маркус 12 >
1 Андин, у уларға тәмсилләр билән сөзләшкә башлиди: — Бир киши бир үзүмзарлиқ бәрпа қилип, әтрапини читлапту; у бир шарап көлчиги қезипту вә бир күзәт мунарини ясапту. Андин у үзүмзарлиқни бағвәнләргә иҗаригә берип, өзи яқа жутқа кетипту.
Depois Jesus começou a falar com eles, usando histórias. “Certo homem fez uma plantação de uvas. Ele colocou uma cerca em volta da plantação, construiu um tanque, para pisar as uvas, e fez uma torre para o vigia. Então, arrendou a plantação para alguns lavradores e foi viajar.
2 Үзүм пәсли кәлгәндә, бағвәнләрдин үзүмзарлиқтики мевиләрдин [тегишлигини] әкелиш үчүн бир қулини уларниң йениға әвәтипту.
Quando chegou o tempo da colheita, o dono enviou seu empregado para cobrar dos lavradores a sua parte em uvas na plantação.
3 Лекин улар уни тутувелип думбалап, қуруқ қол қайтурупту.
Mas, os lavradores agarraram o empregado do dono, bateram nele e o mandaram de volta sem levar nada.
4 Ғоҗайин йәнә бир қулни уларниң йениға әвәтипту. Уни болса улар чалма-кесәк қилип, баш-көзини йерип, һақарәтләп қайтурупту.
Então, o dono enviou outro empregado. Eles bateram na cabeça dele e o maltrataram.
5 Ғоҗайин йәнә бирисини әвәтипту. Лекин уни улар өлтүрүпту. У йәнә тола қулларни әвәтипту, лекин улар бәзилирини думбалап, бәзилирини өлтүрүпту.
Ele enviou outro empregado, e este foi morto por eles. O dono enviou muitos outros empregados. Alguns apanharam dos lavradores e outros foram mortos por eles.
6 Ғоҗайинниң йенида пәқәт униң сөйүмлүк бир оғлила қалғачқа, улар оғлумниғу һөрмәт қилар дәп, у уни әң ахири болуп бағвәнләрниң йениға әвәтипту.
No fim, o único que tinha sobrado era o filho do dono das terras, a quem ele amava muito. Finalmente, ele enviou o seu filho, pensando: ‘Eles irão respeitar o meu filho.’
7 Лекин шу бағвәнләр өз ара: «Бу болса мирасхор; келиңлар, уни өлтүрүветәйли, шуниң билән мираси бизниңки болиду!» дейишипту.
Mas, os lavradores disseram uns para os outros: ‘Aqui está o herdeiro do dono das terras. Se nós o matarmos, poderemos ficar com o que ele herdaria!’
8 Шуңа улар уни тутуп өлтүрүп, үзүмзарлиқниң сиртиға ташливетипту.
Então, eles o agarraram e o mataram, jogando o seu corpo para fora da plantação.
9 Әнди үзүмзарлиқниң ғоҗайини қандақ қилиду? У өзи келип бағвәнләрни өлтүриду вә үзүмзарлиқни башқиларға бериду.
Agora, o que o dono da plantação de uvas irá fazer? Ele irá até a plantação e matará os lavradores e, então, arrendará a plantação a outros.
10 Әнди силәр муқәддәс язмилардин муну айәтни оқуп бақмиғанмусиләр? — «Тамчилар ташливәткән таш болса, Буҗәк теши болуп тикләнди.
Vocês não leram o que as Sagradas Escrituras dizem: ‘A pedra rejeitada pelos construtores se tornou a base da construção.
11 Бу иш Пәрвәрдигардиндур, Көзимиз алдида карамәт бир иштур»
Isso vem do Senhor e é uma coisa maravilhosa de se ver!’?”
12 Улар униң бу тәмсилни өзлиригә қаритип ейтқанлиғини чүшәнди; шуңа улар уни тутуш йолини издәшти; һалбуки, халайиқтин қорқушуп, уни ташлап кетип қалди.
Os líderes dos judeus tentaram prendê-lo, pois perceberam que a história se referia a eles. Mas, eles estavam com medo da multidão. Então, eles o deixaram em paz e foram embora.
13 Шуниңдин кейин, улар бир нәччә Пәрисий вә Һеродниң тәрәпдарлирини уни өз сөзи билән қилтаққа чүшүрүш мәхситидә униң алдиға әвәтти.
Depois, enviaram até Jesus alguns fariseus, juntamente com apoiadores de Herodes, numa tentativa de pegá-lo por algo que ele dissesse.
14 Улар келип униңға: — Устаз, силини сәмимий адәм, адәмләргә қәтъий йүз-хатирә қилмайду, һеч кимгә ян басмайду, бәлки кишиләргә Худаниң йолини садиқлиқ билән үгитип келиватиду, дәп билимиз. [Силичә], [Рим императори] Қәйсәргә баҗ-селиқ тапшуруш Тәврат қануниға уйғунму-йоқ?
Eles chegaram e disseram: “Mestre, nós sabemos que você é uma pessoa honesta e que não espera a aprovação dos outros, pois não se importa com aparências. Pelo contrário, você ensina o caminho de Deus de acordo com a verdade. Então, é correto pagar impostos ao imperador, ou não?
15 Зади баҗ тапшурамдуқ-тапшурмамдуқ? — дейишти. Лекин у уларниң сахтипәзлигини билип уларға: — Немишкә мени синимақчисиләр? Маңа бир «динар» пулни әкелиңлар, мән көрүп бақай, — деди.
Nós deveríamos pagar, ou deveríamos nos recusar a pagar?” Jesus, percebendo a hipocrisia nas palavras deles, lhes perguntou: “Por que vocês estão tentando me pegar em uma armadilha? Tragam-me uma moeda para que eu a olhe.”
16 Улар пулни елип кәлди, у улардин: — Буниң үстидики сүрәт вә нам-исим кимниң? — дәп сориди. — Қәйсәрниң, — дейишти улар.
Eles deram uma moeda para Jesus. “De quem são esta imagem e este nome gravados na moeda?”, Jesus lhes perguntou. Eles responderam: “Do imperador.”
17 Әйса уларға җававән: — [Ундақ болса], Қәйсәрниң һәққини Қәйсәргә, Худаниң һәққини Худаға тапшуруңлар, — деди. Шуниң билән улар униңға интайин һәйран қелишти.
Jesus lhes disse: “Então, devolvam a César o que lhe pertence e devolvam a Deus o que lhe pertence.” Eles ficaram impressionados com a sua resposta.
18 Андин «Өлгәнләр тирилмәйду» дәйдиған Садуқийлар униң алдиға келип қистап соал қойди:
Depois, os saduceus, que não acreditam na ressurreição, vieram até ele e lhe perguntaram:
19 — Устаз, Муса [пәйғәмбәр] Тәвратта бизгә: «Бир киши өлүп кетип, аяли тул қелип, пәрзәнт көрмигән болса, униң ака яки иниси тул қалған йәңгисини әмригә елип, қериндиши үчүн нәсил қалдуруши лазим» дәп язған.
“Mestre, Moisés nos orientou que, se um homem morrer, deixando a sua esposa sem filhos, então, o irmão dele deve se casar com a viúva e ter filhos com ela, que serão considerados filhos do irmão que morreu.
20 Бурун йәттә ака-ука бар еди. Чоңи өйлинип пәрзәнт қалдурмайла өлди.
Acontece que havia sete irmãos. O primeiro se casou e, depois, morreu sem deixar filhos.
21 Иккинчи қериндиши йәңгисини әмригә елип, уму пәрзәнт көрмәй өлди. Үчинчисиниң әһвалиму униңкигә охшаш болди.
O segundo se casou com a viúva e morreu sem deixar filhos. Aconteceu exatamente a mesma coisa com o terceiro dos irmãos.
22 Шу тәриқидә йәттиси охшашла уни елип пәрзәнт көрмәй кәтти. Ахирда, у аялму аләмдин өтти.
Na verdade, todos os sete morreram sem deixar filhos. No fim, a mulher também morreu.
23 Әнди тирилиш күнидә улар тирилгәндә, бу аял қайсисиниң аяли болиду? Чүнки йәттисиниң һәммиси уни хотунлуққа алған-дә! — дейишти.
Portanto, ao ressuscitar, a mulher que se casou com todos os sete irmãos, será esposa de qual deles?”
24 Әйса уларға мундақ җавап бәрди: — Силәр нә муқәддәс язмиларни нә Худаниң қудритини билмигәнлигиңлар сәвәвидин мошундақ азған әмәсмусиләр?
Jesus lhes disse: “Isso prova que vocês estão errados e que não conhecem as Sagradas Escrituras, nem o poder de Deus.
25 Чүнки өлүмдин тирилгәндә инсанлар өйләнмәйду, әргә тәгмәйду, бәлки әрштики пәриштиләргә охшаш болиду.
Quando os mortos ressuscitarem, eles não irão se casar e também não serão dados em casamento. Eles serão como os anjos no céu.
26 Әнди өлгәнләрниң тирилиши мәсилиси һәққидә [Тәвратта], йәни Мусаға чүшүрүлгән китаптики «тикәнлик» вақиәсидә, Худаниң униңға қандақ ейтқинини, йәни: «Мән Ибраһимниң Худаси, Исһақниң Худаси вә Яқупниң Худасидурмән!» дегинини оқумидиңларму?
Mas em relação à ressurreição, vocês nunca leram a respeito disso no Livro de Moisés? Quando fala do arbusto que pegava fogo, em que Deus falou para Moisés: ‘Eu sou o Deus de Abraão, o Deus de Isaque e o Deus de Jacó?’
27 У өлүкләрниң Худаси әмәс, бәлки тирикләрниң Худасидур! Шуңа силәр қаттиқ езип кәткәнсиләр!
Ele não é Deus dos mortos, mas, sim, Deus dos vivos. Vocês estão completamente errados!”
28 Уларға йеқин кәлгән, муназириләшкәнлирини аңлиған вә Әйсаниң уларға яхши җавап бәргәнлигини көргән бир Тәврат устази униңдин: — Пүтүн әмирләрниң ичидә әң муһими қайси? — дәп сориди.
Um dos educadores religiosos chegou e os ouviu discutindo. Ele reconheceu que Jesus tinha lhes dado uma boa resposta. Então, ele perguntou a Jesus: “Qual é o mandamento mais importante?”
29 Әйса мундақ җавап бәрди: — Әң муһим әмир шуки, «Аңлиғин, әй Исраил! Пәрвәрдигар Худайимиз болған Рәб бирдур.
Jesus respondeu: “O mandamento mais importante é: ‘Ouça, povo de Israel! O Senhor, nosso Deus, é o único Senhor.
30 Пәрвәрдигар Худайиңни пүтүн қәлбиң, пүтүн җениң, пүтүн зеһниң вә пүтүн күчүң билән сөйгин». Мана бу әң муһим әмир.
Ame o Senhor, seu Deus, com todo o seu coração, com toda a sua alma, com toda a sua mente e com todas as suas forças.’
31 Униңға охшайдиған иккинчи әмир болса: — «Хошнаңни өзүңни сөйгәндәк сөй». Хечқандақ әмир булардин үстүн турмайду.
O segundo é: ‘Ame aos outros como ama a si mesmo.’ Não há mandamentos mais importantes do que esses.”
32 Тәврат устази униңға: — Тоғра ейттиңиз, устаз, һәқиқәт бойичә сөзлидиңиз; чүнки У бирдур, Униңдин башқиси йоқтур;
O homem respondeu: “Está certo, Mestre. É verdade o que você disse sobre Deus ser único e que não há outro.
33 инсанниң Уни пүтүн қәлби, пүтүн әқли, пүтүн җени вә пүтүн күчи билән сөйүши һәм хошнисиниму өзини сөйгәндәк сөйүши барлиқ көйдүрмә қурбанлиқлар һәм башқа қурбанлиқ-һәдийәләрдинму артуқтур.
Nós devemos amá-lo com todo o nosso coração, com toda a nossa compreensão e com todas as nossas forças e devemos amar aos outros como amamos a nós mesmos. Isso é muito mais importante do que ofertas e sacrifícios.”
34 Әйса униң ақиланилик билән җавап бәргинини көрүп: — Сән Худаниң падишалиғидин жирақ әмәссән, — деди. Шуниңдин кейин, һеч ким униңдин соал сорашқа петиналмиди.
Jesus viu que ele tinha lhe dado uma resposta bem pensada e disse: “Você não está longe do Reino de Deus.” Após isso, ninguém mais teve coragem para perguntar qualquer outra coisa a Jesus.
35 Ибадәтхана һойлилирида тәлим бәргәндә, Әйса буларға җававән мундақ соални оттуриға қойди: Тәврат устазлириниң Мәсиһни «Давутниң оғли» дегинини қандақ чүшинисиләр?
Enquanto Jesus ensinava no Templo, ele perguntou: “Por que os educadores religiosos afirmam que o Messias é filho de Davi?
36 Чүнки Давут өзи Муқәддәс Роһта мундақ дегәнғу: — «Пәрвәрдигар мениң Рәббимгә ейттики: — «Мән сениң дүшмәнлириңни тәхтипәриң қилғичә, Мениң оң йенимда олтарғин!».
O próprio Davi declarou, inspirado pelo Espírito Santo, que ‘o Senhor disse ao meu Senhor: Sente-se a minha direita até que eu coloque seus inimigos aos seus pés.’
37 Давут [Мәсиһни] шундақ «Рәббим» дәп атиған турса, әнди [Мәсиһ] қандақму [Давутниң] оғли болиду? У йәрдики топ-топ хәлиқ униң сөзини хурсәнлик билән аңлайтти.
Se o próprio Davi chama o Messias de Senhor, como ele pode ser filho de Davi?” A grande multidão que estava ali ouviu com grande alegria o que Jesus dizia.
38 У уларға тәлим бәргинидә мундақ деди: — Тәврат устазлиридин һошияр болуңлар. Улар узун тонларни кийивалған һалда керилип жүрүшкә, базарларда кишиләрниң уларға болған [узун] саламлириға,
Jesus continuou a ensinar às pessoas, dizendo: “Tenham cuidado com os líderes religiosos! Eles adoram caminhar por aí, usando mantos compridos e gostam de ser cumprimentados de forma respeitosa nas praças dos mercados.
39 синагогларда алдинқи орунларда, зияпәтләрдә төрдә олтиришқа амрақ келиду.
Eles gostam de ter as cadeiras mais importantes nas sinagogas, e os melhores lugares nos banquetes.
40 Улар тул аялларниң барлиқ өй-бесатлирини йәвалиду вә көз-көз қилип ялғандин узундин-узун дуалар қилиду. Уларниң тартидиған җазаси техиму еғир болиду!
Eles enganam as viúvas, tirando o que elas têm e escondem quem eles realmente são, fazendo orações sem fim. Eles serão severamente castigados quando forem julgados.”
41 У ибадәтханидики сәдиқә сандуғиниң удулида олтирип, униңға пуллирини ташлаватқан халайиққа қарап туратти. Нурғун байлар униңға хелә көп пул ташлашти.
Jesus sentou-se no lado oposto à caixa de ofertas, observando as pessoas colocarem moedas ali. Muitas pessoas ricas colocavam uma quantia muito grande de dinheiro na caixa.
42 Намрат бир тул аялму келип, тийинниң төрттин бири қиммитидики икки ләптонни ташлиди.
Então, uma pobre viúva apareceu e colocou apenas duas moedas de pouco valor.
43 У мухлислирини йениға чақирип, уларға мундақ деди: — Мән силәргә бәрһәқ шуни ейтип қояйки, бу намрат тул аялниң сәдиқә сандуғиға ташлиғини башқиларниң һәммисиниң ташлиғанлиридин көптур.
Ele chamou os seus discípulos e lhes disse: “Eu lhes digo que isto é verdade: essa pobre viúva colocou mais do que todos os outros.
44 Чүнки башқилар өзлириниң ешип ташқанлиридин сәдиқә қилди; лекин бу аял намрат турупму, өзиниң бар-йоқини — тирикчилик қилидиғининиң һәммисини сәдиқә қилип ташлиди.
Todos os outros doaram das fortunas que tinham, mas ela, que já é tão pobre, deu tudo o que tinha para viver.”