Маркус 12
1 Андин, у уларға тәмсилләр билән сөзләшкә башлиди: — Бир киши бир үзүмзарлиқ бәрпа қилип, әтрапини читлапту; у бир шарап көлчиги қезипту вә бир күзәт мунарини ясапту. Андин у үзүмзарлиқни бағвәнләргә иҗаригә берип, өзи яқа жутқа кетипту.
And He began to speak unto them in parables. A certain man planted a vineyard, and made a fence about it, and digged a place for the wine-fat, and built a tower, and let it out to husbandmen, and travelled abroad.
2 Үзүм пәсли кәлгәндә, бағвәнләрдин үзүмзарлиқтики мевиләрдин [тегишлигини] әкелиш үчүн бир қулини уларниң йениға әвәтипту.
And at the season he sent a servant to the husbandmen, that he might receive from them of the fruit of the vineyard:
3 Лекин улар уни тутувелип думбалап, қуруқ қол қайтурупту.
and they took him and beat him, and sent him away empty.
4 Ғоҗайин йәнә бир қулни уларниң йениға әвәтипту. Уни болса улар чалма-кесәк қилип, баш-көзини йерип, һақарәтләп қайтурупту.
And again he sent unto them another servant; and at him they threw stones, and wounded him on the head, and sent him away shamefully used.
5 Ғоҗайин йәнә бирисини әвәтипту. Лекин уни улар өлтүрүпту. У йәнә тола қулларни әвәтипту, лекин улар бәзилирини думбалап, бәзилирини өлтүрүпту.
And again, he sent another; and him they killed: and many others, beating some, and killing others.
6 Ғоҗайинниң йенида пәқәт униң сөйүмлүк бир оғлила қалғачқа, улар оғлумниғу һөрмәт қилар дәп, у уни әң ахири болуп бағвәнләрниң йениға әвәтипту.
Having yet therefore one Son, his beloved, he sent him also at last unto them, saying, they will reverence my Son.
7 Лекин шу бағвәнләр өз ара: «Бу болса мирасхор; келиңлар, уни өлтүрүветәйли, шуниң билән мираси бизниңки болиду!» дейишипту.
But the husbandmen said to one another, this is the heir, Come, let us kill him, and the inheritance will be ours.
8 Шуңа улар уни тутуп өлтүрүп, үзүмзарлиқниң сиртиға ташливетипту.
And they took him, and killed Him too, casting him out of the vineyard.
9 Әнди үзүмзарлиқниң ғоҗайини қандақ қилиду? У өзи келип бағвәнләрни өлтүриду вә үзүмзарлиқни башқиларға бериду.
What therefore will the lord of the vineyard do? He will come and destroy those husbandmen, and will let the vineyard to others.
10 Әнди силәр муқәддәс язмилардин муну айәтни оқуп бақмиғанмусиләр? — «Тамчилар ташливәткән таш болса, Буҗәк теши болуп тикләнди.
And have ye not read this scripture, "The stone, which the builders refused, is become the head of the corner:
11 Бу иш Пәрвәрдигардиндур, Көзимиз алдида карамәт бир иштур»
this was from the Lord, and it is marvellous in our eyes."
12 Улар униң бу тәмсилни өзлиригә қаритип ейтқанлиғини чүшәнди; шуңа улар уни тутуш йолини издәшти; һалбуки, халайиқтин қорқушуп, уни ташлап кетип қалди.
And they sought to lay hands on Him, but they were afraid of the people; (for they knew that He spake the parable against them) and they left Him, and went away.
13 Шуниңдин кейин, улар бир нәччә Пәрисий вә Һеродниң тәрәпдарлирини уни өз сөзи билән қилтаққа чүшүрүш мәхситидә униң алдиға әвәтти.
And they send to Him some of the pharisees, and of the Herodians to insnare Him in his discourse:
14 Улар келип униңға: — Устаз, силини сәмимий адәм, адәмләргә қәтъий йүз-хатирә қилмайду, һеч кимгә ян басмайду, бәлки кишиләргә Худаниң йолини садиқлиқ билән үгитип келиватиду, дәп билимиз. [Силичә], [Рим императори] Қәйсәргә баҗ-селиқ тапшуруш Тәврат қануниға уйғунму-йоқ?
and these, when they came, said to Him, Master, we know that thou art a man of truth, and carest for no man; for thou regardest not the person of men, but teachest the way of God in truth: Is it lawful to pay tribute to Cesar, or not? should we give, or should we not give?
15 Зади баҗ тапшурамдуқ-тапшурмамдуқ? — дейишти. Лекин у уларниң сахтипәзлигини билип уларға: — Немишкә мени синимақчисиләр? Маңа бир «динар» пулни әкелиңлар, мән көрүп бақай, — деди.
But He knew their hypocrisy, and said to them, Why do ye tempt me? bring me a penny, that I may see it.
16 Улар пулни елип кәлди, у улардин: — Буниң үстидики сүрәт вә нам-исим кимниң? — дәп сориди. — Қәйсәрниң, — дейишти улар.
So they brought one: and He saith to them, Whose is this image and inscription? And they said Cesar's.
17 Әйса уларға җававән: — [Ундақ болса], Қәйсәрниң һәққини Қәйсәргә, Худаниң һәққини Худаға тапшуруңлар, — деди. Шуниң билән улар униңға интайин һәйран қелишти.
And Jesus answered and said unto them, Render then unto Cesar the things that are Cesar's, and to God the things that are God's. And they marvelled at Him.
18 Андин «Өлгәнләр тирилмәйду» дәйдиған Садуқийлар униң алдиға келип қистап соал қойди:
Then come the sadducees to Him, who say there is no resurrection;
19 — Устаз, Муса [пәйғәмбәр] Тәвратта бизгә: «Бир киши өлүп кетип, аяли тул қелип, пәрзәнт көрмигән болса, униң ака яки иниси тул қалған йәңгисини әмригә елип, қериндиши үчүн нәсил қалдуруши лазим» дәп язған.
and they asked Him, saying, Master, Moses, in his writings tells us, if any one's brother die, and leave a wife, and leave no children, that his brother shall take his wife, and raise up seed to his brother.
20 Бурун йәттә ака-ука бар еди. Чоңи өйлинип пәрзәнт қалдурмайла өлди.
Now there were seven brethren: and the first took a wife and died and left no seed;
21 Иккинчи қериндиши йәңгисини әмригә елип, уму пәрзәнт көрмәй өлди. Үчинчисиниң әһвалиму униңкигә охшаш болди.
and the second took her, and died, and he left no seed neither; and the third likewise.
22 Шу тәриқидә йәттиси охшашла уни елип пәрзәнт көрмәй кәтти. Ахирда, у аялму аләмдин өтти.
And all the seven had her, and left no seed: last of all died the woman also.
23 Әнди тирилиш күнидә улар тирилгәндә, бу аял қайсисиниң аяли болиду? Чүнки йәттисиниң һәммиси уни хотунлуққа алған-дә! — дейишти.
In the resurrection therefore, when they rise again, whose wife shall be of them; for all the seven had her to wife?
24 Әйса уларға мундақ җавап бәрди: — Силәр нә муқәддәс язмиларни нә Худаниң қудритини билмигәнлигиңлар сәвәвидин мошундақ азған әмәсмусиләр?
And Jesus answering said unto them, Do ye not therefore err, because ye know not the scriptures, nor the power of God?
25 Чүнки өлүмдин тирилгәндә инсанлар өйләнмәйду, әргә тәгмәйду, бәлки әрштики пәриштиләргә охшаш болиду.
For when they shall rise from the dead, they neither marry nor are given in marriage, but are as the angels in heaven.
26 Әнди өлгәнләрниң тирилиши мәсилиси һәққидә [Тәвратта], йәни Мусаға чүшүрүлгән китаптики «тикәнлик» вақиәсидә, Худаниң униңға қандақ ейтқинини, йәни: «Мән Ибраһимниң Худаси, Исһақниң Худаси вә Яқупниң Худасидурмән!» дегинини оқумидиңларму?
But as to the dead, that they are raised, have ye not read in the book of Moses, how God spake to him in the bush, saying, I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob?
27 У өлүкләрниң Худаси әмәс, бәлки тирикләрниң Худасидур! Шуңа силәр қаттиқ езип кәткәнсиләр!
He is not the God of the dead, but of the living: therefore ye do greatly mistake.
28 Уларға йеқин кәлгән, муназириләшкәнлирини аңлиған вә Әйсаниң уларға яхши җавап бәргәнлигини көргән бир Тәврат устази униңдин: — Пүтүн әмирләрниң ичидә әң муһими қайси? — дәп сориди.
And one of the scribes, who heard them disputing, seeing that He answered them well, came to Him and asked Him, Which is the chief commandment of all?
29 Әйса мундақ җавап бәрди: — Әң муһим әмир шуки, «Аңлиғин, әй Исраил! Пәрвәрдигар Худайимиз болған Рәб бирдур.
And Jesus answered him, The first of all the commandments is, "Hear, O Israel, the Lord our God is the one Lord,
30 Пәрвәрдигар Худайиңни пүтүн қәлбиң, пүтүн җениң, пүтүн зеһниң вә пүтүн күчүң билән сөйгин». Мана бу әң муһим әмир.
and thou shalt love the Lord thy God with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy mind, and with all thy strength:" this is the first or chief commandment,
31 Униңға охшайдиған иккинчи әмир болса: — «Хошнаңни өзүңни сөйгәндәк сөй». Хечқандақ әмир булардин үстүн турмайду.
and the second is like it, even this, "Thou shalt love thy neighbour as thyself:" there is no other commandment greater than these.
32 Тәврат устази униңға: — Тоғра ейттиңиз, устаз, һәқиқәт бойичә сөзлидиңиз; чүнки У бирдур, Униңдин башқиси йоқтур;
And the scribe said unto Him, Truly, Master, thou hast spoke exceeding well; for there is one God, and there is no other beside Him.
33 инсанниң Уни пүтүн қәлби, пүтүн әқли, пүтүн җени вә пүтүн күчи билән сөйүши һәм хошнисиниму өзини сөйгәндәк сөйүши барлиқ көйдүрмә қурбанлиқлар һәм башқа қурбанлиқ-һәдийәләрдинму артуқтур.
And to love him with all the heart, and with all the understanding, and with all the soul, and with all the strength, and to love his neighbour as himself, is more than all whole-burnt-offerings and sacrifices.
34 Әйса униң ақиланилик билән җавап бәргинини көрүп: — Сән Худаниң падишалиғидин жирақ әмәссән, — деди. Шуниңдин кейин, һеч ким униңдин соал сорашқа петиналмиди.
And Jesus seeing that he answered discreetly, said to him, Thou art not far from the kingdom of God. And no one dared any more to put questions to Him.
35 Ибадәтхана һойлилирида тәлим бәргәндә, Әйса буларға җававән мундақ соални оттуриға қойди: Тәврат устазлириниң Мәсиһни «Давутниң оғли» дегинини қандақ чүшинисиләр?
And Jesus spake and said, as He was teaching in the temple, How do the scribes say, that the Christ is the son of David?
36 Чүнки Давут өзи Муқәддәс Роһта мундақ дегәнғу: — «Пәрвәрдигар мениң Рәббимгә ейттики: — «Мән сениң дүшмәнлириңни тәхтипәриң қилғичә, Мениң оң йенимда олтарғин!».
for David himself said by the holy Spirit, The LORD said unto my Lord, Sit thou at my right hand till I make thine enemies thy footstool.
37 Давут [Мәсиһни] шундақ «Рәббим» дәп атиған турса, әнди [Мәсиһ] қандақму [Давутниң] оғли болиду? У йәрдики топ-топ хәлиқ униң сөзини хурсәнлик билән аңлайтти.
So that David himself calleth Him Lord: how then is He his son? And many of the people heard Him with pleasure.
38 У уларға тәлим бәргинидә мундақ деди: — Тәврат устазлиридин һошияр болуңлар. Улар узун тонларни кийивалған һалда керилип жүрүшкә, базарларда кишиләрниң уларға болған [узун] саламлириға,
And He said unto them as He was teaching them, Beware of the scribes, who love to walk in long robes, and salutations in public-places,
39 синагогларда алдинқи орунларда, зияпәтләрдә төрдә олтиришқа амрақ келиду.
and the chief seats in the synagogues, and uppermost places at feasts;
40 Улар тул аялларниң барлиқ өй-бесатлирини йәвалиду вә көз-көз қилип ялғандин узундин-узун дуалар қилиду. Уларниң тартидиған җазаси техиму еғир болиду!
who devour widows houses, and for a shew of religion make long prayers: these shall receive the heavier judgement.
41 У ибадәтханидики сәдиқә сандуғиниң удулида олтирип, униңға пуллирини ташлаватқан халайиққа қарап туратти. Нурғун байлар униңға хелә көп пул ташлашти.
And as Jesus was sitting over against the treasury, He saw how the people threw money into the treasury, and many of the rich put in much;
42 Намрат бир тул аялму келип, тийинниң төрттин бири қиммитидики икки ләптонни ташлиди.
and there came a poor widow and put in two mites, that is, a farthing.
43 У мухлислирини йениға чақирип, уларға мундақ деди: — Мән силәргә бәрһәқ шуни ейтип қояйки, бу намрат тул аялниң сәдиқә сандуғиға ташлиғини башқиларниң һәммисиниң ташлиғанлиридин көптур.
And He called his disciples to Him, and saith unto them, Verily I tell you, that this poor widow has given more than all those who have cast into the treasury.
44 Чүнки башқилар өзлириниң ешип ташқанлиридин сәдиқә қилди; лекин бу аял намрат турупму, өзиниң бар-йоқини — тирикчилик қилидиғининиң һәммисини сәдиқә қилип ташлиди.
For they all have contributed out of their abundance: but she out of her penury hath given all that she had, even her whole living.
