Луқа 7
1 Әйса көпчиликкә бу сөзләрниң һәммисини қилип болғандин кейин, Кәпәрнаһум шәһиригә [қайта] кирди.
Lorsqu'il eut achevé de parler au peuple qui l'écoutait, il entra dans Capernaoum.
2 У йәрдә мәлум бир йүз бешиниң әтиварлиқ қули еғир кесәл болуп, сәкратта ятатти.
Or un centurion avait un serviteur, auquel il tenait beaucoup, qui était malade et sur le point de mourir.
3 Йүз беши Әйсаниң хәвирини аңлап, бир нәччә Йәһудий ақсақални униң йениға берип, униң келип қулини қутқузуши үчүн өтүнүшкә әвәтти.
Ayant entendu parler de Jésus, il lui députa quelques anciens des Juifs, pour le prier de venir guérir son serviteur.
4 Улар Әйсаниң алдиға кәлгәндә униңға: — Бу ишни тилигүчи болса, тилигини иҗабәт қилишиңизға һәқиқәтән әрзийдиған адәм.
Ceux-ci, étant arrivés vers Jésus, le sollicitaient instamment, disant: «Il mérite bien que tu lui accordes sa demande,
5 Чүнки у бизниң [Йәһудий] елимизни яхши көриду вә һәтта биз үчүн бир синагогму селип бәрди, — дәп җиддий қияпәттә өтүнүшти.
car il aime notre nation, et c'est lui qui nous a bâti la synagogue.»
6 Әйса улар билән биллә барди. Бирақ өйигә аз қалғанда, йүз беши Әйсаниң алдиға бир нәччә достини әвәтип униңға мундақ дегүзди: — «Тәхсир, өзлирини аварә қилмисила, өзлириниң торусумниң астиға келишлиригә әрзимәймән.
Jésus s'achemina donc avec eux. Il n'était plus qu'à une petite distance de la maison, lorsque le centurion lui envoya dire par des amis: «Seigneur, ne te donne pas tant de peine, car je ne suis pas digne que tu entres sous mon toit.
7 Шуңа өзүмниму силиниң алдилириға беришқа лайиқ һесаплимидим. Сили пәқәт бир еғиз сөз қилип қойсила, қулум сақийип кетиду.
C'est pour cela que je n'ai pas jugé devoir me rendre moi-même auprès de toi; mais dis un mot, et que mon serviteur soit guéri.
8 Чүнки мәнму башқа бирисиниң һоқуқи астидики адәммән, қол астимдиму ләшкәрлирим бар. Биригә бар десәм бариду, биригә кәл десәм, келиду; қулумға бу ишни қил десәм, у шу ишни қилиду».
En effet, moi qui suis placé sous le commandement d'autrui, j'ai des soldats sous mes ordres, et je dis à celui-ci: «Va, » et il va; et à un autre: «Viens, » et il vient; et à mon esclave: «Fais cela, » et il le fait.»
9 Әйса бу гәпни аңлап [йүз бешиға] тәәҗҗүбләнди. У бурулуп кәйнигә әгәшкән халайиққа: Дәрвәқә, һәтта Исраилдиму бундақ зор ишәшни тапалмиған едим! — деди.
En entendant ces paroles, Jésus admira cet homme, et, se retournant, il dit à la foule qui le suivait: «Je vous déclare que je n'ai pas trouvé une aussi grande foi même en Israël.»
10 Йүз беши әвәткән кишиләр қайтип барғанда, кесәл болған қулниң сәллимаза сақайғанлиғини көрди.
A leur retour dans la maison du centurion, les envoyés trouvèrent en santé le serviteur qui était malade.
11 Бу иштин кейин у Наин дегән бир шәһәргә барди. Униң мухлислири вә йәнә топ-топ кишиләр униңға әгишип маңди.
Le lendemain, Jésus se rendit dans une ville appelée Nain; ses disciples, eu assez grand nombre, et une grande foule cheminaient avec lui.
12 У шәһәр қовуқиға йеқинлашқанда, мана кишиләр җиназа көтирип чиқиватқан еди. Өлгүчи анисиниң йәккә-йеганә оғли еди, униң үстигә аниси тул аял еди. Шәһәрдин чоң бир топ адәм аялға һәмраһ болуп чиққан еди.
Au moment où il arrivait près de la porte de la ville, on portait en terre un mort, fils unique d'une veuve, et une foule considérable de gens de la ville accompagnaient cette femme.
13 Рәб уни көрүп, униңға ичини ағритип: — Жиғлимиғин, — деди.
Le Seigneur, en la voyant, fut ému de compassion pour elle, et lui dit: «Ne pleure pas; »
14 Шуниң билән у өтүп, тавутқа қолини тәккүзивиди, тавут көтәргәнләр тохтиди. У: — Жигит, саңа ейтимән, ойған! — деди.
puis, s'étant approché, il toucha le cercueil, et les porteurs s'arrêtèrent; alors il dit: «Jeune homme, je te le commande, lève-toi.»
15 Өлгүчи болса руслинип тик олтарди вә гәп қилишқа башлиди. [Әйса] уни анисиға тапшуруп бәрди.
Et le mort se mit sur son séant, et commença à parler; et Jésus le rendit à sa mère.
16 Һәммәйләнни қорқунуч бесип, улар Худани улуқлап: — «Аримизда улуқ бир пәйғәмбәр турғузулди!» вә «Худа Өз хәлқини йоқлап кәлди!» — дейишти.
Un sentiment de crainte s'empara d'eux tous, et ils glorifiaient Dieu, disant: «Un grand prophète s'est élevé parmi nous, » et «Dieu a visité son peuple.»
17 Униң тоғрисидики бу хәвәр пүтүн Йәһудийә зимини вә әтраптики районларға тарқилип кәтти.
Ce propos sur Jésus courut dans la Judée tout entière et dans tout le pays d'alentour.
18 Йәһяниң мухлислири әнди бу барлиқ ишларниң хәвирини униңға йәткүзди. Йәһя мухлислиридин иккиләнни өзигә чақирип,
Jean ayant été informé de toutes ces choses par ses disciples,
19 Уларни Әйсаниң алдиға әвәтип: «Келиши муқәррәр зат өзүңму, яки башқа бирисини күтүшимиз керәкму?» дәп сорап келишкә әвәтти.
en fit venir deux, et les envoya vers le Seigneur, pour lui dire: «Es-tu celui qui doit venir, ou devons-nous en attendre un autre?»
20 Улар Әйсаниң алдиға берип: — Чөмүлдүргүчи Йәһя бизни сәндин: «Келиши муқәррәр зат өзүңму, яки башқа бирисини күтүшимиз керәкму?» дәп сорап келишкә йениңға әвәтти — деди.
Quand ces hommes furent arrivés vers Jésus, ils dirent: «Jean-Baptiste nous a envoyés vers toi, pour te dire: «Es-tu celui qui doit venir, ou devons-nous en attendre un autre.»
21 Дәл шу вақитта [Әйса] ағриқ-силақ вә кесәл-ваба басқан вә яман роһлар чаплашқан нурғун кишиләрни сақайтти вә нурғун қариғуларни көридиған қилди.
A ce moment même, Jésus venait de guérir plusieurs personnes de maladies, d'infirmités et de mauvais esprits, et de rendre la vue à plusieurs aveugles.
22 Шуниң билән у [Йәһяниң мухлислириға]: — Силәр қайтип берип, Йәһяға өз аңлиған вә көргәнлириңлар тоғрилиқ хәвәр йәткүзүп — «Корлар көрәләйдиған вә токурлар маңалайдиған болди, мохо кесили болғанлар сақайтилди, гаслар аңлалайдиған болди, өлгәнләрму тирилдүрүлди вә кәмбәғәлләргә хуш хәвәр җакаланди» — дәп ейтиңлар.
Il répondit aux envoyés: «Allez rapporter à Jean ce que vous avez vu et entendu: les aveugles voient, les boiteux marchent, les lépreux sont rendus nets, les sourds entendent, les morts ressuscitent, la bonne nouvelle est annoncée aux pauvres.
23 [Униңға йәнә]: «Мәндин гуманланмай путлишип кәтмигән киши болса бәхитликтур!» дәп қоюңлар, — деди.
Heureux celui pour qui je ne serai pas une occasion de chute!»
24 Йәһяниң әлчилири кәткәндин кейин, у топ-топ адәмләргә Йәһя тоғрилиқ сөз ечип: — «Силәр [бурун Йәһяни издәп] чөлгә барғиниңларда, зади немини көргили бардиңлар? Шамалда йәлпүнүп турған қомушниму?
Quand les messagers de Jean furent partis, Jésus se mit à parler de Jean au peuple: «Qu'êtes- vous allés contempler au désert? un roseau agité par le vent?
25 Яки есил кийим кийгән бир әрбабниму? Мана, есил кийимләрни кийгән, әйш-ишрәт ичидә яшайдиғанлар падишаларниң ордилиридин тепилидуғу!
Mais encore, qu'êtes-vous allés voir? un homme vêtu d'habits somptueux? Vous savez que ceux qui portent des habits magnifiques et qui vivent dans le luxe, sont dans les palais des rois.
26 Әнди силәр немә көргили бардиңлар? Бир пәйғәмбәрниму? Дурус, амма мән шуни силәргә ейтип қояйки, [бу болса] пәйғәмбәрдинму үстүн бир болғучидур.
Mais, qu'êtes-vous allés voir? un prophète? — Oui, vous dis-je, et plus qu'un prophète.
27 Чүнки [муқәддәс язмилардики]: — «Мана, йүз алдиңға әлчимни әвәтимән; У сениң алдиңда йолуңни тәйярлайду» — дәп йезилған сөз мана дәл униң тоғрисида йезилғандур.
C'est celui dont il est écrit: «Voici, j’envoie mon messager devant ta face, pour préparer le chemin devant toi.»
28 Чүнки мән силәргә шуни ейтип қояйки, аяллардин туғулғанлар арисида Йәһядинму улуғи йоқ; амма Худаниң падишалиғидики әң кичик болғиниму униңдин улуқ туриду
Car je vous dis, que parmi ceux qui sont nés de femme, il n'y a point de plus grand prophète que Jean; toutefois le plus petit dans le royaume de Dieu est plus grand que lui.
29 (әнди [Йәһяни] аңлиған пухралар, һәтта баҗгирларму Худаниң йолини тоғра дәп Йәһяниң чөмүлдүрүши билән чөмүлдүрүлгән еди.
Tout le peuple qui l'a écouté, ainsi que les publicains, ont rendu justice à Dieu, en se faisant baptiser du baptême de Jean,
30 Лекин Пәрисийләр вә Тәвратшунаслар Йәһяниң чөмүлдүрүшини қобул қилмай, Худаниң өзлиригә болған мәхсәт-ирадисини чәткә қаққан еди).
au lieu que les pharisiens et les docteurs de la Loi ont fait échouer pour eux-mêmes le plan de Dieu, en ne se faisant pas baptiser par lui.
31 Лекин бу заманниң кишилирини зади кимләргә охшитай? Улар кимләргә охшайду?
«A qui donc comparerai-je les hommes de cette génération, et à qui ressemblent-ils?
32 Улар худди рәстә-базарларда олтиривелип, бир-биригә: «Биз силәргә сүнай челип бәрсәкму, уссул ойнимидиңлар», «Матәм пәдисигә челип бәрсәкму, жиға-зерә қилмидиңлар» дәп [қақшайдиған тутуруқсиз] балиларға охшайду.
Ils ressemblent aux enfants qui sont assis dans la place publique, et qui disent, en s'apostrophant les uns les autres: «Nous vous avons joué de la flûte, et vous n'avez pas dansé; nous vous avons chanté des complaintes, et vous n'avez pas pleuré.»
33 Чүнки Чөмүлдүргүчи Йәһя келип зияпәттә олтармайтти, [шарап] ичмәйтти. Шуниң билән силәр: «Униңға җин чаплишипту» дейишисиләр.
En effet, Jean est venu ne mangeant point de pain, et ne buvant point de vin, et vous dites: «C'est un possédé.»
34 Инсаноғли болса келип һәм йәйду һәм ичиду вә мана силәр: «Таза бир тоймас вә мәйхор екән. У баҗгирлар вә гунакарларниң достидур» дейишисиләр.
Le Fils de l'homme est venu mangeant et buvant, et vous dites: «C'est un mangeur et un buveur, un ami des publicains et des pécheurs»:
35 Лекин даналиқ болса өзиниң барлиқ пәрзәнтлири арқилиқ дурус дәп тонулиду».
et pourtant la Sagesse a été justifiée par tous ses enfants.»
36 Пәрисийләрдин бири униңдин өйүмдә меһман болсиңиз дәп өтүнди. Әнди у Пәрисийниң өйигә кирип дәстиханда олтарди.
Un pharisien invita Jésus à manger avec lui, et Jésus étant entré dans la maison du pharisien, prit place à table.
37 Вә мана, у шәһәрдә бузуқ дәп тонулған бир аял Әйсаниң бу Пәрисийниң өйидә дәстиханда олтарғанлиғини аңлап, ақ қаштешидин ясалған бир қутида мурмәкки елип кәлди.
Alors une femme qui menait une vie déréglée dans la ville, apprenant que Jésus était à table dans la maison de ce pharisien, apporta un flacon d'albâtre plein de parfum;
38 У жиғлиған пети униң кәйнидә, путиға йеқин туруп, көз яшлири қилип, путлирини һөл қиливәтти; андин чачлири билән униң путлирини ертип қурутти һәм путлирини тохтимай сөйүп, үстигә әтир сүрди.
et se tenant derrière lui, à ses pieds, tout en pleurs, elle se mit à mouiller ses pieds de ses larmes et à les essuyer avec les cheveux de sa tête; elle couvrait ses pieds de baisers et les oignait de parfum.
39 Әнди уни чақирған Пәрисий бу ишни көрүп, ичидә: «Бу адәм раст пәйғәмбәр болған болса, өзигә тегиватқан бу аялниң ким вә қандақ екәнлигини биләтти. Чүнки у бир бузуқ!» дәп ойлиди.
A cette vue, le pharisien qui l'avait invité, se dit en lui-même: «Si cet homme était prophète, il saurait qui est la personne qui le touche, et quelle sorte de femme, c'est une femme de mauvaise vie.»
40 Шуниң билән Әйса униңға җававән: — Симон, саңа дәйдиған бир гепим бар, — деди. — Ейтиң, устаз, — деди Симон.
Jésus prit la parole, et lui dit: «Simon, j'ai quelque chose à te dire.» — «Maître, parle, » dit-il. —
41 — Икки адәм мәлум бир қәриз егисигә қәриздар екән. Бири бәш йүз күмүч динарға, йәнә бири болса әллик күмүч динарға қәриздар екән.
«Un créancier avait deux débiteurs, l'un lui devait cinq cents deniers, l'autre cinquante.
42 Лекин һәр иккисиниң қәризни қайтурғили һеч нәрсиси болмиғачқа, қәриз егиси меһриванлиқ қилип һәр иккисиниң қәрзини кәчүрүм қипту. Сениңчә, уларниң қайсиси уни бәкрәк сөйиду? — дәп сориди Әйса.
Comme ils ne pouvaient payer, il les tint quitte tous les deux. Dis-moi lequel des deux l'aimera le plus?»
43 Симон җававән: — Мениңчә, [қәрзи] көпрәк кәчүрүм қилинған киши, — деди. — Тоғра һөкүм қилдиң, — деди Әйса.
Simon répondit: «Je pense que c'est celui auquel il a le plus remis.» Jésus lui dit: «Tu as bien jugé.»
44 Андин һелиқи аялға бурулуп, Симонға: — Бу аялни көрдүңму? Мән өйүңгә киргиним билән, сән путлиримни жуюшқа су бәрмигән едиң; лекин у көз йеши билән путлиримни жуйди вә чечи билән ертип қурутти.
Puis, se tournant vers la femme, il dit à Simon: «Tu vois cette femme? Je suis entré dans ta maison; tu ne m'as point versé d'eau sur les pieds, mais elle a mouillé mes pieds de ses larmes et les a essuyés avec ses cheveux.
45 Сән мени салам берип сөймидиң; лекин у мән киргәндин тартип путлиримни сөйүштин тохтимиди.
Tu ne m'as point donné de baiser, mais depuis que je suis entré, elle n'a cessé de me baiser les pieds.
46 Сән бешимғиму май сүркимигән едиң; бирақ у мениң путлиримға мурмәккини сүркәп қойди.
Tu n'as pas oint ma tête d'huile, mais elle a oint mes pieds de parfum.
47 Шуңа шуни саңа ейтип қояйки, униң нурғун гуналири кәчүрүм қилинди. Чүнки мана, униң көрсәткән меһир-муһәббити чоңқур әмәсму? Амма кәчүрүми аз болғанларниң меһир-муһәббәтни көрситишиму аз болиду, — деди.
Aussi je te dis que ses nombreux péchés lui ont été pardonnés, car elle a beaucoup aimé; tandis que celui à qui l'on pardonne peu, aime peu.»
48 Андин у аялға: — Гуналириң кәчүрүм қилинди, — деди.
Il dit à la femme: «Tes péchés te sont pardonnés.»
49 Улар билән һәмдәстихан олтарғанлар көңлидә: «Кишиләрниң гуналириниму кәчүрүм қилғучи бу адәм зади кимду?» дейишти.
Et les convives commencèrent à dire en eux-mêmes: «Qui est cet homme qui ose pardonner les péchés?»
50 Әйса һелиқи аялға: — Етиқатиң сени қутқузди; аман-хатирҗәмлик билән қайтқин! — деди.
Mais Jésus dit à la femme: «Ta foi t'a sauvée; va en paix.»
