< Луқа 24 >
1 Әнди һәптиниң биринчи күнидә таң юрай дәп қалғанда, аяллар өзлири тәйярлиған әтирләрни елип, қәбиргә кәлди.
Before dawn on Sunday those women went to the tomb. They took with them the spices that they had prepared [to put on Jesus’ body].
2 Улар қәбирниң ағзидики ташниң домилитиветилгәнлигини көрди;
They discovered that the stone had been rolled away from [the entrance to] the tomb.
3 вә қәбиргә кирип қаривиди, Рәб Әйсаниң җәсити йоқ туратти.
They went in the tomb, but the body of the Lord Jesus was not there!
4 Вә шундақ болдики, улар буниңдин патипарақ болуп турғанда, мана, нур чақнап туридиған кийимләрни кийгән икки зат уларниң йенида туюқсиз пәйда болди.
They did not know what to think about that. Then suddenly two men wearing bright shining clothes stood by them!
5 Аяллар қаттиқ вәһимгә чүшүп, йүзлирини йәргә йеқишти. Икки зат уларға: — Немә үчүн тирик болғучини өлгәнләрниң арисидин издәйсиләр?
The [women] were frightened. As they prostrated themselves on the ground, the two men said to them, “(You should not be seeking someone who is alive in [a place where they bury] dead people!/Why are you seeking in [a place where they bury] dead people someone who is alive?) [RHQ]
6 У бу йәрдә әмәс, бәлки у тирилди! У техи Галилийәдә турған вақтида, униң силәргә немини ейтқинини, йәни: «Инсаноғлиниң гунакар адәмләрниң қолиға тапшурулуп, крестлинип, үчинчи күни қайта тирилиши муқәррәрдур» дегәнлирини әсләп беқиңлар! — деди.
He is not here; he has (become alive again/risen from the dead)! Remember that while he was still with you in Galilee [district] he said to you,
‘[Even though I] am the one who came from heaven, [someone] will enable sinful men to seize [MTY] me. They will [kill me by] nailing me to a cross. But on the third day [after that], I will become alive [again].’”
8 Вә улар униң [дәл] шундақ дегинини есигә елишти;
The [women] remembered that he had said that.
9 вә қәбирдин қайтип, бу ишларниң һәммисини он бирәйләнгә, шундақла қалған мухлисларниң һәммисигә йәткүзди.
So they left the tomb and went to the eleven [apostles] and his other [disciples] and told them those things.
10 Расулларға бу ишларни йәткүзгүчиләр болса Магдаллиқ Мәрйәм, Йоанна вә Яқупниң аниси Мәрйәм һәмдә улар билән биллә болған башқа аяллар еди.
The ones who kept telling those things to the apostles were Mary from Magdala [village], Joanna, Mary who was the mother of James, and the other women [who were] with them.
11 Лекин [аялларниң бу ейтқанлири] уларға әпсанидәк билинди, улар уларниң сөзлиригә ишәнмиди.
But the apostles thought that what the women [said] was nonsense. They did not believe what the women said.
12 Бирақ Петрус орнидин туруп, қәбиргә жүгүрүп барди. У еңишип қәбир ичигә қаривиди, ялғуз канап кепәнликниң тилим-тилим парчилирини көрүп, йүз бәргән ишларға тәәҗҗүплинип өйгә қайтип кәтти.
But Peter got up and ran to the tomb [anyway]. He stooped down [and looked inside]. He saw the linen cloths [in which Jesus’ body had been wrapped]. [The cloths were] by themselves (OR, [He did not see] anything else). So, wondering what had happened, he went home.
13 Вә мана, шу күндә улардин иккилән Йерусалимдин он бир чақирим жирақлиқтики Емаюс дегән кәнткә кетип баратти.
That same day two of [Jesus’ disciples] were walking to a village named Emmaus. It was about (seven miles/eleven kilometers) from Jerusalem.
14 Улар йүз бәргән барлиқ ишлар тоғрисида сөзлишип кетивататти.
They were talking with each other about all the things that had happened [to Jesus].
15 Вә шундақ болдики, улар сөзлишип-мулаһизилишип кетиватқанда, мана Әйса өзи уларға йеқинлишип келип, улар билән биллә маңди;
While they were discussing those things, Jesus himself approached them and started walking with them.
16 лекин уларниң көзлири уни тонуштин тутулди.
But they were prevented {[something] prevented them} from recognizing [MTY] him.
17 У улардин: — Кетиветип немә ишлар тоғрилиқ муназирә қилишиватисиләр? — дәп сориди. Улар қайғулуқ қияпәттә тохтап,
[Jesus] said to them, “What have you two been talking about while you were walking?” They stopped, and their faces looked very sad.
18 улардин Клийопас исимлиқ бири җавап берип: — Йерусалимда турупму, мошу күнләрдә шу йәрдә йүз бәргән вақиәләрдин бирдин-бир хәвәр тапмиған мусапир сән охшимамсән?! — деди.
One of them, whose name was Cleopas, said, “(You [(sg)] must be the only person who is visiting Jerusalem [for the Passover festival] who does not know the events that have happened there in recent days!/Are you the only person who is visiting Jerusalem [for the Passover festival] who does not know the events that have happened there in recent days?) [RHQ]”
19 Вә у улардин: — Немә вақиәләр болди? — дәп сориди. «Насарәтлик Әйсаға мунасивәтлик вақиәләр!» — деди улар, — «У өзи Худаниң алдидиму, барлиқ хәлиқниң алдидиму әмәлдә вә сөздә қудрәтлик бир пәйғәмбәр болуп,
He said to them, “What events?” They replied, “[The things that happened] to Jesus, [the man] from Nazareth, who was a prophet. Many people saw him [perform] great miracles, and God [enabled him] to teach wonderful [messages]!
20 баш каһинлар вә һөкүмдарлиримиз уни өлүм һөкүмигә тапшуруп, крестләтти.
But our chief priests and leaders handed him over [to the Roman authorities. The authorities] sentenced him to die, and they killed him by nailing him to a cross.
21 Биз әслидә уни Исраилға һәмҗәмәт болуп азат қилидиған зат екән, дәп үмүт қилған едуқ. Лекин ишлар шундақ болди, һазир бу вақиәләр йүз бәргинигә үчинчи күн болди;
We [(exc)] were hoping that he was the one who would free [us] Israelites [from our enemies] But [this does not seem possible now, because] three days have [already] passed since that happened.
22 йәнә келип, аримиздики бир нәччә аял һәм бизни һаң-таң қалдурувәтти. Чүнки улар бүгүн таң сәһәрдә қәбиргә бериптикән,
On the other hand, some women from our group amazed us. Early this morning they went to the tomb,
23 униң җәситини тапалмай қайтип келип: «Бизгә бир нәччә пәриштә ғайипанә көрүнүштә аян болуп, «У тирик!» деди» дәп ейтипту.
but Jesus’ body was not there! They came [back] and said that they had seen some angels in a vision. The angels said that he was alive!
24 Буниң билән аримиздин бир нәччәйлән қәбиргә берип, әһвалниң дәл аялларниң ейтқинидәк екәнлигини байқапту. Лекин уни уларму көрмәпту».
Then some of those who were with us went to the tomb. They saw that things were exactly as the women had reported. But they did not see [Jesus].”
25 Әйса уларға: — Әй наданлар, пәйғәмбәрләрниң ейтқанлириниң һәммисигә ишинишкә қәлби галлар!
He said to them, “[You two] foolish [men! You are so] slow to believe all that the prophets have written [about the Messiah]!
26 Мәсиһниң өзигә хас шан-шәривигә кириштин бурун, мошу җапа-мушәққәтләрни бешидин өткүзүши муқәррәр әмәсмиди? — деди.
([You should certainly have known that] it was necessary that the Messiah should suffer all those things [and die], and then enter his glorious [home in heaven]!/Was it not necessary that the Messiah should suffer all those things [and die], and then enter his glorious [home in heaven]?) [RHQ]”
27 Андин пүтүн Тәврат-Зәбурдин, Муса вә башқа барлиқ пәйғәмбәрләрниң язмилиридин башлап у өзи һәққидә алдин пүтүлгәнлирини уларға шәрһ берип чүшәндүрди.
Then he explained to them all the things that [the prophets] had written in the Scriptures about himself. He started with what Moses [MTY] [wrote] and then explained to them what all the [other] prophets [wrote].
28 Улар баридиған кәнткә йеқинлашқанда, у жирақрақ бир йәргә баридиғандәк туратти.
They came near to the village to [which the two men] were going. Jesus indicated that he would go further,
29 Лекин улар уни тутувелип: — Кәч кирип қалди, һелила күн олтириду. Биз билән биллә қонуп қалғин, — дәп өтүнди. Шуниң билән у улар билән қонғили өйгә кирди.
but they urged him [to not do that]. They said, “Stay with us [tonight], because it is late in the afternoon and it will soon be dark.” So he went in [the house] to stay with them.
30 Вә шундақ болдики, у улар билән дәстиханда олтарғанда, нанни қолиға елип, Худаға тәшәккүр ейтти, андин нанни уштуп уларға тутти.
When they sat down to eat, he took some bread and [asked God to] bless it. He broke it and gave [some pieces] to them.
31 Уларниң көзлири шуан ечилип, уни тонуди; шуниң билән у уларниң алдидин ғайип болди.
And just then [God] enabled them to recognize [MTY] him. But [immediately] he disappeared!
32 Улар бир-биригә: — У йолда биз билән параңлишип, бизгә муқәддәс язмиларға шәрһ бәргәндә, жүрәк-бағримиз гоя оттәк янмидиму?! — дейишти.
The two men said to each other, “[While we were walking] along the road and he talked with us and [enabled] us [(inc)] to understand the Scriptures, we [became so excited that it was as though] [MET] a fire was burning within us [RHQ]! [We should not stay here; we should go tell the others what happened]!”
33 Вә улар шу һаман туруп Йерусалимға қайтип кәлди. Улар иккиси он бирәйлән билән уларниң һәмраһлириниң бир йәргә жиғилип турғининиң үстигила чүшти, улар: «Рәб растин тирилипту. У Симонға көрүнүпту!» дейишивататти.
So they left immediately and returned to Jerusalem. There they found the eleven [apostles] and others who had gathered together with them
who told [those two men], “It is true that the Lord has become alive again, and he has appeared to Peter!”
35 Шуниң билән улар иккиләнму йолда йүз бәргән ишларни вә у нанни уштуватқанда униң өзлиригә қандақ тонулғинини көпчиликкә сөзләп бәрди.
Then those two [men] told [the others] what had happened [as they were walking] along the road. They also [told them how] they both recognized Jesus as he broke some bread [for them].
36 Вә улар бу ишлар үстидә сөзлишиватқанда, [Әйса] өзи тосаттин уларниң оттурисида пәйда болуп: — Силәргә аман-хатирҗәмлик болғай! — деди.
As they were saying that, Jesus himself [suddenly] appeared among them. He said to them, “[May God give] you [inner] peace!”
37 Улар бирәр роһни учраттуқму немә, дәп хиял қилип, алақзадә болушуп вәһимигә чүшти.
They were startled and afraid, [because] they thought that they were seeing a ghost!
38 У уларға: — Немигә шунчә алақзадә болуп кәттиңлар? Немишкә қәлбиңларда шәк-гуман чиқип туриду?
He said to them, “(You should not be alarmed!/Why are you alarmed?) [RHQ] And (you should not be doubting [that I am alive]/Jesus!/why are you doubting [that I am alive]/Jesus?) [RHQ]
39 Қоллиримға вә путлиримға қарап беқиңлар! Мениң өзүм екәнлигимни билиңлар! Мени тутуп көрүңлар, роһниң әт билән сүйиги йоқ, лекин мәндә барлиғини көрисиләр, — деди.
Look at [the wounds in] my hands and my feet! You can touch me and see [my body]. Then you can see that it is really I myself. [You can tell that I am really alive] because ghosts do not have bodies, as you see that I have!”
40 Вә шундақ дегәч уларға пут-қолини көрсәтти.
After he said that, he showed them [the wounds in] his hands and his feet.
41 Улар хушлуқтин [көзлиригә] ишәнгүси кәлмәй һәйрануһәс турғинида у улардин: — Силәрниң бу йәрдә йегидәк нәрсәңлар барму? — дәп сориди.
They were joyful and amazed, [but] they still did not believe [that he was really alive] (OR, [that Jesus was the one that they were seeing]). [So] he said to them, “Do you have anything here to eat?”
42 Улар бир парчә белиқ кавиви вә бир парчә һәсәл көнигини униңға сунувиди,
[So] they gave him a piece of broiled fish.
43 у елип уларниң алдида йеди.
While they were watching, he took it and ate it.
44 Андин у уларға: — Мана бу мән силәр билән болған вақтимда силәргә ейтқан: «Муса хатирилигән Тәврат қануни, пәйғәмбәрләрниң язмилири вә Зәбурда мениң тоғрамда пүтүлгәнниң һәммиси чоқум әмәлгә ашурулмай қалмайду» дегән сөзлирим әмәсму? — деди.
Then he said to them, “[I will repeat] what I told you while I was still with you: Everything that was written about me by Moses and the [other] prophets [MTY] and in the Psalms must be fulfilled!”
45 Шуниң билән у муқәддәс язмиларни чүшиниши үчүн уларниң зеһинлирини ачти
Then he enabled them to understand [the things that had been written about him in] the Scriptures.
46 вә уларға мундақ деди: — [Муқәддәс язмиларда] шундақ алдин пүтүлгәнки вә шу иш Мәсиһниң өзигә тоғра кәлдики, у азап чекип, үчинчи күнидә өлгәнләр арисидин тирилиду,
He said to them, “This is what they wrote: That the Messiah would suffer [and die], but on the third day after that he would become alive again.
47 андин униң нами билән «Товва қилиңлар, гуналарниң кәчүрүмигә муйәссәр болуңлар» дегән хәвәр Йерусалимдин башлап барлиқ әлләргә җакалиниду.
[They] also [wrote that the message] must be preached {[that his disciples] must preach [the message]} [everywhere that people] must turn from their sinful ways for [God] to forgive their sins. [They wrote that his followers should preach that message, claiming] his authority [MTY]. They wrote that they should start [preaching] it in Jerusalem, and then [go and] preach it to all ethnic groups.
48 Силәр әнди бу ишларға гувачидурсиләр.
You [apostles] must tell people that you know that those things [that happened to me] are true.
49 Вә мана, мән Атамниң вәдә қилғинини вуҗудуңларға әвәтимән. Лекин силәр жуқуридин чүшидиған күч-қудрәт билән кийгүзүлгичә, шәһәрдә күтүп туруңлар».
And I want you to know that I will send the [Holy Spirit] [MTY] to you, as my Father promised that [he would do]. But you must stay in this city until God fills you with the power [of his Spirit].”
50 Вә у уларни Бәйт-Ания йезисиғичә башлап барди вә қоллирини көтирип уларни бәрикәтлиди.
Then [Jesus] led them outside [the city] until they came near Bethany [village]. There he lifted up his hands and blessed them.
51 Вә шундақ болдики, уларни бәрикәтлигәндә у улардин айрилип асманға көтирилди.
As he was doing that, he left them [and went up to heaven].
52 Улар униңға сәҗдә қилишти вә зор хошал-хурамлиқ ичидә Йерусалимға қайтип келип,
They worshipped him. And then they returned to Jerusalem very joyfully.
53 һәрдайим ибадәтханида туруп Худаға шүкүр-сана оқушуп турди.
Each day [SYN] they went into the Temple [courtyard], and spent a lot of time praising God.