Юһанна 8
1 Әйса болса Зәйтун теғиға чиқип кәтти.
but Jesus went to the Mount of Olives.
2 Әтиси сәһәрдә, у йәнә ибадәтхана һойлилириға кирди вә халайиқниң һәммиси униң йениға келишкән еди. У олтирип, уларға тәлим беришкә башлиди.
Early in the morning he returned to the Temple where many people gathered around him and he sat down and taught them.
3 [Шу чағда], Тәврат устазлири билән Пәрисийләр зина қилип тутулуп қалған бир аялни униң алдиға елип келишти. Улар аялни оттуриға чиқирип,
The religious teachers and the Pharisees brought in a woman caught committing adultery and made her stand before everyone.
4 униңдин: — Устаз, бу аял дәл зина үстидә тутувелинди.
They said to Jesus, “Teacher, this woman was caught in the act of adultery.
5 Муса [пәйғәмбәр] Тәврат қанунида бизгә мошундақ аялларни чалма-кесәк қилип өлтүрүшни әмир қилған. Әнди сәнчә, уни қандақ қилиш керәк? — дәп сорашти.
Now in the Law Moses commanded us to stone such women. What do you say?”
6 Әнди уларниң бундақ дейиштики нийити, уни қапқанқа чүшүрүп, униң үстидин әрз қилғидәк бирәр банә издәш еди. Амма Әйса еңишип, бармиғи билән йәргә бир немиләрни язғили турди.
They said this to try and trap Jesus so they could condemn him. But Jesus bent down and wrote on the ground with his finger.
7 Улар шу соални тохтимай соравататти, у руслинип уларға: — Араңлардики ким гунасиз болса, [бу] [аялға] биринчи ташни атсун! — деди.
They kept on demanding an answer, so he stood up and told them, “Whichever one of you has never sinned may throw the first stone at her.”
8 Андин у йәнә еңишип, йәргә йезишни давамлаштурди.
Then he bent down again and went on writing on the ground.
9 Улар бу сөзни аңлап, алди билән яшанғанлири, андин қалғанлири бир-бирләп [һәммиси] у йәрдин чиқип кетишти. Ахирида Әйса оттурида өрә турған һелиқи аял билән ялғуз қалди.
When they heard this they began to leave, one by one, starting with the oldest until Jesus was left in the middle of the crowd with the woman still standing there.
10 Әйса руслинип туруп, шу аялдин башқа һеч кимни көрмигән болуп, униңдин: Ханим, саңа һелиқи шикайәт қилғанлар қени? Сени гунаға бекитидиған һеч ким чиқмидиму? — дәп соривиди,
Jesus straightened up and asked her, “Where are they? Didn't anybody stay to condemn you?”
11 — Һәзрәтлири, һеч ким чиқмиди, — деди аял. Әйса: — Мәнму сени гунаға бекитмәймән. Барғин, буниңдин кейин йәнә гуна қилмиғин! — деди.
“No one did, sir,” she replied. “I don't condemn you either,” Jesus told her. “Go, and don't sin anymore.”
12 Шуңа Әйса йәнә көпчиликкә сөз қилип: — Дунияниң нури өзүмдурмән. Маңа әгәшкәнләр қараңғулуқта маңмайду, әксичә һаятлиқ нуриға еришиду, — деди.
Jesus spoke again to the people, telling them, “I am the light of the world. If you follow me you won't walk in darkness for you will have the life-giving light.”
13 Пәрисийләр: — Сән өзүңгә өзүң гувалиқ бериватисән. Шуңа сениң гувалиғиң раст һесапланмайду, — дейишти.
The Pharisees replied, “You can't be your own witness! What you say doesn't prove anything!”
14 Әйса уларға җававән мундақ деди: — Һәтта мән өзүмгә гувалиқ бәрсәмму, гувалиғим һәқтур, чүнки мән өзүмниң қәйәрдин кәлгәнлигимни вә қәйәргә баридиғанлиғимни билимән. Лекин силәр қәйәрдин кәлгәнлигимни вә қәйәргә баридиғанлиғимни билмәйсиләр.
“Even if I am my own witness, my testimony is true,” Jesus told them, “for I know where I came from and where I'm going. But you don't know where I came from or where I'm going.
15 Силәр әт егилириниң өлчими бойичә һөкүм қилисиләр. Бирақ мән һеч кимниң үстигә һөкүм қилмаймән.
You judge in a typically human way, but I don't judge anyone.
16 Мән һөкүм қилсамму, һөкүмүм һәқиқийдур; чүнки мән ялғуз әмәс, бәлки мени әвәткән Ата [бу ишта] мән билән биллидур.
Even if I did judge, my judgment would be right because I am not doing this alone. The Father who sent me is with me.
17 Силәргә тәвә болған Тәврат қанунида: «Икки адәмниң гувалиғи болса раст һесаплиниду» дәп пүтүлгәндур.
Your own law states that the testimony of two witnesses is valid.
18 Раст, мән өзүм тоғрамда өзүм гувалиқ беримән, вә мени әвәткән Атиму мениң тоғрамда гувалиқ бериду.
I am my own witness, and my other witness is my Father who sent me.”
19 Улар униңдин: — Атаң қәйәрдә? — дәп сорашти. Әйса уларға җавап берип: — Силәр я мени тонумайсиләр, я Атамни тонумайсиләр; мени тонуған болсаңлар, Атамниму тонуйттуңлар, — деди.
“Where is your father?” they asked him. “You don't know me or my Father,” Jesus replied. “If you knew me then you would know my Father as well.”
20 Әйса бу сөзләрни ибадәтханида тәлим бәргинидә, сәдиқә сандуғиниң алдида туруп ейтқан еди. Бирақ һеч ким уни тутмиди, чүнки униң вақит-саити техи йетип кәлмигән еди.
Jesus explained this while he was teaching near the Temple treasury. Yet no one arrested him because his time had not yet come.
21 Шуниң билән у уларға йәнә: Мән бу йәрдин кетимән; силәр мени издәйсиләр, лекин өз гунайиңлар ичидә өлисиләр. Мән кетидиған йәргә силәр баралмайсиләр, — деди.
Jesus told them again, “I'm leaving, and you'll search for me, but you'll die in your sin. You can't come where I'm going.”
22 Буниң билән Йәһудийлар: — У: «Мән кетидиған йәргә силәр баралмайсиләр» дәйду. Бу униң өзини өлтүрүвалимән дегинимиду? — дейишти.
The Jews wondered out loud, “Is he going to kill himself? Is that what he means when he says ‘You can't come where I'm going’?”
23 Әйса уларға: — Силәр төвәндиндурсиләр, мән жуқуридиндурмән. Силәр бу дуниядиндурсиләр, мән бу дуниядин әмәсмән.
Jesus told them, “You are from below; I am from above. You are of this world; I am not of this world.
24 Шуниң үчүн силәргә: «Гуналириңлар ичидә өлисиләр» дедим. Чүнки силәр мениң «[Әзәлдин] Бар Болғучи» екәнлигимгә ишәнмисәңлар, гуналириңлар ичидә өлисиләр, — деди.
That is why I told you that you'll die in your sins. For if you don't trust in me, the ‘I am,’ you'll die in your sins.”
25 Сән зади ким? — дәп сорашти улар. Әйса уларға: — Башта силәргә немә дегән болсам, мән шу.
Then they asked him, “Who are you?” “Exactly who I told you I was from the beginning,” Jesus replied.
26 Өзүмниң силәрниң тоғраңларда вә үстүңлардин һөкүм қилидиған нурғун сөзлирим бар; лекин мени Әвәткүчи һәқтур вә мән Униңдин немини аңлиған болса, буларнила дуниядикиләргә уқтуруп ейтимән, — деди.
“There's much I could say about you, and much I could condemn. But the one who sent me tells the truth, and what I'm saying to you here in this world is what I heard from him.”
27 Улар униң өзлиригә ейтқанлириниң Ата тоғрилиқ екәнлигини чүшинәлмиди.
They didn't understand that he was talking to them about the Father. So Jesus explained to them:
28 Шуңа Әйса мундақ деди: Силәр Инсаноғлини көтәргәндин кейин, мениң «[Әзәлдин] Бар Болғучи» екәнлигимни билисиләр вә шундақла һеч ишни өзлүгүмдин қилмиғанлиғимни, пәқәт Атиниң маңа үгәткининила сөзлигәнлигимниму билисиләр.
“When you have lifted up the Son of man then you'll know that I am the ‘I am,’ and that I do nothing of myself, but only say what the Father taught me.
29 Мени Әвәткүчи мән билән биллидур, У мени әсла ялғуз қоймиди, чүнки мән һемишә Уни хурсән қилидиған ишларни қилимән.
The one who sent me is with me; he has not abandoned me, for I always do what pleases him.”
30 Әйса бу сөзләрни қиливатқан чағниң өзидә, нурғун кишиләр униңға етиқат қилди.
Many who heard Jesus say these things put their trust in him.
31 Әйса өзигә етиқат қилған Йәһудийларға: — Әгәр мениң сөз-каламимдин чиқмай турсаңлар, мениң һәқиқий мухлислирим болған болисиләр,
Then Jesus said to those Jews who trusted in him, “If you follow my teaching then you really are my disciples.
32 вә һәқиқәтни билисиләр вә һәқиқәт силәрни азатлиққа ериштүриду, — деди.
You will know the truth, and the truth will set you free.”
33 Улар җававән: — Биз Ибраһимниң нәслимиз, — һеч қачан һеч кимниң қуллуғида болмидуқ. Сән қандақсигә: Азатлиққа еришсиләр, дәйсән? — деди.
“We're descendants of Abraham! We've never been slaves to anyone,” they answered. “How can you say that we'll be set free?”
34 Әйса уларға җавап берип: — Бәрһәқ, бәрһәқ, мән силәргә шуни ейтип қояйки, гуна садир қилған киши гунаниң қулидур.
Jesus replied, “I tell you the truth, everyone who sins is a slave of sin.
A slave doesn't have a permanent place in the family, but the son is part of the family forever. (aiōn g165)
36 Шуниң үчүн Оғул силәрни азат қилса, һәқиқий азат болисиләр.
If the Son sets you free, then you're truly free.
37 Силәрниң Ибраһимниң нәсли екәнлигиңларни билимән. Бирақ мени өлтүрмәкчи болуватисиләр, чүнки мениң сөзүм ичиңлардин орун алмиди.
I know you're Abraham's descendants, yet you're trying to kill me because you refuse to accept my words.
38 Мән Атамниң йенида көргәнлиримни ейтиватимән; силәр болсаңлар өз атаңлардин көргәнлириңларни қиливатисиләр!
I'm telling you what the Father has revealed to me, while you do what your father told you.”
39 Улар җавап берип: — Бизниң атимиз Ибраһимдур, — деди. Әйса уларға: — Әгәр Ибраһимниң пәрзәнтлири болсаңлар, Ибраһимниң әмәллирини қилған болаттиңлар!
“Abraham is our father,” they answered. “If you really were children of Abraham, you'd do what Abraham did,” Jesus told them.
40 Бирақ һазир әксичә мени, йәни Худадин аңлиған һәқиқәтни силәргә йәткүзгән адәмни өлтүрүшкә қәстләйсиләр. Ибраһим ундақ ишни қилмиған.
“But you are trying to kill me now, because I told you the truth that I heard from God. Abraham would never have done that.
41 Силәр өз атаңларниң қилғинини қиливатисиләр! — деди. — Биз һарамдин болған әмәсмиз! Бизниң пәқәт бирла атимиз бар, У болса Худадур! — дейишти улар.
You're doing what your father does.” “Well we are not illegitimate,” they responded. “God alone is our father!”
42 Әйса уларға: — Атаңлар Худа болған болса, мени сөйгән болаттиңлар; чүнки мән Худаниң бағридин чиқип, бу йәргә кәлдим. Мән өзлүгүмдин кәлгән әмәсмән, бәлки Униң тәрипидин әвәтилгәнмән.
Jesus replied, “If God really was your father, you would love me. I came from God and now I am here. The decision to come wasn't mine, but the one who sent me.
43 Сөзлиримни немишкә чүшәнмәйсиләр? Ениқки, мениң сөз-каламим қулиқиңларға кирмәйватиду!
Why can't you understand what I'm saying? It's because you refuse to hear my message!
44 Силәр атаңлар Иблистин болғансиләр вә униң арзу-һәвәслиригә әмәл қилишни халайсиләр. У аләм апиридә болғандин тартип қатил еди вә униңда һәқиқәт болмиғачқа, һәқиқәттә турмиған. У ялған сөзлигәндә, өз тәбиитидин сөзләйду, чүнки у ялғанчи вә шундақла ялғанчилиқниң атисидур.
Your father is the Devil, and you love to follow your father's evil desires. He was a murderer from the beginning. He never stood for the truth, because there is no truth in him. When he lies he reveals his true character, for he's a liar and the father of lies.
45 Лекин мән һәқиқәтни сөзлигиним үчүн, маңа ишәнмәйсиләр.
So because I tell you the truth, you don't believe me!
46 Қайсиңлар мени гунайи бар дәп дәлилләләйсиләр, қени? Һәқиқәтни сөзлисәм, немә үчүн маңа ишәнмәйсиләр?
Can any one of you prove that I'm guilty of sin? If I'm telling you the truth, why don't you believe me?
47 Худадин болған киши Худаниң сөзлирини аңлайду; силәр уларни аңлимайсиләр, чүнки силәр Худадин болған әмәссиләр!
Anyone who belongs to God listens to what God says. The reason you don't listen is because you don't belong to God.”
48 Йәһудийлар униңға җававән: — Әҗәба, бизниң сени: «Самарийәлик һәм җин чаплашқан адәм»сән дегинимиз тоғра әмәсму? — дейишти.
“Aren't we right to call you a Samaritan who is demon-possessed?” said the Jews.
49 Әйса җававән: — Маңа җин чаплашқини йоқ, бәлки мән Атамни һөрмәт қилимән; лекин силәр маңа һөрмәтсизлик қиливатисиләр.
“No, I don't have a demon,” Jesus replied. “I honor my Father, but you dishonor me.
50 Мән өз шан-шәривимни издимәймән; лекин буни издигүчи һәм [униң үстидин] һөкүм қилғучи Бириси бар.
I'm not here looking to glorify myself. But there is one who does this for me and who judges in my favor.
51 Бәрһәқ, бәрһәқ, мән силәргә шуни ейтип қояйки, мениң сөз-каламимни тутидиған киши әбәдил-әбәт өлүм көрмәйду. (aiōn g165)
I tell you the truth, anyone who follows my teaching will never die.” (aiōn g165)
52 Шуниң билән Йәһудийлар униңға: — Саңа дәрвәқә җин чаплашқанлиғини әнди билдуқ! Һәтта [һәзрити] Ибраһим вә пәйғәмбәрләрму өлгән турса, сән қандақсигә: «Мениң сөз-каламимни тутидиған киши әбәдил-әбәт өлүм тетимайду» дәйсән? (aiōn g165)
“Now we know you're demon-possessed,” said the Jews. “Abraham died, and the prophets did too, and you're telling us ‘anyone who follows my teaching will never die’! (aiōn g165)
53 Әҗәба, сән атимиз Ибраһимдин улуқмусән? У өлди, пәйғәмбәрләр һәм өлди!? Сән өзүңни ким қилмақчисән?
Are you greater than our father Abraham? He died, and the prophets died. Who do you think you are?”
54 Әйса җававән мундақ деди: — Әгәр мән өзүмни улуқлисам, ундақта улуқлуғум һеч нәрсә һесапланмайтти. Бирақ мени улуқлиғучи — силәр «У бизниң Худайимиз» дәп атайдиған Атамниң Өзидур.
Jesus answered, “If I glorify myself, my glory means nothing. But it is God himself who glorifies me, the one you claim, ‘He is our God.’
55 Силәр Уни тонумидиңлар, лекин мән Уни тонуймән. Уни тонумаймән десәм, силәрдәк ялғанчи болаттим; бирақ мән Уни тонуймән вә Униң сөз-каламини тутимән.
You don't know him, but I know him. If I were to say, ‘I don't know him,’ I'd be a liar, just like you. But I do know him, and I do what he says.
56 Атаңлар Ибраһим мениң күнүмни көридиғанлиғидин яйрап-яшниди һәм дәрвәқә уни алдин-ала көрүп шатланди.
Your father Abraham was delighted as he looked forward to see my coming, and was so happy when he saw it.”
57 — Сән техи әллик яшқа кирмәй туруп, Ибраһимни көрдүңму? — дейишти улар.
The Jews replied, “You're not even fifty years old, and you've seen Abraham?”
58 Әйса уларға: — Бәрһәқ, бәрһәқ, мән силәргә шуни ейтип қояйки, Ибраһим туғулмастила, мән Бар Болғучидурмән! — деди.
“I tell you the truth, before Abraham was born, I am,” said Jesus.
59 Буниң билән улар уни чалма-кесәк қилғили қоллириға йәрдин таш алди; лекин Әйса уларға көрүнмәй, уларниң оттурисидин өтүп ибадәтханидин чиқип кәтти.
At this they picked up stones to stone him, but Jesus was hidden from them and he left the Temple.
