< Юһанна 7 >
1 Бу ишлардин кейин, Әйса Галилийәдә айлинип жүрди. У Йәһудийәдә айлинип жүрүшни халимайтти, чүнки [шу йәрдики] Йәһудийлар униңға қәст қилмақчи еди.
After these things Jesus traveled about in Galilee, for he did not want to go into Judea because the Jews were seeking to kill him.
2 Бу чағда, Йәһудийларниң «кәпиләр һейти»ға аз қалған еди.
Now the Jewish Festival of Shelters was near.
3 Шуңа Әйсаниң инилири униңға: — Мошу йәрдин айрилип Йәһудийәгә барғин, шуниң билән мухлислириңму [карамәт] әмәллириңни көрәләйду!
His brothers therefore said to him, “Leave this place and go to Judea, so that your disciples also may see the works that you do.
4 Чүнки өзини хәлиқ-аләмгә тонутмақчи болған һеч ким йошурун җайда иш қилмайду. Бу әмәлләрни қиливатқан екәнсән, өзүңни дунияға көрсәт! — дейишти.
No one does anything in secret if he himself wants to be known openly. If you do these things, show yourself to the world.”
5 Чүнки униң инилириму униңға етиқат қилмиған еди.
For even his brothers did not believe in him.
6 Шуңа Әйса уларға: — Мениң вақит-саитим техи кәлмиди. Лекин силәргә нисбәтән һәрвақит мунасиптур.
Jesus therefore said to them, “My time has not yet come, but your time is always ready.
7 Бу дуниядики кишиләр силәргә һәргиз өч болмайду; лекин мени өч көриду. Чүнки мән уларниң қилмишлирини рәзил дәп гувалиқ бериватимән.
The world cannot hate you, but it hates me because I testify about it that its works are evil.
8 Силәр бу һейтқа беривериңлар. Мән бу һейтқа бармаймән, чүнки мениң вақит-саитим техи йетип кәлмиди, — деди.
You go up to the festival; I am not going to this festival because my time has not yet been fulfilled.”
9 Әйса бу сөзләрни қилип, Галилийәдә қалди.
After he said these things to them, he stayed in Galilee.
10 Әйсаниң инилири һейтқа чиққандин кейин, у өзиму униңға барди. Амма ашкарә әмәс, йошурун барди.
But when his brothers had gone up to the festival, then he also went up, not publicly but in secret.
11 Һейтта Йәһудийлар уни издәп: «У қәйәрдидур?» дәп соравататти.
The Jews were looking for him at the festival and said, “Where is he?”
12 Кишиләр арисида униң тоғрисида көп ғул-ғула болди. Бәзиләр уни: «Яхши адәм!» десә, йәнә бәзиләр: «Яқ, у халайиқни аздуруватиду!» дейишти.
There was much discussion among the crowds about him. Some said, “He is a good man.” Others said, “No, he leads the crowds astray.”
13 Бирақ Йәһудий [чоңлиридин] қорқуп, һеч ким очуқ-ашкарә униң гепини қилмайтти.
Yet no one spoke openly about him for fear of the Jews.
14 Һейтниң йерими өткәндә, Әйса ибадәтхана һойлилириға кирип хәлиққә тәлим беришкә башлиди.
When the festival was already half over, Jesus went up into the temple and began to teach.
15 Йәһудийлар: — Бу адәм һеч қандақ тәлим алмиған туруқлуқ, униң қандақму мунчә көп билими болсун? — дәп һаң-таң қелишти.
Then the Jews marveled, saying, “How does this man know so much? He has never been educated.”
16 Әйса уларға: — Бу тәлимләр мениң әмәс, бәлки мени Әвәткүчиниңкидур.
Jesus answered them and said, “My teaching is not mine, but is of him who sent me.
17 Униң ирадисигә әмәл қилишқа өз ирадисини бағлиған һәр ким бу тәлим тоғрилиқ — униң Худадин кәлгәнлигини яки өзлүгүмдин ейтиватқанлиғимни билиду.
If anyone wishes to do his will, he will know about this teaching, whether it comes from God, or whether I speak from myself.
18 Өз алдиға сөзлигән киши өз шан-шәривини издәйду, лекин өзини әвәткүчиниң шан-шәривини издәйдиған киши һәқ-садиқтур, униңда һәққанийсизлиқ йоқтур.
Whoever speaks from himself seeks his own glory, but whoever seeks the glory of him who sent him, that person is true, and there is no unrighteousness in him.
19 Муса [пәйғәмбәр] силәргә Тәврат қанунини тапшурған әмәсму? Лекин һеч қайсиңлар бу қанунға әмәл қилмайватисиләр! Немишкә мени өлтүрмәкчи болисиләр? — деди.
Did not Moses give you the law? Yet none of you keeps the law. Why do you seek to kill me?”
20 Көпчилик: — Саңа җин чаплишипту! Сени өлтүрмәкчи болған ким екән? — дейишти.
The crowd answered, “You have a demon. Who seeks to kill you?”
21 Әйса уларға мундақ җавап бәрди: — Мән бир карамәтни яритишим билән һәммиңлар һаң-таң қелиштиңлар.
Jesus answered and said to them, “I did one work, and you all marvel because of it.
22 — Әнди Муса [пәйғәмбәр] силәргә хәтнә қилиш тоғрилиқ әмир қалдурған (әмәлийәттә болса хәтнә қилиш Муса пәйғәмбәрдин әмәс, ата-бовилардин қалған), шуңа силәр шабат күнигә [тоғра келип қалсиму] шу күнидә адәмниң хәтнисини қиливерисиләр.
Moses gave you circumcision (not that it is from Moses, but from the ancestors), and on the Sabbath you circumcise a man.
23 Әнди Тәврат қануниға хилаплиқ қилинмисун дәп шабат күнидә адәм хәтнә қилинған йәрдә, мән шабат күнидә бир адәмни сәллимаза сақайтсам, силәр немә дәп маңа аччиқлинисиләр?
If a man receives circumcision on the Sabbath so that the law of Moses is not broken, why are you angry with me because I made a man completely healthy on the Sabbath?
24 Сиртқи қияпәткә қарап һөкүм қилмаңлар, бәлки һәққаний һөкүм қилиңлар!
Do not judge according to appearance, but judge righteously.”
25 У вақитта Йерусалимлиқларниң бәзилири: — [Чоңлар] өлтүрмәкчи болған киши бу әмәсмиди?
Some of them from Jerusalem said, “Is not this the one they seek to kill?
26 Ашкарә сөзләватсиму, униңға қарши һеч нәрсә демидиғу! Дәрвәқә, ақсақалларниң униң Мәсиһ екәнлигини билип йәткәнму?
See, he speaks openly, and they say nothing to him. It cannot be that the rulers indeed know that this is the Christ, can it?
27 Һалбуки, бу адәмниң қәйәрдин кәлгәнлигини биз ениқ билимиз. Лекин Мәсиһ кәлгәндә, униң қәйәрдин кәлгәнлигини һеч ким билмәстиғу, — дейишти.
Yet we know where this one is from. But when the Christ comes, no one will know where he is from.”
28 Шуңа Әйса ибадәтхана һойлисида тәлим бериветип, жуқури аваз билән мундақ деди: — Силәр мени тонуймиз һәмдә мениң қәйәрдин кәлгәнлигимниму билимиз, [дәватисиләр]?! Бирақ мән өзлүгүмдин әмәс, мән мени Әвәткүчидин [кәлдим], У һәқтур; бирақ силәр Уни тонумайсиләр.
Then Jesus cried out in the temple, teaching and saying, “You both know me and know where I come from. I have not come of myself, but he who sent me is true, and you do not know him.
29 Мән Уни тонуймән. Чүнки мән Униң йенидин кәлдим, мени У әвәтти.
I know him because I come from him and he sent me.”
30 Шуңа улар уни тутуш йолини издәйтти, лекин һеч ким униңға қол салмиди; чүнки униң вақит-саити техи йетип кәлмигән еди.
They were trying to arrest him, but no one laid a hand on him because his hour had not yet come.
31 Лекин халайиқ арисидики нурғун кишиләр униңға етиқат қилди. Улар: «Мәсиһ кәлгәндә бу киши көрсәткән мөҗизилик аламәтләрдин артуқ [мөҗизә] яриталарму?!» дейишти.
But many in the crowd believed in him, and they said, “When the Christ comes, will he do more signs than what this one has done?”
32 Пәрисийләр халайиқниң у тоғрилиқ ғул-ғула болуватқан бу гәп-сөзлирини аңлиди; шуниң билән Пәрисийләр билән баш каһинлар уни тутуш үчүн бир нәччә қаравулларни әвәтти.
The Pharisees heard the crowds whispering these things about Jesus, and the chief priests and the Pharisees sent officers to arrest him.
33 Шуниң билән Әйса: — Йәнә бир аз вақит силәр билән биллә болимән, андин мени Әвәткүчиниң йениға кетимән.
Jesus then said, “I am still with you for a short amount of time, and then I go to him who sent me.
34 Мени издәйсиләр, лекин тапалмайсиләр. Мән баридиған йәргә баралмайсиләр, — деди.
You will seek me but you will not find me; where I go, you will not be able to come.”
35 Буниң билән, Йәһудийлар бир-биригә: — У биз тапалмиғидәк қәйәрләргә барар? Грекләр арисидики тарқақ Йәһудий муһаҗирларниң йениға берип, грекларға тәлим берәмдиғанду?
The Jews therefore said among themselves, “Where will this man go that we will not be able to find him? Will he go to the dispersion among the Greeks and teach the Greeks?
36 «Мени издәйсиләр, лекин тапалмайсиләр. Мән баридиған йәргә баралмайсиләр» дегини немисиду? — дейишти.
What is this word that he said, 'You will seek me but will not find me; where I go, you will not be able to come'?”
37 Һейтниң ахирқи һәм әң катта күни, Әйса орнидин туруп, жуқури аваз билән: — Кимдәким уссиса, мениң йенимға келип ичсун!
Now on the last, great day of the festival, Jesus stood and cried out, saying, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink.
38 Маңа етиқат қилғучи кишиниң худди муқәддәс язмиларда ейтилғинидәк, ич-бағридин һаятлиқ сүйиниң дәриялири еқип чиқиду! — дәп җакалиди
He who believes in me, just as the scripture says, rivers of living water will flow from his stomach.”
39 (у бу сөзни өзигә етиқат қилғанларға ата қилинидиған Муқәддәс Роһқа қарита ейтқан еди. [Худаниң] Роһи техи һеч кимгә ата қилинмиғанмиди, чүнки Әйса техи шан-шәривигә кирмигән еди).
But he said this about the Spirit, whom those who believed in him would receive; the Spirit had not yet been given because Jesus was not yet glorified.
40 Халайиқ ичидә бәзиләр бу сөзни аңлап: — [Келиши муқәррәр болған] пәйғәмбәр һәқиқәтән мошу екән! — дейишти.
Some of the crowd, when they heard these words, said, “This is indeed the prophet.”
41 Бәзиләр: «Бу Мәсиһ екән!» дейишәтти. Йәнә бәзиләр болса: «Яқ, Мәсиһ Галилийәдин келәттиму?
Others said, “This is the Christ.” But some said, “Does the Christ come from Galilee?
42 Муқәддәс язмиларда, Мәсиһ [падиша] Давутниң нәслидин һәм Давутниң жути Бәйт-Ләһәм йезисидин келиду, дейилмигәнмиди?» — дейишти.
Have the scriptures not said that the Christ will come from the descendants of David and from Bethlehem, the village where David was?”
43 Буниң билән, халайиқ униң вәҗидин иккигә бөлүнүп кәтти.
So there arose a division in the crowds because of him.
44 Бәзилири уни тутайли дегән болсиму, лекин һеч ким униңға қол салмиди.
Some of them would have arrested him, but no one laid hands on him.
45 Қаравуллар [ибадәтханидин] баш каһинлар билән Пәрисийләрниң йениға қайтип кәлгәндә, улар қаравулларға: — Немә үчүн уни тутуп кәлмидиңлар? — дәп сорашти.
Then the officers came back to the chief priests and Pharisees, who said to them, “Why did you not bring him?”
46 Қаравуллар: — Һеч ким һеч қачан бу адәмдәк сөзлигән әмәс! — дәп җавап беришти.
The officers answered, “Never has anyone spoken like this.”
47 Пәрисийләр уларға җававән: — Силәрму аздурулдуңларму?
So the Pharisees answered them, “Have you also been deceived?
48 Ақсақаллардин яки Пәрисийләрдин униңға етиқат қилғанлар болғанму?!
Have any of the rulers believed in him, or any of the Pharisees?
49 Лекин Тәврат қанунини билмәйдиған бу чүпрәндиләр ләнәткә қалиду! — дейишти.
But this crowd that does not know the law, they are cursed.”
50 Уларниң арисидин бири, йәни бурун ахшамда Әйсаниң алдиға кәлгән Никодим уларға:
Nicodemus (one of the Pharisees, who came to him earlier) said to them,
51 — Тәврат қанунимиз авал кишиниң немә қилғинини өзидин аңлап билмәй туруп, униңға һөкүм чиқирамду!
“Does our law judge a man before hearing from him and knowing what he does?”
52 Улар җавап қилип: — Сәнму Галилийәдинму? [Муқәддәс язмиларни] көр, қетирқинип оқуп бақ, Галилийәдин һеч қандақ пәйғәмбәр чиқмайду! — деди.
They answered and said to him, “Are you also from Galilee? Search and see that no prophet comes from Galilee.”
53 Шуниң билән [уларниң] һәр бири өз өйигә кәтти.
[Then everyone went to his own house.