< Юһанна 11 >
1 Лазарус дегән бир адәм кесәл болуп қалған еди. У Мәрйәм вә һәдиси Марта турған, Бәйт-Ания дегән кәнттә туратти
Now there was a certain person sick, to wit, Lazarus of Bethany, the town of Mary and Martha her sister.
2 (бу Мәрйәм болса, Рәбгә хушбуй майни сүркигән, путлирини өз чачлири билән ертип қурутқан һелиқи Мәрйәм еди; кесәл болуп ятқан Лазарус униң иниси еди).
(And it was Mary, that anointed the Lord with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.)
3 Лазарусниң һәдилири Әйсаға хәвәрчи әвәтип: «И Рәб, мана сән сөйгән [достуң] кесәл болуп қалди» дәп йәткүзди.
His sisters therefore sent to Him, saying, Lord, behold, he whom thou lovest is sick.
4 Лекин Әйса буни аңлап: — Бу кесәлдин өлүп кәтмәйду, бәлки бу арқилиқ Худаниң Оғли улуқлинип, Худаниң шан-шәриви аян қилиниду — деди.
But when Jesus heard it, He said, This sickness is not unto death, but for the glory of God, that the Son of God may be glorified thereby.
5 Әйса Марта, сиңлиси вә Лазарусни толиму сөйәтти.
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
6 Шуңа у Лазарусниң кесәл екәнлигини аңлиған болсиму, өзи туруватқан җайда йәнә икки күн турди.
Therefore when He heard that Lazarus was sick, He stayed indeed two days in the place where He was:
7 Андин кейин у мухлислириға: — Йәһудийәгә қайта барайли! — деди.
and after that He saith to his disciples, Let us go again into Judea.
8 Мухлислири униңға: — Устаз, йеқиндила [у йәрдики] Йәһудийлар сени чалма-кесәк қилмақчи болған турса, йәнә у йәргә қайта барамсән? — дейишти.
The disciples say unto Him, Master, the Jews very lately attempted to stone thee, and art thou going thither again?
9 Әйса мундақ деди: — Күндүздә он икки саат бар әмәсму? Күндүзи йол маңған киши путлашмас, чүнки у бу дунияниң йоруғини көриду.
Jesus answered, Are there not twelve hours in the day? if any man walk in the day, he doth not stumble; for he seeth the light of this world:
10 Лекин кечиси йол маңған киши путлишар, чүнки униңда йоруқлуқ йоқтур.
but if any one walk in the night, he stumbleth; because he hath no light.
11 Бу сөзләрни ейтқандин кейин, у: — Достимиз Лазарус ухлап қалди; мән уни уйқисидин ойғатқили баримән, — дәп қошуп қойди.
Having thus answered them, He afterwards saith unto them, Our friend Lazarus is asleep; but I am going to awake him.
12 Шуңа мухлислар униңға: — И Рәб, ухлиған болса, яхши болуп қалиду, — деди.
Therefore his disciples said, Lord, if he sleep, he will do well.
13 Һалбуки, Әйса Лазарусниң өлүми тоғрилиқ ейтқан еди, лекин улар у дәм елиштики уйқини дәватиду, дәп ойлашти.
But Jesus spake of his death; though they thought that He was speaking of the refreshment of sleep.
14 Шуңа Әйса уларға очуғини ейтип: — Лазарус өлди, — деди.
Then Jesus said to them plainly, Lazarus is dead:
15 — Бирақ силәрни дәп, силәрниң етиқат қилишиңлар үчүн, [униң қешида] болмиғанлиғимға хошалмән. Әнди униң йениға барайли, — деди.
and I am glad for your sakes, I was not there, that ye may believe: but let us go to him.
16 «Қош гезәк» дәп атилидиған Томас башқа мухлисдашлириға: — Бизму униң билән биллә барайли һәм униң билән биллә өләйли, — деди.
Thomas therefore, who is called Didymus, said to his fellow-disciples, Let us also go, that we may die with him.
17 Әйса мухлислири билән Бәйт-Анияға барғанда, Лазарусниң йәрликкә қоюлғиниға аллиқачан төрт күн болғанлиғи униңға мәлум болди.
And when Jesus came, He found that he had been four days in the grave.
18 Бәйт-Ания Йерусалимға йеқин болуп, униңдин алтә чақиримчә жирақлиқта еди,
Now Bethany was near to Jerusalem, being but about fifteen furlongs from it:
19 шуниң билән нурғун Йәһудийлар Марта билән Мәрйәмгә иниси тоғрисида тәсәлли бәргили уларниң йениға кәлгән еди.
and many of the Jews were come to Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.
20 Марта әнди Әйсаниң келиватқинини аңлапла, униң алдиға чиқти. Лекин Мәрйәм болса өйидә олтирип қалди.
Therefore Martha, when she heard that Jesus was coming, went to meet Him: but Mary was sitting in the house.
21 Марта әнди Әйсаға: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти.
And Martha said unto Jesus, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
22 Һелиһәм Худадин немини тилисәң, Униң саңа шуни беридиғанлиғини билимән, — деди.
But I know that even now whatsoever thou shalt ask of God, God will grant it thee.
23 — Иниң қайта тирилиду, — деди Әйса.
Jesus saith unto her, Thy brother shall rise again.
24 Марта: — Ахирқи күнидә, йәнә тирилиш күнидә униң җәзмән тирилидиғанлиғини билимән, — деди.
Martha saith unto Him, I know that he shall rise again in the resurrection at the last day.
25 Әйса униңға: — Тирилиш вә һаятлиқ мән өзүмдурмән; маңа етиқат қилғучи киши өлсиму, һаят болиду;
Jesus then told her, I am the resurrection and the life: he that believeth on me, though he were dead, shall live again.
26 вә һаят туруп, маңа етиқат қилғучи әбәдил-әбәт өлмәс; буниңға ишинәмсән? (aiōn )
And every one that is alive, and believeth in me, shall never die. (aiōn )
27 У униңға: — Ишинимән, и Рәб; сениң дунияға келиши муқәррәр болған Мәсиһ, Худаниң Оғли екәнлигиңгә ишинимән.
Dost thou believe this? She saith unto Him, Yes, Lord, I believe that thou art the Messiah, the Son of God, who was to come into the world.
28 Буни дәп болуп, у берип сиңлиси Мәрйәмни астиғина чақирип: — Устаз кәлди, сени чақириватиду, — деди.
And when she had said this, she went away, and called Mary her sister, telling her privately, The Master is coming and calleth for thee.
29 Мәрйәм буни аңлап, дәрһал орнидин туруп, униң алдиға барди
As soon as she heard it, she gets up with all speed and comes to Him.
30 (шу пәйттә Әйса техи йезиға кирмигән болуп, Марта униң алдиға меңип, учришип қалған йәрдә еди).
For Jesus was not yet come into the town, but was in the place where Martha met Him.
31 Әнди [Мәрйәмгә] тәсәлли бериватқан, өйдә униң билән олтарған Йәһудийлар униң алдирап қопуп сиртқа чиқип кәткинини көрүп, уни қәбиргә берип шу йәрдә жиға-зерә қилғили кәтти, дәп ойлап, униң кәйнидин меңишти.
The Jews therefore that were with her in the house to comfort her, seeing Mary that she rose up hastily and went out, followed her, saying, She is going to the grave to weep there.
32 Мәрйәм әнди Әйса бар йәргә барғанда уни көрүп, айиғиға өзини етип: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти! — деди.
Then Mary, when she came where Jesus was and saw Him, fell down at his feet, saying unto Him, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
33 Әйса Мәрйәмниң жиға-зерә қилғинини, шундақла униң билән биллә кәлгән Йәһудий хәлиқниң жиға-зерә қилишқинини көргәндә, роһида қаттиқ пиған чекип, көңли толиму беарам болди вә:
Jesus therefore, when He saw her weeping, and the Jews also weeping, that came with her, groaned in spirit and was troubled.
34 — Уни қәйәргә қойдуңлар? — дәп сориди. — И Рәб, келип көргин, — дейишти улар.
And He said, Where have ye laid him?
They say unto Him, Lord, come and see: and Jesus wept.
36 Йәһудий хәлқи: — Қараңлар, у уни қанчилик сөйгән! — дейишти.
The Jews therefore said, Behold, how he loved him!
37 Вә улардин бәзилири: — Қариғуниң көзини ачқан бу киши кесәл адәмни өлүмдин сақлап қалалмасмиди? — дейишти.
but some of them said, Could not He, who opened the eyes of the blind, have caused also that this man should not have died?
38 Әйса ичидә йәнә қаттиқ пиған чекип, қәбирниң алдиға барди. Қәбир бир ғар еди; униң кириш ағзиға чоң бир таш қоюқлуқ еди.
Jesus therefore, again groaning in himself, cometh to the sepulchre: which was a cave, and a stone lay upon it.
39 Әйса: — Ташни еливетиңлар! — деди. Өлгүчиниң һәдиси Марта: — И Рәб, йәрликкә қойғили төрт күн болди, һазир у пурап кәткәнду, — деди.
Jesus saith, Take away the stone. Martha, the sister of the deceased, saith unto Him, Lord, by this time he is offensive; for it is the fourth day.
40 Әйса униңға: — Мән саңа: «Етиқат қилсаң, Худаниң шан-шәривини көрисән» дегән едимғу! — деди.
Jesus saith unto her, Did I not tell thee, that if thou believest, thou shalt see the glory of God?
41 Буниң билән халайиқ ташни еливәтти. Әйса көзлирини асманға тикип мундақ дуа қилди: — И Ата, тилигимни аңлиғиниң үчүн саңа тәшәккүр ейтимән.
So they took away the stone from the place where the corpse was laid. And Jesus lifted up his eyes and said, Father, I thank Thee, that Thou hast heard me.
42 Тиләклиримни һемишә аңлайдиғанлиғиңни билимән; лекин шундақ болсиму, әтрапимдики мошу халайиқ сениң мени әвәткәнлигиңгә ишәнсун дәп, буни ейтиватимән!
I knew indeed that Thou always hearest me: but because of the people standing by I say this, that they may believe that Thou hast sent me.
43 Бу сөзләрни қилғандин кейин, у жуқури авазда: — Лазарус, ташқириға чиқ! — дәп товлиди.
And when He had said these things, He cried with a loud voice, Lazarus, come forth.
44 Өлгүчи қол-путлири кепәнләнгән, еңиги теңилған һалда ташқириға чиқти. Әйса уларға: — Кепәнни йешиветип, уни азат қилиңлар! — деди.
And he that had been dead came forth, having his feet and hands rolled up in grave-cloths: and his face bound about with a napkin. Then Jesus bid them, Loosen him and let him go.
45 Мәрйәмниң йениға пәтә қилип келип, униң әмиллирини көргән Йәһудийлар ичидин нурғунлири униңға етиқат қилди.
Therefore many of the Jews, that came to Mary and saw what Jesus did, believed on Him.
46 Лекин уларниң ичидә бәзилири Пәрисийләрниң йениға берип, Әйсаниң қилған ишлирини мәлум қилишти.
But some of them went to the pharisees and told them what Jesus had done.
47 Шуңа баш каһинлар вә Пәрисийләр Йәһудийларниң кеңәшмисини жиғип: — Қандақ қилишимиз керәк? Бу адәм нурғун мөҗизилик аламәтләрни яритиватиду.
Therefore the chief priests and the pharisees held a council and said, What are we doing? for this man worketh many miracles.
48 Униңға шундақ йол қоюп беривәрсәк, һәммә адәм униңға етиқат қилип кетиду. Шундақ болғанда, Римлиқлар келип бу бизниң җайимиз вә қовмимизни вәйран қиливетиду! — дейишти.
If we suffer Him to go on thus, all the people will believe on Him, and the Romans will come and destroy both our place and nation.
49 Уларниң ичидә бири, йәни шу жили баш каһин болған Қаяфа: — Силәр һеч немини билмәйдикәнсиләр!
But Caiaphas who was one of them, being high-priest that year, said unto them, Ye know nothing at all;
50 Пүтүн хәлиқниң һалак болушиниң орниға, бирла адәмниң улар үчүн өлүшиниң әвзәллигини чүшинип йәтмәйдикәнсиләр, — деди
nor do ye consider, that it is better for us that one man should die for the people, than that the whole nation should perish.
51 (бу сөзни у өзлүгидин ейтмиған еди; бәлки у шу жили баш каһин болғанлиғи үчүн, Әйсаниң [Йәһудий] хәлқи үчүн, шундақла пәқәт у хәлиқ үчүнла әмәс, бәлки Худаниң һәр янға тарқилип кәткән пәрзәнтлириниң һәммисини бир қилип уюштуруш үчүн өлидиғанлиғидин алдин бешарәт берип шундақ дегән еди).
This however he spake not of himself, but being high-priest at that time he prophesied that Jesus would die for the nation:
and not for the Jewish nation only, but that he might also gather together the children of God that are dispersed.
53 Шуниң билән улар мәслиһәтлишип, шу күндин башлап Әйсани өлтүрүветишни қәстлиди.
From that day therefore they consulted together to put Him to death.
54 Шуниң үчүн Әйса әнди Йәһудийлар арисида ашкарә жүрмәйтти, у у йәрдин айрилип чөлгә йеқин райондики Әфраим исимлиқ бир шәһиригә берип, мухлислири билән у йәрдә турди.
Wherefore Jesus appeared no longer publicly among the Jews; but went away from thence into the country near the wilderness, to a city called Ephraim, and there continued with his disciples.
55 Әнди Йәһудийларниң «өтүп кетиш һейти»ға аз қалған еди. Нурғун кишиләр таһарәтни ада қилиш үчүн, һейттин илгири йезилардин Йерусалимға келишти.
Now the passover of the Jews was near; and many went up to Jerusalem out of the country, before the passover, to purify themselves.
56 Шуниң билән биллә шу кишиләр Әйсани издәшти. Улар ибадәтханида жиғилғанда бир-биригә: — Қандақ ойлаватисиләр? У һейт өткүзгили кәлмәсму? — дейишти.
So they sought for Jesus, and said to one another in the temple, What think ye? that He will not come to the feast?
57 Баш каһинлар билән Пәрисийләр болса уни тутуш үчүн, һәр кимниң униң қәйәрдилигини билсә, мәлум қилиши тоғрилиқ пәрман чиқарған еди.
Now both the chief priests and the pharisees had given order, that if any one knew where He was, he should inform them, that they might take Him.